Αδιάκοπος αγώνας διεκδικήσεων για τη νησιωτικότητα

Ενιαία φωνή διεκδικήσεων για τα νησιά των Κυκλάδων και της Δωδεκανήσου ύψωσαν οι συμμετέχοντες Δήμαρχοι και αυτοδιοικητικοί στη Γενική Συνέλευση της ΠΕΔ Ν. Αιγαίου που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, 11 και 12 Νοέμβρη, παρουσία και κυβερνητικών προσώπων από αρκετά Υπουργεία.

Η νησιωτικότητα και η αναγνώρισή της στην πράξη με πολιτικές που θα “φωτίσουν” περισσότερο την ανάπτυξη των νησιών και την καθημερινότητα των κατοίκων κυριάρχησε ως “ατζέντα” στις τοποθετήσεις όλων, ενώ επιπλέον τα συμπεράσματα της Γενικής Συνέλευσης – στην οποία συμμετείχαν περισσότερα από 100 πρόσωπα από το νησιώτικο χώρο – θα προωθηθούν στο Συνέδριο της ΚΕΔΕ, στον Βόλο, τις επόμενες ημέρες.

Ιδιαίτερα αναλυτικός σε βασικά θέματα που “καίνε” όλους τους Δήμους υπήρξε ο πρόεδρος της ΠΕΔ Ν. Αιγαίου, Αντώνης Καμπουράκης, όπως επίσης και ο Αντιπρόεδρος, Νίκος Λειβαδάρας. Ειδικότερα, ο Δήμαρχος Σύρου – Ερμούπολης μίλησε γι αυτά αναλυτικά στην “Κοινή Γνώμη” μεταφέροντας τις παρεμβάσεις που έγιναν εντός της Γενικής Συνέλευσης. Ενεργειακό κόστος, ΔΕΥΑ και αφαλατώσεις, υγεία και στελέχωση υγειονομικών δομών και Δήμων υπήρξαν τα κύρια “σημεία” των ομιλιών.

Με Υπουργικές παρουσίες και δεσμεύσεις στήριξης

Ομιλία ανέπτυξε ο αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών, Στέλιος Πέτσας, ο οποίος μίλησε για τη συνεργασία του με τους Δήμους, υποστηρίζοντας πως υπάρχει “σχέση εμπιστοσύνης” με τον Α΄ βαθμό της Αυτοδιοίκησης κι εν προκειμένω, με την πλευρά των νησιωτικών Δήμων.

Ο ίδιος δήλωσε πως το 2022 ήταν “ένα έτος αναμόρφωσης των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων, των χρημάτων δηλαδή που έχει η Αυτοδιοίκηση Α’ και Β΄ βαθμού, προκειμένου να υλοποιήσει τον προϋπολογισμό της”, λέγοντας συγκεκριμένα, πως, “Μιλάμε για ρεαλιστικές –και όχι συμβολικές– αυξήσεις”.

Σύμφωνα με όσα πρόσθεσε, “Σκοπός μας είναι, να άρουμε τυχόν δυσλειτουργίες, να βελτιώσουμε περαιτέρω σημεία τα οποία έχουν αποδειχτεί, ότι δουλεύουν, να διορθώσουμε σημεία ,τα οποία δεν δουλεύουν, προκειμένου να έχουμε μία πιο δίκαιη κατανομή και ταυτόχρονα, να αυξήσουμε το ποσό για τους Κ.Α.Π., έτσι ώστε να αρχίσει σιγά-σιγά να αντιστρέφεται η πορεία συρρίκνωσης των τελευταίων ετών”.
Καταλήγοντας ο κ. Πέτσας, αναφέρθηκε στα χρηματοδοτικά “εργαλεία” που έχουν οι Δήμοι στην διάθεσή τους, για την άντληση πόρων, όπως είναι το Ταμείο Ανάκαμψης, το πρόγραμμα “Φιλόδημος” και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.

Από την πλευρά του, ο Υφυπουργός Άμυνας, Νίκος Χαρδαλιάς αναφέρθηκε στην κλιμάκωση των σχέσεων της χώρας με τη γειτονική Τουρκία εξαιτίας της προκλητικής στάσης της δεύτερης, λέγοντας σχετικά πως, “Παραμένουμε σε πλήρη επαγρύπνηση, χωρίς κανέναν εφησυχασμό. Οι κάτοικοι των νησιών, δεν πρέπει να φοβούνται τίποτα. Οι ένοπλες δυνάμεις μας είναι έτοιμες και τα νησιά μας ασφαλής”.

