Έλεγχος για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές των Δήμων

Θετικά, πλην όμως, συγκρατημένα, σχολιάζει ο Αντιδήμαρχος Οικονομικών, Γιάννης Πιταούλης την τροπολογία του Υπουργείου Εσωτερικών σχετικά με τη θεσμοθέτηση μηχανισμού ελέγχου και αποτροπής συσσώρευσης ληξιπρόθεσμων οφειλών των Δήμων προς τρίτους, με αφορμή τις σχετικές αποφάσεις του Υπουργού, Παναγιώτη Θεοδωρικάκου, ο οποίος τις προωθεί σε νομοσχέδιο του Υπουργείου Οικονομικών.

Η σχετική ενημέρωση του Υπουργείου Εσωτερικών προειδοποιεί και πληροφορεί όλους τους Δήμους για τον αυστηρότατο έλεγχο που θα υπάρχει στο θέμα της αποπληρωμής των οφειλών προς τρίτους, καθώς οι ΟΤΑ που δεν είναι οικονομικά υπεύθυνοι, μετά από διαδικασίες του αρμόδιου Υπουργείου θα δέχονται μειωμένους ΚΑΠ (τακτικές επιχορηγήσεις), αφού οι εκκρεμότητές τους θα μεταφέρονται για τακτοποίηση στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.

Υπ. Εσωτερικών: Η ασυνέπεια συνοδεύεται από μειωμένους ΚΑΠ

Συγκεκριμένα, στην επίσημη ανακοίνωση της ηγεσίας του αρμόδιου Υπουργείου, αναφέρονται τα εξής: “Δικλείδες ασφαλείας για την αποτροπή δημιουργίας ληξιπρόθεσμων οφειλών από τους Δήμους προς τρίτους, θέτει ο υπουργός Εσωτερικών κ. Παναγιώτης Θεοδωρικάκος, με ρύθμιση που ενσωματώνει στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Οικονομικών που συζητείται στη Βουλή.

Υπενθυμίζεται ότι πριν από ένα μήνα με απόφαση του υπουργού Εσωτερικών Θεοδωρικάκου και του υφυπουργού Οικονομικών κ. Σκυλακάκη επιχορηγήθηκαν, σε πρώτη φάση, 84 δήμοι, με το συνολικό ποσό των 92 εκατομμυρίων ευρώ για την άμεση αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών τους. Για την εξάλειψη του φαινομένου, με τη διάταξη που εισάγεται σήμερα, θεσμοθετείται μηχανισμός αποτροπής συσσώρευσης ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τρίτους από τους ΟΤΑ. Η διάταξη προβλέπει ότι το πρώτο δεκαήμερο μετά τη λήξη κάθε ημερολογιακού τριμήνου, οι αρμόδιες οικονομικές υπηρεσίες θα υποβάλλουν προς το Υπουργείο Εσωτερικών κατάσταση με τις ληξιπρόθεσμες οφειλές και αναλυτική αιτιολόγηση των λόγων μη πληρωμής τους. Με εξαίρεση τα εντάλματα τα οποία δεν μπορούν να πληρωθούν με ευθύνη των δικαιούχων, ο ΟΤΑ θα μεταφέρει σε ειδικό λογαριασμό το ποσό των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Σε περίπτωση που αυτό δεν συμβεί τότε το ποσό θα παρακρατείται από την επόμενη μηνιαία τακτική επιχορήγηση μέσω ΚΑΠ (και σε ποσοστό έως 25% αυτής). Στη συνέχεια θα γίνεται άμεσα η πληρωμή των δικαιούχων μέσω του ΤΠΔ.

Τέλος, στο πλαίσιο του μηχανισμού προβλέπεται η τριμηνιαία δημοσίευση των στοιχείων διαθεσίμων και υποχρεώσεων (απλήρωτων, εκκρεμών και ληξιπρόθεσμων) των φορέων του υποτομέα των ΟΤΑ στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Εσωτερικών”.

H διάταξη

 Πιο αναλυτικά, η διάταξη που προβλέπει τη θεσμοθέτηση μηχανισμού αποτροπής συσσώρευσης ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τρίτους από τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκηση έχει ως εξής: “Εντός δύο μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος και έπειτα από αίτημα του Υπουργείου Εσωτερικών, συστήνεται στον δεσμευμένο τομέα του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, άτοκος και ακατάσχετος «Ειδικός λογαριασμός κάλυψης ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τρίτους» για κάθε Οργανισμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), ο οποίος χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις που οι ΟΤΑ συσσωρεύουν ληξιπρόθεσμες οφειλές, σύμφωνα με το άρθρο 8 του π.δ. 80/2016  (Α’ 145).

