Το Θέατρο «Απόλλων» εορτάζει 150 χρόνια πολιτιστικής προσφοράς

Η Ερμούπολη είναι δημιούργημα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Στο νησί της Σύρου βρήκαν καταφύγιο πρόσφυγες κατατρεγμένοι από πολλά μέρη της επαναστατημένης και τουρκοκρατούμενης Ελλάδας. Το Αιγαίο, δονήθηκε από κραυγές ξεριζωμένων ανθρώπων. Αυλακωνόταν από πλοία με πρόσφυγες, που αναζητούσαν μια νέα πατρίδα. Όλη η Ελλάδα ήταν γεμάτη ερείπια και φωτιά. Και... το καλλίτερο καταφύγιο ήταν η Σύρος!

Οι πρώτοι πρόσφυγες ήταν πάμφτωχοι και ρακένδυτοι, αλλά πλούσιοι σε πείρα και γνώσεις.

Σαν εργατικές μέλισσες άρχισαν με πάθος τη δουλειά και σε λίγα χρόνια δημιούργησαν την πρώτη πόλη την Ερμούπολη και το πρώτο λιμάνι της νεώτερης Ελλάδας.

Η Ερμούπολη έμελλε να παίξει πρωταρχικό ρόλο στην οικονομική και πολιτιστική ζωή της Ελλάδας, ολόκληρο τον 19ο αι. Είχε την τύχη, αυτή η πόλη του Ερμή, να υποδεχθεί πολλούς ανθρώπους του πνεύματος που είχαν ζήσει σε μεγάλες πόλεις της Ευρώπης και της Ανατολής.

Έτσι η Ερμούπολη έφτιαξε ένα δικό της τρόπο ζωής, διαφορετικό από τα ελληνικά πρότυπα της εποχής εκείνης, ακολουθώντας τη ζωή των μεγάλων πόλεων και των σπουδαίων πολιτιστικών δραστηριοτήτων.

Θέατρα στην Ερμούπολη

Μέσα σ' ένα τέτοιο κόσμο δημιουργήθηκε η επιθυμία του θεάτρου. Φαίνεται ότι την πρωτοβουλία για τη δημιουργία του πρώτου ερασιτεχνικού θιάσου ανέλαβε το 1826 η Ευανθία Καΐρη και το πρώτο θέατρο κτίστηκε το 1835 από τον Α. Ρέγκο. Από το 1826 δίνονται ερασιτεχνικές και επαγγελματικές παραστάσεις από Ιταλικούς θιάσους μελοδράματος. (1826-1861).

Το 1861 επιστρέφει στην Ερμούπολη ο «φιλόκαλος» Μιχαήλ Σαλβάγος (Χιώτης στην καταγωγή), μετά από πολυετή απουσία στην Αλεξάνδρεια. Εντυπωσιάστηκε από τις δραστηριότητες των «φιλοπροόδων Ερμουπολιτών και θέλησε να προσφέρει στην ανάπτυξη και πρόοδο της Ερμούπολης...» ώστε η εμπορικωτέρα του Βασιλείου πόλις, η εστία αυτή της νοημοσύνης και της φιλοπονίας να χρησιμεύει προς το Έθνος ως γνώμων και υπόδειγμα του πολιτισμού και της προόδου».

Με αυτά τα λόγια ο Μ. Σαλβάγος έπεισε αρκετούς Ερμουπολίτες να φτιάξουν εταιρεία και με τη συγκέντρωση δικών του χρημάτων κατόρθωσαν να οικοδομηθεί ... «ωραιότατον και κομψότατον θέατρον, Λέσχη και Χρηματιστήριον...».

Η λειτουργία του Δημοτικού θεάτρου που ονομάστηκε «ΑΠΟΛΛΩΝ», άρχισε στις 20 Απριλίου 1864 με την όπερα Ριγκολέτο του VERDI (εφημερίδα Χρηματιστήριον 25-4-1864).

Το θέατρο «ΑΠΟΛΛΩΝ», όπως γράφουν οι εφημερίδες της εποχής «...συντηρεί αξιόλογον Ιταλικόν μελοδραματικό θίασον και πρωτεύει όλων των θεάτρων στην Ανατολή και ιδίως των Αθηνών, Σμύρνης, Κωνσταντινουπόλεως και Αλεξανδρείας».

