“Χρέος μας η ανάδειξη της ιστορικής μνήμης”

Το ύψιστο χρέος του, απέναντι στην ιστορία του τόπου, αλλά και συνολικά της χώρας, υπηρέτησε - ως όφειλε - ο Δήμος Σύρου – Ερμούπολης, αποκαθιστώντας την ιστορική μνήμη της Εθνικής Αντίστασης, μέσω της επανατοποθέτησης του αγάλματος της Νίκης στην αρχική θέση του, στο παραλιακό μέτωπο της Ερμούπολης.

Το επιτακτικό αίτημα εκατοντάδων πολιτών του νησιού, όπως αυτό εκφράστηκε μέσω δημόσιων παρεμβάσεων αιρετών και πολιτικών προσώπων, καθώς επίσης και Συλλόγων της Σύρου, μετά από την καθαίρεσή του για την υλοποίηση του έργου της ανάπλασης, κατόπιν πολλών μηνών, ικανοποιήθηκε, με την ολοκλήρωση των σχετικών ενεργειών, να οδηγούν στην περαιτέρω ανάδειξη του παραλιακού μετώπου.

Το άγαλμα της Νίκης, από χθες, στις 11 το πρωί επέστρεψε στη νέα βάση που δημιουργήθηκε σε συνεννόηση με τον γλύπτη του, Ευστάθιο Λεοντή στην προβολή της οδού Ελ. Βενιζέλου (πρώην Ερμού), μετά και την ήπια “συρρίκνωση” των γεωμετρικών δεδομένων, τα οποία ήταν διαθέσιμα για τη φιλοξενία του μνημείου, αφότου περαιώθηκε η ανάπλαση του παραλιακού μετώπου.

Κατόπιν της απομάκρυνσης του αγάλματος στις 5 Οκτωβρίου του 2015 για τις ανάγκες προώθησης των εργασιών στην παραλιακή ζώνη, αλλά κυρίως, μετά την ολοκλήρωση του μεγάλου έργου, καταγράφηκαν πολλές διαμαρτυρίες σχετικά με τη μη επανατοποθέτησή του, με τη σημαντικότερη εξ αυτών να αφορά και στην απόφαση του Δικηγορικού Συλλόγου Σύρου να μην παραστεί στα εγκαίνια του παραλιακού μετώπου. Ωστόσο, πέραν της συγκεκριμένης δημόσιας κριτικής προς την Δημοτική Αρχή, προκλήθηκαν αρκετές ακόμη δημόσιες παρεμβάσεις τόσο αιρετών προσώπων, αλλά και παρατάξεων της αντιπολίτευσης, όσο όμως και του βουλευτή Κυκλάδων, Αντώνη Συρίγου, ενώ από την πλευρά του, ο Σύλλογος Κατοίκων Ιστορικού Κέντρου προχώρησε διαδικτυακά, σε συγκέντρωση υπογραφών απαιτώντας – επί της ουσίας - την αποκατάσταση της ιστορίας.

Μετά από τις θετικές εξελίξεις και αφού το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Σύρου κατόρθωσε να εκπονήσει νέα μελέτη για τη βάση του, καθώς και να εξασφαλίσει την απαιτούμενη χρηματοδότηση για την προώθηση των απαραίτητων εργασιών, κατάφερε να επιτύχει την επανατοποθέτησή του, δύο ημέρες προ του εορτασμού της εθνικής επετείου της 25ης Μαρτίου, όπως δημοσίως είχε δεσμευθεί και ο πρόεδρος του Λιμενικού Ταμείου, Δημήτρης Κοσμάς.

Προς υπενθύμιση στο αναγνωστικό κοινό, αξίζει να τονισθεί ότι η ανέγερση του μνημείου της Εθνικής Αντίστασης και κατ΄ επέκταση η τοποθέτηση του αγάλματος της Νίκης είχε πραγματοποιηθεί το 1993, μετά την αποδοχή εκ μέρους του πρώην Δήμου Ερμούπολης, της πρότασης της Πανελλήνιας Ένωσης Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης, με τότε πρόεδρο τον αείμνηστο, Νικόλαο Φιλάρετο.

Τονίζεται πως, καθ΄ όλη τη διάρκεια της επανατοποθέτησης, η οποία έγινε με τη συνδρομή και γερανοφόρου οχήματος, των προγραμματισμένων εργασιών, επέβλεπε ο προϊστάμενος των Τεχνικών Υπηρεσιών, Παναγιώτης Καρακατσάνης.

