Άμεσα η συμβασιοποίηση για τα ταφικά μνημεία

Εντός Σεπτεμβρίου αναμένεται να ξεκινήσει η συνεργασία του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης με τεχνικό σύμβουλο, για να οδηγηθεί η δημοτική πλευρά στον μεγάλο διαγωνισμό που θα αφορά το έργο της διάσωσης των ταφικών μνημείων, το οποίο έχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση ύψους 450 χιλ. ευρώ.

Το θέμα που έρχεται προς συζήτηση στην αυριανή συνεδρίαση της Οικονομικής Επιτροπής, αφορά στην έγκριση παράτασης ενός ολιγοήμερου περιθωρίου προς τον ανάδοχο (τεχνικό σύμβουλο), προκειμένου να κλείσει το τυπικό μέρος της συνεργασίας του με τον Δήμο και να προσκομίσει ένα απαραίτητο έγγραφο.

Υπενθυμίζεται πως, με τεχνικό σύμβουλο - μόνον - μπορεί να προχωρήσει ο Δήμος στη διάσωση και αποκατάσταση των ταφικών μνημείων (καθώς απαιτείται εξειδικευμένη γνώση), ο οποίος θα ελέγξει τις μελέτες που διαθέτει η Τεχνική Υπηρεσία προκειμένου να φθάσει στη δημοπράτηση του έργου.

Η ανωτέρω χρηματοδότηση όπως πολλάκις έχει αναφερθεί, αφορά στην αποκατάσταση των ταφικών μνημείων Πρασσακάκη, Γεωργιάδου, Γιαννίκογλου και Πρώιου.

Μέχρι τον διαγωνισμό για το έργο

Συγκεκριμένα, ο Αντιδήμαρχος Τεχνικών Υπηρεσιών έδωσε απαντήσεις στην εφημερίδα σχετικά με την έναρξη - προσεχώς - της συνεργασίας με τεχνικό σύμβουλο. Όπως γνωστοποίησε, μετά από μεγάλη προσπάθεια υπήρξε ανάδοχος, καθώς η πρώτη προσπάθεια του Δήμου για αναζήτηση συμβούλου υπήρξε άκαρπη.

“Πλέον έχει βγει ο ανάδοχος. Για να υπογράψουμε σύμβαση πρέπει να προσκομίσει μία δικαστική εγγύηση. Γι αυτό, χρειάζεται κάποιον χρόνο. Του είχε δώσει η Υπηρεσία παράταση πέντε ημερών, αλλά αυτό δεν επαρκούσε. Οπότε η Οικονομική Επιτροπή παίρνει απόφαση για παράταση 15 ημερών. Αμέσως μετά από την προσκόμιση αυτού του εγγράφου, θα υπογράψουμε και προχωράμε” δήλωσε ο Μηνάς Αληφραγκής, γνωστοποιώντας παράλληλα πως ο Δήμος βρίσκεται σε καλό στάδιο όσον αφορά πλέον την υπόθεση των ταφικών μνημείων στο Κοιμητήριο του Ι.Ν. του Αγίου Γεωργίου.

“Θα είναι ο σύμβουλος που θα μας οδηγήσει στον διαγωνισμό και τη δημοπράτηση. Κι αυτό καθώς χρειάζονται συγκεκριμένες γνώσεις για ένα τόσο εξειδικευμένο θέμα” σχολίασε, επαναλαμβάνοντας πως, “Η συντήρηση των ταφικών μνημείων δεν είναι απλή υπόθεση”.

Ερωτηθείς πότε εκτιμά πως θα είναι εφικτή η υπογραφή της σύμβασης, υπήρξε ξεκάθαρος: “

Με τον σύμβουλο λογικά θα προχωρήσουμε στη συμβασοποίηση σε έναν μήνα. Πιστεύω μέσα στο 2022 να το ξεκινήσουμε κι αυτό το έργο” υποστήριξε ο Αντιδήμαρχος, μιλώντας τέλος για την ανάγκη άμεσης υλοποίησης του έργου, καθώς τα ταφικά μνημεία, μέρα με την ημέρα εισέρχονται εντονότερα σε κατάσταση αποσύνθεσης.