Εντός δεκαπέντε ημερών από τη λήξη κάθε ημερολογιακού τριμήνου, ο Προϊστάμενος Οικονομικών Υπηρεσιών έκαστου ΟΤΑ:
(α) υποβάλλει στο Υπουργείο Εσωτερικών αναλυτική κατάσταση με τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του ΟΤΑ προς τρίτους κατά την τελευταία ημέρα του τριμήνου. Στην κατάσταση παρατίθενται ανά παραστατικό δαπάνης κατ’ ελάχιστον τα στοιχεία που προβλέπεται να τηρούνται στο μητρώο δεσμεύσεων και οι λόγοι μη εξόφλησης και
(β) καταθέτει στον ειδικό λογαριασμό της παρ. 1 το χρηματικό ποσό που απαιτείται, προκειμένου το υπόλοιπο του λογαριασμού να καλύπτει το σύνολο των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του ΟΤΑ προς τρίτους, εξαιρουμένων των δαπανών που δεν έχουν εξοφληθεί με υπαιτιότητα των δικαιούχων ή είναι ενταγμένες σε ειδικά προγράμματα και εκκρεμεί η εκταμίευση χρηματοδότησης από τον αρμόδιο φορέα.

 Εντός τριάντα ημερών από τη λήξη του τριμήνου, το Υπουργείο Εσωτερικών ελέγχει το ισοζύγιο του υπολοίπου του ειδικού λογαριασμού και των ληξιπρόθεσμων οφειλών του ΟΤΑ προς τρίτους κατά την τελευταία ημέρα του τριμήνου, εξαιρουμένων των δαπανών της περ. β) της παρ. 2. Όταν το ισοζύγιο είναι αρνητικό, τότε το έλλειμμα καλύπτεται με ισόποση παρακράτηση από την επόμενη μηνιαία επιχορήγηση μέσω των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων προς τον ΟΤΑ για λειτουργικές και λοιπές γενικές δαπάνες. Το παρακρατούμενο ποσό κατατίθεται στον ειδικό λογαριασμό προς αποκατάσταση του ισοζυγίου και προς εξόφληση των απαιτήσεων των δικαιούχων που περιλαμβάνονται στην κατάσταση ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων. Το ποσό που παρακρατείται δεν μπορεί να υπερβαίνει το 25% του ενός δωδέκατου της ετήσιας τακτικής επιχορήγησης που δικαιούται ο ΟΤΑ για λειτουργικές και λοιπές γενικές δαπάνες μέσω των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων, υπό την προϋπόθεση ότι τεκμηριώνεται η αδυναμία πληρωμής τμήματος ή του συνόλου των ληξιπρόθεσμων οφειλών, γεγονός που πιστοποιείται με συμπληρωματική αναφορά του Προϊσταμένου Οικονομικών Υπηρεσιών του ΟΤΑ κατά την υποβολή της έκθεσης της περ. α) της παρ. 2. Όταν από τον έλεγχο προκύπτει θετικό ισοζύγιο, το ποσό του πλεονάσματος αποδεσμεύεται από τον ειδικό λογαριασμό και, με εντολή της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου Εσωτερικών, μεταφέρεται στον τραπεζικό λογαριασμό του ΟΤΑ, που τηρείται στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων ή στην Τράπεζα της Ελλάδος”.

Γ. Πιταούλης: Προβληματισμός σε έκτακτες καταστάσεις όπως ο κορωνοϊός

Θετικά σημεία, αλλά και προβληματισμούς σχετικά με το περιεχόμενο της συγκεκριμένης τροπολογίας ανάγνωσε ο Αντιδήμαρχος, Γιάννης Πιταούλης, μιλώντας στην “Κοινή Γνώμη”.

“Κάθε ρύθμιση που στοχεύει στο να μη μεταφέρονται βάρη από Δημοτική αρχή σε Δημοτική Αρχή και που αποτρέπει τη δημιουργία νέων ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων των Δήμων, πρέπει να τη βλέπουμε με θετική ματιά” σχολίασε αρχικά, υπενθυμίζοντας μάλιστα πως στα χρόνια των μνημονίων υπήρξαν “πολλές ρυθμίσεις και περιορισμοί στους οργανισμούς και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης” προκειμένου να υπάρχει αυστηρότατος έλεγχος στα οικονομικά.

