Ζητούν κυρίαρχο ρόλο και φροντίδα για όλες τις υποδομές

Να συζητήσουν με επιχειρήματα με την πλευρά του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής αναφορικά με το μοντέλο διοίκησης των λιμανιών και την περαιτέρω πορεία των Λιμενικών Ταμείων, συναποφάσισαν τα περισσότερα μέλη της ΠΕΔ Ν. Αιγαίου, στην πρόσφατη συνεδρίαση που πραγματοποιήθηκε και η οποία έλαβε χώρα στην Αθήνα, την περασμένη Παρασκευή.

Οι περισσότεροι αυτοδιοικητικοί του Α΄ Βαθμού εξέφρασαν την ανησυχία τους για τις μέχρι σήμερα γενικές αναφορές του Υπουργού Ναυτιλίας, Γιάννη Πλακιωτάκη σχετικά με το “πέρασμα” των λιμανιών στην ευθύνη της Πολιτείας, τονίζοντας πως για τις λιμενικές υποδομές των νησιών, τον πρώτο και τον κύριο αποφασιστικό ρόλο, θα πρέπει να έχουν οι Δήμοι και οι τοπικές κοινωνίες.

Ωστόσο, η συζήτηση υπήρξε εξαιρετικά αναλυτική στη σχετική συνεδρίαση, στην οποία εκτός από τους Δημάρχους και τα αιρετά μέλη των Δήμων, συμμετείχε μεταξύ άλλων και ο Περιφερειάρχης Ν. Αιγαίου, ο οποίος και κατέθεσε τη γνώμη του επί του θέματος.

Πρέπει να σημειωθεί πως, αν και κοινός παρονομαστής των αυτοδιοικητικών του Α΄ Βαθμού αποτελεί η θέση πως ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρέπει να είναι ισχυρός σε όποιο νέο μοντέλο διοίκησης των λιμανιών προκύψει, ωστόσο, από αρκετούς εκφράστηκαν διαφορετικές απόψεις αναφορικά με τον τρόπο που πρέπει να διοικούνται οι πολυσυζητημένες λιμενικές υποδομές, δηλαδή είτε μέσω της διατήρησης των Λιμενικών Ταμείων, είτε μέσω της δημιουργίας ενός υπερτοπικού Λιμενικού Ταμείου, ή ακόμη και μέσω της ισχυρής συμμετοχής σε ένα σχήμα και του Υπουργείου Ναυτιλίας.

Η συζήτηση ολοκληρώθηκε με τα παριστάμενα μέλη να εξηγούν πως πρωτίστως η πλευρά του Ν. Αιγαίου με τα 118 λιμάνια (τοπικής, περιφερειακής και διεθνούς σημασίας) πρέπει να εξοπλιστεί με συγκεκριμένη επιχειρηματολογία απέναντι στο Υπουργείο Ναυτιλίας, από την πλευρά του οποίου φαίνεται πως έρχεται στο προσκήνιο το θέμα της διατήρησης ή μη, των Λιμενικών Ταμείων στην Αυτοδιοίκηση.

Σύνταξη προτάσεων για διαφορετικά μοντέλα διοίκησης, η απόφαση της ΠΕΔ Ν. Αιγαίου

Ειδικότερα, ο εισηγητής του θέματος και Δήμαρχος Μυκόνου Κωνσταντίνος Κουκάς, ο οποίος προκάλεσε τη συζήτηση με αφορμή τις δηλώσεις του κ. Πλακιωτάκη περί ελέγχου των λιμένων απευθείας από την Πολιτεία, προχώρησε στην αναφορά πως η πλευρά της ΠΕΔ Ν. Αιγαίου πρέπει να προκαλέσει συνάντηση μαζί του, υπό την προϋπόθεση όμως, πως, πρωτίστως έχει εξασφαλίσει μία συγκεκριμένη ατζέντα προτάσεων να του καταθέσει, προκειμένου να υπερασπιστεί τον κυρίαρχο ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο καυτό ζήτημα της διαχείρισης των λιμένων και των λιμενικών υποδομών. 

