Περιβαλλοντική και οικονομική “αντοχή” στη διαχείριση αποβλήτων

Με δράσεις που στοχεύουν ξεκάθαρα στη μείωση των αποβλήτων που οδηγούνται προς ταφή στον ΧΥΤΑ στη θέση Κοράκι στη Σύρο, αλλά και που συνδέονται άμεσα με την ακόμη μεγαλύτερη προώθηση της ανακύκλωσης σε όλο το νησί, επιδιώκει η Δημοτική Αρχή να διαχειριστεί τα αστικά απόβλητα, προς ανάπτυξη περιβαλλοντικής και οικονομικής “αντοχής” σε τοπικό επίπεδο.

Στην αποψινή συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου τα αιρετά μέλη καλούνται να εγκρίνουν το Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Αστικών Αποβλήτων, στο πλαίσιο ανάπτυξης στην πράξη ενός ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης αποβλήτων στον Δήμο με στόχο την ενίσχυση των δράσεων επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης των ΑΣΑ και τη μείωση των αποβλήτων που οδηγούνται σε ταφή, στην κατεύθυνση εναρμόνισης με τις ισχύουσες διατάξεις της Ε.Ε..

Το Τοπικό Σχέδιο που τίθεται προς έγκριση έχει λάβει τη σύμφωνη γνώμη της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής και αποτελεί μία επικαιροποιημένη προσέγγιση του αντίστοιχου σχεδίου που είχε εγκριθεί τον Αύγουστο του 2020.

Πρέπει να τονισθεί πως το Τοπικό Σχέδιο εκπονείται “με αφορμή την επικαιροποίηση του ΕΣΔΑ το οποίο κινείται στις νέες κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά τις οποίες ενισχύονται τόσο οι στόχοι μείωσης, όσο και οι περιορισμοί για την τελική διάθεση των στερεών αποβλήτων. Σύμφωνα με το επικαιροποιημένο ΕΣΔΑ πρέπει να δοθεί έμφαση στην εφαρμογή δράσεων διαλογής στην πηγή διακριτών ρευμάτων αποβλήτων και στον σχεδιασμό των σημείων όπου θα συγκεντρώνονται τα υλικά, είτε για προώθηση στην αγορά (ανακύκλωση), είτε για περαιτέρω επεξεργασία (βιοαπόβλητα)”.

Σύμφωνα με όσα έχουν αναφερθεί και σε πρόσφατα ρεπορτάζ της “Κοινής Γνώμης”, δράσεις και προμήθειες που περιλαμβάνει το Τοπικό Σχέδιο και αφορούν την ενίσχυση της ανακύκλωσης θα βοηθήσουν στην “αντοχή” του κυττάρου στο Κοράκι, το οποίο ήδη βρίσκεται στο όριο κορεσμού, αφού η διάρκεια ζωής που του απομένει δεν υπερβαίνει το ένα έτος.

Ως εκ τούτου, ο Δήμος με την ανακύκλωση οφείλει να μειώσει τον όγκο των αποβλήτων που οδηγούνται σε ταφή, καθώς όμως και να εμπνεύσει τον κόσμο να πραγματοποιήσει ακόμη μεγαλύτερη στροφή προς την ανακύκλωση, μέχρι να δοθεί η ενδιάμεση λύση για το κύτταρο από τον Περιφερειακό ΦΟΔΣΑ Ν. Αιγαίου Α.Ε., ο οποίος έως και την υλοποίηση του μεγάλου έργου της μετατροπής του σε ΧΥΤΥ, έχει προβλέψει ένα μικρό έργο “επέκτασής” του κυττάρου, ώστε να προσθέσει σε αυτό δύο έτη ζωής.

Υπενθυμίζεται ακόμη πως την πλευρά του Δήμου απασχολεί εντονότατα το ποσό που ζητά ο ΦΟΔΣΑ Ν. Αιγαίου Α.Ε. για τη διαχείριση του ΧΥΤΑ για τα επόμενα τρία έτη (3,5 εκατ. ευρώ για διάστημα 2023 – 2026), όπως επίσης και η χρέωση του ποσού των 20 ευρώ ανά τόνο αποβλήτων που οδηγούνται στο κύτταρο, βάσει ισχύουσας νομοθεσίας και που ισχύει από φέτος.

Θα αποτελούσε παράλειψη βέβαια να μην αναφερθεί πως το κύτταρο επί πολλές θητείες δεν έχει λάβει τη συντήρηση και τη φροντίδα που θα έπρεπε ώστε να μπορεί να “κερδίσει” κάποια λίγα έτη ζωής με τις δυνάμεις του.