Ευστάθιος Λεοντής: “Είναι ένα μνημείο που αγκαλιάζει όλον τον ελληνικό πληθυσμό”

Προ της επανατοποθέτησης του αγάλματος, το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Σύρου ανέπτυξε επικοινωνία με τον γλύπτη και καλλιτέχνη του, Ευστάθιο Λεοντή προκειμένου τόσο η απομάκρυνσή του, όσο και η επιστροφή του στο παραλιακό μέτωπο να επιτευχθούν με την απαιτούμενη ασφάλεια και μέριμνα. Στο συγκεκριμένο πλαίσιο, προσφάτως ο κ. Λεοντής πραγματοποίησε και δύο ταξίδια στο νησί, με σκοπό τη συνεννόηση με την πλευρά των Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου, αλλά και τον εργολάβο που ανέλαβε την επανατοποθέτηση και κατασκευή της βάσης. Ως εκ τούτου, εκ μέρους της εφημερίδας κλήθηκε να προβεί σε δηλώσεις ο ίδιος, αναφερόμενος πρωτίστως στη σημασία της ύπαρξης του συγκεκριμένου αγάλματος. “Είναι ένα πολύ σημαντικό μνημείο. Είναι ένα μνημείο που αγκαλιάζει όλον τον ελληνικό πληθυσμό. Δεν είναι παραταξιακό μνημείο με την έννοια του να διαχωρίσει τους Έλληνες και να διαχωρίσει την περίοδο του '91- '94. Έχει τεράστιους συμβολισμούς, έχει πάρα πολλές συγκροτήσεις συνθετικές με βαθύτατα νοήματα” σημείωσε αρχικά, καθιστώντας σαφές πως, αν προσεγγίσει ο κάθε πολίτης σε αυτό και παρατηρήσει με προσοχή, θα διαπιστώσει ότι “είναι ένα μνημείο πανεθνικό”. Όπως εξήγησε ο κ. Λεοντής, στο ανάγλυφό του, συναντάται όλη η ιστορία των αγώνων του ελληνικού λαού, ενώ συνδέεται η αρχαία Ελλάδα με τον αγώνα της Εθνικής Αντίστασης ('41 -΄44), καθώς επίσης γίνεται αντιληπτή η ιστορία της Σύρου κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, οπότε και ο τόπος μέτρησε σοβαρές και σκληρές - για το μέγεθός του - απώλειες.

“Το ανάγλυφο εξιστορεί με βαθύτατα μηνύματα όλη τη συμμετοχή, τη δράση και τους αγώνες του λαού μας. Είναι ένα μνημείο που δεν διαχωρίζει κανέναν. Όσοι προσέφεραν, αντιπροσωπεύονται σε αυτό το μνημείο, όσοι δεν προσέφεραν, δεν αντιπροσωπεύονται” επεσήμανε ο ίδιος, καθιστώντας επίσης σαφές, πως, ακριβώς επειδή επιδιώκει να τονίσει την ενότητα στον αγώνα, “Tο μνημείο και τα μηνύματά του, δεν μονοπωλούνται από καμία κομματική ή παραταξιακή υπόσταση”. Επανέλαβε δε, ότι, “Το μνημείο είναι πανεθνικό. Δεν διαχωρίζει και αγκαλιάζει όλον τον λαό της Σύρου”.

Μέλημα για την χρωματική αρμονία. Διόρθωση “αστοχιών”

Κατά τη διάρκεια της φύλαξής του, το άγαλμα της Νίκης συντηρήθηκε προκειμένου μετά την επανατοποθέτησή του να “βοηθά” όσους πολίτες προσεγγίζουν με σκοπό να το παρατηρήσουν, στην “ανάγνωση” των μηνυμάτων που αυτό εκφράζει. “Έγινε μία σχετική συντήρηση στο πλαίσιο των δυνατοτήτων που ο χώρος προσέφερε. Με αυτόν τον τρόπο, αναδείχθηκαν ορισμένα στοιχεία του, που μετά από 23-24 χρόνια που είχε τοποθετηθεί, η αλμύρα της θάλασσας και οι καιρικές συνθήκες, είχαν επηρεάσει. Το συντηρήσαμε και όσο διατηρηθεί, καθώς από την θάλασσα δεν γλιτώνει κανείς” επεσήμανε χαρακτηριστικά ο γλύπτης, απαντώντας ταυτόχρονα και στο θέμα των χρωματικών “αστοχιών” που έχουν σχολιαστεί αναφορικά με συγκεκριμένο μέρος του μνημείου. “Χρωματικά ένα μέρος στο πίσω τμήμα, δεν ταιριάζει, αλλά αυτό θα διορθωθεί μου είπαν. Στο κάτω μέρος του πεζοδρομίου επειδή συνδυαστικά παρουσιάζει κάποια θέματα, ζήτησα από τον εργολάβο συγκεκριμένα μάρμαρα προκειμένου να μην έχουμε αυτήν την πολυχρωμία. Μου υποσχέθηκε ότι θα κάνει, ό,τι μπορεί κι έτσι αναχώρησα από την Σύρο” ανέφερε ο κ. Λεοντής, κλείνοντας τις δηλώσεις του και λέγοντας ξανά πως, “Χρέος μας είναι να συντηρούμε την ιστορική μνήμη και να την αναδεικνύουμε”.

