Νομοθετική ρύθμιση για τους δασικούς χάρτες

Λύση μέσω νομοθετικής ρύθμισης απέναντι στα τεράστια θέματα που έχει προκαλέσει η ανάρτηση των δασικών χαρτών στα νησιά των Κυκλάδων και της Δωδεκανήσου, ζητά το Περιφερειακό Συμβούλιο Ν. Αιγαίου, στο πλαίσιο λήψης σχετικής απόφασής του, στη συνεδρίαση της Κυριακής.

Συγκεκριμένα, ο Περιφερειάρχης, Γιώργος Χατζημάρκος έκανε λόγο για επικαιροποίηση και εμπλουτισμό των παλαιότερων αποφάσεων του Περιφερειακού Συμβουλίου, καθώς παραμένουν χωρίς θεραπεία υπηρεσιακά λάθη που έγιναν σχετικά με το περιεχόμενο των δασικών χαρτών, με αποτέλεσμα, οι πολίτες κι εν προκειμένω οι νησιώτες να έχουν μπει σε έναν κύκλο ταλαιπωρίας, αγωνίας και εξόδων, για να αποδείξουν πως η ιδιοκτησία τους, τους ανήκει.

Σχετικά με το θέμα, το σύνολο των παρατάξεων τόνισε τη συμφωνία του με τις θέσεις και τις κινήσεις της Περιφερειακής Αρχής, συναινώντας στο να ζητηθεί άμεσα η προώθηση νομοθετικής ρύθμισης για την ακύρωση των “καταστρεπτικών προβλέψεων του Π.Δ. 32/2026”, όπως επίσης και να ανασταλεί η ισχύς των δασικών χαρτών έως τη θεραπεία των λαθών, που περιέχουν και εξάμηνη παράταση στην προθεσμία κατάθεσης ενστάσεων.

Σε διαφορετική εν μέρει – πολιτική – τοποθέτηση προέβη η παράταξη της Λαϊκής Συσπείρωσης Ν. Αιγαίου, ενώ η πλευρά της Συμμαχίας και της Πνοής Δημιουργίας στήριξαν τις προτάσεις της παράταξης της πλειοψηφίας.

Σημειώνεται πως στο πλαίσιο της συγκεκριμένης προσπάθειας, αποφασίστηκε η ενίσχυση σε τεχνικό και νομικό επίπεδο των Υπηρεσιών της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου.

Γ. Χατζημάρκος: Να γίνουν με ορθό επιστημονικά τρόπο οι δασικοί χάρτες

Με αφορμή την ανάρτηση δασικών χαρτών για ορισμένα νησιά του Ν. Αιγαίου, για τα οποία διαπιστώθηκε ότι παραμένει το πρόβλημα, το Περιφερειακό Συμβούλιο επανήλθε στην τελευταία συνεδρίασή του, με εισηγητή τον Γιώργο Χατζημάρκο.

“Είναι ένα πάρα πολύ μεγάλο θέμα, το οποίο από το 2016 και μετά το βρίσκουμε συνέχεια μπροστά μας και μάλιστα με ένα καθοριστικά δυσάρεστο τρόπο για την οικονομία και την κοινωνία” σημείωσε προλογικά ο Περιφερειάρχης κάνοντας αναφορά στο Π.Δ. του 2016, το οποίο όπως υπενθύμισε ήρθε ως “επεξηγηματικό” στον βασικό δασικό νόμο της χώρας κι έκανε παρεμβάσεις, “οι οποίες επηρέασαν την ανάρτηση των δασικών χαρτών”. “Η Περιφέρειά μας ήταν η πρώτη που ανέδειξε το θέμα” σχολίασε εν συνεχεία ο Περιφερειάρχης, διευκρινίζοντας κατηγορηματικά δε, πως, ουδείς τάσσεται αντίθετος στην κατάρτιση δασικών χαρτών, καθώς αυτή είναι άλλωστε και η υποχρέωση της χώρας απέναντι στην Ε.Ε., ωστόσο, τόνισε πως, αυτή η υπόθεση πρέπει να γίνει με ορθό τρόπο.

“Αυτό που ζητάμε είναι οι χάρτες να γίνουν με έναν επιστημονικά ορθό τρόπο για να προστατευθεί η ιδιωτική περιουσία” σημείωσε χαρακτηριστικά, εξηγώντας μάλιστα για μία ακόμη φορά πως, δυστυχώς, “δεν μπορεί να αμφισβητείται η ιδιωτική περιουσία με έναν τρόπο συνεχή και οι ιδιοκτήτες να καλούνται να ξοδέψουν χρήματα για να αποδείξουν ότι έχουν νόμιμα στην κατοχή τους, την περιουσία τους”.

