Έγκριση μελέτης για την προμήθεια και εγκατάσταση προκατασκευασμένου κτηρίου άνω των 400 τ.μ. στον λιμένα της Ερμούπολης, για τη δημιουργία Συνοριακού Σημείου Διέλευσης (ΣΣΔ), προς συμμόρφωση του λιμένα με τα όσα ορίζονται από την Ε.Ε. για τις πύλες εισόδ

Τεραστίων διαστάσεων εγκατάσταση

Πιέσεις της πολιτείας για αναθεώρηση των ελάχιστων προδιαγραφών που έχουν τεθεί από την ΕΛ.ΑΣ., προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα για μικρότερα κτήρια

Με ακόμη μία κατασκευή πρόκειται να “επιβαρυνθεί” η χερσαία ζώνη λιμένα στο κέντρο της Ερμούπολης, καθώς, βάσει Κοινοτικών Οδηγιών και προκειμένου να πραγματοποιείται ο έλεγχος των επισκεπτών εκτός ζώνης Σέγκεν, ο λιμένας της Σύρου οφείλει να συμμορφωθεί, δημιουργώντας χώρο στέγασης των αρμόδιων υπηρεσιών (Αστυνομία, Λιμενικό Σώμα κλπ).

Ένα ισόγειο προκατασκευασμένο κτήριο, περίπου 450 τετραγωνικών μέτρων – σύμφωνα με τα όσα ισχύουν έως σήμερα – πρόκειται να τοποθετηθεί στο λιμένα της Ερμούπολης, όπως ανακοινώθηκε κατά τη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Λιμενικού Ταμείου Σύρου, προκειμένου το λιμάνι να συμμορφωθεί με τις Κοινοτικές Οδηγίες, που ορίζουν πως κάθε πύλη εισόδου της χώρας, οφείλει να διαθέτει εγκαταστάσεις ελέγχου των επισκεπτών που εισέρχονται από τις συγκεκριμένες πύλες και προέρχονται από χώρες εκτός της ζώνης Σένγκεν.

Πρόκειται για έναν τερματικό σταθμό (terminal), με αίθουσες όπου θα στεγάζονται όλες οι αρμόδιες υπηρεσίες ελέγχου (της ΕΛΑΣ, του Λιμενικού Σώματος κλπ), χώρους αναμονής για τους επισκέπτες, καθώς και χώρους για ενδεχόμενη απαραίτητη προσωρινή κράτηση για παράνομα εισερχόμενα άτομα, μεταξύ άλλων.

Όπως εξήγησε η Πρόεδρος του Λιμενικού Ταμείου, κ. Κανδιώ Μαραγκού, κατά την συνεδρίαση, η τοποθέτηση της προκατασκευασμένης υποδομής είναι υποχρεωτική και σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με την κείμενη ευρωπαϊκή νομοθεσία, το Λιμενικό Ταμείο ενδεχομένως να βρεθεί αντιμέτωπο με κυρώσεις. Από την άλλη πλευρά, ενημέρωσε, πως από τα αρμόδια Υπουργεία γίνονται οι απαραίτητες ενέργειες, προκειμένου να μειωθούν οι ελάχιστες απαιτήσεις, όσον αφορά στο συνολικό χώρο, καθώς γίνεται αντιληπτό, ότι αφενός η τοποθέτηση τεράστιων κατασκευών στους λιμένες της χώρας είναι πρακτικά αρκετά δύσκολη και αφετέρου, πως το κόστος θα είναι ιδιαίτερα υψηλό.

Παρ’ όλα αυτά και λαμβάνοντας υπόψιν, ότι το Λιμενικό Ταμείο απαιτείται να “τρέξει” τις προβλεπόμενες διαδικασίες, προκειμένου να αποφύγει οικονομικές κυρώσεις, το Διοικητικό Συμβούλιο ενέκρινε τη μελέτη σκοπιμότητας για την προμήθεια και τοποθέτηση του προκατασκευασμένου χώρου, σύμφωνα με τα όσα ισχύουν έως σήμερα, ενώ στην περίπτωση που η πολιτεία επιτύχει την μείωση των ελάχιστων προδιαγραφών, η μελέτη θα τροποποιηθεί και θα αφορά σε σαφώς μικρότερο κτήριο.