Δίκαια, λοιπόν, οι Ερμουπολίτες ήσαν υπερήφανοι για το «δημιουργηθέν» θέατρο τους, που χωρίς κυβερνητική συνδρομή είχαν αναλάβει την συντήρησή του και η κοινωνία μπορούσε να απολαμβάνει τα θαυμάσια Ιταλικά μελοδράματα.

Μετά τον Ριγκολέτο ακολούθησαν πολλές παραστάσεις με όπερες, οπερέτες, μελοδράματα κ.α., όπως TRAVIATA, FAVORITA, CAVALERIA RUSTIKANA, NORMA... και πολλά άλλα υπέροχα έργα σπουδαίων συνθετών.

Τα σχέδια του Θεάτρου και της Λέσχης, έγιναν από τον τότε δημοτικό αρχιτέκτονα Pietro Sampo.

(Στο ιστορικό αρχείο αναφέρεται ο γάμος του). Πέτρος Σαμπώ, 34 ετών, εξ' Ιταλίας αρχιτέκτων και η Μαρία (Μαριγώ) Ζίβιλιτα, 18 ετών εκ Σύρου, ετέλεσαν τους γάμους τους στην οικία Ιακώβου Σαλάχα α/α 137-1864.

Πήτερ Τιμπόρις

Το «Διεθνές Φεστιβάλ Αιγαίου» εορτάζει φέτος 10 χρόνια σπουδαίας και ποιοτικής ύπαρξης στο νησί μας. Το θέατρο Απόλλων... «υποδέχεται» στα φετινά του γενέθλια, των 150 χρόνων, τον καταξιωμένο Μαέστρο Παναγιώτη Τιμπόρης που θα παρουσιάσει, με τους σπουδαίους μουσικούς στην πρεμιέρα του Φεστιβάλ την όπερα Ριγκολέττο του Βέρντι!! Είναι ιδιαίτερη τιμή για τη Σύρο να φιλοξενεί στο θέατρο Απόλλων- και όχι μόνο- κορυφαίους μουσικούς και καλλιτέχνες παγκόσμιας εμβέλειας.

Είναι, ακόμη, μεγάλη τιμή για μας του Συριανούς να έχουμε κοντά μας τον σπουδαίο μουσικό Π. Τιμπόρης. Η προσφορά του στο νησί μας είναι πολύτιμη. Η Σύρος αποκτά κάθε χρόνο μια ιδιαίτερη ποιότητα, χάρις την δική του ποιοτική δραστηριότητα!

Είναι πολλά τα ακούσματα γνωστών και φίλων που έχουν επισκεφθεί το νησί μας για να παρακολουθήσουν τις ιδιαίτερα σπουδαίες παραστάσεις του Φεστιβάλ Αιγαίου.

Παράλληλα, είναι υπέροχα και τα σχόλια πολλών εφημερίδων που σχολιάζουν μια Σύρο που θεωρείται μοναδική, (ποιοτικά βέβαια) στο Αιγαίο! Μακάρι να αγαπήσουμε κι εμείς το νησί μας και να το φροντίζουμε όσο του αξίζει.

Αγαπητέ φίλε Πήτερ σ' ευχαριστούμε γιατί αγαπάς και τιμάς τη Σύρο!

«Τινά περί Ερμουπόλεως» 19ος αι.

Έγραφε εφημερίδα κάποτε (6-4-1866).

«Επισκεφθείς νυν αύθις την φίλην Ερμούπολιν, χρήσιμον του Ελληνισμού λαμπάδα εν τω μέσω της Ευρώπης και Ασίας, εκφράζω προς τους αγαθούς αυτής πολίτας, προκρίτους άρχοντας και βοηθούς τας συγχαρητηρίους προσρήσεις μου δι ήν τινα πρόοδον ευρίσκω εν αυτή...» συνεχίζει: «Αι θεατρικαί παραστάσεις ιταλικών μελοδραμάτων ήρξαντο από της εσπέρας της παρελθούσης Κυριακής και εξακολούθησαν καθ' όλας τας εσπέρας...»

Βιβλιογραφία: Δημ. Κρίνου «Η Αληθινή Ερμούπολις επαγωγικώς...»

Αντ Μαρκουλή: «Τα θέατρα στην Ερμούπολη».