“Είναι απαραίτητο καθώς τόσα χρόνια που έχουν περάσει, η κατάσταση των ταφικών μνημείων έχει επιδεινωθεί. Κάνει ελέγχους η Υπηρεσία” σχολίασε, εκφράζοντας τέλος τη γνώμη πως, “Κανονικά αυτά τα έργα, επειδή οι Δήμοι δεν έχουν εξειδίκευση, έπρεπε να γίνονται από το Υπουργείο Πολιτισμού”.

Εργασίες βάσει μελετών

Αξίζει να υπενθυμιστεί πιο αναλυτικά πως για τα τέσσερα ταφικά μνημεία, για τα οποία προβλέπεται η συντήρηση και αποκατάστασή τους, υπάρχουν δύο μελέτες στη διάθεση του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης, το περιεχόμενο των οποίων προβλέπει τις κατωτέρω εργασίες: 1. Μελέτες καταγραφής της παθολογίας και δομοστατικής τεκμηρίωσης για την αποκατάστασή τους (εργασίες αναστήλωσης). Ειδικότερα, από τις μελέτες προβλέπεται: Κατά περίπτωση ολική ή μερική αποσυναρμολόγησή τους, αρίθμηση και ταξινόμηση των αρχιτεκτονικών μελών, αφαίρεση των μεταλλικών συνδέσμων και γόμφων, που έχουν προκαλέσει λόγω οξείδωσης τα δομοστατικά προβλήματα των μνημείων, καθαρισμός των εντορμιών από τα υπολείμματα των οξειδίων, συντήρηση / αποκατάσταση των αρχιτεκτονικών μελών, σύμφωνα με την αντίστοιχη μελέτη. Όπου υπάρχουν φθορές αρχιτεκτονικών μελών θα αποσπαστούν τα θραύσματα, θα καθαριστούν οι θραυσιγενείς επιφάνειες και θα συγκολληθούν με λευκό τσιμέντο (σσ. συγκεκριμένος τύπος). Σε περίπτωση εξαιρετικά κατακερματισμένων τμημάτων, θα γίνει συμπλήρωση με νέο μάρμαρο με τη μέθοδο της αντιγραφής. Επιπλέον προβλέπεται, η επανατοποθέτηση των αρχιτεκτονικών μελών στις αρχικές τους θέσεις, σύμφωνα με τη μελέτη. 2. Μελέτες συντήρησης των ταφικών μνημείων και των αρχιτεκτονικών μελών τους που θα αποσυναρμολογηθούν. Προβλέπονται οι εργασίες: καθαρισμού των λίθινων επιφανειών, αφαίρεσης των σκουρόχρωμων αποθέσεων, αφαίρεσης των πορτοκαλί – καφέ κηλίδων οξείδωσης, απομάκρυνσης των μικροοργανισμών και συντήρησης των μεταλλικών στοιχείων. Διευκρινίζεται πως οι ανωτέρω μελέτες που θα έχει στη διάθεσή του ο τεχνικός σύμβουλος, έχουν εγκριθεί από τις αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού.

Χρονοδιάγραμμα

Σαφές είναι και το χρονοδιάγραμμα που θα πρέπει να ακολουθήσει ο τεχνικός σύμβουλος, βάσει του περιεχομένου της διακήρυξης. Συγκεκριμένα, το πρώτο στάδιο του ελέγχου των μελετών και της ωρίμανσης του έργου θα απαιτήσει διάστημα από 1 μέχρι 6 μήνες, ενώ παρομοίως διάστημα - το περισσότερο - έξι μηνών προβλέπεται για τη δημοπράτηση του έργου, δηλαδή για την έκδοση όλων των απαιτούμενων εγκρίσεων και αδειοδοτήσεων που θα οδηγήσουν στη διαγωνιστική διαδικασία για τα 450 χιλ. ευρώ. Τέλος, το διάστημα του ενός έτους θα αφιερωθεί στο στάδιο της υλοποίησης των συντηρήσεων και της αποκατάστασης των τεσσάρων ταφικών μνημείων.

