Έγκριση του σχεδίου προϋπολογισμού του οικονομικού έτους 2021 από το Περιφερειακό Συμβούλιο Νοτίου Αιγαίου, με τη μειοψηφία να εστιάζει κυρίως στο ζήτημα του θεσμικού πλαισίου που διέπει τη διαδικασία ψήφισης

«Μία διοίκηση με σχέδιο και αντανακλαστικά μπορεί να φέρει αποτέλεσμα»

Ομόφωνα εγκρίθηκε ο προϋπολογισμός του οικονομικού έτους 2021 της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου από το Περιφερειακό Συμβούλιο, με τις μη θετικές ψήφους της μειοψηφίας να μην καταγράφονται, όπως ορίζει ο νόμος και τις παρατάξεις να υπογραμμίζουν την αντιδημοκρατικότητα της διάταξης αυτής, που στην ουσία καταργεί την άποψη της αντιπολίτευσης.

Στη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου της Τρίτης, 22 Δεκεμβρίου, τέθηκε προς ψήφιση ο προϋπολογισμός της Περιφέρειας για το επόμενο έτος, με την Περιφερειακή Αρχή να μιλά για ένα ρεαλιστικό και αναπτυξιακό σχέδιο.

Από την πλευρά της μειοψηφίας του Σώματος, ιδιαίτερη μνεία έγινε στο γεγονός, ότι βάσει των διατάξεων του νομοθετικού πλαισίου που διέπει την αυτοδιοίκηση και ειδικά σε ό,τι αφορά στη διαδικασία ψήφισης του προϋπολογισμού, οι ψήφοι των συμβούλων καταγράφονται μόνον όταν αφορούν σε θετικές ψήφους, ενώ στην περίπτωση που δεν επιθυμούν να υπερψηφίσουν το σχέδιο π/ϋ, τότε οι ψήφοι καταγράφονται ως λευκές. Αντίθετα, οι αρνητικές ψήφοι κρίνονται μη έγκυρες.

Βαθιά κοινωνικός π/ϋ με ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα

Δεδομένης της προγραμματισμένης σύσκεψης με τους αρμόδιους κρατικούς παράγοντες, όσον αφορά στην οριστικοποίηση των προϋπολογισμών των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων της νέας προγραμματικής περιόδου 2021-2027 και προκειμένου να παρίσταται, ο Περιφερειάρχης έδωσε το λόγο για την εισήγηση του προϋπολογισμού της ΠΝΑΙ για το 2021 στον Αντιπεριφερειάρχη, κ. Φιλήμονα Ζαννετίδη, που υποστήριξε, πως πρόκειται για ένα σχέδιο βαθιά κοινωνικό, ανθρωποκεντρικού χαρακτήρα, πολύπλευρα αναπτυξιακός και αντανακλά στις ανάγκες και στις ελπίδες των νησιωτών.

Ο κ. Ζαννετίδης σημείωσε, πως στον προϋπολογισμό της ΠΝΑΙ περιλαμβάνονται πρωτοβουλίες, οι οποίες είναι πρωτοποριακές και σε πολλές περιπτώσεις γίνονται αντικείμενο αντιγραφής και για άλλες Περιφέρειες.

Χαρακτηριστικά, αναφέρθηκε στον τομέα της υγείας, όπου πρώτη η ΠΝΑΙ, και έπειτα από ικανοποίηση σε κεντρικό επίπεδο των πιέσεών της, θέσπισε την απόδοση επιδόματος σε γιατρούς που υπηρετούν τα νησιά, ενώ δεν παρέλειψε να υπενθυμίσει ότι και κατά τη διάρκεια του 2020, με τα ισχυρά “χτυπήματα” της πανδημίας, χρήματα από δράσεις πολιτισμού, αθλητισμού και τουρισμού, δόθηκαν για την ενίσχυση των ΠΠΙ, των Κέντρων Υγείας και των νοσοκομείων των νησιών, ενίσχυση του ΕΚΑΒ, αλλά και για την προμήθεια μοριακών και rapid τεστ κορωνοϊού. Επίσης ανέφερε, πως η ΠΝΑΙ αύξησε τους δικαιούχους για τα κοινωνικά παντοπωλεία.

Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τον κ. Ζαννετίδη, η ΠΝΑΙ τόλμησε να ανοίξει τον τουρισμό, εν μέσω πανδημίας, με τα αποτελέσματα να είναι – σχετικά – ιδιαίτερα επιτυχημένα.