Αφού υπενθύμισε παρακάτω ότι προσφάτως έχουν εκφράσει κι άλλες Περιφέρειες πανελλαδικά τις αντιδράσεις τους για τα λάθη που έχουν γίνει, με αποτέλεσμα τον χαρακτηρισμό τεράστιου ποσοστού περιοχών ως δασικές και δη στο Νότιο Αιγαίο, τόνισε πως παλαιότερα, από κοινού με την ΠΕΔ Ν. Αιγαίου είχε υπάρξει “κινητοποίηση”.

“Ξεκίνησε το πρόβλημα από τις Κυκλάδες όταν είδαμε για παράδειγμα την Ανάφη να περιγράφεται σε ένα ποσοστό 75% της επιφάνειάς της, δασική. Και άλλα νησιά ακολούθησαν όπως Σύρος, Κίμωλος, Μήλος κ.α.. Και νησιά της Δωδεκανήσου” πρόσθεσε ο ίδιος, εξηγώντας πως, το αποτέλεσμα είναι “χιλιάδες συμπολίτες μας να έχουν μπει σε μία περιπέτεια από την οποίαν δεν έχουν βγει ακόμη, είτε έχουν χάσει το δικαίωμά τους στο να αξιοποιήσουν την περιουσία τους με όποιον τρόπο ή να τη μεταβιβάσουν στα παιδιά τους”.

Επαναλαμβάνοντας παρακάτω πως στο παρελθόν αν και ο τότε Υπουργός Περιβάλλοντος, Σωκράτης Φάμελλος είχε δεσμευθεί για “θεραπεία” των προβληματικών σημείων, ωστόσο, δυστυχώς, αυτό δεν έγινε ποτέ.

Καταλήγοντας στην τοποθέτησή του, ο κ. Χατζημάρκος επεσήμανε πως σήμερα, χωρίς τις απαιτούμενες διορθώσεις, οι δασικοί χάρτες “χωρίς καμιά υπερβολή θέτουν σε άμεσο και ορατό κίνδυνο όχι μόνο τις αναπτυξιακές προοπτικές των νησιών της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, αλλά ακόμη και την ίδια καθ’ αυτή τη σημερινή επιβίωση των κατοίκων και το μέλλον των οικογενειών τους, την ασφάλεια των συναλλαγών, την προσέλκυση επενδύσεων, τη θεμελιώδη εμπιστοσύνη που πρέπει το κράτος να παρέχει στους πολίτες του”.