Στο πλαίσιο αυτής της κατεύθυνσης, ο κ. Κουκάς πρότεινε να εξετάσει άμεσα η ΠΕΔ πώς μπορεί να προχωρήσει στην απόκτηση προτάσεων για τρία – ενδεικτικά – διαφορετικά μοντέλα διοίκησης των λιμανιών, ώστε να τα προτείνει στο Υπουργείο Ναυτιλίας, στο πλαίσιο συνάντησης και συζήτησης που θα πρέπει να προκληθεί από την πλευρά των νησιών. Πρότασή του υπήρξε η εξέταση της δυνατότητας συνεργασίας με κάποιον αρμόδιο, μέσω ανάθεσης, ώστε οι Δήμοι και τα νησιά να έχουν ισχυρή επιχειρηματολογία και προτάσεις στον διάλογο με την κεντρική κυβέρνηση.

Επί της ουσίας, ο ίδιος εξέφρασε τη θέση πως η Αυτοδιοίκηση οφείλει να διατηρήσει τον ισχυρό ρόλο της στη διαχείριση, καθώς στο Ν. Αιγαίο, δεν υπάρχουν μόνον νησιά με κερδοφόρα λιμάνια, αλλά υπάρχουν και υποδομές μικρές όπως αλιευτικά καταφύγια, μαρίνες και μόλοι, που θα πρέπει να φροντιστούν σημαντικά.

Ο Δήμαρχος Μυκόνου επανέλαβε τη γνωστή θέση του πως ο κ. Πλακιωτάκης άνοιξε το θέμα των Λιμενικών Ταμείων προσεγγίζοντάς το από λάθος οπτική γωνία, αφού όπως επεσήμανε, κανονικά το Υπουργείο θα έπρεπε να ενδιαφερθεί και να ρωτήσει την Αυτοδιοίκηση γιατί δεν μπορούν να λειτουργήσουν ομαλά τα Λιμενικά Ταμεία, γιατί δεν κάνουν έργα και σε γενικό επίπεδο τελικά “πού πονούν;”, ώστε να υπάρξει “θεραπεία” στα προβλήματα και στις όποιες δυσλειτουργικές καταστάσεις.

Ο ίδιος ο κ. Κουκάς υπογράμμισε μάλιστα πως επ΄ ουδενί ο ρόλος των Δήμων δεν πρέπει να υποβαθμιστεί, εξηγώντας πως φροντίδα και μέριμνα για όλες τις λιμενικές υποδομές ανεξαιρέτως, μπορεί να αναπτύξει με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο η Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Με την πρότασή του για ανάθεση σε τρίτον, της εργασίας σύνταξης προτάσεων για πιθανά μοντέλα διοίκησης, τάχθηκαν όλοι οι συμμετέχοντες, όπως μεταξύ άλλων, ο Δήμαρχος Σύρου – Ερμούπολης, Νίκος Λειβαδάρας, ενώ διαφοροποιήθηκε με πολιτική προσέγγιση ο επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης Ν. Αιγαίου, Νικόλας Καΐλης. Ο τελευταίος μάλιστα ψήφισε παρών στην πρόταση του κ. Κουκά, υποστηρίζοντας πως στην τελευταία συνεδρίασή της, η ΠΕΔ δυστυχώς δεν κατέληξε σε ξεκάθαρη απόφαση για το πώς θέλει να διοικούνται και να διαχειρίζονται τα Λιμενικά Ταμεία και οι λιμενικές υποδομές. Υποστήριξε μάλιστα σε κατηγορηματικό τόνο πως, θα επανέλθει με νέα τοποθέτησή του για το θέμα σε επόμενη συνεδρίαση.

Αξίζει να σημειωθεί πως, από την πλευρά των αυτοδιοικητικών των μικρότερων νησιών και των όχι και τόσο ανεπτυγμένων, εκφράστηκε η αγωνία για τη βελτίωση των λιμένων τους, οι οποίοι σήμερα, μετά βίας εξυπηρετούν την ανάγκη της μετακίνησης των ίδιων των κατοίκων τους.

Η συζήτηση έφτασε.... μέχρι τη Fraport

Στη συνεδρίαση παρέστη και ο Περιφερειάρχης, Γιώργος Χατζημάρκος, ο οποίος αφού άκουσε τις τοποθετήσεις των Δημάρχων και των άλλων αιρετών που συμμετέχουν στην ΠΕΔ Ν. Αιγαίου, προχώρησε σε αναλυτική τοποθέτηση αναφορικά με το θέμα που απασχολεί εντόνως την επικαιρότητα.

