Με στόχο την καινοτομία και την απασχόληση των ανέργων

Ενίσχυση των πρωτοβουλιών κοινωνικής οικονομίας, με στόχο την καινοτομία και την απασχόληση των ανέργων.

Μια βασική αρχή της κοινωνικής οικονομίας, όπως και το πλεονέκτημά της έναντι των μηχανισμών της αγοράς, είναι ότι δουλεύει με χαμηλή κερδοφορία, παρέχοντας όμως στους συνεταιριζόμενους και στην κοινωνία φθηνά προϊόντα και υπηρεσίες. Ένα άλλο συγκριτικό πλεονέκτημα της, είναι η προώθηση της ανοικτής δια βίου μάθησης και διάδοσης χρηστικής γνώσης και ενημέρωσης δωρεάν ή με πολύ χαμηλό κόστος. Αυτή η διαδικασία γίνεται εφικτή μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα και τους «θεσμούς αλληλεγγύης» που αξιοποιεί το σύστημα της κοινωνικής οικονομίας.

Επιγραμματικά, τα πλεονεκτήματα της Κοινωνικής Οικονομίας, συνοψίζονται στα ακόλουθα:

• δημιουργία θέσεων απασχόλησης – ιδιαίτερα προς όφελος ατόμων με δυσκολίες πρόσβασης στην αγορά εργασίας,
• κάλυψη αναγκών των τοπικών κοινωνιών με κοινωνική ευθύνη,
• αξιοποίηση πόρων προς όφελος της κοινωνίας,
• δεσμεύσεις για προϊόντα και υπηρεσίες που σέβονται το περιβάλλον,
• ενδυνάμωση της τοπικής αλληλεγγύης, ενίσχυση της δημοκρατίας και της συμμετοχής, και
• αποκατάσταση υποβαθμισμένων περιοχών.

Το συμφέρον σήμερα κάθε σύγχρονου δήμου, είναι να αναθέσει ορισμένες κοινωνικές υπηρεσίες, που παρουσιάζουν προβλήματα βιωσιμότητας, σε κοινωνικούς συνεταιρισμούς, προκειμένου αφενός να ελαφρύνει το κόστος και αφ’ ετέρου να γίνουν βιώσιμες αυτές οι ίδιες ως υπηρεσίες.

Οι αυτοαπασχολούμενοι και συνεταιριζόμενοι, στο πλαίσιο της κοινωνικής οικονομίας, χρειάζονται κοινωνική υποστήριξη από τους δήμους, τα καταναλωτικά κινήματα και τους ενεργούς πολίτες. Χρειάζονται κοινωνικό κεφάλαιο ώστε να αντιμετωπίσουν τη χαμηλή συγκέντρωση κοινωνικού κεφαλαίου και τον ανταγωνισμό των μεγάλων επιχειρήσεων της αγοράς.

Για παράδειγμα, οι «Δημοτικές αλληλέγγυες αγορές» μπορούν να είναι πρωτοβουλίες αιχμής στον τομέα της διακίνησης διατροφικών προϊόντων που θα αναλάβουν και θα αναζωογονήσουν προβληματικές κοινωνικές υπηρεσίες των Δήμων. Στους τομείς εφαρμογής επισημαίνεται παράλληλα η σημασία της κοινωνικά υποστηριζόμενης Γεωργίας, όπως αναγνωρίζεται από την Ε.Ε. και η σημασία πρωτοβουλιών στον τομέα υγείας, πρόνοιας και παιδείας.

Τα κοινωνικά ιατρεία, κοινωνικά φαρμακεία, κοινωνικά φροντιστήρια, ωδεία κλπ. αποτελούν ένα μόνο μικρό δείγμα της επιχειρηματικότητας που μπορεί να αναπτυχθεί στους τομείς αυτούς.

Η αξιοποίηση της ανεκμετάλλευτης δημοτικής περιουσίας (κενά ακίνητα, καλλιεργήσιμες εκτάσεις κλπ), μέσω της ενθάρρυνσης δημιουργίας κοινωνικών επιχειρήσεων από δημότες που θα κάνουν χρήση, θα επιφέρει πολλαπλά οφέλη για την τοπική κοινωνία με σημαντικότερο την μείωση της ανεργίας και την διατήρηση ή/και αύξηση του μόνιμου πληθυσμού του νησιού μας.

Μερικά παραδείγματα καλών πρακτικών κοινωνικής επιχειρηματικότητας:

• Το Μπορούμε είναι Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία που καταπολεμά τη σπατάλη του περισσευούμενου φαγητού και δρα υπέρ της αξιοποίησής του για κοινωφελή σκοπό σε όλη την Ελλάδα. Λειτουργεί ως κόμβος επικοινωνίας των δωρητών τροφίμων και των φορέων – αποδεκτών, δημιουργώντας «γέφυρες» μεταξύ του εκάστοτε δωρητή και του πιο κατάλληλου αποδέκτη. Από το 2011, έχει δημιουργήσει εκατοντάδες «γέφυρες», κυρίως μόνιμου χαρακτήρα, με αποτέλεσμα να προσφέρονται 1.000 μερίδες φαγητού κατά μέσο όρο την ημέρα, συνήθως εντός της ίδιας περιοχής. Στόχος του Μπορούμε είναι η ανάπτυξη ενός νέου κοινωνικού κινήματος που θα φέρει στην επιφάνεια την κοινωνική ευαισθησία των πολιτών και των επιχειρήσεων, μέσω της δημιουργίας ενός καινοτόμου μοντέλου αξιοποίησης τροφίμων, τα οποία πλέον αντί να καταλήγουν στα σκουπίδια προσφέρονται υπέρ κοινωφελών σκοπών.
• Τον Μάρτιο του 2013 ξεκίνησε η δραστηριότητα του Κοινωνικού Συνεταιρισμού ΜΟΙΚΟΝΟΣ, που δραστηριοποιείται στο νησί της Μυκόνου και στοχεύει στην κοινωνική διαχείριση των απορριμμάτων (με έμφαση στην ανακύκλωση) από τους ίδιους τους πολίτες, “από τα κάτω”, στον αντίποδα της ιδιωτικοποίησης, των χωματερών και των εργοστασίων καύσης συνεταιρισμός λειτουργεί με βάση τις αρχές της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας και της άμεσης δημοκρατίας.
• Σκοπός της Ενεργειακής Συνεταιριστικής Εταιρίας Καρδίτσας είναι να οργανώσει την παραγωγή, τη διαχείριση, την επεξεργασία και τη διάθεση βιομάζας ή και βιοκαυσίμων και την παραγωγή και τη διάθεση της ενέργειας που μπορεί να προκύψει από κάθε μορφής αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.