Ανησυχία για τα “χαράτσια” αναδρομικών τελών

Αντιμέτωποι με την αγωνία επιχειρηματιών της Σύρου έρχονται τη Δευτέρα στο δημοτικό συμβούλιο οι αιρετοί του Δήμου, με φόντο την απαίτηση καταβολής αναδρομικών τελών ηλεκτροφωτισμού και καθαριότητας για παρελθόντα έτη, τα οποία τους ζητήθηκαν με καθυστέρηση αρκετών χρόνων.

Πρόκειται για τη γνωστή υπόθεση της χρέωσης των ακάλυπτων ηλεκτροδοτούμενων χώρων επιχειρήσεων του νησιού σε χρόνο πολύ αργότερα, από τα έτη στα οποία αφορούν τα ποσά που έχουν βεβαιωθεί, με τους ίδιους να ζητούν από το δημοτικό συμβούλιο να λάβει απόφαση διαγραφής τους και μάλιστα συνολικά για τις εν λόγω χρεώσεις.

Αν και το θέμα είχε δει το φως της δημοσιότητας προ έτους, με φόντο αίτημα επιχειρηματία για διαγραφή βεβαιωμένων οφειλών, ωστόσο, νέες ειδοποιήσεις που δόθηκαν προ δύο – τριών μηνών προς επιχειρηματίες του νησιού από την αρμόδια Οικονομική Υπηρεσία, έφεραν ξανά το θέμα στην πρώτη γραμμή και μάλιστα σε μία ιδιαιτέρως δύσκολη εποχή, που ο κάθε ένας εξ αυτών έχει έρθει αντιμέτωπος με την οικονομική κρίση.

Πρέπει να υπενθυμιστεί πως, η σημερινή συζήτηση αφορά σε 37 επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στα γεωγραφικά όρια των πρώην Δήμων Άνω Σύρου και Ποσειδωνίας, στις περιοχές των οποίων δεν ίσχυαν ανάλογες χρεώσεις προ της ενοποίησης των τριών πρώην Δήμων, ως όμως και τη δημιουργία του ενιαίου Δήμου Σύρου – Ερμούπολης.

Κατόπιν αυτών, έπρεπε να υπάρξει ενιαία απόφαση τελών για τις επιχειρήσεις και τους ακάλυπτους ηλεκτροδοτούμενους χώρους, με την απόφαση που ίσχυε για τη γεωγραφική ενότητα της Ερμούπολης, να επεκτάθηκε και στις υπόλοιπες περιοχές.

Σημειώνεται πως, οι επιχειρηματίες ζητούν τη διαγραφή των τελών παρελθόντων ετών βάσει συγκεκριμένης επιχειρηματολογίας, η οποία συνοψίζεται στο σκεπτικό πως δεν μπορεί ο Δήμος να ζητά ποσά ανταποδοτικού χαρακτήρα για έτη που έχουν “συμπληρωθεί”, ενώ η νομική υπηρεσία του Δήμου, σύμφωνα με την οποία αναμένεται να τοποθετηθεί και η Δημοτική Αρχή – λογικά -, τονίζει πως, αφού δεν έχει υπάρξει προσφυγή και απόφαση δικαστηρίου περί διαγραφής, όσα ποσά έχουν ζητηθεί με δημοτικές αποφάσεις, πρέπει να εισπραχθούν.

Αίτημα διαγραφής από αρχές Ιουλίου 2018. Δεν μπορούν να ζητηθούν ανταποδοτικού χαρακτήρα τέλη παρελθόντων ετών

Ειδικότερα, οι 37 επιχειρηματίες του νησιού απέστειλαν αίτημα – επιστολή συζήτησης του σοβαρού θέματος που τους απασχολεί προς τη γραμματεία του δημοτικού συμβουλίου με ημερομηνία 4 Ιουλίου 2018, προκειμένου να αιτηθούν παράλληλα και τη διαγραφή συνολικά των ποσών που τους ζητείται να καταβληθούν ως αναδρομικά τέλη ηλεκτροφωτισμού για τους ακάλυπτους χώρους τους.

Στο περιεχόμενο αυτής, επισημαίνουν μεταξύ άλλων τα παρακάτω: “Οι κάτωθι υπογεγραμμένοι είμαστε άπαντες επιχειρηματίες στους οποίους έχουν ήδη επιβληθεί ή πρόκειται να επιβληθούν αναδρομικά τέλη ηλεκτροφωτισμού και καθαριότητας.

Όπως πολύ καλά γνωρίζετε στους περισσότερους από εμάς, αιφνιδιαστικά και κάτω από πολύ δύσκολες για όλους οικονομικές συνθήκες, επιβλήθηκαν δημοτικά τέλη αναδρομικά για τους ακάλυπτους χώρους των επιχειρήσεών μας, χωρίς να εξαιρεθούν οι χώροι που δεν χρησιμοποιούνται για την επαγγελματική μας δραστηριότητα. (...)

