Δικαίωση για τους Κυκλαδίτες και τις περιουσίες τους

Θετικά αποτελέσματα έφερε ο αγώνας της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου και της ΠΕΔ Ν. Αιγαίου σχετικά με το ζήτημα των δασικών χαρτών, καθώς μετά από ένα μακρό χρονικό διάστημα προώθησης επιστημονικά τεκμηριωμένων θέσεων υπέρ του ορθότερου χαρακτηρισμού των εκτάσεων στα νησιά, σήμερα, οι Κυκλαδίτες φαίνεται να απεγκλωβίζονται από τις δικαστικές μάχες που έπρεπε να δώσουν, για να αποδείξουν ότι οι ιδιοκτησίες τους, τους ανήκουν.

Ειδικότερα, με τροπολογία που έφερε το Υπουργείο Οικονομικών επί του νομοσχεδίου του, το οποίο αφορά τη διαχείριση των αποβλήτων, την ανακύκλωση, ειδικότερα περιβαλλοντικά ζητήματα καθώς και θέματα πολεοδομικού και χωροταξικού χαρακτήρα, επιλύονται προβλήματα ιδιοκτησιακού καθεστώτος, προστατεύονται οι περιουσίες των νησιωτών στις Κυκλάδες, διαχωρίζονται οι δασικές από τις χορτολιβαδικές εκτάσεις, διαχωρίζονται οι μεικτές εκτάσεις, αλλά και απομακρύνεται οριστικά η διαδικασία αναγνώρισης της κυριότητας των γαιών από τα πολιτικά δικαστήρια.

Πρόκειται για θετικές εξελίξεις που υποδέχθηκαν με ικανοποίηση οι αιρετοί του Α΄ και Β΄ Βαθμού της Αυτοδιοίκησης και αφορούν τις Κυκλάδες, με το Περιφερειακό Συμβούλιο να δεσμεύεται εκ νέου για την άσκηση πίεσης, όσον αφορά τον απεγκλωβισμό και των Δωδεκανήσων.

Αξίζει εξ αρχής να σημειωθεί πως με την τροπολογία που κατατέθηκε χθες επί του νομοσχεδίου του Υπουργείου Περιβάλλοντος δημιουργούνται τέσσερα Συμβούλια Ιδιοκτησίας τα οποία θα έχουν βασικό έργο τους να εξετάσουν την κυριότητα των εκτάσεων στις περιοχές της Κρήτης, των Ιονίων νήσων, της Σάμου, της Λέσβου, της Χίου, των Κυκλάδων, των Κυθήρων – Αντκυθήρων και της Μάνης.

Οι αλλαγές και όσα επιλύονται

Στη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου έγινε αναφορά στα θέματα που επιλύονται, τα οποία και συνοψίζονται ως εξής: “Με το Άρθρο 1 επιλύεται το ιδιοκτησιακό καθεστώτος δασών, δασικών εκτάσεων και χορτολιβαδικών εκτάσεων των περιοχών του άρ. 62 του ν. 998/1979. Ειδικότερα, ορίζεται ότι η διοικητική αναγνώριση της κυριότητας ή άλλων εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί των ανωτέρω εκτάσεων που κείνται στις περιοχές του δευτέρου εδαφίου του άρθρου 62, διενεργείται από τα Συμβούλια Ιδιοκτησίας Δασών, Δασικών, Χορτολιβαδικών και Βραχωδών Εκτάσεων (Σ.Ι.Δ.Χ.Β.Ε.).

Με το Άρθρο 2 συνιστώνται Συμβούλια Ιδιοκτησίας Δασών, Δασικών, Χορτολιβαδικών και Βραχωδών Εκτάσεων (Σ.Ι.Δ.Χ.Β.Ε.). Στο άρθρο αυτό προβλέπεται η σύνθεση τους, καθώς και οι αρμοδιότητες αυτών. Με το Άρθρο 3 αποσαφηνίζεται ότι τα αντιδιαβρωτικά -αντιπλημμυρικά έργα προστασίας καμένης δασικού χαρακτήρα έκτασης που έχει κηρυχθεί ή πληροί τις προϋποθέσεις να κηρυχθεί ως «αναδασωτέα» αποτελούν ειδικά δασοτεχνικά έργα, μη υπαγόμενα στον ν. 4014/2011 περί περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Περαιτέρω δε, προβλέπεται η έκδοση απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τον καθορισμό των ειδικότερων όρων, προϋποθέσεων, κριτηρίων, διαδικασιών, λοιπών τεχνικών ζητημάτων και κάθε άλλης αναγκαίας λεπτομέρειας σχετικά με τη μελέτη και εκτέλεση των ανωτέρω έργων.