Ηλεκτρονικά οι ενστάσεις

Ιδιαίτερη μνεία έγινε και για την προθεσμία των ενστάσεων με τη σχετική εισήγηση να αναφέρει μεταξύ άλλων, ενημερωτικά, τα εξής: “Στις 19-02-2021, ξεκίνησε η προθεσμία υποβολής αντιρρήσεων, η οποία διαρκεί 105 ημέρες, σύμφωνα με την παρ. 15 ν. 3889/2010 όπως ισχύει. Η προθεσμία αυτή παρατείνεται για είκοσι ημέρες για όσους κατοικούν μόνιμα ή διαμένουν στην αλλοδαπή. Ως εκ τούτου, Η καταληκτική ημερομηνία της παραπάνω προθεσμίας, είναι η 3η Ιουνίου 2021, ημέρα Πέμπτη. Για τους κατοικούντες ή διαμένοντες στην αλλοδαπή, η παραπάνω προθεσμία παρεκτείνεται κατά 20 ημέρες, συνεπώς η καταληκτική ημερομηνία της προθεσμίας υποβολής αντιρρήσεων είναι η 23η Ιουνίου 2021, ημέρα Τετάρτη. Με τις αντιρρήσεις προβάλλονται λόγοι που αφορούν αποκλειστικά και μόνο στην αμφισβήτηση του χαρακτήρα και της μορφής των εμφανιζόμενων στο χάρτη εκτάσεων, της ορθής απεικόνισης, εφαρμογής και ισχύος των πράξεων της Διοίκησης και της σύννομης αλλαγής χρήσης αυτών. Αντιρρήσεις μπορούν να υποβάλουν φυσικά και νομικά πρόσωπα δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου, καθώς και το Ελληνικό Δημόσιο και οι οικείοι Ο.Τ.Α. πρώτου και δευτέρου βαθμού, εφόσον επικαλούνται για τη θεμελίωση του έννομου συμφέροντός τους εμπράγματα ή ενοχικά δικαιώματα στις περιληφθείσες στον αναρτηθέντα δασικό χάρτη δασικές, χορτολιβαδικές και βραχώδεις ή πετρώδεις εκτάσεις. Αντιρρήσεις ειδικά κατά της παράλειψης να περιληφθεί στο δασικό χάρτη ορισμένη δασικού χαρακτήρα ή χορτολιβαδική ή βραχώδης ή πετρώδης έκταση, μπορεί να υποβάλει κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο και, ιδίως, οι Ο.Τ.Α. πρώτου και δεύτερουβαθμού στα διοικητικά όρια των οποίων υπάγεται η έκταση, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις και άλλα νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, στους σκοπούς τωνοποίων περιλαμβάνεται η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Η υποβολή των αντιρρήσεων είναι δυνατή μόνον ηλεκτρονικά, στον ειδικό δικτυακότόπο ανάρτησης δασικών χαρτών και υποβολής αντιρρήσεων, στην ιστοσελίδα τουΝ.Π.Δ.Δ. "Ελληνικό Κτηματολόγιο"(https://www.ktimanet.gr/CitizenWebApp/Entrance_Page.aspx),με την συμπλήρωση σχετικής ηλεκτρονικής φόρμας, με χρήση διαδικτυακής εφαρμογής: Α. Για την υποβολή αντίρρησης είναι υποχρεωτική η συμπλήρωση των γεωγραφικών συντεταγμένων των κορυφών του πολυγώνου/γεωτεμαχίου της έκτασης της οποίας αμφισβητείται ο χαρακτήρας και η μορφή, καθώς και το εμβαδόν της. Β. Επίσης, για την υποβολή αντίρρησης καταβάλλεται υποχρεωτικά ειδικό τέλος, το ύψος του οποίου υπολογίζεται με βάση το εμβαδόν της έκτασης που αφορά αυτή.

Η πρόταση για νομοθετική ρύθμιση

Ακολούθως, έγινε σαφές πως, σύμφωνα με την παρούσα κατάσταση, “επιβάλλεται και διεκδικείται αποφασιστικά από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου τόσο προς τον Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου, όσο και προς την έχουσα τη νομοθετική πρωτοβουλία Κυβέρνηση, διαβιβαζόμενου του ψηφίσματος αυτού στο Γραφείο του Πρωθυπουργού κ. Μητσοτάκη, προκειμένου να αποκατασταθεί η με έντονες κοινωνικοοικονομικές προεκτάσεις κατάσταση που έχει δημιουργηθεί και συγκεκριμένα: Α) Τα Δωδεκάνησα να συμπεριληφθούν στις εξαιρέσεις της παραγρ. α εδάφιο β του άρθρου 62 του Ν. 998/1979, σχετικά με την μη εφαρμογή και γι’ αυτά του τεκμήριου κυριότητας του Δημοσίου επί των δασών και επί των δασικών εκτάσεων.

Β) Να ανακληθεί και να μην εφαρμοστεί το με αριθμ. 27639/2018 έγγραφο του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου. Γ) Να καταργηθεί ή αναμορφωθεί η διάταξη της παραγρ. 1 του άρθρου 5 του Π.Δ. 32/2016, ώστε είτε να επανισχύσει είτε να εναρμονιστεί με τη προηγούμενη διάταξη του άρθρου 3 του Ν. 998/1979 όσον αφορά τις χορτολιβαδικές εκτάσεις.