Όσον αφορά στο πρόγραμμα ΝΗΣΙδΑ της Περιφέρειας, ο Αντιπεριφερειάρχης αναφέρθηκε στον “αγώνα” όπως τον χαρακτήρισε, προκειμένου να διατεθούν τα 35εκ. Ευρώ στις επιχειρήσεις των νησιών.

Επιπλέον, ο Αντιπεριφερειάρχης αναφέρθηκε και στη συνεργασία της Περιφέρειας με τα συλλογικά όργανα των τοπικών παραγωγών, προκειμένου να διευρυνθούν οι δικαιούχοι των αγροτικών αποζημιώσεων λόγω covid-19, σημειώνοντας ότι διασφαλίστηκαν ποσά με υπερδέσμευση, ενώ σημείωσε πως και στα προγράμματα LEADER για τυποποίηση και μεταποίηση, που διαχειρίζονται οι Αναπτυξιακές Εταιρείες Κυκλάδων και Δωδεκανήσου, καλύφθηκαν όλα τα κεφάλαια και οι επενδυτικές προτάσεις.

Στο κομμάτι της συνεργασίας της ΠΝΑΙ με τους Δήμους, ο Αντιπεριφερειάρχης αναφέρθηκε στις προγραμματικές συμβάσεις για την συντήρηση των σχολικών κτηρίων σε όλα τα νησιά, τις παρεμβάσεις της ΠΝΑΙ στις πολιτιστικές δράσεις όπου ζητήθηκε, στα έργα ηλεκτροφωτισμού και ανανέωσης χλοοταπήτων στα δημοτικά γήπεδα και στις παρεμβάσεις συντήρησης, ηλεκτροφωτισμού, διαγραμμίσεων κλπ του οδικού δικτύου.

Σύμφωνα με τον κ. Ζαννετίδη, ήδη από φέτος και με χρονικό ορίζοντα υλοποίησης τριών ετών, εκτελείται το μεγαλύτερο αντιπλημμυρικό έργο, σε όλα τα νησιά της Περιφέρειας, με τον καθαρισμό χειμάρρων και ρεμάτων.

Ενημέρωσε για την εξέλιξη της διαδικασίας ίδρυσης και εγκατάστασης υδατοδρομίων στα νησιά της ΠΝΑΙ, ενώ τόνισε, πως και σε ό,τι αφορά στη μεταφορά των μαθητών, η ΠΝΑΙ αυξάνει τα ποσά για την κάλυψη όλων των αναγκών, στο μέτρο του δυνατού.

Ο Αντιπεριφερειάρχης έκλεισε, τονίζοντας την αγαστή συνεργασία της Περιφέρειας με τους Δήμους, τους κοινωνικούς και άλλους τοπικούς φορείς, για την αντιμετώπιση όλων των προκλήσεων και την παρέμβαση της ΠΝΑΙ όπου κρίνεται απαραίτητη, ενώ δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει εκ μέρους του πολιτικού προσωπικού τα στελέχη και τους συνεργάτες της Περιφέρειας για το αποτέλεσμα που παράγουν παρά τις δύσκολες συγκυρίες.

Προβληματισμός για τα προγράμματα LEADER και το οδικό δίκτυο

Στο στάδιο των ερωτήσεων, εκ μέρους της παράταξης της μείζονος μειοψηφίας και δεδομένης της απουσίας του επικεφαλής, κ. Μανώλη Γλυνού, λόγω ζητήματος υγείας, ερώτηση σχετικά με την αναφορά του Αντιπεριφερειάρχη για τα προγράμματα LEADER, έκανε ο περιφερειακός σύμβουλος, κ. Τζώρτζης Μακρυωνίτης.

Απευθυνόμενος προς τον κ. Ζαννετίδη, ρώτησε «από πού πηγάζει αυτή η αισιοδοξία», όσον αφορά στα προγράμματα αυτά, δεδομένου ότι οι σχετικές προθεσμίες υλοποίησης εκπνέουν και σύμφωνα με τον κ. Μακρυωνίτη ακόμη δεν έχει υπάρξει καμία απόφαση ένταξης ή σύναψης σύμβασης για ιδιωτικές επενδύσεις, ζητώντας να ενημερωθεί αν είναι δυνατόν για μία επένδυση που θα ξεκινήσει από το νέο έτος να εξασφαλίσει την υλοποίηση του όποιου έργου.