Τέλος, ο Υπουργός Τουρισμού, Βασίλης Κικίλιας απηύθυνε τον δικό του χαιρετισμό, κάνοντας λόγο για “επιτεύγματα” της χώρας στον τουρισμό τη φετινή σεζόν, στην οποία πρωταγωνιστής είναι το Νότιο Αιγαίο, ενώ εστιάζοντας στο 2023, εξήγησε πως με την ανάληψη και προώθηση δράσεων και πρωτοβουλιών, “η αύξηση του τουριστικού ρεύματος, είναι δεδομένη”.

Στο θέμα της καλής συνεργασίας των Δήμων με την Περιφέρεια Ν. Αιγαίου, αναφέρθηκε ο Περιφερειάρχης, Γιώργος Χατζημάρκος, ο οποίος στη συνέχεια υπογράμμισε την αντοχή των νησιών απέναντι στις απανωτές κρίσεις.

“Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου με ρεκόρ στην υποστελέχωση και στην υποχρηματοδότηση στην Ελλάδα, η πιο κατακερματισμένη “τρώει” μια κρίση παραπάνω από όσες “έφαγαν” άλλες Περιφέρειες της χώρας μας, κατάφερε σήμερα να φέρνει την μια καλή είδηση πίσω από την άλλη. Θετικές ειδήσεις όχι μόνο για τους κατοίκους της αλλά και για την χώρα. Σε μια εποχή που η χώρα τις έχει ανάγκη”. Ο κ. Χατζημάρκος τέλος, δεν παρέλειψε να μιλήσει για την ανάγκη στήριξης των νησιών χρηματοδοτικά.

Σαφή αιτήματα και ξεκάθαρες διεκδικήσεις

Σαφής υπήρξε ο πρόεδρος της ΠΕΔ Ν. Αιγαίου, Αντώνης Καμπουράκης κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης, ο οποίος εξήγησε πως όλα τα ψηφίσματα, θα κατατεθούν στο Συνέδριο της ΚΕΔΕ που ακολουθεί στις 21-23 Νοεμβρίου στον Βόλο. Ο ίδιος επεσήμανε πως οι εκπρόσωποι της Αυτοδιοίκησης του Α΄ Βαθμού θα εξακολουθήσουν να διεκδικούν από το κεντρικό κράτος όσα οφείλει στους κατοίκους των δύο νησιωτικών ενοτήτων, των Κυκλάδων και της Δωδεκανήσου, θέτοντας με αυτόν τον τρόπο το γενικό πλαίσιο μέσα στο οποίο κινήθηκε η τοποθέτησή του στα τόσα σοβαρά θέματα. “Τα ζητήματα υγείας και οι ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες αναδεικνύονται ως τα πρωταρχικά προβλήματα που ταλανίζουν τους κατοίκους των νησιών του Νοτίου Αιγαίου, και κυρίως των απομακρυσμένων, στο Ετήσιο Τακτικό Συνέδριο της ΠΕΔ Νοτίου Αιγαίου” σχολιάστηκε από την πλευρά του, ενώ σχετικές τοποθετήσεις ανέπτυξαν οι Δήμαρχοι και οι Δημοτικοί Σύμβουλοι, περιγράφοντας τη δύσκολη κατάσταση που επικρατεί στο επίπεδο της υποστελέχωσης των δομών υγείας των νησιών, στον κίνδυνο που διατρέχουν οι κάτοικοι από την έλλειψη ιατρικού προσωπικού, ενώ μίλησαν και για το κομμάτι της ακτοπλοϊκής σύνδεσης, στο οποίο υπάρχουν κενά, ακόμη και στο θέμα της επαφής μικρών νησιών με τις δύο πρωτεύουσες των νομών, Σύρο και Ρόδο.

Από την πλευρά του, πρόσθεσε ακόμη πως χρειάζονται στελέχωση οι Υπηρεσίες των Δήμων, ώστε να δοθεί έμφαση στην υλοποίηση έργων υποδομής, ενώ τέλος, τόνισε πως απαιτείται ενίσχυση στο κομμάτι της χρηματοδότησης για όλα τα νησιά.