Δημήτρης Κοσμάς: “Τηρήσαμε όσα υποσχεθήκαμε ως Λιμενικό Ταμείο”

Αναφορικά με την εξέλιξη, προέβη σε δηλώσεις και ο πρόεδρος του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Σύρου, Δημήτρης Κοσμάς, ο οποίος δήλωσε τα ακόλουθα με φόντο τις προσπάθειες επανατοποθέτησης, οι οποίες χθες, τελεσφόρησαν πρακτικά κι οριστικά. “Νομίζω πως ότι είχαμε πει τουλάχιστον δημόσια, αυτό τηρήσαμε. Ήρθε η συγκεκριμένη στιγμή που αποκαταστάθηκε και επανατοποθετήθηκε το άγαμα της Εθνικής Αντίστασης, ένα γλυπτό το οποίο έχει τεράστια σημασία και για τον τόπο μας αλλά και για όλον τον ελλαδικό χώρο. Προβλήματα στην διαδικασία εγκατάστασής του δεν υπήρξαν και όλα έγιναν σε πλήρη συνεννόηση με τον κ. Λεοντή, τον γλύπτη, αλλά και με τον εργολάβο που είχε αναλάβει τις εργασίες. Διαπιστώνει ο κάθε πολίτης ότι έχει γίνει και αναπαλαίωση του αγάλματος και όπως είχαμε υποσχεθεί και προσπαθήσει από την αρχή, τηρήσαμε τους χρόνους ώστε να είναι έτοιμο και επανατοποθετημένο στην Εθνική επέτειο της 25ης Μαρτίου. Νομίζω ότι το αποτέλεσμα, όπως αυτό προκύπτει, δικαιώνει όλες τις προσπάθειες του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Σύρου και του Δήμου και πλέον όλοι εκείνοι που είχαν εκφράσει τις ανησυχίες τους αποδεικνύεται ότι δεν υπήρχε λόγος ουσιαστικός να πουν όλα όσα είχαν πει στο παρελθόν. Θα ήθελα να ευχαριστήσω τα δύο ξενοδοχεία της πόλης που φιλοξένησαν τον γλύπτη κατά τις επισκέψεις του στη Σύρο για την συντήρηση και για όλη την μέριμνα στο άγαλμα. (Ερμής και Ακταίον)”.

Π. Χρυσαφίδης: “Σύμβολο της ενότητας του λαού ενάντια στον φασίστα κατακτητή”

Από τα αιρετά πρόσωπα που επεσήμαναν με επιτακτικό τρόπο την αναγκαιότητα της άμεσης επανατοποθέτησης και ο επικεφαλής της Κίνησης Πολιτών Σύρου, Παύλος Χρυσαφίδης, ο οποίος εκπροσωπώντας τον συνδυασμό του, δήλωσε τα εξής: “Η Κίνηση Πολιτών Σύρου ένωσε τη φωνή της εξ αρχής μαζί με εκατοντάδες συμπολίτες μας για την επανατοποθέτηση του αγάλματος. Όλοι γνωρίζουμε ότι υπήρχε παρασκήνιο και σκέψεις για την μεταφορά του σε άλλη θέση. Θεωρούμε ότι ο Δήμος και το Λιμενικό Ταμείο Σύρου αγνόησαν αυτές τις προτάσεις κι έπραξαν το αυτονόητο και χαιρόμαστε γι αυτό. Δεν είναι ένα οποιοδήποτε μνημείο. Είναι ένα μνημείο σύμβολο της ενότητας του ελληνικού λαού ενάντια στον φασίστα κατακτητή”.