Τη σχετική εισήγηση εντός της αποψινής συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου αναμένεται να κάνει η Αντιδήμαρχος Καθαριότητας, Αγγελική Πρίντεζη.

Νέο εθνικό σχέδιο διαχείρισης

Στο νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων καθορίζονται 4 βασικοί ποσοτικοί στόχοι που επηρεάζουν τη διαχείριση των αποβλήτων σε επίπεδο Δήμου για το έτος 2030. Αυτοί έχουν ως εξής βάσει όσων σημειώνονται προλογικά στο Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων:

1. Ελαχιστοποίηση της υγειονομικής ταφής στο 10% μέχρι το 2030. 2. Προετοιμασία προς επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση των παραγόμενων ΑΣΑ τουλάχιστον σε ποσοστό 55% κατά βάρος μέχρι το 2025 και 60% κατά βάρος μέχρι το 2030. 3. Ανακύκλωση Αποβλήτων Συσκευαστιών: 65% έως το 2025 και 70% κ.β. έως το 2030. 4. Καθιέρωση υποχρεωτικής χωριστής συλλογής τουλάχιστον για τα μέταλλα, το χαρτί, το γυαλί και το πλαστικό, τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και άλλα ειδικά ρεύματα όπως στρώματα, έπιπλα, ληγμένα φάρμακα και λοιπά επικίνδυνα απόβλητα προερχόμενα από νοικοκυριά.

Σημειώνεται με σαφήνεια πως, “Ο Δήμος Σύρου – Ερμούπολης είναι υπεύθυνος για τη συλλογή και μεταφορά των στερεών αποβλήτων για το σύνολο της Σύρου. Ήδη στον Δήμο λειτουργεί πρόγραμμα χωριστής συλλογής των δημοτικών αποβλήτων συσκευασίας σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης – Ανακύκλωσης Α.Ε. (ΕΕΑΑ Α.Ε), τα οποία μεταφέρονται εντός νησιού σε συνεργαζόμενο ΚΔΑΥ. Σε ό,τι αφορά τα σύμμεικτα ΑΣΑ, αυτά μεταφέρονται απευθείας στον ΧΥΤΑ Σύρου στη θέση Κοράκι, ο οποίος βρίσκεται περίπου 4 km βόρεια της Ερμούπολης. Για τη διαχείριση των εγκαταστάσεων στερεών αποβλήτων που λειτουργούν στα διοικητικά όρια του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης έχει συσταθεί και λειτουργεί ο Ειδικός Περιφερειακός Διαβαθμιδικός Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Νοτίου Αιγαίου (ΦΟΔΣΑ Ν. Αιγαίου ΑΕ)”.

Προγραμματισμός δράσεων και προμηθειών

Σημαντικό κεφάλαιο στο Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων αποτελεί το μέρος που αναφέρει και περιγράφει αναλυτικά τις προγραμματιζόμενες δράσεις για τα επόμενα έτη (κυρίως 2022-2023) με ορισμένες εξασφαλισμένες χρηματοδοτήσεις.

