“Κόκκινες γραμμές” για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα

Να μη δημιουργηθούν υπεράκτια αιολικά πάρκα απέναντι από ζώνες μεγάλης τουριστικής ανάπτυξης των νησιών, θέτει ως “κόκκινη γραμμή” το Περιφερειακό Συμβούλιο Ν. Αιγαίου προς το Υπ. Περιβάλλοντος, στο πλαίσιο θετικής γνωμοδότησης που έδωσε επί της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την προώθηση offshore αιολικών πάρκων στη χώρα μας.

Δεδομένου πως η συγκεκριμένη υπόθεση της αξιοποίησης του αιολικού δυναμικού “αγγίζει” αυτονόητα το Νότιο Αιγαίο, έγινε συζήτηση στην προχθεσινή συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου, κατά την οποία υιοθετήθηκε και η παρατήρηση της αντιπολίτευσης για εξαίρεση της προστατευόμενης θαλάσσιας περιοχής της Γυάρου.

Σημειώνεται πως, το θέμα της ανάπτυξης αιολικών πάρκων στα νησιά είχε προκαλέσει εντονότατες αντιδράσεις και είχε ξεσηκώσει… θύελλα, προκειμένου να προασπιστεί το φυσικό περιβάλλον και να μην αλλοιωθεί η εικόνα τους. Μάλιστα, σχετικές αποφάσεις είχαν πάρει παλαιότερα τόσο το Περιφερειακό Συμβούλιο, όσο και η Περιφερειακή Ένωση Δήμων (ΠΕΔ) Ν. Αιγαίου, αλλά είχαν τοποθετηθεί επίσης και από κοινού.

Η κατεύθυνση των υπεράκτιων αιολικών πάρκων, αλλά με κανόνες και σεβασμό στο περιβάλλον είχε προταθεί τελικά και από το Περιφερειακό Συμβούλιο. Σήμερα, η νέα σύνθεσή του, γνωμοδότησε θετικά για τη ΣΜΠΕ, με εξαίρεση την παράταξη της Λαϊκής Συσπείρωσης, που τοποθετήθηκε αρνητικά.

Αξίζει να σημειωθεί εξ αρχής πως, η επίτευξη του στρατηγικού στόχου της ΕΕ είναι για παραγωγή 60GW από υπεράκτια αιολικά πάρκα έως το 2030 και 300GW έως το 2050 και προϋποθέτει τον εντοπισμό θαλάσσιων περιοχών ανάπτυξης υπεράκτιας αιολικής ενέργειας.

Αντιδράσεις και αποφάσεις κατά το παρελθόν

Επί του θέματος, ο περιφερειάρχης, Γιώργος Χατζημάρκος υπενθύμισε τις θέσεις της Περιφέρειας μέχρι στιγμής, τονίζοντας πως κατά το πρόσφατο παρελθόν, η ανάπτυξη αιολικών πάρκων στα νησιά, “αποτέλεσε ένα τεράστιο ζήτημα”.

“Είχαμε πάρα πολύ μεγάλες αντιδράσεις και σε αυτές τις αντιδράσεις προσθέστε και τη δική μας, του Περιφερειακού Συμβουλίου”, σχολίασε προλογικά, επισημαίνοντας πως, στην προηγούμενη περίοδο “το συζητήσαμε πολλές φορές αυτό το θέμα. Αντιδράσαμε πάρα πολύ. Νομίζω πως για τις δεκάδες άδειες που υπάρχουν για αιολικά πάρκα στα νησιά μας, ένας από τους λόγους – δεν θα πω ότι είναι ο μόνος λόγος -, που δεν έχουν υλοποιηθεί είναι και η πολύ μεγάλη αντίδραση του Περιφερειακού Συμβουλίου”.

Σχολίασε δε, πως, “και σε αυτό το θέμα, νομίζω πως επίσης δεν πέρασε κυβέρνηση η οποία να μην είχε “ευλογήσει””.

Ως εκ τούτου, κάνοντας μία σύντομη αναδρομή για τις αποφάσεις του Περιφερειακού Συμβουλίου κατά την περασμένη θητεία, ανέφερε: “27 Ιανουαρίου 2020, 26 Απριλίου 2021, 10 Ιουνίου 2021 είναι τρεις ημερομηνίες στις οποίες συζητήσαμε αυτά τα θέματα στο Περιφερειακό Συμβούλιο και κλείσαμε με τη συνεδρίαση με την ΠΕΔ. Κάναμε κοινή συνεδρίαση τον Νοέμβριο του 2021 μαζί με την ΠΕΔ Ν. Αιγαίου”. Συμπλήρωσε ακόμη πως αναμένει και τη συγκρότηση του νέου σώματος της ΠΕΔ για την τρέχουσα θητεία καθώς εξήγησε πως, “είναι κρίσιμο αυτό να γίνει το συντομότερο δυνατό, γιατί για πολλά από αυτά τα θέματα θα πρέπει να έχουμε κοινή πλεύση”.