Συμμόρφωση με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2017/2226

Η απόφαση του Λιμενικού Ταμείου έρχεται σε συνέχεια των όσων προβλέπει ο Κανονισμός (ΕE) 2017/2226, ο οποίος αποσκοπεί στη βελτίωση της αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας των ελέγχων που διεξάγονται στα εξωτερικά σύνορα στη ζώνη του Σένγκεν δημιουργώντας κεντρικό Σύστημα Εισόδου/Εξόδου (ΣΕΕ) για τους υπηκόους τρίτων χωρών που διέρχονται τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ για βραχεία παραμονή.

Το ΣΕΕ είναι ένα αυτοματοποιημένο σύστημα ΤΠ, εγκατεστημένο στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, για την καταγραφή της εισόδου και εξόδου ταξιδιωτών από τρίτες χώρες. Εφαρμόζεται τόσο για εκείνους που χρειάζονται θεωρήσεις βραχείας παραμονής όσο και για υπηκόους τρίτων χωρών που απαλλάσσονται από την υποχρέωση θεώρησης. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση, το ΣΕΕ θα αντικαταστήσει το παρόν σύστημα σφράγισης διαβατηρίων με χειροκίνητο τρόπο καθώς είναι χρονοβόρο, δεν παρέχει αξιόπιστα δεδομένα στα συνοριακά σημεία διέλευσης και δεν επιτρέπει την αποδοτική ανίχνευση παράνομης παράτασης της επιτρεπόμενης διαμονής. Το σύστημα θα συμβάλει επίσης στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας και των σοβαρών μορφών εγκλήματος.

Το ΣΕΕ ισχύει για ταξιδιώτες που διέρχονται τα εξωτερικά σύνορα της ζώνης του Σένγκεν και οι οποίοι είτε υπόκεινται σε υποχρέωση θεώρησης διαβατηρίου, είτε απαλλάσσονται από την υποχρέωση αυτή και γίνονται δεκτοί για παραμονή βραχείας διάρκειας μέχρι και 90 ημέρες εντός περιόδου 180 ημερών. Το ΣΕΕ θα καταχωρεί, επίσης, στοιχεία υπηκόων τρίτων χωρών των οποίων η είσοδος για βραχεία παραμονή έχει απορριφθεί.

Το ΣΕΕ περιλαμβάνει:

  • ένα κεντρικό σύστημα το οποίο θα διαχειρίζεται μια μηχανοργανωμένη κεντρική βάση δεδομένων βιομετρικών και αλφαριθμητικών στοιχείων (ένα μείγμα από γράμματα και αριθμούς)

  • μια εθνική ενιαία διεπαφή σε κάθε χώρα που συμμετέχει

  • έναν ασφαλή δίαυλο επικοινωνίας μεταξύ του κεντρικού συστήματος ΣΕΕ και του κεντρικού συστήματος VIS

  • μια υποδομή ασφαλούς και κρυπτογραφημένης επικοινωνίας μεταξύ του κεντρικού συστήματος ΣΕΕ και των εθνικών ενιαίων διεπαφών (πανομοιότυπες διεπαφές για όλες τις χώρες της ΕΕ θα συνδέουν τις συνοριακές υποδομές τους με το κεντρικό σύστημα ΣΕΕ)

  • ένα αποθετήριο δεδομένων για τη συγκέντρωση εξατομικευμένων εκθέσεων και στατιστικών

  • μια διαδικτυακή υπηρεσία που να επιτρέπει στους υπηκόους τρίτων χωρών να επαληθεύουν την εναπομένουσα επιτρεπόμενη παραμονή τους.

