Επιστολή στην αντιδήμαρχο Καθαριότητας για τον φετινό καθαρισμό παραλιών

Επιστολή των μελών της παράταξης ΠΡΩΤΑ Η ΣΥΡΟΣ προς την Αντιδήμαρχο Καθαριότητας για τον φετινό καθαρισμό των παραλιών. 

Η επιστολή

Kυρία Αντιδήμαρχε,

  Κατόπιν πολύ έντονων οχλήσεων, τις  οποίες δεχθήκαμε από μεγάλη μερίδα κατοίκων του νησιού, επιχειρηματιών του τουρισμού και της εστίασης και επισκεπτών, παρακαλούμε όπως λάβεται υπ’ οψιν σας τα παρακάτω.

  Ο φετινός ακτοκαθαρισμός αλλά και η εμφάνιση μεγάλου αριθμού φυκιών στις παραλίες μας, σε μια χρονιά που φιλοδοξούμε να υπάρξει μεγάλη τουριστική κίνηση μετά από 22 και πλέον μήνες πανδημίας, φαίνεται να έχει δημιουργήσει πλήθος παραπόνων και ερωτημάτων, τα οποία χρήζουν όχι απλώς απαντήσεων αλλά άμεσων λύσεων.

  Κατανοούμε πλήρως την επιλογή σας για την χρήση ενός μηχανήματος ελαφρού τύπου, διότι ο καθαρισμός της ακτής πρέπει να γίνεται με σεβασμό στην τοπική χλωρίδα και πανίδα, σύμφωνα με την κείμενη περιβαλλοντική νομοθεσία και τις κοινοτικές οδηγίες.

  Με δεδομένο όμως ότι, το νησί μας απέκτησε πριν από λίγες μέρες 6 Γαλάζιες Σημαίες σε οργανωμένες και πολυσύχναστες παραλίες, διάκριση οι οποία αποδίδεται σε 51 χώρες ανά τον κόσμο θα θέλαμε να σας θυμίσουμε το κριτήριο που αφορά την περιβαλλοντική διαχείριση μιας παράλιας με Γαλάζια Σημαία.

«Κριτήριο 15.Η ακτή πρέπει να είναι καθαρή

Υποχρεωτικό Κριτήριο: Σε όλες τις περιοχές/χώρες

Η ακτή και οι γύρω της περιοχές, περιλαμβανομένων μονοπατιών, χώρων στάθμευσης και προσβάσεων στην ακτή

οφείλουν να είναι απολύτως καθαροί και επαρκώς συντηρημένοι. Απορρίμματα δεν επιτρέπεται να συσσωρεύονται,

τόσο για λόγους υγείας, όσο και αισθητικούς.

 Τακτικοί έλεγχοι και καθαρισμοί της ακτής πρέπει να πραγματοποιούνται, με την παροχή του αναγκαίου

προσωπικού και των εφοδίων. Η καθαριότητα στην ακτή επιτυγχάνεται με μηχανικό τρόπο ή χειρωνακτικά, ανάλογα

με το μέγεθος, τη χρήση, το είδος της ακτής και του περιβάλλοντα χώρου. Σε περιοχές με μεγάλο αριθμό επισκεπτών

συνιστάται περιοδικά βαθύς μηχανικός καθαρισμός της άμμου, εάν αυτό είναι δυνατόν, ούτως ώστε να

απομακρύνονται μικρά αντικείμενα όπως αποτσίγαρα κλπ.»

  Όπως εύκολα διακρίνει κανείς, οι συγκεκριμένες παραλίες έχουν αυξημένες υποχρεώσεις, οι οποίες είναι πολύ σημαντικές και η τυχόν μη τήρηση των παραπάνω συνθηκών μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε αφαίρεση αυτής της τιμητικής διάκρισης.

  Η τοποθέτηση κυτίων για την απόθεση των αποτσίγαρων είναι μία κίνηση, την οποία χαιρετήσαμε όταν έγινε, όμως κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει αν οι χρήστες των παραλιών θα είναι συνεπείς. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, υποχρέωση μας είναι ο καθαρισμός αυτών των παραλιών έστω και χειρονακτικά ανά τακτά χρονικά διαστήματα. 

 Γνωρίζοντας την δύσκολη κατάσταση, η οποία υπάρχει στην υπηρεσία καθαριότητας λόγω έλλειψης προσωπικού, πριν από ένα μήνα θελήσαμε να ζητήσουμε την σύσταση διαπαραταξιακής επιτροπής, με αιρετούς και υπηρεσιακούς παράγοντες για την αντιμετώπιση των προβλημάτων στον τομέα της καθαριότητας, μέρος της οποίας είναι και η καθαριότητα και ευπρεπισμός των παραλιών.  

  Δεν θέλουμε να προχωρήσουμε στα όσα διαδραματίστηκαν στο εν λόγω δημοτικό συμβούλιο, αλλά κρατάμε ως απάντηση, ότι όλα τα θέματα καθαριότητας είναι της αποκλειστικής σας ευθύνη.

   Οσο για τον θέμα με τα φύκια στις παραλίες, υπάρχει πράγματι μια διαμεσολάβηση  του Συνήγορου του Πολίτη τον Οκτώβρη του 2018, όταν Ομάδα πολιτών, λοιπόν, προσέφυγε στον Συνήγορο του Πολίτη, καθώς ένας δήμος τους αρνείτο να απομακρύνει τα συσσωρευμένα φύκια από την ακτή, υποστηρίζοντας ότι απαγορεύεται από την κοινοτική νομοθεσία.

