Βήμα βήμα για την ανάληψη καθηκόντων

Πολυσέλιδη και αναλυτική εγκύκλιο εξέδωσε το υπουργείο Εσωτερικών για την ορκωμοσία των νέων αιρετών στο περιεχόμενο της οποίας παρουσιάζονται σταδιακά όλα τα βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν προκειμένου να ξεκινήσει ομαλά η νέα δημοτική θητεία την 1η Σεπτεμβρίου του 2014.

Στο πλαίσιο αυτής, πραγματοποιείται σαφής αναφορά στον τρόπο εγκατάστασης των νέων Αρχών, στην εκλογή των μελών του προεδρείου του δημοτικού συμβουλίου, καθώς επίσης και στην εκλογή των μελών της Οικονομικής Επιτροπής και της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής αλλά και στον ορισμό αντιδημάρχων και τη λειτουργία των δημοτικών και τοπικών κοινοτήτων.

Πενταετής θητεία

Αρχικά, διευκρινίζεται πως εντός δέκα ημερών πριν την ημέρα έναρξης της νέας δημοτικής θητείας οφείλει η κάθε Δημοτική Αρχή να έχει πραγματοποιήσει την ορκωμοσία της προκειμένου να λειτουργήσει ομαλά έως και τις 31 Αυγούστου του 2019, οπότε και ορίζεται το τέλος της θητείας αφού η διάρκειά της είναι πενταετής. Σημειώνεται επιπλέον, πως οι αρχαιρεσίες για τα αιρετά όργανα θα λάβουν χώρα την πρώτη Κυριακή του Σεπτεμβρίου του 2014 και την πρώτη Κυριακή του Μαρτίου του 2017 δεδομένου ότι η θητεία των αντιδημάρχων δεν μπορεί να είναι μικρότερη των δυόμισι ετών.

Εκλογή μελών προεδρείου

Προκειμένου να λειτουργήσει το δημοτικό συμβούλιο θα πρέπει πρωτίστως να συγκροτηθεί σε σώμα με την εκλογή όλων των μελών του προεδρείου που αποτελείται από τον πρόεδρο (μέλος της πλειοψηφίας), τον αντιπρόεδρο (μέλος της μείζονος μειοψηφίας) και τον γραμματέα (μέλος της ελάσσονος μειοψηφίας). Η εκλογή τους για τη δημοτική περίοδο 2014 – 2019 πραγματοποιείται την Κυριακή 7 Σεπτεμβρίου με την έναρξη επίσημα της δημοτικής περιόδου και την Κυριακή 5 Μαρτίου του 2017 κατά το τρίτο έτος της.

Καθίσταται σαφές δε, σχετικά με την ψηφοφορία, πως αυτή είναι μυστική και ξεκινά αφού διαπιστωθεί η απαρτία της συνεδρίασης, με τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου να εκλέγουν ξεχωριστά για κάθε αξίωμα με ψηφοδέλτια που αναγράφονται τα ονόματα των υποψηφίων. Σε αυτή την ψηφοφορία θέτουν υποψηφιότητα μόνο δημοτικοί σύμβουλοι που το επιθυμούν.

Η εκλογή πραγματοποιείται σε διακριτές φάσεις κατά την ίδια συνεδρίαση. Συγκεκριμένα ο πρόεδρος αναδεικνύεται από τον πλειοψηφήσαντα συνδυασμό, ο αντιπρόεδρος από την παράταξη της μείζονος μειοψηφίας και ο γραμματέας από όλες τις παρατάξεις της ελάσσονος μειοψηφίας του δημοτικού συμβουλίου. Σε περίπτωση που δεν υπάρχουν παρατάξεις της ελάσσονος μειοψηφίας, τότε ο γραμματέας προτείνεται από την παράταξη της πλειοψηφίας. Αν υπάρξει ισοψηφία ανάμεσα σε αιρετούς για οποιοδήποτε αξίωμα, τότε η επιλογή γίνεται με κλήρωση που διενεργεί ο προεδρεύων σύμβουλος. Λευκή ψήφος ή άρνηση ψήφου (“παρών”) υπολογίζονται ως αρνητικές ψήφοι.

Το πρακτικό της εκλογής αμέσως μετά το πέρας των διαδικασιών διαβιβάζεται εντός πέντε ημερών προς την Αποκεντρωμένη Διοίκηση για τη διενέργεια του ελέγχου νομιμότητας και την έγκριση αυτής από τον Γενικό Γραμματέα.

Οικονομική Επιτροπή και Επιτροπή Ποιότητας Ζωής

Δύο από τις πιο σημαντικές επιτροπές είναι η Οικονομική Επιτροπή και η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής, οι οποίες λειτουργούν σε κάθε Δήμο και αφορούν στον έλεγχο της οικονομικής λειτουργίας του Δήμου αλλά και στη λήψη αποφάσεων σχετικά με την ποιότητα ζωής των δημοτών, τη χωροταξία, την πολεοδομία, την προστασία περιβάλλοντος κ.α.. Σημειώνεται ότι δεν επιτρέπεται να εκλεγεί ως μέλος των προαναφερόμενων επιτροπών ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου, ωστόσο, η ιδιότητα του μέλους των επιτροπών αυτών δεν είναι ασυμβίβαστη με την ιδιότητα του αντιδημάρχου. Η θητεία των μελών των Επιτροπών, όπως και των μελών του προεδρείου, είναι δυόμιση έτη και λήγει με την εκλογή των νέων μελών των Επιτροπών, την Κυριακή 5 Μαρτίου 2017.