Επιπλέον των ανωτέρω, υπάρχουν επιχειρήσεις ομοειδείς με τις δικές μας, στις οποίες δεν επιβλήθηκαν τέλη για τα έτη 2010 έως και 2012, με αποτέλεσμα αυτά για αυτές να έχουν παραγραφεί, ενώ σε εμάς επιβλήθηκαν και αναζητούνται, πρακτική που συνιστά πρωτοφανή διακριτική μεταχείριση των επιχειρηματιών και υποδηλώνει σκοπιμότητα από πλευράς διοίκησης του Δήμου”.

Σύμφωνα με όσα προσθέτουν δε, “Επειδή τα τέλη καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού είναι ανταποδοτικά, ως εκ τούτου, αξιοποιούνται και δαπανώνται στη χρήση για την οποία προορίζονται και άμεσα, αφού, ουδόλως δύνανται να χρησιμοποιηθούν για άλλους μη ανταποδοτικούς σκοπούς”.

Από την πλευρά τους μάλιστα, αναφέρουν μία σειρά από λόγους για τους οποίους ζητούν τη διαγραφή όλων των ποσών.

“Επειδή κατ΄ άρθρο 174 του Ν3463/2006: 1. Κάθε είδους χρέη προς τους Δήμους και τις Κοινότητες διαγράφονται ολόκληρα ή εν μέρει: (...) δ. Όταν η εγγραφή στους οριστικούς βεβαιωτικούς καταλόγους δημοτικών ή κοινοικών φόρων, τελών, δικαιωμάτων και εισφορών έγινε κατά τρόπο προφανώς λανθασμένο ως προς τη φορολογητέα ύλη ή το πρόσωπο του φορολογούμενου ή όταν έγινε λανθασμένη πολλαπλή εγγραφή για το ίδιο είδος εσόδου και για το ίδιο πρόσωπο. 2. Η διαγραφή των χρεών γίνεται με απόφαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου. 3. Στους Δήμους και στις Κοινότητες που έχουν δική τους ταμειακή υπηρεσία, το δημοτικό ή κοινοτικό συμβούλιο με αιτιολογημένη απόφασή του, μπορεί να απαλλάσσει τους οφειλέτες από τις προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής, εφόσον η εκπρόθεσμη καταβολή οφείλεται σε α. Μη επίδοση ατομικής ειδοποίησης, β. Οικονομική αδυναμία που προήλθε από γεγονότα ανωτέρας βίας και γ. σε υπαιτιότητα της υπηρεσίας. (...) “Φόρος ή άλλο οποιοδήποτε οικονομικό βάρος δεν μπορεί να επιβληθεί με νόμο αναδρομικής ισχύος που εκτείνεται πέρα από το οικονομικό έτος το προηγούμενο εκείνου κατά το οποίο επιβλήθηκε” αλλά και παραπέμποντας στην με αριθμό απόφαση 2081/2009 του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) προς επίρρωση των λεγομένων τους, καταλήγουν στο αυτονόητο για τους ίδιους.

“Επειδή κατά τα ανωτέρω παρανόμως και παρατύπως βεβαιώθηκαν σε βάρος μας αναδρομικά δημοτική τέλη και προσαυξήσεις αυτών και μάλιστα με τρόπο που συνιστά διακριτική και άρα παράνομη μεταχείριση ανάμεσα στις ομοειδείς επιχειρηματικές ομάδες της Σύρου, για τους λόγους αυτούς αιτούμαστε όπως διαγράψετε παν αναδρομικό τέλος ηλεκτροφωτισμού και καθαριότητας έχει βεβαιωθεί σε βάρος μας ως και κάθε προσαύξηση αυτή, με αιτιολογημένη απόφασή σας η οποία θα έχει έρεισμα στις ανωτέρω διατάξεις”.

Δεν υπήρξε προσφυγή. Οι δημοτικές αποφάσεις εκτελεστές

Στον αντίποδα κινείται η προσέγγιση της νομικής υπηρεσίας του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης, η οποία επισημαίνει πως τα αναδρομικά ανταποδοτικά τέλη θα πρέπει να καταβληθούν, βάσει συγκεκριμένου σκεπτικού, αφού μάλιστα επιχειρήσεις δεν προσέφυγαν σε κατάλληλο χρόνο.

Στο περιεχόμενο της γνωμοδότησης τονίζονται μεταξύ άλλων τα παρακάτω: “1. Σύμφωνα με το άρθρο 224 Ν.3852/2010 οι αποφάσεις των Συλλογικών Οργάνων των Δήμων είναι εκτελεστές αφ΄ ότου εκδοθούν, με την επιφύλαξη του άρθρου 228 του αυτού νόμου.