Με το άρθρο 4 αποσαφηνίζεται η έννοια των απολύτως αναγκαίων έργων ή δραστηριοτήτων για τη λειτουργία των πάρκων ή αλσών. Με το Άρθρο 5 προστίθεται στο άρθρο 10 του ν. 3208/2003, το οποίο προβλέπει τις περιπτώσεις μη προβολής δικαιωμάτων εκ μέρους του Δημοσίου στις δασικές και χορτολιβαδικές εκτάσεις, νέο εδάφιο που αφορά ειδικώς στις εκτάσεις δασικής και χορτολιβαδικής μορφής που κείνται στις περιοχές του δεύτερου εδαφίου του άρθρου 62 του ν. 998/1979. Με το Άρθρο 6 επιδιώκεται η άρση ασάφειας που έχει προκληθεί κατά την εφαρμογή του άρθρου 60 του Δασικού Κώδικα [(ν.δ. 86/1969) (Α’ 7)], σχετικά με τις μεταβιβάσεις των αγροτικών τμημάτων ευρύτερων κτημάτων που περιλαμβάνουν τόσο αγροτικές, όσο και δασικές εκτάσεις. Με το εδάφιο που προστίθεται διευκρινίζεται ότι η μεταβίβαση των αγροτικών εκτάσεων ευρύτερου κτήματος στο οποίο περιέχονται και δασικές εκτάσεις χωρίς την προβλεπόμενη από την ως άνω διάταξη άδεια, δεν συνιστά παράνομη κατάτμηση”.

Η περίπτωση των Κυκλάδων

Υπενθυμίζεται πως ο αγώνας για τον απεγκλωβισμό των Κυκλάδων είχε τεκμηριωθεί νομικά και από την πλευρά της δικηγόρου Σύρου και ειδικής εισηγήτριας στον Δήμο Σύρου – Ερμούπολης για τους δασικούς χάρτες, Αικατερίνης Στεφάνου, η οποία σε αναλυτική εισήγησή της στο Δημοτικό Συμβούλιο, είχε μιλήσει με σαφήνεια για την ιδιαιτερότητα του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των Κυκλάδων.

Το βασικό μέρος της εισήγησής της, ήταν το εξής: “(...) Κατά την τουρκοκρατία οι γαίες την νησιών των Κυκλάδων (Σύρου, Σερίφου, Τήνου, Πάρου, Νάξου κ.λ.π) ήταν ιδιόκτητες και δεν είχαν εφαρμογή οι διατάξεις περί ταπίων (Κουρουσόπουλος, Δασική ιδιοκτησία και Διαχείριση, Αθήνα 1978, σελ. 202 και 232-3, Παπαχρήστου, Αντιδικίες Δημοσίου – Ιδιωτών  επί των Δασών – Δασικών Εκτάσεων Αθήνα 1994, σελ. 63 που αναφέρει και την υπ’ αριθμ. 200/ 1934 θεμελιώδη απόφαση του Αρείου Πάγου, η οποία θεωρεί πασίδηλο ότι οι γαίες των νησιών του Αιγαίου ήταν επί Τουρκοκρατίας γαίες καθαράς ιδιοκτησίας–(μούλκια).

Αυτό συνέβη γιατί, κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας, οι Κυκλάδες δεν καταλήφθηκαν από τους Οθωμανούς, οι οποίοι ουδέποτε εγκαταστάθηκαν στα νησιά μας, ούτε κατέλαβαν εδάφη τους, αλλά οι Κυκλαδίτες υποτάχθηκαν ειρηνικά στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, με αντάλλαγμα την διατήρηση των περιουσιών τους στο σύνολο τους και την υποχρέωση να καταβάλλουν κατ’ αποκοπή τρεις μόνο φόρους (κεφαλικό, αλυκών και τελωνιακών δασμών). Οι κάτοικοι ήταν κύριοι των ιδιοκτησιών τους, ανεξάρτητα από την μορφή τους και δεν εφαρμοζόταν οι διατάξεις περί ταπίων. Στις Κυκλάδες δεν διέμεναν καθόλου Οθωμανοί και τα νησιά απολάμβαναν του προνομίου αυτοδιοικήσεως, εκλέγοντας μάλιστα οι ίδιοι τους αυτόχθονες  προεστούς που τους διοικούσαν, με βάση συνθήκες γραμμένες σε κώδικα που υπήρχαν στα χρόνια της τουρκοκρατίας (W. Miller, Η Φραγκοκρατία στην Ελλάδα, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1990, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, Τόμος Ι’ σελ. 154 και Τόμος ΙΑ’ σελ. 105,112, 136, 143, 218). Συνέπεια τούτου είναι ότι στην Σύρο, όπως και σε όλα τα νησιά των Κυκλάδων, δεν υπήρξε περιουσία του Οθωμανικού Δημοσίου ή Οθωμανών Ιδιωτών, ώστε να περιέλθει στο Ελληνικό Δημόσιο. (...)”.