Δ) Να αποσαφηνισθεί νομοθετικά ότι η επιγενόμενη δάσωση δεν αφορά ούτε τις τελεσίδικες πράξεις χαρακτηρισμού, ούτε κυρωμένους δασικούς χάρτες αλλά μόνον εκκρεμείς υποθέσεις. Ε)Να τακτοποιηθεί το μαζικό φαινόμενο που προέκυψε από τους δασικούς χάρτες των ιδιοκτησιών μικτής μορφής, οι οποίες δεν δύνανται να μεταβιβαστούν. ΣΤ) Να νομοθετηθεί ότι στις περιοχές των εξαιρέσεων από το τεκμήριο κυριότητας του Δημοσίου στα δάση και τις δασικές εκτάσεις, του δεύτερου εδαφίου του άρθρου 62 του Ν.998/1979, η μεταγραφή ή καταχώριση συμβολαιογραφικών πράξεων με αντικείμενο ακίνητα που έχουν εν όλω ή εν μέρει τον χαρακτήρα έκτασης των παραγράφων 5α) ή 5β) του άρθρου 3 του παραπάνω νόμου, στα οικεία βιβλία μεταγραφών του αρμόδιου Υποθηκοφυλακείου ή στα οικεία φύλλα του αρμόδιου γραφείου Κτηματογράφησης ή Κτηματολογικού Γραφείου, δεν κωλύεται ακόμη και αν δεν προσκομίζεται διοικητική πράξη ή τελεσίδικη δικαστική απόφαση, με την οποία αναγνωρίζεται ότι το ακίνητο ή το τμήμα του με τον παραπάνω χαρακτήρα ανήκει σε ιδιώτη και όχι στο Δημόσιο.

Εφόσον επιδειχθεί αδράνεια και περιφρόνηση επαρκούς αντιμετώπισης όλων των παραπάνω αιτημάτων, η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου δηλώνει κατηγορηματικά ότι με αίσθημα ευθύνης απέναντι στου νησιώτες πολίτες και κατοίκους του Νότιου Αιγαίου και στο μέλλον των παιδιών τους, δεν θα υποστείλει αλλά θα εξαντλήσει οποιοδήποτε νόμιμο μέσο, ένδικο ή μη, σε οποιοδήποτε βαθμό εθνικών και ευρωπαϊκών οργάνων και δικαστηρίων, ακόμη και στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων”.

Συμφωνία “Συμμαχίας” και “Πνοής Δημιουργίας”

Με τις θέσεις της Περιφερειακής Αρχής συμφώνησαν οι παρατάξεις του Μανώλη Γλυνού και του Χαράλαμπου Κόκκινου. Ειδικότερα, ο επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης, τόνισε πως, “έγιναν εξ αρχής ορθές ενέργειες από την Περιφερειακή Αρχή, ενώ ακόμη αναπτύχθηκε ένα κοινό μέτωπο από την Περιφέρεια, την ΠΕΔ, των Δήμων, Δικηγορικών Συλλόγων”.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η υπόθεση των δασικών χαρτών “είναι ένα θέμα που μας ενώνει και θα συμφωνήσουμε με τις προτάσεις που γίνονται”. Ο κ. Γλυνός υπογράμμισε επίσης πως θα πρέπει να δοθεί εξάμηνη παράταση για τις ενστάσεις, ενώ υπογράμμισε πως απαιτείται πράγματι στήριξη της Περιφέρειας σε τεχνικό και νομικό επίπεδο για την προώθηση του αιτήματος της νομοθετικής ρύθμισης. “Κρατώ αυτό που είπατε. Ότι οι δασικοί χάρτες πρέπει να είναι επιστημονικά ορθοί γιατί μόνον έτσι για προστατευθεί η ιδιωτική περιουσία” δήλωσε ο επικεφαλής της παράταξης “Συμμαχία Νοτίου Αιγαίου”.

Σε ανάλογο τόνο κινήθηκε και ο Χαράλαμπος Κόκκινος, σημειώνοντας στην τοποθέτησή του, τα εξής: “Οι νησιώτες είναι αντιμέτωποι με μια τεράστια αδικία.Οι δασικοί χάρτες που προωθήθηκαν με πρωτοβουλία της προηγούμενης κυβέρνησης και όπως εμφανίζονται σήμερα εμφανίζουν ως δασικές... τεράστιες χορτολιβαδικές εκτάσεις. Χάνονται δηλαδή περιουσίες και δέχονται μεγάλο πλήγμα νησιώτες, που ασχολούνται με την γεωργία και την κτηνοτροφία από αυτές τις στρεβλώσεις”.

Συμπλήρωσε μάλιστα πως, νησιά όπως η Πάτμος, η Αστυπάλαια, η Σύμη, η Ανάφη κ.α. είναι πλέον καλυμμένα με 90% και 95% δασικές εκτάσεις.

Ο κ. Κόκκινος στηλίτευσε το γεγονός πως, οι δασικοί χάρτες “συντάχθηκαν πρόχειρα και χωρίς σοβαρή διαβούλευση και η τοπική αυτοδιοίκηση είχε εκφράσει την άποψη της έγκαιρα για τα τραγικά λάθη που παρουσίαζαν και τα προβλήματα που θα δημιουργούσαν”.