  Ο Συνήγορος του Πολίτη απευθύνθηκε στο Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας του Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ), ζητώντας την άποψή του. «Πράγματι, η παρουσία εκβρασμένων φυτικών υπολειμμάτων του θαλάσσιου φυτού posidonia oceanica (κατά προτεραιότητα προστατευόμενο από την εθνική και κοινοτική νομοθεσία) δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση εστία μόλυνσης ή άλλο κίνδυνο», αναφέρει στην αναφέρει στην απάντησή του το επιστημονικό ινστιτούτο. «Τουναντίον, πρόκειται για εξαιρετικά ωφέλιμο βιοτικό στοιχείο το οποίο συνεισφέρει ποικιλοτρόπως στην υγεία και στην ισορροπία των παράκτιων και θαλάσσιων οικοσυστημάτων (προστασία ακτής από διάβρωση, σχηματισμός και λίπανση αμμοθινών και παράκτιας βλάστησης, δημιουργία μοναδικού βιότοπου για σημαντική και σπάνια βιοποικιλότητα)». 

  Ο Συνήγορος του Πολίτη κατέληξε ότι ο τρόπος της μέχρι σήμερα αποκομιδής των φυκιών δεν είναι δόκιμος και δεν «νομοθέτησε».

  Τι γίνεται, όμως, αν τα φύκια «πνίγουν» την αμμουδιά; «Στην περίπτωση που οι αποθέσεις είναι τόσο υψηλές, ώστε να δυσκολεύουν την πρόσβαση των λουομένων στη θάλασσα, ενδείκνυται η ήπια, χειρωνακτική και αυστηρώς τοπική παρέμβαση για τη δημιουργία διόδου», λέει το ΕΛΚΕΘΕ. 

  Ριζική λύση για την αντιμετώπιση του προβλήματος με τα νεκρά φύκια σύμφωνα  με σχετικές μελέτες και επιστημονικές έρευνες,  να σταλούν για επεξεργασία και η  διαχείρισή τους. Αυτό βέβαια με τα σημερινά δεδομένα στην Σύρο είναι ανέφικτο. Μία πιθανή επιλογή είναι η επιστροφή της οργανικής ύλης των φυκιών στη θάλασσα, που ίσως να είναι η πιο σωστή περιβαλλοντικά λύση. Αν αυτό γίνει θα πρέπει να επιλεγούν με προσοχή και επιστημονική μέθοδο τα σημεία απόρριψης, διασποράς κ.λπ..

  Αυτά όμως θέλουν χρόνο, και εμείς βρισκόμαστε εφ’ ενός λίγες μέρες πρίν από την ουσιαστική έναρξη της τουριστικής περιόδου και αφετέρου αντιμέτωποι πάλι με το κριτήριο 16 για την περιβαλλοντική διαχείριση των παραλιών με Γαλάζιες Σημαίες.

  «Κριτήριο 16.  Φύκια» ή άλλη βλάστηση καλό είναι να παραμένουν στην περιοχή της ακτής, εφόσον δεν προκαλούν ενόχληση.

Υποχρεωτικό Κριτήριο: Σε όλες τις περιοχές/χώρες

Τα «φύκια» αποτελούν ένα φυσικό συστατικό του θαλάσσιου οικοσυστήματος προερχόμενο από ζωντανά, υποθαλάσσια λιβάδια Ποσειδωνίας. Η παράκτια ζώνη πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν ένα ζωντανό και φυσικό περιβάλλον και όχι μόνο ως ένας εκμεταλλεύσιμος χώρος αναψυχής που πρέπει να διατηρείται καθαρός για να αποφέρει έσοδα. Έτσι η διαχείριση των «φυκιών» και άλλων καταλοίπων θαλάσσιας βλάστησης στην ακτή πρέπει να γίνεται με ευαισθησία τόσο προς τις ανάγκες του επισκέπτη όσο και προς τη βιοποικιλότητα. 

  Συνεπώς, η φυσική παρουσία τους στην ακτή γίνεται δεκτή, εφόσον δεν προκαλεί ενόχληση.

  Τα φυτικά αυτά κατάλοιπα δεν πρέπει να συγκεντρώνονται σε σημεία που μπορεί να προκαλέσουν ατυχήματα ή σε σημεία που γίνεται δυσάρεστη η παρουσία τους για το κοινό. Εάν είναι απαραίτητο να απομακρυνθούν, αυτό πρέπει να γίνει με ένα φιλικό προς το περιβάλλον τρόπο.»

  Να προσθέσουμε επίσης ότι ιατρικές μελέτες αποδίδουν στα φύκια, σπόγγους και θαλάσσια βρύα την ύπαρξη της θαλάσσιας ψείρας η οποία προκαλεί ερύθημα, οίδημα, κνησμό και βλατιδοφυσαλιδώδεις αντιδράσεις από το δέρμα.

  Όλα τα παραπάνω αποτελούν μέρος των δικών μας προβληματισμών αλλά και μεγάλου μέρους συνδημοτών  μας.

  Ελπίζοντας να λάβετε τις απόψεις και των ειδικών τους οποίους συμβουλεύεστε, θα αναμένουμε τις πρωτοβουλίες σας, σε αυτά τα μείζονος σημασίας, για την τουριστική περίοδο, θέματα.

  Την  παρούσα επιστολή μας θα θέλαμε να μην την εκλάβετε ως παρέμβαση στο έργο σας, για το οποίο εξάλλου έχετε την πλήρη αρμοδιότητα, αλλά ως μία πρωτοβουλία «ανησυχίας», σε  όσα μας μεταφέρουν άνθρωποι, οι οποίοι  ζουν και εργάζονται από τον τουρισμό.

Με εκτίμηση,  

Μαρία Καζαντζάκη

Μιχάλης Αλτουβάς

Δημοτικοί Σύμβουλοι

Δήμου Σύρου - Ερμούπολης