Από την πλευρά της Λαϊκής Συσπείρωσης Νοτίου Αιγαίου, ο σύμβουλος, κ. Βαγγέλης Σιγάλας, υποστήριξε πως σε ό,τι αφορά στις συντηρήσεις του οδικού δικτύου δεν γίνεται τίποτε, με δικαιολογία, όπως είπε ο ίδιος, πως τα χρήματα που προορίζονταν για αυτά τα έργα ανακατευθύνθηκαν στην κάλυψη των αυξημένων αναγκών της υγείας, ρωτώντας, μεταξύ άλλων, αν θα δοθεί βαρύτητα κατά το νέο έτος στο κομμάτι αυτό.

Απαντώντας, ο κ. Ζαννετίδης, και όσον αφορά στα προγράμματα LEADER, σημείωσε, πως τη διαχείριση των εν λόγω κονδυλίων έχουν η Αναπτυξιακή Εταιρεία Κυκλάδων και η αντίστοιχη της Δωδεκανήσου και πως βάσει ενημέρωσης έχουν εκχωρηθεί οι πόροι. «Δεν βλέπω λόγο ανησυχίας», τόνισε, σημειώνοντας πως το αρμόδιο υπουργείο μεριμνά καθημερινά για τις μικρές καθυστερήσεις που παρατηρούνται στις διαδικασίες της Αναπτυξιακής των Κυκλάδων, ενώ καθησύχασε, πως με τις παρατάσεις που θα δοθούν, θα υπάρξει ο απαραίτητος χρόνος ώστε να μη χαθεί ούτε ένα ευρώ για τις επενδύσεις.

Όσον αφορά στο οδικό δίκτυο, ο κ. Ζαννετίδης ενημέρωσε ότι έργα παρεμβάσεων στο οδικό δίκτυο έχουν ψηφιστεί και έχει ξεκινήσει η υλοποίησή τους σε πολλά νησιά, ενώ και η Πρόεδρος του Π.Σ. και Έπαρχος Τήνου επιβεβαίωσε ότι για το νησί πραγματοποιήθηκε ήδη η συντήρηση του οδικού δικτύου και έγινε επίσης διαγράμμιση.

Πλήρης αντίθεση στο θεσμικό πλαίσιο

Στην τοποθέτησή του επί του προϋπολογισμού και εκ μέρους της παράταξης της μείζονος μειοψηφίας, ο κ. Τζ. Μακρυωνίτης εστίασε κυρίως στο θεσμικό πλαίσιο που διέπει τη διαδικασία ψήφισης του π/ϋ στην αυτοδιοίκηση.

Όπως είπε, εδώ και περίπου δέκα χρόνια από τη θέση όχι μόνο της μειοψηφίας, αλλά και της πλειοψηφίας του Περιφερειακού Συμβουλίου, ο ίδιος έχει επισημάνει πως ο προϋπολογισμός έχει καταστεί μία καθαρά υπηρεσιακή υπόθεση, καθώς υλοποιείται και συντάσσεται από τις υπηρεσίες και πολύ λίγα περιθώρια δίνονται στην άσκηση πολιτικής.

Πόσω δε μάλλον, σύμφωνα με τον κ. Μακρυωνίτη, μετά και την ψήφιση του νέου νομοθετικού πλαισίου, που ουσιαστικά αφαιρεί το δικαίωμα από την αντιπολίτευση να μειοψηφίσει, αν δεν έχει καταθέσει δικό της εναλλακτικό σχέδιο π/ϋ, χαρακτηρίζοντας απαράδεκτη και αντιδημοκρατική τη διάταξη και τονίζοντας ότι στερεί το δικαίωμα λόγου στην μειοψηφία.

Όπως εξήγησε, η κατάρτιση ενός σχεδίου προϋπολογισμού οφείλει να γίνεται από ειδικούς, προϋποθέτει γραμματειακή υποστήριξη, κάτι που συνήθως δε διαθέτουν οι παρατάξεις της μειοψηφίας και δη οι μικρότερες.

