Αστείρευτη πηγή γνώσης

Φέτος το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στην Ερμούπολη συμπληρώνει τα 20 έτη ζωής. Η δημιουργία του, θα μπορούσε να υποστηρίξει κάποιος πως οφείλεται στην προσφορά, στη γνώση και φυσικά στην αγάπη των ανθρώπων για τον πολιτισμό των Κυκλάδων, ενός πολιτισμού, από τους αρχαιότερους στον κόσμο. Υπεύθυνη για τη σκέψη και τις προσπάθειες δημιουργίας του, είναι η αρχαιολόγος Μαίρη Ρώτα. Η ίδια πριν από πολλά χρόνια, επισκεπτόμενη το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στο Ίδρυμα Νικολάου και Ντόλλυς Γουλανδρή στην Αθήνα, διαπίστωσε ότι η αείμνηστη Ντόλλυ Γουλανδρή σε μία περίοδο που “φούντωνε” η αρχαιοκαπηλία, θέλησε να προασπίσει τον πλούσιο πολιτισμό μας και κατάφερε να δημιουργήσει μία αξιόλογη συλλογή από ευρήματα. Αναζητώντας τρόπους “γέννησης” κατά κάποιο τρόπο ενός “παιδιού” αυτού του μουσείου στη Σύρο και με την πολύτιμη συνεργασία αλλά και τις χορηγίες του ζεύγους Βάτη, χάρισε στους Συριανούς ένα ακόμη “σημείο” αναφοράς της Ιστορίας τους. Το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης φιλοξενείται στην αίθουσα “Δημήτριος Βικέλας” στο Πνευματικό Κέντρο (πρώην Λέσχη Ελλάς) και περιλαμβάνει μία συλλογή αντιγράφων κυκλαδικών ειδωλίων και όχι μόνο. Σπουδαία ευρήματα από κτερίσματα τάφων που ανακαλύφθηκαν στο Καστρί και στην Χαλανδριανή κοσμούν τις προθήκες του μουσείου ενώ ξεχωρίζουν τα μικρά πήλινα ομοιώματα ειδωλίων των μικρών ξεναγών που προσφέρουν εθελοντικά ξεναγήσεις στους επισκέπτες. Αξίζει να τονισθεί ότι, η αξιέπαινη παρουσία των μικρών παιδιών που διδάσκονται και διδάσκουν τον πολιτισμό μας, έχει αναγνωρισθεί και από σημαντικές προσωπικότητες που έχουν περάσει από το μουσείο ενώ άξιες συγχαρητηρίων είναι και οι εθελόντριες που καταθέτουν το χρόνο τους για να είναι ανοικτός ο χώρος καθημερινά.

Βιομηχανικό Μουσείο Ερμούπολης Σύρου

Το Βιομηχανικό Μουσείο Ερμούπολης, λειτουργεί από το 2000 και στεγάζεται σε μία ενότητα τριών κτηρίων υπό την “ομπρέλα” του ΚΕΤΕΠΟ. Αυτά τα κτήρια είναι το κτήριο “Κατσιμαντή”, το σκαγιοποιείο “Ανερούση” και το βυρδοδεψείο “Κορνηλάκη”. Εντός του πρώτου κτηρίου δύναται ο επισκέπτης να θαυμάσει βήμα προς βήμα τη βιομηχανική γέννηση και ανάπτυξη της Σύρου αφού τα εκθέματα που συναντά είναι από παλαιές γραφομηχανές έως και μηχανές από εργοστάσια που υπήρξαν στο νησί αλλά και μηχανές από πλοία. Πλούσιο υλικό που αξιολογείται, αναπαλαιώνεται και αναμένεται κι αυτό να λάβει τη θέση του επάξια στους χώρους του μουσείου υπάρχει και στις αποθήκες του, ενώ αξίζει να αναφερθεί πως αρκετά από τα εκθέματα είναι δωρεές ιδιωτών ή παλαιών οικογενειών ή ακόμη και πολύτιμα ευρήματα που συλλέχθηκαν λίγο πριν χαθούν. Ο ΟΠΑΣ έχει την ευθύνη λειτουργίας του.

