Πρώτες αποτυπώσεις και σταδιακή αποσύνθεση των ταφικών μνημείων

Εντατικοποιούνται εντός της τρέχουσας εβδομάδας οι παρεμβάσεις για το έργο της αποκατάστασης των δύο πρώτων ταφικών μνημείων, εντός του κοιμητηρίου του Αγίου Γεωργίου Ερμούπολης, σε συνέχεια των αποτυπώσεων που έγιναν ήδη, ώστε να προχωρήσει ο ανάδοχος στην αποσύνθεσή τους για τις απαιτούμενες συντηρήσεις.

Ουσιαστικά, το έργο που μόλις άρχισε, αφορά στη διάσωση των ταφικών μνημείων Γιαννίκογλου και Πρώιου, τα οποία προτάχθηκαν για αποκατάσταση, καθώς φέρουν σημαντικές φθορές.

Υποστυλώσεις, αποκόλληση μαρμάρινων μερών, σπασμένα τμήματα βάσεων και μαρμάρων συνθέτουν σήμερα την ταλαιπωρημένη εικόνα τους εξαιτίας του χρόνου και των φθορών, πολλές από τις οποίες έχουν προκληθεί από τις ρίζες των κυπαρισσιών που βρίσκονται εκεί.

Η “Κοινή Γνώμη” αποτύπωσε χθες φωτογραφικά – από κοινού με τον πρόεδρο της αρμόδιας δημοτικής Επιτροπής, Δομένικο Σαγκινέτο - τα δύο ταφικά μνημεία στα οποία ολοκληρώθηκαν οι αποτυπώσεις, καθώς ακολουθεί η σταδιακή αποσύνθεσή τους. Ήδη μαρμάρινο μέρος του μαυσωλείου της οικογένειας Πρώιου, έχει αφεθεί προσεκτικά στο έδαφος και πάνω σε ειδική βάση και ο ανάδοχος θα προχωρήσει για να υλοποιήσει τα προβλεπόμενα, βάσει μελέτης.

Σύμφωνα με όσα έχει αναφέρει ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Υπηρεσιών, Φραγκίσκος Βακόνδιος στην εφημερίδα, το χρονοδιάγραμμα για την αποκατάσταση των δύο μνημείων είναι ένα έτος, πρακτικά μέχρι το τέλος της επόμενης χρονιάς, ωστόσο, έχει αναφέρει πως έχει δεχθεί τις διαβεβαιώσεις του αναδόχου ότι το έργο θα υλοποιηθεί και νωρίτερα.

Το βλέμμα στραμμένο στην αποκατάσταση συνολικά των μαυσωλείων

Επί της ανωτέρω εξέλιξης που έρχεται μετά από σχεδόν τρεις δεκαετίες συζητήσεων και προσπαθειών δρομολόγησης της αποκατάστασης, μίλησε ο κ. Σαγκινέτος.

“Έχουν έρθει από την εταιρεία και άρχισαν το έργο. Πρακτικά έγιναν οι πρώτες αποτυπώσεις όλων των μερών των δύο πρώτων ταφικών μνημείων που θα αποκατασταθούν, του Γιαννίκογλου και του Πρώιου. Το χρονοδιάγραμμα είναι ένα έτος. Θεωρώ πως θα μπορέσουν να το ολοκληρώσουν και να προχωρήσουμε. Σίγουρα δεν είναι εύκολη η υπόθεση της αποσύνθεσης και της σύνθεσης ξανά και αφού υπάρξει συντήρηση πρώτα. Επίσης, θα πρέπει να δουν τι θα αντιμετωπίσουν και εσωτερικά από φθορές. Θα τα δουν όλα οι ειδικοί. Πιστεύω πως όλα θα κυλήσουν ομαλά”, σημείωσε συγκεκριμένα, ο πρόεδρος της Επιτροπής Ταφικών Μνημείων.

Ερωτηθείς για το αν είναι ικανοποιημένος από το γεγονός πως έστω και δύο θα διασωθούν, σημείωσε: “Είναι θετικό ότι φτιάχνονται τα δύο πρώτα ταφικά μνημεία, αλλά προσωπικά δεν είμαι ευχαριστημένος για τη γενικότερη κατάσταση. Όταν έχουμε τέτοια μνημεία, τέτοιας αξίας που αποτυπώνουν όλη την ιστορία της Ερμούπολης και του νησιού και εν μέρει και την ιστορία της χώρας ουσιαστικά, δεν μπορώ να είμαι ικανοποιημένος για την αποκατάσταση  δύο εκ των 100 περίπου”.

Συμπλήρωσε, δε, πως κατά τη γνώμη του θα πρέπει να υπάρξει ένα συνολικό έργο διάσωσης. “Έχω πει ξανά την άποψή μου και είμαι σταθερός και ως πρόεδρος της Επιτροπής Ταφικών Μνημείων. Πρέπει να ενταχθεί συνολικά ο χώρος σε ένα χρηματοδοτικό πρόγραμμα. Πρέπει να βρούμε ευρωπαϊκούς χώρους ή να μπουν και στον κατάλογο της πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO. Χρειάζεται σίγουρα να το κυνηγήσουμε γιατί επί πολλά χρόνια δεν έχει γίνει απολύτως τίποτα. Πρέπει έστω σε αυτή τη θητεία να κάνουμε την αρχή”, υπογράμμισε, λέγοντας πως, “εμείς, η γενιά μου θεωρώ δεν θα προλάβουμε να τα δούμε όλα συντηρημένα, αλλά πρέπει να μπει ένα θεμέλιο”.