Ο ίδιος δήλωσε ξεκάθαρα πως δεν συμφωνεί με την άκαμπτη στάση του Α΄ Βαθμού της Αυτοδιοίκησης, δηλαδή, να παραμείνει η διαχείριση μόνον σε τοπικό επίπεδο, αφού όπως χαρακτηριστικά υποστήριξε, τα λιμάνια πρέπει να σωθούν. Σύμφωνα με τη θεώρησή του, για να υπάρξουν βελτιώσεις στα 118 λιμάνια του Ν. Αιγαίου – τα οποία ομολογουμένως αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα από άποψη υποδομών -, οι αυτοδιοικητικοί δεν πρέπει να παρουσιάζουν τη σημερινή ακινησία όσον αφορά στην υπόθεση της διαχείρισής τους. Όπως χαρακτηριστικά τόνισε, τα λιμάνια δεν μπορούν χωρίς τον Α΄ Βαθμό της Αυτοδιοίκησης, αλλά δεν μπορούν να λειτουργήσουν και μόνον με αυτόν. Ο κ. Χατζημάρκος ξεκαθάρισε πως η σημερινή “ακινησία” τα οδηγεί στον θάνατο, υπογραμμίζοντας πως πρέπει να προκύψει ένα νέο μοντέλο διαχείρισης αυτών, στο πλαίσιο του οποίο η Τοπική Αυτοδιοίκηση σαφώς και θα έχει λόγο.

Μάλιστα κάλεσε τους αυτοδιοικητικούς να αποφασίσουν πως πρέπει να έχουν ισχυρό λόγο στον διάλογο με το Υπουργείο Ναυτιλίας, ώστε να επιτύχουν την καλύτερη διαπραγμάτευση για το θέμα της διαχείρισης.

Υποστηρίζοντας μετ΄ επιτάσεως τις απόψεις του, ο ίδιος έθεσε επί τάπητος και το παράδειγμα των περιφερειακών αεροδρομίων και το “πέρασμά” τους στη Fraport.

Όπως εξήγησε αναφορικά με αυτό, η τοπική Αυτοδιοίκηση δεν πρέπει να βγει χαμένη, όπως με το ζήτημα της ιδιωτικοποίησης των αεροδρομίων και άρα, να μη διαπραγματευθεί με το Υπουργείο, καθώς η κατάληξη θα είναι να περάσουν τα μεγάλα λιμάνια στην Πολιτεία ή σε κάποιο Υπερταμείο προς ιδιωτικοποίηση και οι μικρές λιμενικές υποδομές να παραμείνουν στην κάκιστη κατάσταση που έχουν περιέλθει εδώ και πολλά χρόνια.

Ο κ. Χατζημάρκος υπήρξε γλαφυρός στην περιγραφή του για την κατάσταση μικρών αεροδρομίων σήμερα, όπως της Αστυπάλαιας, προκειμένου να ενισχύσει τη θέση του, πως, τα λιμάνια – μικρά και μεγάλα – πρέπει να απολαύσουν μία βελτίωση και μία αναβάθμιση, η οποία θα προσφέρει - στα νησιά και στη χώρα - όφελος.

“Ο πραγματικός κίνδυνος να χάσουμε κάθε επαφή με την αγορά”

“Ο κίνδυνος είναι ο Πλακιωτάκης; Όχι. Ο κίνδυνος είναι το Υπερταμείο. Να χάσεις κάθε επαφή με την τεχνολογία των πλοίων. Ο κίνδυνος είναι να χάσεις την επαφή σου με την αγορά. Ο κίνδυνος είναι να έχεις λιμάνια που δεν έχουν master plan. Σχεδόν κανένα λιμάνι δεν έχει master plan”, σχολίασε στη συνέχεια ο Περιφερειάρχης απευθυνόμενος στους αυτοδιοικητικούς του Α΄ Βαθμου κι επιχειρώντας να υπογραμμίσει την άποψή του, ότι οι ίδιοι πρέπει να αναπτύξουν έναν ουσιαστικό διάλογο με το Υπουργείο για τις ανάγκες τους και το τί θέλουν.