Τέσσερα βασικά σημεία και μία κόκκινη γραμμή

Εστιάζοντας στο σήμερα και στο προωθούμενο πλαίσιο για την ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων, πρόσθεσε πως αποτέλεσε απόφαση και(!) του Περιφερειακού Συμβουλίου Ν. Αιγαίου. “Τα υπεράκτια αιολικά πάρκα ήταν μία από τις προτάσεις του Περιφερειακού Συμβουλίου Ν. Αιγαίου. Ήταν μία από τις προτάσεις και από αυτές που υιοθετήθηκαν τον Νοέμβριο του 2021, τότε που συνεδριάσαμε μαζί με την ΠΕΔ Ν. Αιγαίου”.

Υπενθύμισε δε, τα τέσσερα σημεία της σχετικής απόφασης: “1. Ζητάμε την αναστολή εκτέλεσης των αδειών που έχουν εκδοθεί και τη δυνατότητα μετατροπής τους σε offshore με σχετική πρόβλεψη στον νέο χωροταξικό σχεδιασμό που εκπονείται από το Υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας. 2. Ζητάμε την αναστολή έκδοσης νέων αδειών μέχρι να ολοκληρωθεί και να συμφωνηθεί ο νέος χωροταξικός σχεδιασμός που εκπονείται από το Υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας. 3. Ζητάμε όλοι ανεξαιρέτως οι φάκελοι ανεμογεννητριών να περνούν από τα κατά τόπους αρμόδια Συμβούλια Αρχιτεκτονικής. Είμαστε υπέρ της χωροθέτησης ανεμογεννητριών σε νησίδες του Αιγαίου με εθνικό πρόσημο. 4. Θέλουμε να δοθεί η δυνατότητα σε αυτόν που κυβερνά αλλά και στον κάτοχο της άδειας να μεταφέρει το πάρκο από την επιφάνεια των νησιών στη θάλασσα”. Και αυτό, καθώς πρόσθεσε πως, “είναι ένα θέμα που είχε μπει και από εμάς, με εξαίρεση την παράταξη του Κομμουνιστικού Κόμματος. Ήμασταν υπέρ των υπεράκτιων αιολικών πάρκων γιατί καταλαβαίνουμε και εξακολουθούμε να καταλαβαίνουμε ότι έχουν δοθεί με ΦΕΚ. Έχουν ΦΕΚ στα χέρια τους, υπάρχουν δεκάδες άδειες για αιολικά πάρκα στα νησιά”.

Σε συνέχεια των ανωτέρω, ο περιφερειάρχης εξήγησε πως πλέον, η Περιφέρεια Ν. Αιγαίου θέτει και μία κόκκινη γραμμή. “Εδώ βάζουμε μία κόκκινη γραμμή. Βεβαίως με όρους περιβαλλοντικούς οι οποίοι πρέπει να τηρηθούν. Βάζουμε μία πρόσθετη κόκκινη γραμμή η οποία είναι ότι αυτά τα πάρκα να μην είναι σε σημεία απέναντι από τις ζώνες μεγάλης τουριστικής ανάπτυξης των νησιών.

Υπάρχουν παραλίες και ακτογραμμή των νησιών μας που είναι εξαιρετικά ανεπτυγμένη η τουριστική οικονομία. Τα offshore πάρκα ανεμογεννητριών να μην είναι μπροστά σε αυτές τις ακτογραμμές”, ζητά σε απόλυτο τόνο.