Λαϊκή Συσπείρωση Σύρου: “Το μήνυμα της αντίστασης στο φασιστικό τέρας, πάντα επίκαιρο”

Αμέσως μετά τη δημοσιοποίηση των διαδικασιών επανατοποθέτησης του αγάλματος της Νίκης, η Λαϊκή Συσπείρωση Σύρου εξέδωσε ανακοίνωση, στο περιεχόμενο της οποίας αναφέρονται τα παρακάτω: “Ως Λαϊκή Συσπείρωση χαιρετίζουμε την, έστω και καθυστερημένη, επανατοποθέτηση του μνημείου της Εθνικής Αντίστασης, ως αποτέλεσμα και της κινητοποίησης μεγάλου αριθμού συνδημοτών μας και μαζικών φορέων το προηγούμενο διάστημα. Είναι ένας ελάχιστος φόρος τιμής στους απλούς, καθημερινούς ανθρώπους που σήκωσαν στις πλάτες τους το βάρος της ιστορίας, της αντίστασης ενάντια στην τριπλή κατοχή και τους ντόπιους συνεργάτες τους. Τη στιγμή που η μεγάλη πλειοψηφία του αστικού πολιτικού κόσμου εγκατέλειψε τη χώρα, αδράνησε ή συνεργάστηκε με τους φασίστες κατακτητές. Σε μια περίοδο που σε όλη την Ευρώπη, το φασιστικό τέρας ξανασηκώνει κεφάλι και με την στήριξη της ΕΕ, το μήνυμα και η σημασία της αντίστασης στο φασισμό αλλά και του ρόλου που πρέπει να παίξει ο λαϊκός παράγοντας στην πάλη για την ανατροπή του καπιταλισμού που τον εκτρέφει και τον αξιοποιεί, παραμένει πάντα επίκαιρο”.

Νίκος Παγίδας: “Η αντίσταση, ήταν και είναι γνώρισμα των Ελλήνων”

Την ικανοποίησή του εξέφρασε και ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Σύρου, Νίκος Παγίδας, ο οποίος κληθείς να τοποθετηθεί, επεσήμανε τα ακόλουθα: “O Δικηγορικός Σύλλογος Σύρου όπως είχε δηλώσει από την αρχή, θεωρούσε το λιμάνι της Ερμούπολης ότι δεν έχει ολοκληρωθεί μετά τα έργα της ανάπλασης, λόγω της μη ύπαρξης του μνημείου της Εθνικής Αντίστασης, το οποίο είχε αφαιρεθεί για τις επισκευές. Χαιρετίζουμε τη συγκεκριμένη κίνηση, έστω και καθυστερημένα. Επιθυμούμε να τονίσουμε για ακόμη μία φορά ότι μιλάμε για εθνική αντίσταση και όχι εθνικιστική και μιλάμε για αντίσταση που ήταν και είναι το γνώρισμα των Ελλήνων. Οι Έλληνες παρά μόνον ελάχιστες φορές που έχουν επιτεθεί, αντιστέκονται κι αμύνονται. Το μνημείο δεν αφορά μόνον την περίοδο του εμφυλίου πολέμου. Τα μηνύματά του είναι επίκαιρα. Ενδεικτικά, σε τέτοιες εποχές που κάποιοι δήθεν Ευρωπαίοι, όπως ο πρόεδρος του Eurogroup ομιλεί για τις Νότιες γυναίκες με αυτόν τον απαξιωτικό τρόπο, πρέπει να υπάρχει αντίσταση. Δεν πρέπει να μένουμε βέβαια μόνο στα μνημεία για την αντίσταση, αλλά ας προχωράμε σε περισσότερα. Είναι επιθυμία. Αυτή η στάση αντίστασης, δηλώνεται μέσα από αυτό το μνημείο, καθώς το λιμάνι της πόλης, σώθηκε από την αντιστασιακή πράξη”.

Αντώνης Συρίγος: “Η επανατοποθέτηση, εξόφληση ύψιστου χρέους”

Συγκινησιακά φορτισμένη είναι η δήλωση του βουλευτή Κυκλάδων του ΣΥΡΙΖΑ, Αντώνη Συρίγου, όπως καθίσταται σαφές παρακάτω: “Η αποκατάσταση του μνημείου της Εθνικής Αντίστασης μας χαροποιεί όλους. Είναι η εκτέλεση μιας οφειλομένης υποχρέωσης σεβασμού, τιμής και μνήμης. Και είναι η χαρά μου διπλή, γιατί νιώθω πόση αγαλλίαση θα νιώθει η ψυχή του αγαπημένου φίλου μου Νίκου Φιλάρετου. Η αποκατάσταση στα ίδια είναι επαινετή για όλους όσους συνέβαλαν και για το Λιμενικό Ταμείο Σύρου. Δεν απευθύνω ευχαριστίες, καθόσον επρόκειτο περί οφειλομένου καθήκοντος και εξοφλήσεως υψίστου χρέους. Γι' αυτό το τελευταίο ελπίζω στην κατανόησή σας, ώστε να μην παρεξηγηθώ ή να θεωρηθεί ότι υποτιμώ όσους συνέβαλαν στην αποκατάσταση αυτή”.