“Επιστρέφει” το μνημείο της Εθνικής Αντίστασης

Στην επανατοθέτηση του αγάλματος της Εθνικής Αντίστασης στο παραλιακό μέτωπο της Ερμούπολης θα προχωρήσει το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείου Σύρου μετά από την ομόφωνη απόφαση των μελών του διοικητικού συμβουλίου του, προκειμένου να εξασφαλίσουν τα χρήματα που απαιτούνται για τις διαδικασίες και τις εργασίες επιστροφής του.

Η θετική έκβαση που φαίνεται να έχει η πολυσυζητημένη μέχρι σήμερα υπόθεση της απομάκρυνσης του αγάλματος της Νίκης στο πλαίσιο της υλοποίησης των εργασιών ανάπλασης του παραλιακού μετώπου, βάζει τέλος στον έντονο δημόσιο διάλογο που είχε “ξεσπάσει” τόσο εντός, όσο κι εκτός δημοτικού συμβουλίου, αποκαθιστώντας – κατά κάποιο τρόπο – μέρος της ιστορίας της Ερμούπολης και συνολικά της Σύρου.

Πέραν της σύντομης αναφοράς του προέδρου του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Σύρου, Δημήτρη Κοσμά κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης σχετικά με το θέμα, ο ίδιος κλήθηκε να προβεί και σε κάποιες απαντήσεις στη συνέχεια, σχετικά με το αν η σημερινή εξέλιξη ήταν αποτέλεσμα και της δημόσιας απαίτησης πολλών πλευρών και αυτοδιοικητικών προσώπων προκειμένου το σημαντικό μνημείο να επανατοποθετηθεί στο ίδιο σημείο.

Κατοχυρώθηκαν 24.000 ευρώ με τροποποίηση Τεχνικού Προγράμματος

Ειδικότερα, τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου του Λιμενικού Ταμείου Σύρου στη χθεσινή συνεδρίαση ενέκριναν ομόφωνα την εισήγηση της τροποποίησης του Τεχνικού Προγράμματος του τρέχοντος έτους, στο πλαίσιο του οποίου είχε συμπεριληφθεί η πρόταση – απόφαση επανατοποθέτησης του μνημείου. Συγκεκριμένα, ο κ. Κοσμάς γνωστοποίησε πως για το σύνολο της διεκπεραίωσης των απαιτούμενων διαδικασιών κι ενεργειών με στόχο να “επιστρέψει” το μνημείο στην αρχική θέση του, θα απαιτηθεί το ποσό των 24.000 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ).

“Είχαμε επισημάνει και γνωστοποιήσει πάρα πολλές φορές πως, μόλις έρθει η κατάλληλη χρονική στιγμή και βρεθούν τα απαιτούμενα χρήματα, θα ξεκινήσουμε σταδιακά τις διαδικασίες επανατοποθέτησης. Πήραμε πλέον την έγκριση της πίστωσης” δήλωσε χαρακτηριστικά o Δημήτρης Κοσμάς, εξηγώντας ταυτόχρονα πως, έχουν προχωρήσει οι απαραίτητες επαφές με τον γλύπτη, Ευστάθιο Λεοντή για να “τρέξουν” οι απαραίτητες ενέργειες.

Εκπόνηση νέας μελέτης βάσης από την Τεχνική Υπηρεσία

Δεδομένου ότι το μεγάλο έργο της ανάπλασης του παραλιακού μετώπου της Ερμούπολης απαίτησε τη μεταβολή της γενικότερης εικόνας του παραλιακού τμήματος της πόλης, καθώς και συγκεκριμένα του σημείου, στο οποίο βρισκόταν το άγαλμα μέχρι τη χρονική έναρξη των προγραμματισμένων εργασιών του, σήμερα έχει καταστεί σαφές πως, η ασφαλής επανατοποθέτηση του μνημείου προϋποθέτει νέα μελέτη για τη βάση του. Κρίνεται χρήσιμο να υπενθυμιστεί, πως, στο τμήμα του πεζοδρομίου που υπήρχε το μνημείο, πλέον έχει επέλθει αλλαγή από άποψη γεωμετρικών χαρακτηριστικών, αφού έχει περιοριστεί ο διαθέσιμος χώρος που θα υποδεχθεί τη βάση του. Σύμφωνα με όσα σημείωσε ο κ. Κοσμάς, η νέα μελέτη θα προβλέψει τον τρόπο βάσει του οποίου θα μπορέσει να επανατοποθετηθεί το άγαλμα και μάλιστα με ιδιαίτερη ασφάλεια λόγω του μεγέθους του, αλλά και του “ανοίγματος” των “φτερών” του.

