Από τον Οκτώβριο του 2025 η αξιοποίηση του πρώην Ελιζέ

Από το τέλος της επόμενης χρονιάς εκτιμά το Πανεπιστήμιο Αιγαίου πως θα αξιοποιηθεί ο χώρος του πρώην Ελιζέ στην Ερμούπολη, προς όφελος του Τμήματος Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων (ΤΜΣΠΣ) Σύρου, αφού πρώτα - εντός του προσεχούς ακαδημαϊκού έτους -, κλείσουν όλες οι απαραίτητες προϋποθέσεις και γίνει το έργο της διαμόρφωσής του.

Δεδομένου πως, από τον χρόνο παραχώρησης του κτηρίου από τον Δήμο Σύρου - Ερμούπολης προς το Πανεπιστήμιο Αιγαίο - προκειμένου να στεγαστούν ανάγκες του Τμήματος του νησιού -, παρήλθαν έξι χρόνια και ο χώρος παραμένει αναξιοποίητος, κλήθηκε να παραχωρήσει συνέντευξη στην “Κοινή Γνώμη”, ο πρόεδρος του ΤΜΣΠΣ, Παναγιώτης Κουτσαμπάσης.

Στις απαντήσεις του, εξήγησε πως ο χώρος θα φιλοξενήσει τη δημιουργία και λειτουργία ενός ερευνητικού εργαστηρίου για διδάσκοντες του Τμήματος. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, τόνισε πως απομένει η μελέτη να εγκριθεί από το αρμόδιο αρχιτεκτονικό συμβούλιο και να “κλείσει” η χρηματοδότηση για την υλοποίηση του έργου.

Αναφορικά με την καθυστέρηση που έχει υπάρξει μέχρι στιγμής για την αξιοποίησή του, ο κ. Κουτσαμπάσης γνωστοποίησε πως την ευθύνη έχει κατά κύριο λόγο το Υπ. Πολιτισμού, καθώς η έγκριση της μελέτης από την Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων απαίτησε τέσσερα χρόνια.

Ακόμη, αναφέρθηκε στον σαφή προσανατολισμό του Πανεπιστημίου Αιγαίου για δημιουργία πανεπιστημιούπολης στον χώρο του στρατοπέδου Σύρου.

· Από το 2017-2018 επισήμως είχε ληφθεί απόφαση με την οποία το κτήριο του πρώην Ελιζέ περνούσε από το Δημόσιο στον Δήμο Σύρου – Ερμούπολης κατά κυριότητα, ώστε να παραχωρηθεί προς το Πανεπιστήμιο Αιγαίου για αξιοποίηση. Αυτή η παραχώρηση έχει λόγο να υφίσταται ή όχι, με δεδομένο πως το ακίνητο παραμένει με λουκέτο…

“Το κτήριο του πρώην Ελιζέ παραχωρήθηκε στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου στις 21/6/2018 με σκοπό να καλύψει εκπαιδευτικές και ερευνητικές ανάγκες του τμήματος Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων.

Εκείνη την περίοδο υπήρχε έντονη δημόσια συζήτηση για την έδρα της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Μια κρίσιμη παράμετρος για τον ορισμό της έδρας της Πολυτεχνικής Σχολής ήταν η διαθεσιμότητα κτηριακών υποδομών για την υποστήριξη των ακαδημαϊκών δραστηριοτήτων της. Τότε, σύσσωμη η τοπική κοινωνία της Σύρου, ο Δήμος, η Περιφέρεια, οι τοπικοί βουλευτές, οι τοπικοί φορείς, σε συνεργασία με τις Πρυτανικές Αρχές και τη διοίκηση του Τμήματος πήραν πρωτοβουλίες, προκειμένου να στηριχθεί η Πανεπιστημιακή Μονάδα στη Σύρο. Αυτές ήταν καθοριστικές ώστε η έδρα της Πολυτεχνικής Σχολής να οριστεί η Σύρος παρά την αρχικά αντίθετη εισήγηση που υπήρχε στο σχετικό νομοσχέδιο ίδρυσης της Πολυτεχνικής Σχολής. Η Πολυτεχνική Σχολή του Πανεπιστημίου Αιγαίου θα αναπτυχθεί, όταν ευδοκιμήσουν οι συνθήκες, με επίκεντρο την έδρα της, η οποία βρίσκεται στη Σύρο.