“Υπάρχει αναγκαιότητα στελέχωσης των υπηρεσιών και αύξησης των πόρων προς το Νότιο Αιγαίο για την υλοποίηση έργων υποδομής, καθώς η Περιφέρειά μας, υστερεί σε χρηματοδότηση, έναντι των υπολοίπων Περιφερειών της χώρας μας, αφού βρίσκεται στην τελευταία θέση, γεγονός που επιβάλλει τον σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός Ειδικού Αναπτυξιακού Προγράμματος” δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Καμπουράκης.

Νίκος Λειβαδάρας: Ενεργειακό κόστος, ΔΕΥΑ και αφαλατώσεις

Πρώτο σοβαρό θέμα που έθεσε από την πλευρά του, ο Δήμαρχος Σύρου – Ερμούπολης και Αντιπόεδρος της ΠΕΔ Ν. Αιγαίου, Νίκος Λειβαδάρας ήταν το θέμα της αύξησης του ενεργειακού κόστους.

Σύμφωνα με όσα εξήγησε, “Ο χειμώνας που έρχεται θα είναι οικονομικά από τους πλέον δύσκολους και σημαίνει ότι δεν είναι δυνατόν να επιβαρύνουμε και εμείς τους δημότες μας. Η Πολιτεία πρέπει άμεσα να προχωρήσει σε γενναίες επιχορηγήσεις προς τους Δήμους και τις ΔΕΥΑ για να μπορέσουν να ανταποκριθούν σε αυτήν την αλματώδη αύξηση του κόστους της ενέργειας”. Όπως διευκρίνισε δε, εξ αρχής οι Δήμοι κινήθηκαν άμεσα για το συγκεκριμένο θέμα, το οποίο προκαλεί τεράστιο “πονοκέφαλο” ειδικότερα για τη λειτουργία των αφαλατώσεων που είναι εξαιρετικά ενεργοβόρες.

“Πιστεύω ότι όλοι μας από την πρώτη στιγμή κάναμε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες για την εξοικονόμηση ενέργειας, σύμφωνα και με τις κυβερνητικές οδηγίες, ορίσαμε υπεύθυνους ενεργειακών υποδομών – εγκαταστάσεων και παίρνουμε όλα εκείνα τα μέτρα για την εξοικονόμηση ενέργειας. Μπορούμε να περιορίσουμε, ως ένα βαθμό, το κόστος της θέρμανσης των κτιρίων μας και του δημοτικού φωτισμού, όμως όσα μέτρα και αν πάρουμε, όσες προσπάθειες και να γίνουν είναι μη διαχειρίσιμη η λειτουργία ενεργοβόρων δραστηριοτήτων μας όπως η λειτουργία των μονάδων αφαλάτωσης, των αντλιοστασίων και των βιολογικών καθαρισμών”. Ο Νίκος Λειβαδάρας υπήρξε αναλυτικός για το εν λόγω θέμα μάλιστα, εξηγώντας πως, “Είναι γνωστό ότι πολλά νησιά των Κυκλάδων μεταξύ των οποίων και η Σύρος καλύπτουν τις υδρευτικές τους ανάγκες με τη λειτουργία μονάδων αφαλάτωσης που καταναλώνουν ηλεκτρική ενέργεια”. Ως εκ τούτου, τόνισε, πως, απαιτείται στήριξη των ΔΕΥΑ και των Δήμων, βάσει συγκεκριμένου σκεπτικού.