“Υπάρχει επικοινωνία μεταξύ των Τεχνικών Υπηρεσιών και του γλύπτη του αγάλματος, του κ. Λεοντή. Η αρχική διαπίστωση από τις επαφές και τα δεδομένα που έχω στη διάθεσή μου είναι πως θα εκπονήσουν τη μελέτη οι Τεχνικές Υπηρεσίες και με τη σύμφωνη γνώμη πάντα του κ. Λεοντή προκειμένου σύντομα να προχωρήσουμε τη διαδικασία της τοποθέτησης” σημείωσε στη συνέχεια ο πρόεδρος του Λιμενικού Ταμείου, ο οποίος στο πλαίσιο της συζήτησης με τη γράφουσα επανέλαβε αρκετές φορές πως η απαιτούμενη διαδικασία θα γίνει σε συνεργασία με τον κ. Λεοντή.

Απροσδιόριστος ο ακριβής χρόνος επανατοποθέτησης. Με ίδιους πόρους το κόστος

Με φόντο τη θετική εξέλιξη της “υπόθεσης” ο κ. Κοσμάς κλήθηκε να γνωστοποιήσει αν υπάρχει σήμερα πλάνο για το χρονικό διάστημα κατά το οποίο θα προχωρήσει η δημοτική πλευρά στην τοποθέτηση του μνημείου στο ύψος της “εισόδου” της οδού Ελευθερίου Βενιζέλου.

“Όλα θα εξαρτηθούν από τη μελέτη της βάσης του αγάλματος. Δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε χρόνο προς το παρόν” σχολίασε, διευκρινίζοντας ταυτόχρονα πως, η κύρια παράμετρος που θα καθορίσει το χρονικό σημείο επανατοποθέτησης σχετίζεται αποκλειστικά και μόνο με τον ρυθμό εκπόνησης της νέας μελέτης βάσης του αγάλματος.

“Θα προσπαθήσουμε πάντως να γίνει η αποκατάσταση όσο το δυνατόν συντομότερα για να σταματήσει η παραφιλολογία που κακώς αναπτύχθηκε” πρόσθεσε ευθύς αμέσως, λέγοντας μάλιστα πως, “Ήρθε η κατάλληλη χρονική στιγμή, βρέθηκαν τα χρήματα με την αναμόρφωση στην οποία προχωρήσαμε και “τρέχουμε” για την προώθηση των ενεργειών επανατοποθέτησης”.

Ερωτηθείς να απαντήσει, για τους λόγους που αποφασίστηκε σήμερα η επανατοποθέτηση του μνημείου και όχι νωρίτερα, αφού ήδη έχει παρέλθει μεγάλο χρονικό διάστημα από την υλοποίηση του έργου της ανάπλασης, ο Δημήτρης Κοσμάς, σημείωσε γενικόλογα πως, έπρεπε να εξευρεθούν χρήματα γι αυτόν τον σκοπό, αφού το Λιμενικό Ταμείο είχε στο πλάνο του μέριμνα γενικότερα και για άλλες “απαιτήσεις” στις ζώνες αρμοδιότητάς του.

“Είχαμε ξεκαθαρίσει μέσω πολλών δημόσιων δηλώσεων – τουλάχιστον από την πλευρά μου - πως υπήρχαν και κάποιες άλλες προτεραιότητες στο παραλιακό μέτωπο με φόντο την καλοκαιρινή περίοδο. Σήμερα προχωράμε έχοντας εξασφαλίσει το ποσό των 24.000 ευρώ από ίδιους πόρους για να καλυφθεί το κόστος των απαραίτητων εργασιών”.

Στην παρατήρηση πως καθ΄όλη τη διάρκεια του τρέχοντος διαστήματος είχαν εκφράσει δημοσίως και μη, συμπολίτες μας που στηρίζουν τον τόπο, την πρόθεσή τους να επωμιστούν το οικονομικό βάρος, ο ίδιος υπήρξε σαφής, τονίζοντας πως, “τελικά δεν υπήρξε και λόγος από τη στιγμή που με ιδίους πόρους μπορούμε να προχωρήσουμε στην επανατοποθέτηση”.