Το κτήριο δεν είναι σε κατάσταση να φιλοξενήσει εκπαιδευτικές και ερευνητικές δραστηριότητες και να στεγάσει με ασφάλεια τους φοιτητές και φοιτήτριες μας. Απαιτείται αποκατάσταση του, καθώς και εγκατάσταση επιμέρους υποδομών όπως κλιματισμού, δομημένης καλωδίωσης (δίκτυο), αποκατάστασης του δώματος, της υδραυλικής εγκατάστασης, την εγκατάστασης εξοπλισμού, κ.α. Επίσης πρόκειται για διατηρητέο μνημείο και οποιαδήποτε εργασία απαιτεί έγκριση από την Εφορεία Νεοτέρων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού.

Ασφαλώς, η αποκατάσταση διατηρητέων κτηρίων από δημόσιους φορείς δεν είναι εύκολη υπόθεση: οι διαδικασίες είναι περίπλοκες, εμπλέκουν διάφορες δημόσιες υπηρεσίες και απαιτούν εγκρίσεις σε διάφορα στάδια. Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου ως δημόσιος φορέας ακολουθεί τις αναγκαίες τυπικές διαδικασίες, που δυστυχώς παίρνουν χρόνο, προκειμένου να συντηρήσει και να αναδείξει τα κτήρια που του παραχωρούνται. Αυτό έγινε και με την περίπτωση του συγκροτήματος του ιστορικού 1ου Γυμνασίου, το οποίο ανακαινίστηκε στο διάστημα 2004-2008 και πλέον αποτελεί ένα σύγχρονο και λειτουργικό κτήριο που φιλοξενεί το κύριο μέρος των ακαδημαϊκών δραστηριοτήτων του Τμήματος. Ελπίζω να έχουμε σύντομα το κτήριο λειτουργικό και ασφαλές επειδή το χρειαζόμαστε επειγόντως για να καλύψουμε πολλαπλές εκπαιδευτικές και ερευνητικές ανάγκες”.

· Μέσα σε πόσο χρονικό διάστημα όφειλε το Πανεπιστήμιο να έχει προχωρήσει στην αξιοποίησή του; Υπάρχει χρονικός περιορισμός ή όχι;

“Δεν υπάρχει χρονικός περιορισμός, το χρησιδάνειο είναι αορίστου χρόνου”.

· Είχατε γνωστοποιήσει πως έχει εκπονηθεί μία μελέτη για τον χώρο. Βάσει αυτής, ποιες ανάγκες θα καλύψει το ακίνητο;

“Το κτήριο θα καλύψει ανάγκες δημιουργίας ενός ερευνητικού εργαστηρίου, στο οποίο θα εργάζονται διδάσκοντες και ερευνητές του Τμήματος. Επίσης θα χρησιμοποιείται για μαθήματα σχεδίασης συστημάτων και υπηρεσιών. Επίσης θα χρησιμοποιείται για μεταπτυχιακά μαθήματα. Στο Τμήμα από του χρόνου θα λειτουργεί ένα νέο διεθνές μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών με τίτλο Αυτόνομα Συστήματα με έμφαση στην Ναυτιλιακή Πληροφορική και τις Ευφυείς Μεταφορές, και θα υποδέχεται φοιτητές από άλλες ευρωπαϊκές χώρες”.

· Τι βήματα πρέπει να γίνουν για να υλοποιηθεί το συγκεκριμένο έργο; Υπάρχει χρηματοδότηση;

“Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου εκπόνησε μελέτη αποκατάστασης του κτηρίου και εγκατάστασης των αναγκαίων υποδομών για την υποστήριξη ερευνητικών και ακαδημαϊκών και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων. Η μελέτη υποβλήθηκε στην Εφορεία Νεοτέρων Μνημείων την περίοδο της πανδημίας. Η έγκριση της μελέτης, έπειτα και από αναγκαίες διευκρινήσεις, δόθηκε μετά από πλέον των τεσσάρων ετών αναμονής. Πλέον, η μελέτη απαιτείται να εγκριθεί από το αρχιτεκτονικό συμβούλιο, ενώ είμαστε στη φάση επίλυσης και κάποιων τεχνικών θεμάτων της συμβάσης με το μελετητικό γραφείο που συνεργάστηκε με το Πανεπιστήμιο. Τα θέματα αυτά τα χειρίζεται η Πρυτανική Αρχή. Παράλληλα, είμαστε στη φάση της αναζήτησης πόρων για την υλοποίηση του έργου, μέσω του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων (ΠΔΕ) ή και άλλων πόρων που εξετάζουμε. Ευελπιστούμε, πως, σύντομα θα είμαστε σε θέση να ολοκληρώσουμε τις παραπάνω ενέργειες, να διασφαλίσουμε τη χρηματοδότηση του έργου και να προχωρήσουμε σε προκήρυξη. Προκειμένου να υλοποιηθεί το έργο θα πρέπει να έχουμε την πλήρως εγκεκριμένη μελέτη”.