Πέραν των ανωτέρω, πρέπει να σημειωθεί πως με δικηγόρο είχε αντιμετωπίσει την υπόθεση των δασικών χαρτών τόσο η ΠΕΔ Ν. Αιγαίου, όσο βέβαια και το Περιφερειακό Συμβούλιο Ν. Αιγαίου, όπως αναλυτικά έχει αναφερθεί σε παλαιότερα ρεπορτάζ της “Κοινής Γνώμης”.

Κοινό το πρόβλημα, κοινός ο αγώνας

Αναφορικά με τις εξελίξεις και το περιεχόμενο της τροπολογίας εξέφρασαν την ικανοποίησή τους, τόσο ο Περιφερειάρχης, Γιώργος Χατζημάρκος, ο Αντιπεριφερειάρχης Κυκλάδων, Γιώργος Λεονταρίτης, καθώς επίσης, οι επικεφαλής των παρατάξεων της μειοψηφίας, Μανώλης Γλυνός και Χαράλαμπος Κόκκινος. Λευκό ψήφισε η επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης, Μαρία Χατζηγιάννη.

Ειδικότερα, από πλευράς Κυκλάδων ο Αντιπεριφερειάρχης υποστήριξε πως η σημερινή εξέλιξη αποτελεί “δικαίωση για τους Κυκλαδίτες”, σημειώνοντας παράλληλα πως ο όποιος αγώνας προωθείται, πρέπει να προωθείται με σθένος και πάθος για να υπάρχει ανταπόκριση σε κεντρικό επίπεδο, απέναντι στα δίκαια αιτήματα των νησιωτών. Ο ίδιος τόνισε πως προσπάθεια θα καταβληθεί και για τα Δωδεκάνησα, θέμα για το οποίο δεσμεύθηκε και ο Περιφερειάρχης.

Από την πλευρά του, ο κ. Γλυνός τόνισε την αξία των κοινών αγώνων που δίδονται από την Περιφέρεια για σοβαρές υποθέσεις των νησιών, όπως εν προκειμένω οι δασικοί χάρτες, ενώ παρομοίως τοποθετήθηκε και ο κ. Κόκκινος. Τη δική της θέση εξέφρασε η κα Χατζηγάννη, ψηφίζοντας λευκό, καθώς επέμεινε στη θέση πως για την εξέταση των υποθέσεων σχετικά με την ιδιοκτησία των νησιωτών, θα πρέπει να δημιουργηθούν ειδικές ομάδες με ευθύνη του κράτους, που θα έχουν αποκλειστικό αντικείμενο την επίλυση αυτών των θεμάτων.

Η επίσημη ενημέρωση από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου

Από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, εκδόθηκε σήμερα η παρακάτω ανακοίνωση σχετικά με το θέμα:

Θετική εξέλιξη στον αγώνα που η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου πρώτη ξεκίνησε το 2018, σε συνεργασία με όλους τους τοπικούς πολιτικούς, επιστημονικούς, επαγγελματικούς και κοινωνικούς φορείς, για την άρση των σοβαρών επιπτώσεων από την ανάρτηση των δασικών χαρτών των νησιών, στην βάση των καταστροφικών προβλέψεων του Π.Δ. 32/2016, συνιστά  η  κατάθεση της τροπολογίας στο υπό συζήτηση νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τίτλο «Ολοκληρωμένο πλαίσιο για τη διαχείριση των αποβλήτων - Ενσωμάτωση των Οδηγιών 2018/851 και 2018/852 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 30ής Μαΐου 2018 για την τροποποίηση της Οδηγίας 2008/98/ΕΚ περί αποβλήτων και της Οδηγίας 94/62/ΕΚ περί συσκευασιών και απορριμμάτων συσκευασιών, πλαίσιο οργάνωσης του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης, διατάξεις για τα πλαστικά προϊόντα, επείγουσες διατάξεις για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, χωροταξικές-πολεοδομικές και ενεργειακές ρυθμίσεις», η οποία αφορά  την αναγνώριση της κυριότητας στις περιοχές του Άρθρου 62 του Ν. 998/1979, όσον αφορά τα νησιά  των Κυκλάδων.