Στις εκτελεστές αποφάσεις των Συλλογικών Οργάνων των Δήμων περιλαμβάνονται προεχόντως και αυτές των Δημοτικών τους Συμβουλίων. Εφόσον επομένως έχουν εκδοθεί αποφάσεις Δημοτικού Συμβουλίου καθορίζουσαι τα τέλη καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού, για τα έτη 2014 και επόμενα, μη προσβληθείσαι ή ανασταλείσαι διοικητικώς ή δικαστικώς παράγουν έννομα αποτελέσματα”. 2. Οι εκτελεστές αποφάσεις – διοικητικές πράξεις γενικού χαρακτήρα εξατομικεύονται, δια των βάσει αυτών εκδεδομένων ατομικών διοικητικών πράξεων (άρθρο 16 παρα 1 Ν. 2690/99 ΑΠ 314/1976, ΝοΒ 24, 854 Στασινόπουλος, Διοικητικό Δίκαιο, Παπαχατζής Διοικητικές διαφορές). Κατά των ατομικών διοικητικών πράξεων υπάρχει η δυνατότης είτε διοικητικής προσφυγής, είτε δικαστικής τοιαύτης, κατά τις διατάξεις του κώδικα διοικητικής δικονομίας. Εφόσον η ατομική διοικητική πράξη (ενδεικτικά ατομική ειδοποίηση καταβολής οφειλών) παραμένει απρόσβλητη, διατηρεί την ισχύ της μέχρι ανακλήσεως ή ακυρώσεως αυτής κατά νόμον. Τέλος, κάθε ατομική διοικητική πράξη χρήζει ιδιαίτερης εξετάσεως ως προς τη νομιμότητά της. 3. Η από 4/7/2018 ομαδική αίτηση διαφόρων επαγγελματιών, δεν αποτελεί ούτε αίτηση θεραπείας ούτε ιεραρχική προσφυγή, αλλά “αίτηση για συζήτηση θέματος” ως αναγράφεται στο σώμα της. (...) Περαιτέρω ως ομαδική και γενικολόγως διατυπωμένη, σε καμμιά περίπτωση δεν μπορεί να αποτελέσει νόμιμη βάση για διαγραφή “παντός αναδρομικού τέλους”, η επιβολή του οποίου χωρεί, μόνο με ατομική διοικητική πράξη, εκδοθησομένη δι έκαστον των υπογραφόντων και υποκείμενη σε προσβολή για την ακύρωσή της και μετ αυτήν στην άρση, κάθε δυσμενούς για τον διοικούμενο συνεπείας.

Ακόμη όμως και αν είχε χαρακτήρα διοικητικής προσφυγής, με τις μορφές που προαναφέρθηκαν και πάλι δεν θα μπορούσαν τυχόν βεβαιωθέντα τέλη να διαγραφούν, λόγω του απροσβλήτου των καθορισάντων αυτά αποφάσεων του δημοτικού συμβουλίου, οπότε θα συνιστούσε η διαγραφή των παράβαση καθήκοντος για τους αιρετούς διότι η διαγραφή αυτών δεν εμπίπτει εις τους λόγους του άρθρου 174 Ν. 3463/2006 ατομικώς πάντως και όχι ομαδικώς, εξεταζομένης και ως προς αυτό εκάστης περιπτώσεως κατά τα ανωτέρω εκτεθέντα”.

Οι ΟΤΑ συμμορφώνονται με αποφάσεις Δικαστηρίων

Η γνωμοδότηση της νομικής υπηρεσίας του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης στον επίλογό της, “φωτίζει” τον τρόπο με τον οποίο έχουν τη δυνατότητα να λειτουργήσουν οι επιχειρηματίες, όσον αφορά στις απαιτήσεις περί διαγραφής των οφειλών που έχουν από τον Δήμο. Μάλιστα, καθίσταται σαφές πως, ο Δήμος θα μπορούσε να κάνει δεκτό το αίτημά τους και να λάβει απόφαση το δημοτικό συμβούλιο στην περίπτωση που υπήρχε δικαστική απόφαση με την οποία η δημοτική πλευρά όφειλε να συμμορφωθεί.

“Σύμφωνα με το άρθρο 95 παρα 5 του ισχύοντος Συντάγματος και των διατάξεων του ΠΔ 18/1989 (άρθρο 50 παρα 4) και του άρθρου 1 Ν. 3062/2002, το Δημόσιο και οι ΟΤΑ υποχρεούνται να συμμορφούνται χωρίς καθυστέρηση με τις αποφάσεις των Δικαστηρίων.

Το ζήτημα επομένως σύμφωνα με το Γραφείο Νομικής Υποστήριξης, μόνον δια της δικαστικής οδού μπορεί να επιλυθεί, κατόπιν προσφυγής εκάστου ενδιαφερομένου (ή και ομαδικής δια εξατομικεύσεως κάθε περιπτώσεως στο δικόγραφο) οπότε σε περίπτωση παραδοχής του αιτήματος ο Δήμος θα υποχρεωθεί σε διαγραφή των τελών” σημειώνεται στην γνωμοδότηση χαρακτηριστικά.