“Είχα δηλώσει εξ αρχής πως έπρεπε να εξασφαλιστούν χρήματα”

Η υπόθεση της καθαίρεσης του αγάλματος, μα κυρίως τα αρχικά “κωλύματα” σε επίπεδο τρόπου διευθέτησης και ρύθμισης των διαδικασιών της επανατοποθέτησής του αμέσως μετά την ολοκλήρωση της ανάπλασης του παραλιακού μετώπου είχαν προκαλέσει σημαντικές παρεμβάσεις από πολλές πλευρές. Αν και για την πλήρη ενημέρωση του αναγνωστικού κοινού αυτές θα ακολουθήσουν παρακάτω στο κείμενο, ωστόσο, παρατίθεται πρωτίστως η απάντηση του κ. Κοσμά, στην ερώτηση αν αυτά τα αιτήματα άσκησαν πίεση στην πλευρά της Δημοτικής Αρχής και ειδικότερα στη διοίκηση του Λιμενικού Ταμείου Σύρου για την αναζήτηση τρόπου κατοχύρωσης των απαιτούμενων χρημάτων.

“Σε αυτό το ερώτημα απαντώ μόνο με μία υπενθύμιση. Είχα δηλώσει δημόσια εξ αρχής ότι όταν εξοικονομηθούν τα χρήματα θα προχωρήσουμε άμεσα στην επανατοποθέτηση. Μπορεί κάποιος να ανατρέξει σε δηλώσεις μου. Επίσης, είχα αναφέρει ότι η φύτευση του χώρου είναι προσωρινή λύση αφού είχαμε στο μυαλό μας να τοποθετήσουμε το μνημείο” υπογράμμισε χαρακτηριστικά, χωρίς να επιδιώκει να τοποθετηθεί περαιτέρω για τα γνωστά αιτήματα δημοτικών ομάδων ή φορέων και το περιεχόμενό τους.

Από τις πρώτες παρεμβάσεις η ανακοίνωση του Δικηγορικού Συλλόγου Σύρου

Ανάμεσα στο σύνολο των δημοτικών ομάδων, των αιρετών προσώπων και των φορέων που είχαν αντιδράσει συγκαταλέγεται η ανακοίνωση του Δικηγορικού Συλλόγου Σύρου τον περασμένο Μάιο, αναφορικά με την καθυστέρηση που είχε καταγραφεί έως τότε σχετικά με την ενημέρωση των αρμοδίων για το τί μέλλει γενέσθαι με την υπόθεση επανατοποθέτησης του μνημείου Εθνικής Αντίστασης. Αυτούσιο το περιεχόμενο της δημόσιας παρέμβασης του Δικηγορικού Συλλόγου Σύρου, είχε ως ακολούθως: “Το Διοικητικό Συμβούλιο του Δικηγορικού Συλλόγου Σύρου αποφάσισε ομόφωνα ότι δεν θα καταθέσει στεφάνι κατά τον εορτασμό των εθνικών αγώνων και της Εθνικής Αντίστασης κατά του ναζισμού και του φασισμού της 9ης Μαΐου 2016 μέχρις ότου οι αρμόδιες Αρχές αποκαταστήσουν στην θέση του το μνημείο της Εθνικής Αντίστασης στο λιμάνι της Ερμούπολης”.

Κατόπιν της πρώτης παρέμβασης δε, ο Δικηγορικός Σύλλογος είχε γνωστοποιήσει την πρόθεσή του να μην παραστεί στα εγκαίνια της ανάπλασης μέσω της δημόσιας τοποθέτησης τους προέδρου του, Νίκου Παγίδα σε συνέντευξη Τύπου. Μεταξύ άλλων, στο πλαίσιο συνέντευξης Τύπου είχε αναφέρει τα εξής: “Εμείς δεν θα παραστούμε στα εγκαίνια της παραλίας για τους εξής λόγους: Πρώτον και κύριον, δεν μπορεί ένα έργο να θεωρείται ολοκληρωμένο όταν δεν έχει αποκατασταθεί η παλαιά κατάσταση και μιλάμε πάντα για το μνημείο της Εθνικής Αντίστασης. (...) Η Εθνική Αντίσταση σημαίνει όλους αυτούς τους ανθρώπους που οργανωμένα κι ενωμένα αντιστάθηκαν στη γερμανική, ιταλική και βουλγάρικη Κατοχή, δηλαδή τη φασιστική Κατοχή. Αυτό λοιπόν είναι ένα μνημείο Ενότητας. Δεν είναι ένα μνημείο που διαχωρίζει. Ακούσθηκαν πολλά ότι αυτό είναι μνημείο διχασμού. (...) Πρέπει να συνεχίσει να υπάρχει η μνήμη. Δεν μπορεί ένα έργο που αισθητικά είναι καλύτερο από την πρότερη κατάσταση, να αποκόπτει τη μνήμη ενός λαού και μάλιστα σε αυτές τις συγκεκριμένες νέες εποχές που διανύουμε”.