Ο κ. Μακρυωνίτης τόνισε, πως κατά τον σχεδιασμό του “Καλλικράτη” υπήρχε το όραμα οι περιφέρειες να αντιστοιχούν σε “μικρές κυβερνήσεις”, δηλαδή να μεταφερθούν σε αυτές αρμοδιότητες του κράτους. Ωστόσο, αντί αποκέντρωσης του κράτους, συμβαίνει το αντίθετο και οι Περιφέρειες επιβαρύνονται με αρμοδιότητες των Δήμων, καθιστώντας τις φορείς διαχείρισης των ΟΤΑ α’ βαθμού, τονίζοντας εντούτοις, ότι από τη στιγμή που η ΠΝΑΙ έχει επιφορτιστεί με αυτές θα τις υλοποιήσει σε κάθε περίπτωση, τονίζοντας, ότι η ΠΝΑΙ οφείλει να διεκδικήσει την ανεξαρτησία και αυτοδυναμία των Περιφερειών, κόντρα στη διαχρονική και ανεξάρτητη κομμάτων σθεναρή αντίσταση του “αθηνοκεντρικού”, όπως το χαρακτήρισε, κράτους απέναντι σε μία ισχυρή τοπική αυτοδιοίκηση.

«Ο Περιφερειάρχης, ο “μικρός πρωθυπουργός”, όπως υποτίθεται ότι θα ήταν, είναι ένας γραφειοκράτης που ασχολείται με παρατάσεις έργων», επεσήμανε, «ενώ οι περιφερειακοί σύμβουλοι παίρνουμε αρμοδιότητες υπηρεσιακών παραγόντων».

Τέλος, αναφορικά με το Τεχνικό Πρόγραμμα της ΠΝΑΙ για το 2021 και ο κ. Μακρυωνίτης ζήτησε να δοθεί περισσότερη έμφαση στη βελτίωση του επαρχιακού οδικού δικτύου.

Έκλεισε δε, ενημερώνοντας ότι η παράταξη θα αποχωρήσει κατά την ψήφιση του π/ϋ, ξεκαθαρίζοντας ότι δεν υπάρχει διαφωνία με το σχέδιο προϋπολογισμού, αλλά ως ένδειξη διαμαρτυρίας απέναντι στο θεσμικό πλαίσιο.

Υποχρηματοδότηση και μεταφορά βαρών στους πολίτες

Ο επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης Ν. Αιγαίου, κ. Γιάννης Ντουνιαδάκης, αναφέρθηκε στη μη ικανοποιητική αντιμετώπιση της υγειονομικής και οικονομικής κρίσης από την πολιτεία, κάτι που οδήγησε τις Περιφέρειες στη διάθεση υφιστάμενων πόρων για την κάλυψη των κενών στην υγεία και να αμβλύνουν τις αρνητικές εντυπώσεις. Έκανε αναφορά επίσης στη μείωση, στον κρατικό π/ϋ του 2021 για τις δαπάνες στην υγεία, τη μείωση στην χρηματοδότηση των Περιφερειών.

Όσον αφορά στον π/ϋ της ΠΝΑΙ, έκανε μνεία στη χαμηλή απορροφητικότητα των προγραμμάτων επισιτιστικής βοήθειας (ΤΕΒΑ) σε Δωδεκάνησα και Κυκλάδες, στην υποχρηματοδότηση μέσω των ΚΑΠ, η οποία όπως τόνισε θα δυσκολέψει τη λειτουργία των υπηρεσιών της Περιφέρειας και δε θα επιτρέψει νέες προσλήψεις, σημειώνοντας ότι και ο νέος Αναπτυξιακός Οργανισμός της ΠΝΑΙ, «θα αποδομήσει από προσωπικό τις Τεχνικές Υπηρεσίες και θα οδηγήσει σε ιδιωτικοποιήσεις, μέσω αναθέσεων σε ιδιώτες».

Πρότεινε να δοθεί βαρύτητα, μεταξύ άλλων, στην αντικατάσταση των παλαιών σχολικών κτηρίων, στην καθ’ όλα ασφαλή μεταφορά των μαθητών, στη μέριμνα για ειδική αγωγή και στήριξη μέσω του κρατικών δαπανών για κοινωνική πολιτική και ενίσχυση της λαϊκής οικογένειας.

Κλείνοντας υπογράμμισε, ότι ανεξάρτητα από τα προβλεπόμενα από τον νόμο, η Λαϊκή Συσπείρωση θα προχωρήσει σε καταψήφιση του π/ϋ, με την Πρόεδρο να ενημερώνει πως αυτή η ψήφος θα κριθεί μη έγκυρη.