Ο υπεύθυνος λειτουργίας του Βιομηχανικού Μουσείου, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα των Μουσείων, σημείωσε: “Θα πρέπει να τονίσουμε – και εν μέσω κρίσης πολύ περισσότερο – ότι η λειτουργία των μουσείων είναι εκ των ων ουκ άνευ. Είναι τα στηρίγματα της κοινωνικής συνοχής. Είναι οι δραστηριότητες εκείνες ο πολιτιστικές οι οποίες μας κάνουν να ανατρέχουμε στις ρίζες μας, στην ιστορία μας, σε ό,τι υπάρχει σε αυτόν τον τόπο, γιατί μας βοηθά να συνειδητοποιούμε ποιοι είμαστε σε μία περίοδο που αυτό χρειάζεται. Αν έχει ένα πρόβλημα ο Έλληνας - αυτή τη στιγμή - είναι το πρόβλημα αυτοπροσδιορισμού. Χωρίς υπερβολές, κορώνες και ακρότητες να ξέρει ότι είναι κληρονόμος μίας πολύ βαριάς πολιτιστικής κληρονομιάς σε όλες τις περιόδους και όχι μόνο στον τομέα της τέχνης. Και από φυσικό περιβάλλον και από λαϊκό πολιτισμό και από πολλούς άλλους που είτε είναι παρεξηγημένοι, είτε έχουν ανακαλυφθεί πρόσφατα, όπως ο βιομηχανικός. Η βιομηχανική αρχαιολογία είναι και το αντικείμενο αυτού εδώ του μουσείου και είναι υπόθεση που έχει 15 χρόνια ιστορίας στον τόπο. Εμείς ως υπεύθυνοι μουσείων ας βοηθάμε να υπάρχουν τα ερεθίσματα στον κόσμο και από εκεί και πέρα ο καθένας ας αυτοπροσδιορίσει τον εαυτό του και οι Έλληνες συνολικά την ταυτότητά τους”. Επιπρόσθετα, ο πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Τεχνικού Πολιτισμού, Αλέξης Μαρατζίδης, υπογράμμισε, “Τις τελευταίες δεκαετίες οι καταστάσεις ίσως ώθησαν να χαθεί η βιομηχανία από την Ελλάδα. Το Βιομηχανικό Μουσείο θεωρώ ότι είναι ένα καλό έναυσμα για την ανάπτυξη του τουρισμού και για την κουλτούρα του κόσμου”.

Μουσείο “Μάρκου Βαμβακάρη” και παραδοσιακών επαγγελμάτων στην Άνω Σύρο

Ανηφορίζοντας το λόφο της Άνω Σύρου και περιδιαβαίνοντας στα στενά σοκάκια της, θα συναντήσει κάποιος δύο σημαντικούς εκθεσιακούς χώρους. Το Μουσείο του “Μάρκου Βαμβακάρη” καθώς και ο χώρος των παραδοσιακών επαγγελμάτων, “συστήνει” τον επισκέπτη με τη ζωή και το έργο του μεγάλου ρεμπέτη αλλά και με όλα τα επαγγέλματα – χειρωνακτικά – που είχαν αναπτυχθεί και με τα οποία είχαν ενασχόληση οι κάτοικοι πριν από πολλά χρόνια. Ο αρμόδιος Οργανισμός του δήμου, έχει ορίσει τον κ. Δημητρόπουλο υπεύθυνο και για τη λειτουργία τους, δεδομένου ότι συνέβαλε στο μέγιστο βαθμό με τις γνώσεις του στη δημιουργία του. “Γι αυτό το μουσείο, επιλέξαμε να είναι μικρό και δωρικό. Ωστόσο, η Σύρος θα μπορούσε να φιλοξενήσει ένα μουσείο ρεμπέτικου” αναφέρει ο κ. Δημητρόπουλος, συμπληρώνοντας πως, “το 2009 αναδιοργανώθηκε σε νέο χώρο. Από τον Απρίλιο του ίδιου έτους δημιουργήθηκε και η έκθεση παραδοσιακών επαγγελμάτων στην Άνω Σύρο και σε δημοτικό χώρο στεγάστηκε και το ιστορικό αρχείο του πρώην δήμου Άνω Σύρου. Προκειμένου να στηθούν οι χώροι, χρειάστηκε να δουλέψουμε όλη την άνοιξη και το καλοκαίρι του 2009”. Κατά κύριο λόγο τα δύο αυτά ιδιαίτερα μουσεία “ανοίγουν” τις πύλες τους τη θερινή περίοδο.