· Χρονικά πότε θα αξιοποιηθεί ο χώρος; Ποια είναι η εκτίμησή σας;

“Πιστεύω ότι θα πρέπει να έχουμε ολοκληρώσει όλα τα παραπάνω βήματα εντός του επόμενου ακαδημαϊκού έτους, έτσι ώστε από τον Οκτώβριο του 2025, ο χώρος να είναι λειτουργικός και να αξιοποιείται”.

· Γίνονται τα τελευταία βήματα για την οριστική μεταβίβαση των 46 στρεμμάτων του στρατοπέδου προς τον Δήμο. Ένα μέρος θα παραχωρηθεί στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Δεδομένης αυτής της προσπάθειας που “τρέχει” παράλληλα, παραμένει η ανάγκη για αξιοποίηση του πρώην Ελιζέ;

"Θα πρέπει να επισημάνω συνοπτικά τα εξής: Τα κτήρια που έχουμε στη διάθεσή μας καλύπτουν το 50% των εκπαιδευτικών και ερευνητικών αναγκών το Τμήματος. Ενδεικτικά κάποια στοιχεία: στο Τμήμα έχουμε περίπου 750 ενεργούς φοιτητές, και δεχόμαστε 130 φοιτητές ανά έτος, ενώ η αίθουσα με μέγιστη χωρητικότητα είναι η αίθουσα Παναγούλη του Πνευματικού Κέντρου Ερμούπολης με 90 θέσεις. Στα εργαστήρια υπολογιστών έχουμε 60 σύγχρονα μηχανήματα, αλλά οι φοιτητές που παρακολουθούν τα εργαστηριακά μαθήματα είναι διπλάσιοι ή τριπλάσιοι, και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να κάνουμε διπλά ή τριπλά εργαστήρια στα πρώτα 3 έτη σπουδών. Άλλο παράδειγμα είναι ότι στο Τμήμα έχουμε ιδρύσει πέντε ερευνητικά εργαστήρια, αλλά ο διαθέσιμος χώρος επαρκεί για να υποστηριχθούν τα τρία μόνο από αυτά. Άλλο παράδειγμα είναι ότι έχουμε λίγες αίθουσες - γραφεία καθηγητών αποτέλεσμα να συνεργαζόμαστε με άλλους συναδέλφους και να δημιουργείται πολύ μεγάλη όχληση λόγω των διαρκών συναντήσεων που κάνουμε με φοιτητές ή των τηλεδιασκέψεων. Και ένα τελευταίο στοιχείο που είναι και το πιο σημαντικό: δεν έχουμε φοιτητικές εστίες σε ένα μικρό νησί που είναι δημοφιλής τουριστικός προορισμός. Οι φοιτητές, οι φοιτήτριες και οι οικογένειες τους δέχονται πολύ μεγάλη πίεση και σε αυτό το θέμα.

Είναι επιτακτική η ανάγκη να παραχωρηθεί ο χώρος του πρώην στρατοπέδου στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Μόνο έτσι θα έχουμε τη δυνατότητα να αναπτύξουμε την Πολυτεχνική Σχολή ώστε να έρθει και δεύτερο τμήμα στη Σύρο, να φιλοξενήσουμε μεγαλύτερα συνέδρια και εκδηλώσεις. Επίσης, εκεί θα έχουμε επιτέλους τη δυνατότητα να φτιάξουμε φοιτητικές εστίες που θα στεγάσουν ένα σημαντικό μέρος των φοιτητών και φοιτητριών μας. Η δημιουργία μιας μικρής Πανεπιστημιούπολης θα αλλάξει τη φυσιογνωμία της πόλης μας προς το καλύτερο, και αποτελεί μια σημαντική κατεύθυνση βιώσιμης ανάπτυξης για το νησί μας”.