«Γινόμαστε αχθοφόροι των Δήμων»

Ο επικεφαλής της παράταξης “Πνοή Δημιουργίας Ν. Αιγαίου”, κ. Χαράλαμπος Κόκκινος, αναφέρθηκε στην τυπικότητα της διαδικασίας ψήφισης του προϋπολογισμού, ενώ έδωσε κι εκείνος έμφαση στην κακή κατάσταση του οδικού δικτύου ζητώντας περισσότερους πόρους για την επισκευή του.

Τόνισε, πως δεν πείστηκε από την απάντηση του κ. Ζαννετίδη, όσον αφορά στα προγράμματα LEADER, ενώ ταυτόχρονα ζήτησε να δοθεί περισσότερο βάρος στην οικονομική, κοινωνική και επιχειρηματική στήριξη των νησιωτών, προκειμένου να μη μείνει κανείς μόνος του στην κρίση.

Και ο κ. Κόκκινος καυτηρίασε το γεγονός της μεταφοράς αρμοδιοτήτων από τους Δήμους στις Περιφέρειες, σημειώνοντας ότι «γινόμαστε αχθοφόροι των Δήμων […] και αναγκαζόμαστε να ιδρύουμε νέους Οργανισμούς για να ανταπεξέλθουμε».

Χαρακτήρισε οξύμωρο το γεγονός ότι ζητείται από τις παρατάξεις της μειοψηφίας να καταρτίσουν δικό τους σχέδιο π/ϋ προκειμένου να μειοψηφίσουν στο θέμα, τονίζοντας ότι δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα, υπονοώντας κι εκείνος από την πλευρά του την αντιδημοκρατικότητα της διάταξης.

Τέλος, τόνισε πως η παράταξή του ψηφίζει “παρών” στο θέμα.

Απαντήσεις για υγεία, ΤΕΒΑ, σχολεία, οδικό δίκτυο

Ακολούθησαν οι τοποθετήσεις Αντιπεριφερειαρχών και μελών του Π.Σ., ενώ η συζήτηση του θέματος έκλεισε με την τοποθέτηση του Περιφερειάρχη, κ. Γιώργου Χατζημάρκου, ο οποίος είχε επιστρέψει στη συζήτηση.

Ο ίδιος τόνισε, πως παρά το γεγονός, ότι η διαδικασία ψήφισης του προϋπολογισμού συνηθίζεται να χαρακτηρίζεται ως “μεγάλη πολιτική στιγμή”, ο ίδιος συμφωνεί πως πρόκειται για μία σχεδόν τυπική διαδικασία, τονίζοντας ότι κρίνει μεγαλύτερη ακόμη πολιτική στιγμή την ώρα του απολογισμού.

Ο Περιφερειάρχης συμφώνησε επίσης, σχετικά με τις θέσεις της μειοψηφίας, όσον αφορά στην αφαίρεση της δυνατότητας καταψήφισης, ωστόσο εξήγησε, πως βάσει του ίδιου νομοθετικού πλαισίου και από τη στιγμή που οδήγησε σε πολλές περιπτώσεις σε υπερίσχυση των μελών των παρατάξεων της μειοψηφίας σε σχέση με τις πλειοψηφίες, το θεσμικό πλαίσιο έπρεπε κάπως να διασφαλίζει πως ο ΟΤΑ δεν θα μείνει χωρίς προϋπολογισμό. Συμφώνησε επίσης με τη θέση του κ. Μακρυωνίτη, όσον αφορά στην αντίσταση του “αθηνοκεντρικού” κράτους στην αποκέντρωση αρμοδιοτήτων.

Αναφορικά με την αναφορά του κ. Ντουνιαδάκη, σχετικά με την κάλυψη των υγειονομικών αναγκών από τις Περιφέρειες αντί του κεντρικού κράτους, ο κ. Χατζημάρκος τόνισε, πως η ΠΝΑΙ έπραξε το αναγκαίο, προκειμένου να διασφαλιστεί όσο το δυνατόν καλύτερο επίπεδο υγειονομικής ασφάλειας για τους νησιώτες. Όπως είπε, το Νότιο Αιγαίο αψήφισε κάθε στατιστική λογική και παρέμεινε όρθιο απέναντι στα κύματα της πανδημίας, και μάλιστα έχοντας ανοίξει και τον τουρισμό για αυτό το μικρό διάστημα μέσα στο καλοκαίρι.