Ειδικότερα, προβλέπεται η υλοποίηση των παρακάτω: 1. Μονάδα επεξεργασίας Στερεών Αποβλήτων και κατασκευή νέου κυττάρου ΧΥΤΥ Δήμου Σύρου – Ερμούπολης. 2. Διαμόρφωση ενός μεγάλου πράσινου σημείου και μικρών σημείων συλλογής. 3. Εγκατάσταση πέντε οικολογικών συστημάτων βυθιζόμενων κάδων κάθετης διαβαθμισμένης συμπίεσης, συλλογής και αποθήκευσης βιοαπόβλητων και ανακυκλώσιμων υλικών. 4. Πρόγραμμα διαλογής στην πηγή προδιαλεγμένων οργανικών αποβλήτων και Μονάδα κομποστοποίησης. 5. Προμήθεια ενός οχήματος διακριτής συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών – ευαισθητοποίησης. 6. Προμήθεια ενός ειδικού οχήματος εκπαίδευσης και ενημέρωσης πολιτών. 7. Προμήθεια μίας κινητής μονάδας επαναχρησιμοποίησης ειδών. 8. Διαμόρφωση έξι γωνιών ανακύκλωσης με ταυτοποίηση χρήστη 6 ρευμάτων. 9. Διαμόρφωση 15 γωνιών ανακύκλωσης με ταυτοποίηση χρήστη, κάδων 2.500lt. 10. Διαμόρφωση 25 γωνιών ανακύκλωσης με ταυτοποίηση χρήστη, κάδων 1.100lt. 11. Διαμόρφωση μιας γωνιάς ανακύκλωσης με ταυτοποίηση χρήστη, κάδων 360 lt. 12. Προμήθεια δύο φορτηγών οχημάτων τύπου Hook lift, με αποσπώμενη υπερκατασκευή τύπου πρέσας, για τη μεταφορά των ρευμάτων ανακυκλώσιμων αποβλήτων από τις γωνιές ανακύκλωσης. 13. Προμήθεια τριών press containers για τη διακριτή συλλογή των ανακυκλώσιμων υλικών. 14. Προμήθεια έξι hook containers για τη μεταφορά ανακυκλώσιμων απορριμμάτων μεγάλου όγκου. 15. Προμήθεια 1.000 κάδων οικιακής κομποστοποίησης για τη δημιουργία δικτύου οικιακής κομποστοποίησης, οι οποίοι θα διατεθούν στους πολίτες κατόπιν εκδήλωσης ενδιαφέροντος. 16. Προμήθεια και εγκατάσταση 100 καφέ μεταλλικών κάδων βιοαποβλήτων για τη συγκέντρωση, κυρίως προϊόντων κλαδονομής και ενός κλαδοθρυμματιστή. 17. Προμήθεια δύο απορριμματοφόρων τύπου πρέσας (16m3). 18. Προμήθεια ενός απορριμματοφόρου τύπου πρέσας (4m3). 19. Προμήθεια ενός μικρού φορτηγού ανοικτού τύπου. Προμήθεια 75 δίτροχων κάδων χωριστής συλλογής έντυπου χαρτιού. 20. Προμήθεια 83 μεταλλικών καμπανών. 21. Διαμόρφωση και στελέχωση του Κέντρου Δημιουργικής Επαναχρησιμοποίησης Υλικών. 22. Εφαρμογή του συστήματος Πληρώνω όσο πετάω.

Πρέπει να σημειωθεί πως η χρηματοδότηση των ανωτέρω δράσεων του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης θα γίνει στο πλαίσιο υλοποίησης των προγραμμάτων Αντώνης Τρίτσης, Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ΥΜΕΠΕΡΑΑ, Πράσινο Ταμείο καθώς και μέσω της νέας προγραμματικής περιόδου του ΕΣΠΑ.

Αγγελική Πρίντεζη: Συνεχής η προσπάθεια για την ανακύκλωση

Η αρμόδια Αντιδήμαρχος σε δηλώσεις της προς την εφημερίδα εξήγησε πως η Δημοτική Αρχή από την αρχή της ανάληψης των καθηκόντων της επιδίωξε την ανάπτυξη της ανακύκλωσης, εστιάζοντας σε τρεις λόγους. Πρωτίστως να μειωθεί ο όγκος των αποβλήτων που κατευθύνονται για ταφή, δευτερευόντως για οικονομική αντοχή του Δήμου και σαφώς για ενίσχυση κοινωνικών ομάδων στο νησί, μέσω δράσεων ανταποδοτικού χαρακτήρα.

“Στην πράξη, από το 2019 και μετά στον Δήμο προσπαθούμε για εναλλακτικούς τρόπους ανακύκλωσης οι οποίοι εστιάζονται σε δράσεις με ανταποδοτικό χαρακτήρα προς την κοινωνία, αλλά στοχεύουν σαφώς στη μείωση των εισερχομένων αποβλήτων, του όγκου τους, στο κύτταρο, τόσο για περιβαλλοντικούς, όσο και για οικονομικούς λόγους. Με αυτές τις δράσεις βοηθούμε το κύτταρο” ανέφερε η ίδια, τονίζοντας παράλληλα πως, “Στη Σύρο ανακυκλώνουμε αλλά πρέπει να προχωρήσουμε ακόμη περισσότερο. Και θα προχωρήσουμε και σε νέα δράση. Δεν θέλουμε να φτάσουμε να έχουμε πρόβλημα”.

Από την πλευρά της ζήτησε για μία ακόμη φορά τη συνεργασία των δημοτών, αναγνωρίζοντας πως οι ίδιοι μέχρι σήμερα έχουν αγκαλιάσει με θέρμη τις δράσεις ανακύκλωσης.