Συνεχή τα αιτήματα των δημοτικών συμβούλων της αντιπολίτευσης

Εκτός των ανωτέρω, πρέπει να υπενθυμιστεί πως επανειλημμένως είχαν καταγραφεί δημόσια αιτήματα των αιρετών της αντιπολίτευσης, με τον επικεφαλής της Κίνησης Πολιτών Σύρου, Παύλο Χρυσαφίδη να έχει τοποθετηθεί on camera τουλάχιστον δύο φορές ζητώντας ενημέρωση. Πέραν του ίδιου, σε αντίστοιχες παρεμβάσεις είχε προβεί τόσο ο επικεφαλής της “Λαϊκής Συσπείρωσης”, Νικόλας Καΐλης, καθώς και ο δημοτικός σύμβουλος της μείζονος αντιπολίτευσης, Μιχάλης Ζουλουφός, επισημαίνοντας μεταξύ άλλων προς τον δήμαρχο τα εξής: “Δήμαρχε δε θα θέλατε να δείτε έργα σας μελλοντικά να χάνουν την αξία τους”, προσθέτοντας μάλιστα πως, πράξεις που έρχονται να μη διευκολύνουν την επανατοποθέτηση “αποτελούν προσβολή στην υστεροφημία σημαντικών ανθρώπων” όπως είναι ο αείμνηστος Νίκος Φιλάρετος, στη θητεία του οποίου αποφασίστηκε η τοποθέτηση του μνημείου της Εθνικής Αντίστασης.

Στο περιθώριο της παρούσας αναφοράς πρέπει να τονισθεί πως, αίτημα επανατοποθέτησης υπήρξε και από τον Εμπορικό Σύλλογο Σύρου, μέσω δηλώσεων του προέδρου, Ευάγγελου Αλεξανδρίδη στην “Κοινή Γνώμη”.

Δημόσια έκκληση και από τον βουλευτή, Αντώνη Συρίγο

Από τις άξιες λόγου αναφορές επί του θέματος υπήρξε και η δημόσια τοποθέτηση του βουλευτή Κυκλάδων του ΣΥΡΙΖΑ, Αντώνη Συρίγου για το ζήτημα της “επιστροφής” του μνημείου στο παραλιακό τμήμα της πόλης. Κρίνεται επιβεβλημένο να υπενθυμιστεί το ακριβές περιεχόμενο της παρέμβασής του, που έχει ως εξής: “Θα ήθελα να γράψω δυο λόγια σχετικά με το ζήτημα που απασχολεί έντονα και δικαιολογημένα λόγω της σπουδαιότητός του την τοπική μας κοινωνία και αφορά το μνημείο της Εθνικής Αντίστασης.

Ζητώ κι εγώ μαζί με όλους άμεσα την επίλυση του θέματος, δηλαδή την επανατοποθέτησή του, αφού το μνημείο αυτό αποτελεί φόρο τιμής σ’ όσους αγωνίστηκαν για να είναι η πατρίδα μας λεύτερη.

Λυπούμαι που μιλώ για αυτονόητα πράγματα, αλλά η καθυστέρηση έχει δημιουργήσει έντονους προβληματισμούς. Δεν γράφω με αντιπολιτευτική διάθεση αλλά εντελώς καλόπιστα σαν ένας άνθρωπος που πέραν από την οφειλομένη τιμή στην Εθνική Αντίσταση, έζησε από κοντά ως δημοτικός σύμβουλος τις δυσκολίες και τις αγωνίες όσων προσπάθησαν να δημιουργήσουν αυτό το μνημείο.

Μιλώ σαν ένας συμπολίτης που καμάρωσε γι’ αυτό και που το στεφάνωσε σε πολλές επετείους τιμής της Εθνικής Αντίστασης. Μιλώ ακόμη σαν ένας από τους ανθρώπους που έζησε τον πόνο, την αγωνία και τη χαρά του αειμνήστου προκατόχου, του Δημάρχου Νίκου Φιλάρετου. Του πρώτου μεταπολιτευτικού Δημάρχου της Ερμούπολης.

Για μένα που διατηρούσα φιλική σχέση με τον Νίκο Φιλάρετο, η τοποθέτηση του μνημείου δεν αποτελεί μόνο ύψιστο χρέος προς την Εθνική Αντίσταση αλλά και πίστη στην παρακαταθήκη που μας άφησε και κυρίως ευλαβική σπονδή στη μνήμη του.

Δεν θέλω να παρεξηγηθώ ούτε φιλοδοξώ να παρέμβω ως «τοπικός παράγοντας» ή οτιδήποτε άλλο. Η επιστολή μου αυτή είναι η φωνή ενός ακόμη πολίτη που έρχεται να ενωθεί με τις άλλες, για να δοθεί τώρα η αρμόζουσα λύση”.