“Θέλω να γίνει κατανοητό ότι το τελευταίο διάστημα το υψηλό ενεργειακό κόστος λόγω της ενσωμάτωσης στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος της ρήτρας αναπροσαρμογής, έχει φέρει σε οικονομικό αδιέξοδο την τοπική Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης Αποχέτευσης Σύρου (ΔΕΥΑΣ), με αποτέλεσμα να απολέσει τη βιωσιμότητά της. Το πρόβλημα για το νησί μας είναι ακόμη μεγαλύτερο αφού η υδροδότησή του, τόσο στην Ερμούπολη όσο και στα χωριά του, στηρίζεται από τη λειτουργία τέτοιων μονάδων (συνολικά 20) καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, ακόμα και τους χειμερινούς μήνες. (...) Γίνεται αντιληπτό ότι τόσο μεγάλη επιβάρυνση του κόστους παραγωγής δεν είναι δυνατόν να μεταφερθεί στους πολίτες με αύξηση των τιμολογίων”. Ως εκ τούτου, ο Δήμαρχος Σύρου – Ερμούπολης υποστήριξε πως, “Μοναδική και εφικτή λύση που σύντομα μπορεί να φέρει αποτέλεσμα στη βιωσιμότητα της επιχείρησης είναι η αύξηση του ποσού που λαμβάνει ως επιχορήγηση από τους ΚΑΠ του Υπουργείου Εσωτερικών, που αφορά στην κάλυψη των λειτουργικών δαπανών των μονάδων αφαλάτωσης.

Ο τρόπος κατανομής των ΚΑΠ δεν πρέπει να γίνεται κατά κύριο λόγο με πληθυσμιακά κριτήρια, αλλά με το πραγματικό λειτουργικό κόστος των αφαλατώσεων που κατά κύριο λόγο είναι η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας”.

Ζητούν προσλήψεις αλλά και κίνητρα για ιατρικό προσωπικό

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο αντιπρόεδρος της ΠΕΔ Ν. Αιγαίου και στο θέμα της δημόσιας Υγείας και της αναγκαιότητας ενίσχυσης των υγειονομικών δομών στο νησιωτικό χώρο, με ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό.

“Στον τομέα της Δημόσιας Υγείας πρέπει να γίνει κατανοητό και να ληφθούν επειγόντως μέτρα για την στελέχωση των δομών Υγείας των νησιών μας.

Η στελέχωση αφορά σε όλη τη γκάμα προσωπικού, ιατρικού, νοσηλευτικού, παραϊατρικού, διοικητικού, τεχνικού. Ειδικότερα τον τελευταίο χρόνο, βλέπουμε πόσο μεγάλη ένδεια υπάρχει σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό. Είναι πολύ οξύ πρόβλημα και στο δικό μας Γενικό Νοσοκομείο Σύρου” σχολίασε αρχικά, ενώ έθιξε και το θέμα των μετακινήσεων προσωπικού. “Από υποστελεχωμένες μονάδες Υγείας γίνονται συνεχείς αποσπάσεις προσωπικού προς άλλες μονάδες λόγω της δραματικής κατάστασης στην οποία βρίσκονται. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργούνται τεράστια προβλήματα λειτουργίας και στις Υγειονομικές μονάδες από όπου γίνονται αποσπάσεις”.

Για όλα τα παραπάνω, ο κ. Λειβαδάρας υπενθύμισε πως έχουν γίνει συνεχείς παραστάσεις προς τους αρμόδιους, Υπουργό Υγείας και Αναπληρωτή Υπουργό, για το συγκεκριμένο πρόβλημα, ενώ εξήγησε πως, “Πριν ένα χρόνο, τον περασμένο Νοέμβριο είχαν συζητηθεί στην Διαρκή Επιτροπή Υποθέσεων της Βουλής, με πρωτοβουλία του βουλευτή Δωδεκανήσου Μάνου Κόνσολα, τα Κίνητρα για την στελέχωση των Μονάδων Υγείας των νησιωτικών περιοχών”.

Όπως είναι γνωστό ο ίδιος είχε συμμετάσχει μετά από εξουσιοδότηση που είχε από το ΔΣ της ΠΕΔ και είχε καταθέσει τις προτάσεις ύστερα από συνεννόηση με Διοικήσεις των Υγειονομικών μονάδων των νησιών.

Βάσει των ανωτέρω και με δεδομένο πως σήμερα εξακολουθούν να υπάρχουν όλα αυτά τα προβλήματα και κυρίως τα κενά σε βασικές ιατρικές θέσεις ή ακόμη και να υπάρχουν συνταξιοδοτήσεις και αποχωρήσεις που θα προκαλέσουν νέα προβλήματα, άμεσα, ο ίδιος πρόσθεσε τα εξής. “Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι πρέπει να θεσπιστούν κίνητρα τόσο θεσμικά όσο και οικονομικά για να δούμε στελεχωμένες μονάδες Υγείας στα νησιά μας”.