“Παρόλα αυτά, βλέπουμε και αυτό που προκύπτει από τις αποφάσεις που βγαίνουν όλο αυτό το χρονικό διάστημα, πως, όλες αυτές οι ρυθμίσεις προφανώς περιόρισαν αρκετά το πλαίσιο αποφάσεων των εκάστοτε Δημοτικών Αρχών κι ενδεχομένως περιόρισαν σε έναν βαθμό και τη δημιουργία νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών ενώ παράλληλα, παρατηρούμε πως από άλλες νομοθετικές ρυθμίσεις κι έκτακτες επιχορηγήσεις που δίνει το Υπουργείο Εσωτερικών βλέπουμε ότι δεν είχαμε πάντοτε αποτέλεσμα”.

Εξήγησε συνοπτικά δε, πως, “Από τη μία ήρθε η περιορισμένη χρηματοδότηση, ήρθε η επιπλέον γραφειοκρατία και στην ουσία ο ρόλος που μπορούσε να παίξει η Τοπική Αυτοδιοίκηση, τα Δημοτικά Συμβούλια και οι δημότες που παρεμβαίνουν σε αυτά, με αυτόν τον τρόπο, περιορίζεται”.

Ως εκ τούτου, συμπλήρωσε πως, “Σίγουρα αυτή η ρύθμιση στον βαθμό που λέει ότι δεν θα πρέπει να δημιουργείς ληξιπρόθεσμες οφειλές και αν τυχόν αυτές δημιουργηθούν θα πρέπει να πάνε στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και αυτό θα έχει άμεση συνέπεια στην επόμενη μηνιαία χρηματοδότηση που θα λάβεις είναι σημαντικό γιατί έτσι οι Δημοτικές Αρχές που κινούνται δημοσιονομικά υπεύθυνα κατά κάποιο τρόπο “ανταμείβονται””.

Ωστόσο, υπογράμμισε ακόμη πως, υπάρχει και η άλλη οπτική πως, “αν λάβουμε υπόψιν την περιορισμένη χρηματοδότηση που λαμβάνει η Τοπική Αυτοδιοίκηση, ή το γεγονός ότι τώρα πρέπει να αντιμετωπίσουμε επιπλέον προβλήματα λόγω του κορωνοϊού - και μάλιστα τίθεται σε κεντρικό επίπεδο ότι η Αυτοδιοίκηση για να την αντιμετωπίσει θα πρέπει να λάβει και νέα έκτακτη χρηματοδότηση -, θα πρέπει οι Δήμοι να λαμβάνουν τις επιχορηγήσεις για να μπορεί να παρεμβαίνει στα προβλήματα των πολιτών”.

Κατόπιν των ανωτέρω και στην ερώτηση, αν στο πλαίσιο αυτών των νέων δεδομένων που θα διαμορφωθούν με την ψήφιση της τροπολογίας, ο Δήμος Σύρου – Ερμούπολης δύναται να πορευθεί με υπευθυνότητα για να μην έχει απώλειες στους ΚΑΠ, ο κ. Πιταούλης υπήρξε σαφής: “Ο δικός μας Δήμος αυτή τη στιγμή δεν έχει πρόβλημα ληξιπρόθεσμων οφειλών, τις οποίες δεν μπορεί να αποπληρώσει και θα πρέπει να τις στείλει στο Ταμείο Παρακαταθηκών. Ο Δήμος αυτή τη στιγμή έχει τα ταμειακά διαθέσιμα για να αποπληρώσει τις οφειλές που δημιουργούνται προς τους προμηθευτές, όταν γι αυτές ακολουθείται η προβλεπόμενη γραφειοκρατική διαδικασία”.

Εκφράζοντας τέλος τον προβληματισμό του για την πρόκληση έκτακτων θεμάτων και ανατροπών στη γενικότερη οικονομία, συμπλήρωσε τα εξής: “Αυτό που μας κάνει αρκετά επιφυλακτικούς είναι ό,τι έχει να κάνει με τις επιπτώσεις του κορωνοϊού. Η οικονομική δραστηριότητα πάγωσε εντελώς στη διάρκεια του lockdown και η οικονομική κίνηση στον τουρισμό είναι μειωμένη.

Αντιλαμβανόμαστε ότι το τρίμηνο αυτό που διανύουμε είναι εξαιρετικά σημαντικό για τον Δήμο μας και επίσης, αντιλαμβανόμαστε ότι τις δύσκολες οικονομικές συνέπειες θα τις δούμε το προσεχές διάστημα”.