Ορισμός αντιδημάρχων

Ιδιαίτερη αναφορά στο περιεχόμενο της εγκυκλίου αφορά στον ορισμό των αντιδημάρχων, ο αριθμός των οποίων εξαρτάται από τον πληθυσμό των κατοίκων. Οι ίδιοι είναι σύμβουλοι που προέρχονται μόνο από τη δημοτική παράταξη της πλειοψηφίας και ορίζονται από τον νέο δήμαρχο με απόφασή του. Σε αυτούς μεταβιβάζει την άσκηση αρμοδιοτήτων καθ’ ύλην και κατά

τόπον. Αναλυτικότερα, οι κατά τόπον αρμοδιότητες ασκούνται στα όρια μίας ή περισσοτέρων δημοτικών ενοτήτων, δηλαδή των πρώην Δήμων και Κοινοτήτων που συνενώθηκαν στο πλαίσιο

του “Καλλικράτη”. Οι κατά τόπον αρμοδιότητες που μπορούν να ασκήσουν οι αντιδήμαρχοι είναι α) Η ευθύνη της λειτουργίας των δημοτικών υπηρεσιών που είναι εγκατεστημένες στη

δημοτική ενότητα, β) Η παρακολούθηση της εξέλιξης των έργων και των εργασιών που εκτελούνται στη δημοτική ενότητα, γ) Η μέριμνα για την καλή κατάσταση και λειτουργία του εξοπλισμού που βρίσκεται στη δημοτική ενότητα, δ) Η υπογραφή με εξουσιοδότηση του Δημάρχου, βεβαιώσεων, πιστοποιητικών και λοιπών διοικητικών εγγράφων τα οποία εκδίδονται από τις δημοτικές υπηρεσίες που λειτουργούν στα όρια της δημοτικής ενότητας, ε) Η συνεργασία με τους Προέδρους των συμβουλίων των τοπικών και δημοτικών κοινοτήτων και τους εκπροσώπους των τοπικών κοινοτήτων για την επίλυση των προβλημάτων τους, στ) Η άσκηση κάθε άλλης αρμοδιότητας που αφορά τη δημοτική ενότητα και την οποία μπορεί να τους μεταβιβάζει με απόφαση του ο δήμαρχος.

Υπογραμμίζεται πως, ο δήμαρχος μπορεί να μεταβιβάσει οποιαδήποτε αρμοδιότητά του στους

αντιδημάρχους, εκτός της αρμοδιότητας που έχει ως πειθαρχικός προϊστάμενος των υπαλλήλων του Δήμου, η οποία είναι αμεταβίβαστη. Η θητεία του κάθε αντιδημάρχου αναφέρεται στην απόφαση ορισμού του και δεν μπορεί να είναι μικρότερη των δυόμιση ετών. Μόνον με ειδικά αιτιολογημένη απόφασή του δύναται να αντικαταστήσει τον αντιδήμαρχο και πριν από τη λήξη της θητείας του.

Δημοτικές και τοπικές κοινότητες

Ειδικές κατευθύνσεις δίνονται σχετικά και με την ανάδειξη και συγκρότηση των προεδρείων των δημοτικών και τοπικών κοινοτήτων. Συγκεκριμένα, ο πρόεδρος του συμβουλίου της δημοτικής κοινότητας είναι ο σύμβουλος του συνδυασμού της πλειοψηφίας που έχει λάβει τους περισσότερους σταυρούς προτίμησης και σε περίπτωση ισοψηφίας αυτός που είναι γραμμένος πρώτος στην απόφαση της ανακήρυξης. Επομένως, τα συμβούλια δημοτικής κοινότητας, μετά την ορκωμοσία και εγκατάσταση των μελών τους λειτουργούν αμέσως στις δημοτικές κοινότητες, στις

οποίες έχουν εκλεγεί, χωρίς καμία άλλη διαδικασία (όπως π.χ. η εκλογή του Προεδρείου

του δημοτικού συμβουλίου) αφού ο πρόεδρος του συμβουλίου ορίζεται ρητά από το

νόμο. Στη περίπτωση που ο πρόεδρος απουσιάζει ή κωλύεται, τα καθήκοντα του ασκεί μέλος του

συμβουλίου της δημοτικής κοινότητας, που ορίζεται από αυτόν, ως αναπληρωτής του.

Ο πρόεδρος και τα μέλη του συμβουλίου της δημοτικής κοινότητας μπορούν με γραπτή

δήλωση τους προς τον δήμαρχο να ανεξαρτητοποιηθούν από το συνδυασμό με τον

οποίο έχουν εκλεγεί.

Όσον αφορά δε, στον πρόεδρο του συμβουλίου της τοπικής κοινότητας, αυτός ορίζεται ο υποψήφιος σύμβουλος του πλειοψηφήσαντος στην τοπική κοινότητα συνδυασμού, ανεξαρτήτως του συνδυασμού που πλειοψήφησε στο Δήμο. Αν υπάρξει ισοψηφία ανάμεσα σε δύο αιρετούς, τότε αναδεικνύεται εκείνος που είναι πρώτος στη δικαστική απόφαση της ανακήρυξης.

Τέλος, γίνεται κατανοητό πως ο πρόεδρος του συμβουλίου της τοπικής κοινότητας, εάν παραιτηθεί από το αξίωμά του, παραμένει σύμβουλος του συμβουλίου της τοπικής κοινότητας. Την θέση

του, καταλαμβάνει ο επόμενος σε σταυρούς προτίμησης υποψήφιος του ίδιου επιτυχόντος συνδυασμού στην τοπική κοινότητα. Σε περίπτωση της, με οποιονδήποτε τρόπο, ανεξαρτητοποίησης του προέδρου, τότε, αυτός εκπίπτει αυτοδικαίως από το αξίωμα του

προέδρου, την οποία και λαμβάνει ο επόμενος σε σταυρούς προτίμησης.