Υποστήριξε ακόμη πως η εικόνα τους δεν τιμά τον τόπο, την ίδια στιγμή που μετρά αντίστροφα ο χρόνος για τη συμπλήρωση των 200 ετών από την “γέννηση” της Ερμούπολης.

“Είναι ντροπή για την ιστορία μας και μην ξεχνάμε πως το 2026 έχουμε και τα 200 χρόνια από την ίδρυση της πόλης μας, της Ερμούπολης. Όλη η ιστορία της είναι μέσα εδώ. Ο κάθε ένας που επισκέπτεται τον χώρο, διαβάζοντας τις επιτύμβιες στήλες, διακρίνει την ιστορία της πόλης. Πολλοί ήρθαν ρακένδυτοι και μεγαλούργησαν, άλλοι ήρθαν ήδη σπουδαίοι και συνέχισαν σε αυτή τη διαδρομή. Πολλές από αυτές τις οικογένειες πια έχουν εξαλείψει και υπάρχουν πολύ λίγες στη Σύρο”, δήλωσε χαρακτηριστικά.

Σε συνέχεια των ανωτέρω, πρόσθεσε πως “το 95 - 98% αυτών των ταφικών μνημείων είναι εγκαταλελειμμένα. Πρέπει να γίνει μία δουλειά σωστή και μακροχρόνια που με μία καλή μελέτη θα “ανοίξει” κάποια χρηματοδότηση. Έχουμε τη θετική εξέλιξη της ψηφιακής αποτύπωσής τους, μέσω του ΣΒΑΑ με 200 χιλ. ευρώ. Αυτό θα είναι ένα “εργαλείο” αλλά χρειάζεται τρέξιμο. Εδώ ο χώρος είναι πολιτισμός. Θεωρώ πως μετά το κοιμητήριο των Αθηνών, το κοιμητήριό μας είναι το σπουδαιότερο νεκροταφείο παλαιό, μη ενεργό”.  

Οι ρίζες από τα κυπαρίσσια “σηκώνουν” τα μνημεία

Ο κ. Σαγκινέτος αναφορικά με το θέμα των φθορών από τις ρίζες των δέντρων, τόνισε πως έχει μεταφέρει στον αντιδήμαρχο Τεχνικών Υπηρεσιών, την άποψή του για μη περαιτέρω φύτευση κυπαρισσιών, αλλά και για απομάκρυνση των υπαρχόντων. “Απ' ό,τι διαπιστώνουμε στον χώρο υπάρχει μεγάλο πρόβλημα και με τα κυπαρίσσια ανάμεσα στους τάφους και δίπλα ακριβώς από τα ταφικά μνημεία. Η αιτία που τα μάρμαρα έχουν σπάσει, έχουν σηκωθεί οι βάσεις και έχουν μετατοπιστεί τμήματά τους είναι οι ρίζες τους. Αν δεν υπήρχαν τα δέντρα, εκτιμώ πως οι φθορές σε όλα αυτά θα ήταν πολύ μικρότερες και θα ήταν μόνο ό,τι αποτύπωμα αφήνει ο χρόνος”, πρόσθεσε, λέγοντας μάλιστα πως “η προσωπική άποψή μου είναι πως θα πρέπει να κοπούν όλα τα δέντρα, γιατί θεωρώ πως είναι ζήτημα κάποιων χρόνων οι ρίζες να τα “σηκώσουν” όλα. Όσες περισσότερες βροχές κάνει, τόσο αυτά αναπνέουν, τραβούν νερό και αναπτύσσονται. Δυστυχώς, οι συνέπειες είναι πάνω στα ταφικά μνημεία”.

Μάλιστα, παρατήρησε πως υπήρξε φύτευση και νέων. “Το μεγάλο λάθος είναι που φυτεύτηκαν γύρω στα 20 νέα κυπαρίσσια. Πάλι σε κάποια χρόνια από σήμερα, θα υπάρχει θέμα. Κατ΄ εμέ, ο χώρος θα έπρεπε να είναι “κρανίου τόπος”. Σε συνεννόηση με τον αντιδήμαρχο Τεχνικών Υπηρεσιών, Φραγκίσκο Βακόνδιο και με τις Τεχνικές Υπηρεσίες, θα εξετάσουν το θέμα”, γνωστοποίησε, επαναλαμβάνοντας τέλος πως, “η άποψή μου πάντως είναι αυτή. Πως δεν θα καταστρέψουμε τα μνημεία για να φτιάξουμε τα δέντρα. Δεν χωρούν σε αυτόν τον χώρο και τι νόημα έχουν άλλωστε εκεί”.