Προτεινόμενο σενάριο

Από την πλευρά της, η εντεταλμένη χωροταξικού σχεδιασμού της Περιφέρειας, Έλλη Χωριανοπούλου, έκανε την εισήγηση, παρουσιάζοντας αναλυτικά τα τέσσερα σενάρια για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα. Προς ενημέρωση των αναγνωστών, ακολουθούν τα βασικά σημεία από το προτεινόμενο σενάριο. Αυτό αφορά: “Στην υλοποίηση και ανάπτυξη έργων υπεράκτιων αιολικών πάρκων εντός περιοχών οργανωμένης ανάπτυξης, οι οποίες χωροθετούνται σε απόσταση μεγαλύτερη του 1 ναυτικού μιλίου (1.852 μ.) από την ακτογραμμή και καταλαμβάνουν συνολική έκταση 2.712km2 των υπεράκτιων χωρικών υδάτων της Ελλάδας. Η υλοποίηση του σεναρίου αφορά στην ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων σταθερής έδρασης συνολικής ισχύος 1.415 MW και έκτασης 636km2, καθώς και έργων υπεράκτιων αιολικών πάρκων πλωτής έδρασης 10.380 MW και 2.076km2 αντίστοιχα. (…) Στόχος είναι η επιλογή των καταλληλότερων θέσεων στις οποίες θα μπορέσουν να αναπτυχθούν βιώσιμα έργα παράγοντας πράσινη ενέργεια και συμβάλλοντας στον εθνικό ενεργειακό και αναπτυξιακό σχεδιασμό σε μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα. (…) Σε αυτή την περίπτωση της προτεινόμενης πρότασης αναμένεται η ταχύτερη υλοποίηση και έγκριση διαδικασιών αδειοδότησης, προτεραιοποίηση των καταλληλότερων προς ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων περιοχών και συνεπακόλουθα η προσέλκυση επενδυτών σε ένα σταθερό και οργανωμένο πλαίσιο ανάπτυξης ΑΠΕ”.

Συμφωνίες, παρατηρήσεις και καταψήφιση

Από την πλευρά της μείζονος αντιπολίτευσης, ο επικεφαλής, Νικηφόρος Παπανικόλας εξέφρασε τη συμφωνία του με την τοποθέτηση του κ. Χατζημάρκου. “Επί της αρχής είμαστε σύμφωνοι με το περιεχόμενο της εισήγησης. Μας καλύπτει και η διατύπωση του περιφερειάρχη ότι αυτά τα πάρκα δεν πρόκειται να είναι κοντά σε ακτογραμμές με έντονη τουριστική δραστηριότητα. Οπότε η ψήφος μας είναι θετική”, ανέφερε χαρακτηριστικά. Από την πλευρά της παράταξης της Χρύσας Καραγιάννη υπήρξε ειδικός αγορητής, που έθεσε το θέμα της προστασίας της NATURA της Γυάρου. “Επί της αρχής είμαστε σύμφωνοι σε ό,τι στηρίζει τις ΑΠΕ”, σχολίασε η ίδια, με τον Μιχάλη Φραγκίσκο ως ειδικό αγορητή παρακάτω να σημειώνει: “Τα υπεράκτια πάρκα της Περιφέρειάς μας βρίσκονται στη Γυάρο, χωρισμένα σε τρεις υποπεριοχές, οι δύο βρίσκονται στη Δονούσα και από ένα είναι στη Ρόδο, την Κάρπαθο και την Κάσο.

Όλα τα πάρκα βρίσκονται κοντά στην ακτογραμμή 1-3 μίλια, έξω από προστατευόμενες περιοχές NATURA, με εξαίρεση το πάρκο της Γυάρου που επικαλύπτει αρκετό μέρος της NATURA, δηλαδή της προστατευόμενης θαλάσσιας περιοχής. Καταρχήν είμαστε υπέρ της δίκαιης πράσινης μετάβασης. Όμως δεν δεχόμαστε να είναι οι αγορές εκείνες που θα καθορίσουν τους όρους της πράσινης μετάβασης, αλλά οι κοινωνίες των νησιών, με δημοκρατικές διαδικασίες. (…) Καλοδεχούμενα τα υπεράκτια αλλά με προσοχή”, ανέφερε, ζητώντας να εξαιρεθεί η προστατευόμενη θαλάσσια περιοχή της Γυάρου, κάτι που υιοθέτησε ο κ. Χατζημάρκος.

Τέλος, από τη Λαϊκή Συσπείρωση, ο επικεφαλής, Γιάννης Αγγέλου αν και όπως τόνισε έλαβε τη μελέτη το μεσημέρι της Παρασκευής και δεν είχε τον χρόνο να την επεξεργαστεί, ωστόσο, εξήγησε πως έχει αρνητική ψήφο. “Γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά το γενικό πλαίσιο, όπως και τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και στο κόστος της ενέργειας. Επειδή η μελέτη βασίζεται σε αυτό το νομοθετικό πλαίσιο διαφωνούμε και θα την καταψηφίσουμε”, σχολίασε, λέγοντας τέλος πως, τα υπεράκτια αιολικά πάρκα θα εξυπηρετήσουν το κεφάλαιο και όχι τις ανάγκες του λαού, ενώ θα προκαλέσουν τεράστιες επιπτώσεις στο θαλάσσιο οικοσύστημα. Ζήτησε το θέμα να έρθει ξανά στο Περιφερειακό Συμβούλιο.