Το θέμα έφερε ο Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου, Γιώργος Χατζημάρκος, προ ημερησίας διατάξεως στην χθεσινή συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου, στην οποία παρόντες ήταν ο Πρόεδρος της ΠΕΔ Νοτίου Αιγαίου, Δήμαρχος Ρόδου Αντώνης Καμπουράκης και  ο δικηγόρος Μιχάλης Παπαγεωργίου, που έχει ασχοληθεί επισταμένως με το θέμα και κατόπιν πρότασης του Περιφερειάρχη, συμμετέχει στη νομοπαρασκευαστική επιτροπή του Υπουργείου Περιβάλλοντος.

Ενημερώνοντας το σώμα για την εξέλιξη αυτή, τόνισε πως  αποτελεί μια διορθωτική πράξη εκ μέρους της πολιτείας, ειδικότερα στο τεκμήριο της κυριότητας στις περιοχές που εμπίπτουν στο Άρθρο 62 του Ν. 998/1979, επί του παρόντος μόνο για τις Κυκλάδες και ζήτησε από τις παρατάξεις του Περιφερειακού Συμβουλίου να συνταχθούν στον αγώνα ώστε στο εν λόγω άρθρο να υπαχθούν και τα Δωδεκάνησα.

«Αναμφισβήτητα, η εν λόγω τροπολογία αποτελεί μια θετική εξέλιξη στον αγώνα που ξεκινήσαμε το 2018, πρώτοι εμείς στο Νότιο Αιγαίο, μαζί με τους φορείς του Α’ Βαθμού Αυτοδιοίκησης, με την ΠΕΔ. Νοτίου Αιγαίου και με όλους τους επιστημονικούς, επαγγελματικούς κοινωνικούς φορείς των νησιών του Ν. Αιγαίου.  Με την τροπολογία, πραγματοποιείται το πρώτο βήμα για την αποκατάσταση των δίκαιων αξιώσεων των νησιωτών μας και αποτελεί εν μέρει δικαίωση του αγώνα μας, καθώς αφορά μόνο τις Κυκλάδες. Προκειμένου να ολοκληρώσουμε τον αγώνα μας για προστασία της περιουσίας των νησιωτών μας, θα πρέπει να συμπεριληφθούν και τα Δωδεκάνησα στις περιοχές του Άρθρου 62 του Ν.998/1979. Πάγιο αίτημα της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου παραμένει να ενταχθούν και τα νησιά της Δωδεκανήσου στις διατάξεις του Άρθρου 62 του προαναφερόμενου νόμου, με σκοπό να καταργηθεί το τεκμήριο ιδιοκτησίας του δημοσίου», ανέφερε ο Περιφερειάρχης.

Στο αίτημα του Περιφερειάρχη συναίνεσαν όλες οι παρατάξεις του Περιφερειακού Συμβουλίου, με εξαίρεση τη «Λαϊκή Συσπείρωση Νοτίου Αιγαίου», η οποία απείχε της ψηφοφορίας. Θετικά ψήφισαν και οι ανεξάρτητοι περιφερειακοί σύμβουλοι.

Σύμφωνα με την τροπολογία:

A)    Οι εκτάσεις, ανεξαρτήτου μορφής (δασικές, χορτολιβαδικές κτλ) με την προσκόμιση συμβολαιογραφικών εγγράφων μέχρι την 01.07.2001, οι περιοχές που συμπεριλαμβάνονται στο Άρθρο 62 του Ν. 998/1979,  εξασφαλίζουν στους ιδιοκτήτες κυριότητα επί των εκτάσεων, χωρίς να απαιτούνται δικαστικοί αγώνες για αναγνώριση της ιδιοκτησίας τους.

B)    Δύναται να γίνει μεταβίβαση του μη δασικού κομματιού μιας έκτασης, χωρίς να θεωρείται κατάτμηση.

Ο Περιφερειάρχης τόνισε πως η τροπολογία κινείται απολύτως προς τη σωστή κατεύθυνση, αφού το δημόσιο δεν θα έχει πια τη δυνατότητα να σύρει χιλιάδες ιδιοκτήτες σε ένα πολύ σκληρό δικαστικό αγώνα, για να αποδείξουν την ιδιοκτησία τους.

Σημειώνεται ότι ο Περιφερειάρχης είχε χθες τηλεφωνική επικοινωνία με τον Υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργο Αμυρά, στον οποίο επανέλαβε το αίτημα να υπαχθεί και η Δωδεκάνησος στις διατάξεις του Άρθρου 62 του Ν.998/1979 και μετέφερε στα μέλη του Περιφερειακού Συμβουλίου το θετικό κλίμα στο οποίο διεξήχθη η συζήτησή του με τον Υφυπουργό Περιβάλλοντος.