Σε συνάρτηση δε, με το σοβαρό στεγαστικό πρόβλημα στα νησιά, ο ίδιος εξήγησε πως, “δυστυχώς καταλαβαίνουμε ότι είναι λογικό να υπάρχει απροθυμία προσέλευσης προσωπικού”, λέγοντας ακόμη πως στο τελευταίο Διοικητικό Συμβούλιο της ΠΕΔ είχαμε θέμα “Συζήτηση επί των προτάσεων του Περιφερειακού Συμβουλίου για την αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος στα νησιά των Κυκλάδων και της Δωδεκανήσου, εναρμονιστήκαμε πλήρως με την απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου”.

Υπενθυμίζοντας το περιεχόμενο αυτής, τόνισε τα εξής. “Αποφασίστηκε για την αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος στα νησιά ότι θα πρέπει να υπάρξουν ειδικές ρυθμίσεις που δεν θα έρχονται σε αντίθεση με το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, αλλά θα το εμπλουτίζουν, εναρμονίζοντάς το με την αναγκαιότητα εξυπηρέτησης των ιδιαίτερων αναγκών που υπάρχουν στις νησιωτικές περιοχές. (Ειδική κατηγορία χρήσεων γης με κύρια χρήση την κατοικία, η οποία θα εφαρμόζεται σε ζώνες που θα χωροθετούνται κατά προτίμηση στη νησιωτική ενδοχώρα έτσι ώστε να δίνεται η δυνατότητα πολεοδόμησής τους με αυξημένο συντελεστή δόμησης και με σύντομες διαδικασίες. Θα διατίθενται κατά προτεραιότητα σε επιστημονικό υπαλληλικό ή άλλο προσωπικό που μετακινείται από την ηπειρωτική χώρα για να εξυπηρετήσει τις αυξημένες ανάγκες των νησιών και να αποτελέσει κίνητρο για εγκατάστασή του στα νησιά)”.

Ο κ. Λειβαδάρας επέμεινε για την αναγκαιότητα υιοθέτησης από το κράτος των προτάσεων των Δήμων για το σοβαρότατο πρόβλημα που αφορά στη λειτουργία των υγειονομικών δομών, ώστε όπως κατέληξε, να αισθάνονται ασφάλεια πρωτίστως οι νησιώτες. Ο ίδιος δεν παρέλειψε να εξηγήσει πως μέχρι σήμερα και παρά τα προβλήματα στο Νοσοκομείο Σύρου, λειτουργεί χάρη στην αφοσίωση του υπάρχοντος προσωπικού του.

Νέο ΕΣΠΑ και επιτακτική ανάγκη προσλήψεων

Τέλος, ο Νίκος Λειβαδάρας έκανε αναφορά στο νέο ΕΣΠΑ (2021 – 2027), εκφράζοντας την ικανοποίησή του για την αύξηση των πόρων, η οποία όμως όπως τόνισε, θα πρέπει να “τρέξει” παράλληλα με ενισχύσεις σε ανθρώπινο δυναμικό στους Δήμους.

“Όσον αφορά το νέο ΕΣΠΑ, με μεγάλη χαρά πληροφορηθήκαμε την αύξηση των κοινοτικών πόρων για την Περιφέρειά μας κατά τη νέα Προγραμματική Περίοδο 2021 – 2027. Προκειμένου όμως να «πιάσει τόπο» αυτή η νέα δυνατότητα που ανοίγεται, θα πρέπει να συνοδευτεί από γενναία ενίσχυση των Υπηρεσιών των ΟΤΑ που εμπλέκονται στην υλοποίηση των δράσεων του ΕΣΠΑ και ειδικότερα των Τεχνικών και των Οικονομικών τους Υπηρεσιών. Η απουσία προσλήψεων εδώ και πολλά χρόνια σε συνδυασμό με την αποχώρηση και τη γήρανση του υφιστάμενου προσωπικού, έχουν οδηγήσει τη λειτουργία των Δήμων μας σε τέτοιο οριακό επίπεδο που αν δεν γίνει άμεσα ενίσχυση των δομών τους δεν θα μπορέσουν να εγγυηθούν την επιτυχή αξιοποίηση των πόρων της νέας Προγραμματικής Περιόδου” σχολίασε χαρακτηριστικά, κλείνοντας την τοποθέτησή του.