Κυκλάδες

Τα μουσεία που υπάρχουν στις Κυκλάδες είναι άξια λόγου δεδομένης της ποιοτικής δουλειάς που έχει γίνει από όσους έχουν ασχοληθεί προκειμένου αυτά να δημιουργηθούν και να παρουσιάζουν στους μόνιμους κατοίκους αλλά πολύ περισσότερο στους επισκέπτες τον Πολιτισμό και την Ιστορία του κάθε νησιού. Εύλογα αντιλαμβάνεται ο κάθε αναγνώστης πως δε θα ήταν εφικτό σε ένα έντυπο αφιέρωμα ημερήσιας εφημερίδας να συμπεριληφθεί αναφορά σε όλα, ωστόσο η “Κοινή Γνώμη” θα πραγματοποιήσει ιδιαίτερη μνεία σε κάποια εξ αυτών, τα οποία “πραγματεύονται” ιδιαίτερο αντικείμενο.

Μουσείο “Κώστα Τσόκλη” στην Τήνο

Πρώτος σταθμός του σύντομου οδοιπορικού το Μουσείο “Κώστα Τσόκλη” στην Τήνο. Εγκαινιάστηκε σχετικά πρόσφατα, πριν από δύο χρόνια και συγκεκριμένα στις 21 Μαΐου του 2011. Στόχος του Μουσείου είναι η προβολή του έργου του σημαντικού Έλληνα ζωγράφου, έργο το οποίο καθίσταται δίαυλος επικοινωνίας για τους επισκέπτες με τη σύγχρονη τέχνη εν γένει. Στεγάζεται στο παλαιό δημοτικό του Κάμπου και κάθε χρόνο υποδέχεται πλήθος φίλων της ιδιαίτερης τέχνης του ανατρεπτικού Τσόκλη. Στο πλαίσιο λειτουργίας του, φιλοξενεί διαλέξεις και προβολές ενώ δε θα μπορούσε να μην αναφερθεί το γεγονός πως, εκεί, λαμβάνουν χώρα και σεμινάρια σχετικά με την Τέχνη και την Εκπαίδευση. Ενόψει του αυριανού εορτασμού, το Μουσείο συμμετέχοντας ενεργά, θα παραμείνει ανοικτό (17-19 Μαΐου) προβάλλοντας “τη νέα παρουσίαση έργων από τη μεγάλη εγκατάσταση “Αναστάσεις”, που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 2003 στο Τοphane I Amire στην Κωνσταντινούπολη και ήταν αφιερωμένη στα πρώτα χρόνια του 20ου αιώνα, όταν Τούρκοι και Έλληνες ζούσαν ειρηνικά στην Πόλη”.

Μουσείο Μαρμαροτεχνίας στην Τήνο

Πρώτο στο είδος του σε ολόκληρη την Ελλάδα αποτελεί το Μουσείο Μαρμαροτεχνίας στη γειτονική Τήνο. Το 2007 το Ίδρυμα του Ομίλου Πειραιώς με σχετική απόφαση δημιουργεί αυτό το τόσο ξεχωριστό Μουσείο που στεγάζεται σε έναν ιδιαίτερο χώρο που λειτουργεί καθημερινά εκτός από Τρίτες. Εντός αλλά και εκτός του μουσείου μπορεί ο κάθε επισκέπτης να πληροφορηθεί για τη “ζωή” του μαρμάρου. Με τη χρήση οπτικοακουστικών μέσων αλλά και πολλών μαρμάρινων εκθεμάτων, ενημερωνόμαστε για την τέχνη της εξόρυξης της πρώτης ύλης, αλλά και όλους τους τρόπους επεξεργασίας αυτού του πετρώματος, το οποίο αξιοποίησαν οι Τήνιοι και όχι μόνο, στο μέγιστο βαθμό.

Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στην Άνδρο

“Παιδί” του ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στη Χώρα της Άνδρου μετρά πολλά χρόνια ζωής. Δημιουργήθηκε το 1979 και σχεδιάστηκε με σκοπό να παρουσιάσει την ολοκληρωμένη συλλογή έργων του Ανδριώτη γλύπτη Μιχάλη Τόμπρου. Διαθέτοντας στους χώρους του όλο τον σύγχρονο εξοπλισμό, φιλοξενεί διεθνείς εκθέσεις ενώ δεν είναι μικρός ο αριθμός των περιοδικών εκθέσεων που πραγματοποιούνται στους χώρους του Μουσείου. Έχοντας ως καταστατικό σκοπό την προβολή της μοντέρνας τέχνης, στη νέα του πτέρυγα περιλαμβάνει σχεδόν μόνιμα μέρος της συλλογής του Ιδρύματος,