Υποχρεωτικός ο χαρακτήρας της προσαρμογής

Σε συνέχεια των παραπάνω και κατά τη συνεδρίασή του χτες, 21 Δεκεμβρίου, το Διοικητικό Συμβούλιο του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Σύρου, προχώρησε στην έγκριση της πρότασης δημιουργίας Συνοριακού Σημείου Διέλευσης (ΣΣΔ) λιμένα Σύρου και του σχετικού εγχειριδίου λειτουργικών διαδικασιών και σχεδίων εισερχόμενων και εξερχόμενων ροών.

Σύμφωνα με την Πρόεδρο του ΔΛΤ Σύρου, κ. Μαραγκού, «πρόκειται ουσιαστικά για την υποχρέωση που έχει το λιμάνι της Σύρου να προσαρμοστεί στη Συνθήκη του Σένγκεν. Στο πλαίσιο αυτό, οφείλει να δημιουργηθεί ένας τερματικός σταθμός, ένα terminal, όπως ακριβώς αυτά που υπάρχουν στα αεροδρόμια, το οποίο θα αποτελεί χώρο υποδοχής των επιβατών που θα εισέρχονται εκτός των χωρών της ζώνης Σένγκεν».

Η ίδια τόνισε, πως «η προσαρμογή μας αυτή είναι υποχρεωτική βάσει νόμου και μάλιστα, οι προθεσμίες όριζαν ως καταληκτική ημερομηνία έως την εγκατάσταση του ΣΣΔ τα τέλη Φεβρουαρίου 2021. Λόγω Covid-19 θα δοθεί παράταση σε όλη αυτή τη διαδικασία και τις προθεσμίες».

Περαιτέρω εξήγησε, ότι από τη μελέτη προτείνεται η προμήθεια ενός προκατασκευασμένου κτηρίου άνω των 400 τετραγωνικών μέτρων, σχολιάζοντας πως «δυστυχώς αυτές είναι οι ελάχιστες προδιαγραφές», ενώ ενημέρωσε, ότι αυτή τη στιγμή αναζητούνται διαθέσιμα εργαλεία χρηματοδότησης του έργου.

Παράλληλα, η Πρόεδρος του Λιμενικού Ταμείου υπογράμμισε, ότι «ήδη, έχει ψηφιστεί με τον νέο νόμο περί της εκτός σχεδίου δόμησης, σχετική διάταξη που επιτρέπει την τοποθέτηση προκατασκευών, κατά παρέκκλιση άλλων διατάξεων, που αφορούν σε όρους δόμησης. Ήταν μία τροπολογία που κατέθεσε το Υπουργείο Ναυτιλίας η οποία και πέρασε, ακριβώς προκειμένου να διευκολύνει την εγκατάσταση τέτοιων κατασκευών», ενώ σημείωσε, ότι «το δύσκολο, είναι να βρούμε το κατάλληλο τμήμα της χερσαίας ζώνης, ώστε να κατασκευάσουμε αυτό το κτήριο που είμαστε υποχρεωμένοι να διαθέτουμε και που απειλούνται κυρώσεις σε βάρος μας αν δεν το προμηθευτούμε».

Προβληματισμός για τις τεράστιες διαστάσεις του κτηρίου

Επιβεβαιώνοντας τα λεγόμενα της Προέδρου, ο προϊστάμενος της Τεχνικής Υπηρεσίας του Λιμενικού Ταμείου, κ. Ειρηναίος Ζερβός, διευκρίνισε, πως «είναι κοινοτική οδηγία, την οποία δεν μπορούμε να αποφύγουμε και αφορά σε όλες τις πύλες εισόδου της χώρας, τα λεγόμενα σημεία εισόδου Σένγκεν, ένα εκ των οποίων και και ο λιμένας της Σύρου».

Ωστόσο, περιγράφοντας το μέγεθος και τις λειτουργίες του κτηρίου, ο κ. Ζερβός ανέφερε, ότι «το στέγαστρο το οποίο προτείνεται βάσει των ελαχίστων προδιαγραφών που έχει θέσει η Ελληνική Αστυνομία, η οποία και θα είναι υπεύθυνη για τους ελέγχους Σένγκεν, αλλά και των άλλων υπηρεσιών που θα συστεγαστούν, όπως είναι το Τελωνείο, ή και η Λιμενική Αρχή, είναι εμβαδού 435 τετραγωνικών μέτρων. Μάλιστα, πρέπει να είναι και ισόγειοι χώροι διότι θα πρέπει να τηρούνται και οι αρχές της προσβασιμότητας για τα ΑμεΑ. Θα πρέπει να υπάρχουν διαφορετικοί χώροι διαχείρισης των ροών – εισόδου και εξόδου – περιφράξεις, γραφεία κ.α».