Ο κ. Χατζημάρκος έκλεισε την τοποθέτησή του, φωτίζοντας ξεκάθαρα πως υπεραμύνεται της στάσης διαπραγμάτευσης με το Υπουργείο για ένα μοντέλο με συναρμοδιότητα στη διαχείριση των λιμενικών υποδομών.

Μάλιστα, διευκρίνισε πως, η αγωνία κυρίως εστιάζεται στο μέλλον των νησιών με υποτυπώδεις λιμενικές υποδομές, όπως πολλά μικρά νησιά στο Ν. Αιγαίο, τα οποία δεν έχουν γνωρίσει λιμενικό έργο εδώ και πάρα πολλά χρόνια.

Τα λεγόμενα και τις θέσεις του κ. Χατζημάρκου σχολίασε εμμέσως ο Δήμαρχος Μυκόνου, ο οποίος ανέφερε πως η μεταφορά της συζήτησης στον παρόντα χρόνο, στο κομμάτι των ιδιωτικοποίησεων για την πιθανή βελτίωση των υποδομών, δεν εξυπηρετεί τον διάλογο με το Υπουργείο, αφού οι Δήμοι αυτό που πρέπει να επιτύχουν σε πρώτο επίπεδο είναι η εξασφάλιση του κυρίαρχου ρόλου στο θέμα της διαχείρισης.

Να υπάρξει διαπραγμάτευση για ένα νέο μοντέλο διοίκησης

Τη συζήτηση στην ΠΕΔ έκλεισε ο πρόεδρος του ΔΣ και Δήμαρχος Ρόδου, Αντώνης Καμπουράκης, ο οποίος έκανε ξεκάθαρα λόγο για την ανάγκη αλλαγής του μοντέλου διοίκησης των λιμένων και των λιμενικών υποδομών, προκειμένου τα νησιά να βγουν ωφελημένα σε επίπεδο ανταγωνισμού με τους γείτονες και όχι μόνον. Προς στήριξη των απόψεών του, έθεσε στο τραπέζι του διαλόγου τα πολλά προβλήματα που αντιμετωπίζουν στα λιμάνια τους τα νησιά του Ν. Αιγαίου, σχολιάζοντας για παράδειγμα πως κάθε χειμώνα, υπάρχει απώλεια κρουαζιερόπλοιων αφού σε αρκετά από αυτά δεν μπορούν να προσεγγίσουν οι εταιρείες λόγω καιρικών συνθηκών και για λόγους ασφαλείας.

Μάλιστα ο ίδιος παρατήρησε ακόμη το σοβαρό πρόβλημα, πως δηλαδή σήμερα, το πλαίσιο των εγκρίσεων και των αδειοδοτήσεων για την υλοποίηση έργων στα λιμάνια, δεν είναι ευέλικτο, αντιθέτως δε, είναι εξαιρετικά προβληματικό, λέγοντας παρακάτω πως για την έναρξη ενός έργου, απαιτείται να παρέλθουν πρώτα τουλάχιστον δέκα χρόνια.

Ο ίδιο εξήγησε πως δεν τάσσεται με τη “μουγκή υπερασπιστική γραμμή να τα κρατήσουμε εμείς”, αλλά ξεκαθάρισε πως δεν θα “αγοράσει” και την άποψη να τα προωθήσουν σε τρίτον, για να υπάρξει όφελος. Ο κ. Καμπουράκης τόνισε πως θεωρεί αυτονόητο πως ο Α΄ Βαθμός της Αυτοδιοίκησης θα πρέπει να έχει τα πάντα, εξηγώντας πως, όσο πιο γρήγορα οι Δήμοι προσέλθουν στο τραπέζι της συζήτησης με το Υπουργείο, με σκοπό να γίνουν τα λιμάνια πύλες εισόδου με υπηρεσίες υψηλού επιπέδου, τόσο περισσότερο κερδισμένα θα είναι τα νησιά.

Ο Δήμαρχος Ρόδου επανέλαβε τέλος πως το σημαντικό είναι οι Δήμοι να κάτσουν στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης για να κερδίσουν όσα περισσότερα μπορούν, διαφωνώντας πλήρως με τη θέση της μη ανάπτυξης συζήτησης, που όπως τόνισε, θα προκαλέσει μόνον απώλειες, ίσως και σε ποσοστό 100%.