Όσον αφορά την πληρωμή του γραφείου τεχνικού συμβούλου έχει εξασφαλιστεί για να δαπανηθεί το ποσό των 75 χιλ. ευρώ με ΦΠΑ. Δηλαδή για την ωρίμανση του έργου ποσό 12.841,50 ευρώ, για τη δημοπράτηση του έργου 7.338 ευρώ και για τον έλεγχο κατά την υλοποίηση του έργου ποσό 39.258,30 ευρώ.

Προβλήματα και φθορές

Προς υπενθύμιση του αναγνωστικού κοινού, αναφέρονται παρακάτω και τα βασικά προβλήματα που έχουν διαπιστωθεί στα τέσσερα ταφικά μνημεία.

Σχετικά με το ταφικό μνημείο Πρασσακάκη, η ανέγερση του οποίου χρονολογείται το 1872, δίνονται όλα τα ιστορικά και τεχνικά στοιχεία του στη μελέτη που έχει στη διάθεσή του ο Δήμος. Ρητά στη διακήρυξη του Δήμου για το πολύ σημαντικό έργο, αναφέρεται πως “το μνημείο είναι σε κατάσταση ετοιμορροπίας” ενώ μεταξύ άλλων σημειώνεται πως “οι παραμορφώσεις του κτηρίου” είναι σημαντικές και διαπιστώνονται μετακινήσεις μαρμάρων.

Σχετικά με την πρόταση αποκατάστασής του, ο μελετητής επισημαίνει πως “η μόνη λύση για να αρθούν τα αίτια της κατάστασης ετοιμορροπίας του είναι η αποσυναρμολόγηση”, λύση η οποία όπως υπογραμμίζεται από πλευράς του, “είναι η τεχνική παρέμβαση που έχει ακολουθηθεί και στα μνημεία της Ακροπόλεως”.

Η ίδια τεχνική θα ακολουθηθεί και στα άλλα τρία ταφικά μνημεία. Στο μνημείο Νικηφόρου Γεωργιάδου (1842), “οι κυριότερες δομικές βλάβες σχετίζονται με παραμορφώσεις λόγω διανοίξεως αρμών”. Ως εκ τούτου, ο μελετητής για το συγκεκριμένο μνημείο προτείνει μεταξύ άλλων: “Να αποσυναρμολογηθούν τα μάρμαρα από τον οριζόντιο αρμό μεταξύ του δεύτερου και του τρίτου δόμου του τοίχου και πάνω από τα κιονόκρανα του προπύλου και των δίλοβων παραθύρων”. Για την ταξιθέτηση των μαρμάρων στο έδαφος και την επανασυρμολόγηση παρέχονται λεπτομέρειες στα σχέδια παθολογίας.

Επιπλέον, για το μνημείο Γιαννίκογλου, σημειώνει ο μελετητής πως “οι κυριότερες δομικές βλάβες σχετίζονται με διανοίξεις αρμών και αποπτώσεις τμημάτων της οροφής”. Με φόντο όσα αναλύει, προτείνει: “Να αποσυναρμολογηθούν η στέγη, τα αετώματα, τα γείσα και οι λίθοι του διαζώματος πάνω από το επιστύλιο. Επιπλέον, να καθαιρεθούν τα φθαρμένα επιχρίσματα και οι ετοιμόρροποι θολίτες, σε όσες περιοχές χρειάζεται. Τέλος να ανακατασκευαστούν και να επανεπιχριστούν”.

Ακόμη, όσον αφορά το μνημείο Πρώιου (1857), ο μελετητής έχει διαπιστώσει πως, “επίσης οι κυριότερες δομικές βλάβες σχετίζονται με διανοίξεις αρμών”. Ο ίδιος σημειώνει στη μελέτη ότι: “Θα αποσυναρμολογηθούν τα μέλη από το επιστύλιο και πάνω, δηλαδή οι λίθοι του διαζώματος, των γείσων, των αετωμάτων και της στέγης”.