Επεσήμανε δε, πως όλα τα παραπάνω έχουν προβλεφθεί στη σχετική μελέτη, η οποία θα σταλεί προς τελική έγκριση από τη Λιμενική Αρχή, το Τελωνείο, την ΕΛ.ΑΣ., τη Δ/νση Συνοριακών Ελέγχων και κάθε άλλη αρμόδια υπηρεσία.

Η κ. Μαραγκού αναφέρθηκε στο γεγονός, ότι ακόμη και βάσει των ελαχίστων προδιαγραφών, το μέγεθος του κτηρίου θα είναι τεράστιο, ειδικά για ένα λιμένα εντός ιστορικού κέντρου. Όπως είπε, «ακόμα και οι ελάχιστες προδιαγραφές είναι αρκετά δύσκολες, με αποτέλεσμα να καταλήγουμε σε παραδοσιακούς οικισμούς, σε ιστορικούς τόπους, να έχουμε προκάτ τεραστίων διαστάσεων. Γνωρίζω, μετά από σχετική επικοινωνία και με άλλα Λιμενικά Ταμεία, ότι το Υπουργείο καταβάλλει προσπάθειες, προκειμένου να αλλάξουν αυτές οι ελάχιστες προδιαγραφές και τελικά να καταλήξουμε σε μικρότερα κτήρια, προφανώς και λόγω κόστους».

Εντούτοις ξεκαθάρισε, πως «εμείς αυτή τη στιγμή είμαστε υποχρεωμένοι να εγκρίνουμε αυτή τη μελέτη και αν κάτι αλλάξει, μέσα από τις διεργασίες του Υπουργείου και στην πορεία μειωθούν οι ελάχιστες προδιαγραφές, όσον αφορά στο εμβαδόν, πριν να πραγματοποιηθεί η προμήθεια θα προχωρήσουμε σε αναθεώρησή της».

Αντίστοιχα υπέρογκο και το κόστος της νέας υποδομής

Ερώτηση σχετικά με το κόστος του νέου αυτού Συνοριακού Σημείου Διέλευσης, το οποίο αναμένεται να δημιουργηθεί στο λιμάνι της Ερμούπολης πραγματοποίησε και ο Λιμενάρχης Σύρου, κ. Γιάννης Βαμβακούσης, διερωτώμενος μάλιστα αν υπάρχει κάποια δυνατότητα χρηματοδότησής του μέσω ΕΣΠΑ.

Σύμφωνα με τον κ. Ζερβό, «το κόστος υπολογίζεται περίπου στα 1.000 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Ουσιαστικά μιλάμε για περίπου 450.000 ευρώ και μάλιστα χωρίς να υπολογίζουμε τον εξοπλισμό που απαιτείται, αλλά μόνο για τη δόμηση, δηλαδή για το κτήριο, τις δομημένες καλωδιώσεις και τα ηλεκτρομηχανολογικά».

Όπως εξήγησε ο προϊστάμενος της Τεχνικής Υπηρεσίας του ΔΛΤ, «ο εξοπλισμός, όπως μηχανήματα X-Ray, πύλες εισόδου – εξόδου μαγνητικές, κάμερες ασφαλείας, καταγραφικά και όλα τα υπόλοιπα, αφορούν σε επιπλέον κόστος, το οποίο θα πρέπει να υπολογίζεται σε τουλάχιστον 100-150 χιλιάδες ευρώ επιπλέον και μάλλον είμαι επιεικής. Ίσως να φτάσει και πάνω από 200 χιλιάδες ευρώ επιπλέον ο εξοπλισμός».

