Μια διαδρομή ανάμεσα στον νου και την καρδιά

Πάνω στο πλούσιο έργο του ποιητή, στιχουργού και συγγραφέα Μάνου Ελευθερίου εργάστηκαν πυρετωδώς 50 χορωδοί, μουσικοί και χορευτές από το νησί της Τήνου για την παρουσίαση ενός μοναδικού αφιερώματος στον Συριανό δημιουργό με πρωτότυπα κείμενα, ενορχηστρώσεις και ερμηνείες.

Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Κυριακής , στην αυλή του 1ου Δημοτικού Σχολείου Τήνου, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Τήνου με τη συμμετοχή χορωδιών του Συλλόγου Γυναικών Τήνου και της Χορωδίας Πνευματικού Κέντρου Πανόρμου

Τα κείμενα έγραψε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του φεστιβάλ Θέμης Ροδαμίτης και τα αφηγήθηκε η Αγγελική Μαλλιάρη. Οι χορωδίες με τη διεύθυνση της Τηνιακής μουσικού Μαργαρίτας Σαλταμανίκα άγγιξαν και τις ευαίσθητες χορδές του κοινού, το οποίο δε σταμάτησε να σιγοψιθυρίζει νοσταλγικά τους χιλιοτραγουδημένους στίχους του Μάνου Ελευθερίου.

Το ίδιο εντυπωσιακή ήταν και η εμφάνιση του χορευτικού τμήματος του Συλλόγου Γυναικών Τήνου, υπό την καθοδήγηση του χοροδιδάσκαλου Νίκου Σολάρη.

Στην εκδήλωση συμμετείχαν επίσης πέντε μουσικοί από την Τήνο, ο Γιώργος Δεσύπρης και ο Ιάκωβος Σκαλκώτος (μπουζούκι), ο Βαγγέλης Μπακτής (κιθάρα), ο Νίκος Γιαβραδέλης (μπάσο) και ο Πέτρος Κουσουνάδης (πιάνο).

Γενναιοδωρία και χιούμορ

“Η γενναιοδωρία και το χιούμορ είναι βασικά χαρακτηριστικά του Μάνου Ελευθερίου” σημείωσε ο κ. Ροδαμίτης, εξηγώντας πως πρόκειται για στοιχεία που αφορούν τη στιχουργική του, βοηθώντας στον φωτισμό των εικόνων, στο πάγωμα των αναπνοών, στο γλίστρημα κάποιων λέξεων. “Ο μαγικός Κόσμος των τραγουδιών αναδεύεται συχνά πίσω από τις ερμηνείες, ακόμα πέρα και από την μουσική. Ο στίχος εδώ στέκεται όρθιος. Πορεύεται μαζί με την πατρίδα, τους ανθρώπους της. Ακούγεται τις κρύες νύχτες του Δεκέμβρη. Κρύβεται μέσα στους καημούς και κάποτε κατά την άνοιξη”.

Διαρκές ζητούμενο η ελευθερία

Σημαντικό κεφάλαιο στο στιχουργικό έργο του κ. Ελευθερίου αποτελεί η αναζήτηση της ελευθερίας. “Πολιτικοποιημένος μα με ορίζοντα ανοικτό και βαθιά δημοκρατικό. Η ελευθερία είναι ένα διαρκές ζητούμενο. Αβίαστα μα σταθερά σε όλη του τη διαδρομή κρατά τα πάντα ορθάνοιχτα για το ταξίδι. Τον πονά το παλικάρι που έχει καημό. Γειτονιά που δεν βλέπει το πρωινό φως καθώς η νύχτα έχει απλωθεί και η ιστορία παίζει περίεργα παιχνίδια μπλοφάροντας ενοχλητικά πολλές φορές και παρατείνοντας την υπομονή των χρόνων που απαιτούν στη ζυγαριά να δουν καλό το σημάδι”.

Η συνεισφορά του στο λαϊκό τραγούδι

Μεταξύ άλλων, ο κ. Ροδαμίτης έκανε αναφορά στη σχέση του Μάνου Ελευθερίου με το λαϊκό τραγούδι, χαρακτηρίζοντάς την μία χορογραφούμενη διαδρομή ανάμεσα στο νου και την καρδιά.

“«Του κάτω κόσμου τα πουλιά», είναι οι λαϊκοί άνθρωποι , οι ρεμπέτες, οι περιθωριοποιημένοι ποιητές. Ο Ελευθερίου κυκλοφορεί ανάμεσα στα παλιατζίδικα, στις λαϊκές αγορές, στα κανάλια.

Από εκεί εμπνέεται , εκεί αναφέρεται, δηλαδή εκεί δίνει λόγο.

Η σχέση του με το θέατρο του γεννά παραστάσεις. Την μαγεία αυτή εμπλέκει στον στίχο του. Ο ποιητής μοιάζει να μην γράφει στίχους. Στήνει σκηνικά και αφήνει τους ήρωες του, συνήθως λαϊκούς χαρακτήρες, να κεντήσουν δικές τους μουσικές. Φορεσιές, να τραγουδήσουν τα όνειρα τους.

Η ενασχόληση του με τον κορυφαίο βάρδο Μάρκο Βαμβακάρη, επί σειρά ετών, η πολύπλευρή κοινωνική προσέγγιση στο έργο του, μαρτυρούν ότι ο Ελευθερίου ξέρει να φτάνει στην πηγή, να ανακαλύπτει το υλικό και να το προσφέρει απλόχερα , «Χωρίς να το κάνει θέμα»”.

“Η συνεργασία του με συνθέτες όπως ο Θεοδωράκης, ο Νικολόπουλος, ο Μούτσης, ο Μικρούτσικος, ο Ανδριόπουλος, ο Σπανός, ο Κουγιουμτζής, ο Μαρκόπουλος, ο Κηλαϊδόνης μαρτυρά ότι ο Μάνος Ελευθερίου αν και περίτεχνα ανοίγεται στους λαϊκούς δρόμους, εμπνέει τους δημιουργούς και βγάζει από αυτούς ένα λαϊκό αποτέλεσμα”, υπογράμμισε ο κ. Ροδαμίτης, εξηγώντας πως το λαϊκότροπο τόξο του ποιητή, διατρέχει έναν τόσο γοητευτικό κόσμο που με βεβαιότητα θα μάγευε τους παλιούς πρώτους λαϊκούς μουσικούς.