Βάσει των ανωτέρω, ο ίδιος εξήγησε πως, η παράταξή του, ζητά “α. την άμεση νομοθετική ρύθμιση που να ακυρώνει τις καταστρεπτικές συνέπειες που προβλέπονται από το Π.Δ. 32/16. β. Να ανασταλεί η ισχύς των δασικών χαρτών και να παραταθεί χρονικά η δυνατότητα κατάθεσης ενστάσεων. Στις δύσκολες στιγμές που βιώνει η κοινωνία μας πρεπει να αντιμετωπίσει το δυσβάστακτο κόστος που απαιτούν οι ενστάσεις - αιτήσεις θεραπείας”.

Ο ίδιος ολοκλήρωσε την τοποθέτησή του, σημειώνοντας πως, “Είμαστε θετικοί στην ύπαρξη των δασικών χαρτών, όμως είναι αναγκαίο, αυτοί να μην δημιουργούν αδικίες και καταστρεπτικές συνέπειες στα Δωδεκάνησα και στις Κυκλάδες”.

Πολιτική διαφωνία από Λαϊκή Συσπείρωση

Σε συνολικότερη προσέγγιση του θέματος προχώρησε από την πλευρά της η Λαϊκή Συσπείρωση Ν. Αιγαίου, εξηγώντας πως, ψηφίζει “παρών” στις θέσεις της Περιφερειακής Αρχής, καθώς τα μέλη της θεωρούν πως, “οι δασικοί χάρτες αποτελούν σημαντικό κρίκο στην μετά το 2020 δασική στρατηγική της “πράσινης” ανάπτυξης της ΕΕ”, και οι οποίοι “ήταν προαπαιτούμενο του 3ου μνημονίου που στήριξαν τα κόμματα ΣΥΡΙΖΑ-ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΠΟΤΑΜΙ-ΑΝΕΛ, ήταν απαίτηση του ΣΕΒ, συστάθηκαν από τις Τράπεζες ως “αναπτυξιακά εργαλεία”. Σύμφωνα με τον επικεφαλής της παράταξης της ελάσσονος μειοψηφίας, Γιάννη Ντουνιαδάκη, “με τους δασικούς χάρτες και το Κτηματολόγιο έχουν στόχο να διαμορφωθεί “καθαρό επενδυτικό τοπίο” στη γη, ώστε να υλοποιούνται πιο γρήγορα οι κερδοφόρες επενδύσεις των μονοπωλιακών επιχειρηματικών ομίλων”. Βάσει των ανωτέρω, η παράταξή του, ζητά τα εξής: α. Το κράτος με δική του ευθύνη να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, που το ίδιο δημιούργησε. Να λάβει όλα τα απαραίτητα διοικητικά μέτρα και με αποκλειστική ευθύνη των υπηρεσιών του να αντιμετωπίσει τις αντιρρήσεις στους δασικούς χάρτες, χωρίς καμιά οικονομική επιβάρυνση στα λαϊκά στρώματα. β. Να υπάρξει ως υπόβαθρο η κτηματογράφηση των περιοχών που αναρτήθηκαν. γ. Να εξασφαλιστεί παράταση του χρόνου αντιρρήσεων λόγω των δυσκολιών που προκύπτουν από την πανδημία, την αδυναμία λειτουργίας του Κτηματολογίου στη Ρόδο και του γεγονότος ότι αρκετοί ενδιαφερόμενοι είναι μετανάστες στο εξωτερικό. δ. Να μη χρησιμοποιηθούν οι δασικοί χάρτες και γενικότερα η δασική πολιτική ως εργαλείο ομηρίας των λαϊκών στρωμάτων και συγκέντρωσης της γης σε λίγα χέρια σε βάρος των μικροϊδιοκτητών γης. ε. Να λυθεί άμεσα το πρόβλημα των εξαιρέσεων από μεγάλες αναδασωτέες από πυρκαγιά χωρίς να ευνοηθούν καταπατήσεις, εκχερσώσεις, παράνομες αλλαγές χρήσης, χαρακτήρα και προορισμού εκτάσεων. στ. Να μην αναγνωριστούν οι καταπατήσεις των επιχειρηματικών ομίλων. ζ. Να προσληφθεί άμεσα το αναγκαίο μόνιμο προσωπικό δασολόγων στη δασική υπηρεσία. Να εξασφαλιστούν τα μέσα και οι πόροι στις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες για την προστασία των δασικών οικοσυστημάτων”.