Όσον αφορά στα προγράμματα ΤΕΒΑ, η απορρόφηση, σύμφωνα με τον Περιφερειάρχη βρίσκεται στο 50%, καθώς είχαν “κολλήσει” λόγω ενστάσεων των διαγωνιζομένων, ωστόσο αυτές επιλύονται και η απορρόφηση θα ανέλθει σε πολύ υψηλότερο ποσοστό, ενώ παράλληλα υπενθύμισε, πως η ΠΝΑΙ ήταν η μόνη Περιφέρεια στην Ελλάδα, που ενίσχυσε τα προγράμματα από ίδιους πόρους. Σχετικά με τα σχολικά κτήρια, θύμισε πως η ΠΝΑΙ προχώρησε πρώτη σε ενίσχυση των Δήμων για συντήρηση των σχολικών μονάδων, παρά το γεγονός ότι δεν έχει καμία αρμοδιότητα.

Για τα σχόλια της μειοψηφίας σχετικά με τα προγράμματα LEADER, ο κ. Χατζημάρκος δήλωσε ικανοποιημένος που η αντιπολίτευση δεν εντόπισε χαμηλές απορροφήσεις στα προγράμματα που τρέχει η Περιφέρεια, αλλά αρκέστηκε να βρει σε προγράμματα, τα οποία δεν τρέχει η ΠΝΑΙ, αλλά οι Εταιρείες, στις οποίες η ΠΝΑΙ αποτελεί απλό μέτοχο και δη μη πλειοψηφικό.

Απαντώντας στον κ. Σιγάλα, περί μη εκτέλεσης έργων στο οδικό δίκτυο, ο Περιφεριάρχης τόνισε, πως κατά την περίοδο 2010-2014 έγιναν στη Σαντορίνη δύο έργα συνολικής δαπάνης 140.000 ευρώ, ενώ στην εξαετία της διοίκησης της περιφερειακής αρχής, οι δαπάνες για το οδικό δίκτυο ξεπερνούν τα 11.000.000 ευρώ.

75εκ. Ευρώ σε έργα μέσα στο 2020

Τέλος, ο κ. Χατζημάρκος αναφέρθηκε στον “άθλο” που πέτυχε το Νότιο Αιγαίο κατά την τουριστική περίοδο, με ικανοποιητικά αποτελέσματα, τα οποία πίστωσε στους ίδιους τους νησιώτες, τονίζοντας όμως ότι η ΠΝΑΙ ηγήθηκε μίας προσπάθειας οργάνωσης, με σεμινάρια, χρηματοδοτήσεις, ενημερώσεις κλπ.

Αναφορικά με τα έργα, ο Περιφερειάρχης σημείωσε πως σήμερα βρίσκονται ενεργά 112 εργοτάξια, 53 στις Κυκλάδες και 59 στα Δωδεκάνησα, με κανένα τεχνικό έργο να μην έχει “πέσει έξω”, τονίζοντας πως στο επαρχιακό οδικό δίκτυο έχουν “πέσει” δαπάνες ιστορικά υψηλές. Συνολικά δε για τα έργα που δρομολογήθηκαν το 2020, ο ίδιος είπε πως αφορούν σε 75 εκ. Ευρώ, ενώ τόνισε πως ρέματα καθαρίζονται διαρκώς, κάποια εκ των οποίων και για πρώτη φορά σε 30 χρόνια.

Για το πρόγραμμα “ΝΗΣΙδΑ”, σημείωσε πως κατ’ αναλογία αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα ποσά που δόθηκαν στη χώρα, ενώ δημιουργήθηκαν ειδικοί πόροι για πολύ μικρές επιχειρήσεις, για τον κλάδο εστίασης κλπ και διαμορφώθηκαν οι προδιαγραφές ώστε να υπάρχουν περισσότερες επιχειρήσεις δικαιούχοι.

Ο Περιφερειάρχης έκλεισε την τοποθέτησή του τονίζοντας, ότι μέσα σε ένα πρωτοφανές περιβάλλον, «δείξαμε ότι μία διοίκηση με σχέδιο και αντανακλαστικά μπορεί να φέρει αποτέλεσμα», υπογραμμίζοντας πως η υποστελέχωση και η υποχρηματοδότηση δεν αποτελούν άλλοθι. «Το δείχνουμε καθημερινά και φέρνουμε αποτελέσματα ορατά στην κοινωνία», υποστήριξε, επισημαίνοντας, ότι το Νότιο Αιγαίο αυτή τη στιγμή πρωταγωνιστεί και αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση σε τομείς όπως ο τουρισμός, οι απορροφήσεις, τα ειδικά προγράμματα κλπ.