Από την πλευρά της η Πρόεδρος, κ. Μαραγκού, επεσήμανε, ότι «ο συνολικός προϋπολογισμός για όλο αυτό το έργο θα υπερβεί σίγουρα το μισό εκατομμύριο ευρώ και δυστυχώς οι μέχρι στιγμής δεσμεύσεις από το Υπουργείο έχουν να κάνουν, ως παροχή λύσης – αν μπορούμε να το πούμε έτσι – μόνο σε ποσά περί τις 200-250 χιλιάδες ευρώ, που αφορούν υποτίθεται στο κόστος προμήθειας και εγκατάστασης των προκατασκευασμένων χώρων», με την ίδια να τονίζει, ότι «όχι μόνο για εμάς, αλλά και για τα υπόλοιπα Λιμενικά Ταμεία, αν τηρηθούν οι ελάχιστες προδιαγραφές καταλήγουμε τελικά σε κτήρια των 450 περίπου τετραγωνικών μέτρων. Γι’ αυτό ίσως και το Υπουργείο προσπαθεί να μειώσει τις προδιαγραφές, καθώς προφανώς δεν μπορεί να διαθέσει πόρους τέτοιου ύψους».

Το μέλος του ΔΛΤ, κ. Στέλιος Γκρέκας, διερωτήθηκε μήπως θα ήταν περισσότερο βιώσιμο και δεδομένου ότι δεν πρόκειται για ένα έργο που γίνεται με πρωτοβουλία του ΔΛΤ, αλλά για μία εκπλήρωση υποχρέωσης από την Ε.Ε. που αφορά σε όλες τις πύλες εισόδου της χώρας, να αναζητηθούν πόροι από κάποιο ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό πρόγραμμα.

Συμφωνώντας, η Πρόεδρος υποστήριξε, ότι «ακριβώς, η Σύρος αποτελεί μία από τις 21 συνολικά πύλες εισόδου της χώρας. Τα πράγματα είναι έτσι όπως τα αναφέρετε. Και αυτή είναι μία απαίτηση όλων των Λιμενικών Ταμείων, καθώς κανένα δεν θέλει ή μάλλον δεν έχει τόσα χρήματα να δώσει από το αποθεματικό του ή από τα δικά του έσοδα για αυτή την υποχρέωση», σημειώνοντας, ότι υπάρχουν πιέσεις και μέσω της ΕΛΙΜΕ, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν οι εγκαταστάσεις αυτές από πόρους εκτός των αποθεματικών των Λιμενικών Ταμείων.

«Είναι βέβαιο ότι θα υπάρξει παράταση σχετικά με την προθεσμία, καθώς σχεδόν κανείς δεν θα είναι έτοιμος τον Φεβρουάριο, οπότε θα δοθεί χρόνος, φαντάζομαι, και στην κυβέρνηση προκειμένου να βρει αυτές τις χρηματοδοτήσεις. Δεν είναι δυνατόν τα Λιμενικά Ταμεία γενικά – όχι μόνο εμείς – να αφαιρέσει τόσα χρήματα από τα ταμεία του για να υλοποιήσει αυτό το έργο», υποστήριξε κλείνοντας η κ. Μαραγκού.

Τελικώς, η μελέτη ως έχει εγκρίθηκε ομόφωνα, με το ΔΛΤ να αναμένει τις σχετικές εξελίξεις, προκειμένου να αποφύγει την τοποθέτηση ενός τεράστιου κτηρίου ενός της χερσαίας ζώνης του λιμένα της Ερμούπολης, κατά πάσα πιθανότητα εντός της οριοθετημένης ζώνης κρουαζιέρας (περιοχή Νησάκι), το οποίο ενδεχομένως αφενός να αποτελεί “παραφωνία” στον αρχιτεκτονικό χαρακτήρα του λιμανιού και αφετέρου να φέρει ακόμη μεγαλύτερη μείωση του διαθέσιμου χώρου στην περιοχή Νησάκι, που χρησιμοποιείται ως το κεντρικό parking στην “καρδιά” της πόλης.