“Πρέπει να νοιαστούμε όλοι σαν κοινωνία για το περιβάλλον και βέβαια για το κύτταρο γιατί είμαστε ακόμη σε αναμονή για το έργο του ΧΥΤΥ, το οποίο βέβαια θα προχωρήσει ο περιφερειακός ΦΟΔΣΑ Ν. Αιγαίου” τόνισε, εξηγώντας παρακάτω πως, “Προχωρούμε με σεβασμό και στον δημότη γιατί εκείνος είναι που πληρώνει τις ανταποδοτικές υπηρεσίες. Ζητάμε και από εκείνον λοιπόν να νοιαστεί ουσιαστικά και να συμμετέχει στις δράσεις ανακύκλωσης, φροντίζοντας το περιβάλλον. Προτρέπουμε τον κόσμο της Σύρου να ανακυκλώνει ακόμη περισσότερο και σε αυτήν την κατεύθυνση προχωράμε και στο κομμάτι προμηθειών και όλων όσων προβλέπει το Τοπικό Σχέδιο”.

Η ίδια κλείνοντας τις λιτές δηλώσεις της, σχετικά με το πολυσυζητημένο θέμα της διαχείρισης του ΧΥΤΑ από τον περιφερειακό ΦΟΔΣΑ ανέφερε τα εξής: “Σαφώς και μας προβληματίζει και μας απασχολεί το κόστος που ζητά ο Περιφερειακός ΦΟΔΣΑ Ν. Αιγαίου”.

Ο “χάρτης” της ανακύκλωσης στη Σύρο

Υπενθυμίζεται πως ο Δήμος Σύρου – Ερμούπολης σήμερα συνεχίζει δράσεις ανακύκλωσης που έχουν ξεκινήσει τα παλαιότερα χρόνια, αλλά σαφώς και στην τρέχουσα θητεία, μετά από σημαντικές πρωτοβουλίες και της κ. Πρίντεζη.

Ο “χάρτης” ανακύκλωσης της Σύρου είναι ιδιαιτέρως σημαντικός και έχει ως εξής σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο τοπικό σχέδιο διαχείρισης.

Ανακύκλωση συσκευασιών: Ο Δήμος Σύρου – Ερμούπολης έχει συνάψει σύμβαση συνεργασίας με την Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης ΑΕ από το 2008 για την εναλλακτική διαχείριση των δημοτικών αποβλήτων συσκευασίας σε τέσσερα ρεύματα (χαρτί – χαρτόνι, πλαστικό, μέταλλο και γυαλί). (...)

Ανακύκλωση αποβλήτων από εκσκαφές, κατασκευές και κατεδαφίσεις (ΑΕΚΚ): Ο Δήμος Σύρου – Ερμούπολης έχει συνάψει σύμβαση συνεργασίας με την Ανακύκλωση Αδρανών Νότιας Ελλάδας (ΑΑΝΕΛ) από το 2015 για την εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων που προέρχονται από εκσκαφές, κατασκευές και κατεδαφίσεις.

Ανακύκλωση ειδών ένδυσης και υπόδησης: Υλοποιείται πρόγραμμα συλλογής και ανακύκλωσης ειδών ένδυσης και υπόδησης σε συνεργασία με την εταιρεία RECYCOM στους κόκκινους κάδους, οι οποίοι έχουν τοποθετηθεί σε δύο σημεία του νησιού.

Ανακύκλωση ΑΗΗΕ: Υλοποιείται πρόγραμμα συλλογής και ανακύκλωσης αποβλήτων ηλεκτρικού / ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΑΗΗΕ) σε συνεργασία με την εταιρεία ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΥΣΚΕΥΩΝ Α.Ε. από το 2017.

Ανακύκλωση αποτσίγαρων: Υλοποιείται πρόγραμμα συλλογής αποτσίγαρων σε συνεργασία με την εταιρεία CIGARET CYCLE AMKE από το 2020 σε ειδικούς για τον σκοπό αυτό κάδους που έχει προμηθευτεί ο Δήμος και έχει τοποθετήσει σε διάφορα ευδιάκριτα κοινόχρηστα σημεία στην επικράτεια του νησιού.

Σημειώνεται πως οι δράσεις ανακύκλωσης ειδών ένδυσης και υπόδησης, αποτσίγαρων και ηλεκτρικών / ηλεκτρονικών συσκευών που πραγματοποιεί ο Δήμος λειτουργούν ανταποδοτικά για κοινωνικούς σκοπούς, προσφέροντας οφέλη σε πολίτες και δομές που έχουν ανάγκη.