Μάχη ενάντια στο χρόνο

Με την παρουσίαση των εργασιών για τον πεζόδρομο του ιστορικού κέντρου της Ερμούπολης, αλλά και του συστήματος Ψηφιακής Συλλογής και Διαχείρισης Ιστορικών Κτηρίων Ερμούπολης “HERMES” στο Θέατρο “Απόλλων” ολοκληρώθηκε το 4ο Διαπανεπιστημιακό Σεμινάριο Βιώσιμης Ανάπτυξης Πολιτισμού & Παράδοσης με θέμα “Οι πολιτιστικοί πόροι ενός τόπου”.

Την εκδήλωση χαιρέτισε ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Σύρου, Ιωσήφ Στεφάνου, Ομότιμος Καθηγητής ΕΜΠ. Όπως τόνισε, στόχος του Ινστιτούτου είναι να προάγει τη διακίνηση νέων ιδεών, να συμβάλει στην εκπαίδευση και την επιμόρφωση πάνω στα θέματα του πολιτισμού και της παράδοσης, να βοηθά και να ενισχύει την έρευνα, να ενημερώνει τους κατοίκους, αλλά και να συνεργάζεται με ελληνικούς και διεθνείς φορείς για την πολιτιστική ανάπτυξη της Σύρου.

Ανάδειξη των τριών πολιτισμού της Σύρου

Μέσα από τις επιστημονικές δραστηριότητες του Σεμιναρίου αναδεικνύονται οι τρεις πολιτισμοί της Σύρου. Ο Πρωτοκυκλαδικός Πολιτισμός, ο πολιτισμός της Καθολικής Σύρας, που κατάφερε να διατηρήσει αναμμένο το καντηλάκι του πολιτισμού σε όλα τα σκοτεινά χρόνια των καταλήψεων του νησιού από διάφορους δεσπότες και τέλος ο κορυφαίος πολιτισμός της νεοκλασικής Ερμούπολης, που αποτέλεσε τον πυρήνα, το “σπέρμα” της ανάπτυξης του νεοελληνικού πολιτισμού. Επιπλέον, ο κ. Στεφάνου κατέστησε γνωστή τη δημιουργία ενός νέου δικτύου πολιτιστικής δραστηριότητας στην Άνω Σύρο, του Κέντρου Έρευνας Συριανού Πολιτισμού, που θα στεγαστεί σε κάποιο αναστηλωμένο κτίριο στους πρόποδες του Ιερού Ναού του Αγίου Γεωργίου.

Τέλος, απηύθυνε θερμές ευχαριστίες στην Καθολική Επισκοπή Σύρου για την πολύτιμη στήριξή της και την παραχώρηση της Ιστορικής Μονής Ιησουϊτών, η οποία κάθε χρόνο φιλοξενεί την ομάδα των Σεμιναρίων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στην εκδήλωση παρευρέθηκαν ο τέως Καθολικός Επίσκοπος Σύρου π. Φραγκίσκος Παπαμανώλης και ο νέος Καθολικός Επίσκοπος Σεβ. Πέτρος Στεφάνου. Μεταξύ άλλων το “παρών” έδωσαν ο Δήμαρχος Σύρου – Ερμούπολης, Γιώργος Μαραγκός και οι αντιδήμαρχοι Θάνος Φώσκολος, Σταύρος Γουσγουνέλης και Αλέξης Αθανασίου.

Σύστημα παρακολούθησης και προστασίας ιστορικών κτιρίων

Στο πλαίσιο της εκδήλωσης ο Παύλος Χατζηγρηγορίου, Διδάκτωρ ΕΜΠ και Πολιτικός Μηχανικός MSc παρουσίασε την έρευνα “Ψηφιακή Συλλογή και Διαχείριση Ιστορικών Κτηρίων “HERMES”, η οποία απέσπασε το 2013 το Βραβείο Digital Heritage στη Μασσαλία. Σύμφωνα με τον κ. Στεφάνου, πρόκειται για το τελειότερο πρόγραμμα παρακολούθησης και προστασίας των αξιόλογων κτηρίων της Σύρου, το οποίο βασίστηκε στην έρευνα και τα στοιχεία του πρώτου πίνακα που πέρασε στο Γενικό Πολεοδομικό της δεκαετίας του '80, '84 και '87.

Ειδικότερα, στη σχετική ιστοσελίδα, την οποία επιμελήθηκε ο κ. Χατζηγρηγορίου, μαζί με την Κάντυ Ρούσσου παρουσιάζονται τα αποτελέσματα μιας έρευνας γύρω από την ευπάθεια των ιστορικών κτηρίων και την ανάγκη παρέμβασης σε αυτά. Μεταξύ άλλων, καταγράφεται η παθολογία των κτιρίων, τα οποία αξιολογούνται σύμφωνα με το αρχιτεκτονικό στυλ, το είδος, την ιστορική σημασία και τα χωρικά δεδομένα. Στόχος της έρευνας είναι η ορθολογική και ποσοτική αξιολόγηση των κτιρίων, προκειμένου να προβλεφθεί και να αποφευχθεί η κατάρρευση κάποιων εξ' αυτών. Σημειώνεται ότι από την έρευνα έχουν προκύψει 1.293 κτήρια, ενώ στη σελίδα μπορεί κανείς να βρει υλικό 14.400 φωτογραφιών από τις έρευνες του 1995, του 2005 και του 2014. Όπως τόνισε ο κ. Χατζηγρηγορίου, κάθε χρόνο καταρρέουν 2,4 ιστορικά κτήρια της Σύρου.

Παρουσίαση των εργασιών για τον πεζόδρομο της Ερμούπολης

Στη συνέχεια, οι τρεις ομάδες των εργαστηρίων παρουσίασαν τις εργασίες τους για τον πεζόδρομο της Θυμάτων Σπερχειού και Πρωτοπαπαδάκη που έχουν ως στόχο να καλλιεργήσουν την κίνηση και την προσέλκυση τόσο του Συριανού, όσο και του απλού επισκέπτη, αλλά και να δημιουργήσουν ένα κίνητρο για να περπατήσει κανείς στο ιστορικό κέντρο.

Προσπαθώντας να κατανοήσουν τη δημιουργία και τη λειτουργία του πεζόδρομου, οι ομάδες έθεσαν ως κεντρικό άξονα την αναζήτηση των τεσσάρων βασικών στοιχείων, νερού, γης, αέρα και φωτιάς, τα οποία μπορούν να αναδείξουν το κέντρο της Ερμούπολης και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του σε όλα τα επίπεδα.