«Οι Συριανοί πρέπει να αισθάνονται υπερήφανοι»

Την υπόσχεσή του ότι θα αποτελεί παντοτινό συμπαραστάτη και υποστηρικτή κάθε αξιόλογης πρωτοβουλίας που προάγει τη μουσική και τον πολιτισμό, με επίκεντρο τη δεύτερη πατρίδα του, τη Σύρα, δήλωσε ο καταξιωμένος ερμηνευτής Γιώργος Νταλάρας στην επίσημη παρουσίαση του 1ου Φεστιβάλ Ρεμπέτικου «Η Σύρα του Μάρκου Βαμβακάρη».

Παραμονές της έναρξης της μεγάλης μουσικής διοργάνωσης, που τιμά τον «Όμηρο» της ρεμπέτικης μουσικής -όπως αποκάλεσε τον Μάρκο Βαμβακάρη ο συνθέτης Σταύρος Ξαρχάκος- ο Δήμος Σύρου – Ερμούπολης και το Επιμελητήριο Κυκλάδων άνοιξαν τα «χαρτιά» τους στους εκπροσώπους των μέσων μαζικής ενημέρωσης από τη Σύρο και την Αθήνα.

Τη συνέντευξη τύπου, στην αίθουσα του Επιμελητηρίου Κυκλάδων, τίμησαν με την παρουσία τους ο Γιώργος Νταλάρας με τη σύζυγό του Άννα, που από την πρώτη στιγμή παρείχαν την πολύτιμη βοήθειά τους στους διοργανωτές του φεστιβάλ, ο συγγραφέας και στιχουργός Μάνος Ελευθερίου και η Συριανή λογοτέχνης Λουκρητία Δούναβη. Στη συζήτηση συμμετείχε μέσω skype ο  δεξιοτέχνης σολίστας και δάσκαλος του μπουζουκιού, Βαγγέλης Τρίγκας.

Γ. Μαραγκός: «Το Φεστιβάλ ρεμπέτικου ήρθε για να μείνει»
 

Στον χαιρετισμό του, ο Δήμαρχος Σύρου – Ερμούπολης Γιώργος Μαραγκός σημείωσε ότι το 1ο Φεστιβάλ Ρεμπέτικου αποτελεί τη «ναυαρχίδα» του προγράμματος «Σύρος – Πολιτισμός 2016» με την ελπίδα να καταστεί θεσμός για το νησί, που χρόνο με το χρόνο θα βελτιώνεται, θα μεγαλώνει και θα εξαπλώνει τη φήμη του και εκτός των ελληνικών συνόρων.

Υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, ότι η προσπάθεια τόσο του Δήμου όσο και του Επιμελητηρίου Κυκλάδων για τη διοργάνωση του συγκεκριμένου φεστιβάλ, που περιλαμβάνει συναυλίες, παρουσιάσεις βιβλίων, σεμινάρια, εκθέσεις μουσικών οργάνων και πολλά ακόμη, δεν εξαντλείται στην πρόθεσή ή την υποχρέωσή τους να αναδείξουν τη σχέση του Μάρκου Βαμβακάρη με τη Σύρο.

Χαρακτηριστικά ανέφερε, πως το «Φεστιβάλ Ρεμπέτικου ήρθε για να μείνει, να μεγαλώσει και να μπορέσει να βγάλει τη λαϊκή μουσική παράδοση και το ρεμπέτικο έξω από τα σύνορα της χώρας μας».  Τόνισε, μάλιστα, πως μελλοντικό στόχο αποτελεί η διοργάνωση εκδηλώσεων σε συνεργασία με άλλες χώρες που έχουν δεχτεί επιρροές από το μουσικό αυτό είδος, μέσα από τις οποίες θα αναδειχθεί η πολυπολιτισμική διάσταση του ρεμπέτικου.

Υπό εξέταση η δημιουργία δημοτικού μουσικού ωδείου

Όπως τόνισε, το προγραμματισμένο πενθήμερο του φεστιβάλ (31 Αυγούστου έως 4 Σεπτεμβρίου) αποτελεί την απαρχή μια σειράς δράσεων και ενεργειών τις οποίες φιλοδοξεί ο Δήμος να υλοποιεί και να καθιερώσει καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Μεταξύ των προτάσεων που εξετάζονται, είναι και η δημιουργία ενός δημοτικού ωδείου στη Σύρο με στόχο την ανάδειξη της ρεμπέτικης μουσικής και τη μεταλαμπάδευση των αξιών της στις επόμενες γενιές.

«Έχουμε χρέος όχι μόνο απέναντι στο Μάρκο αλλά και στο νησί μας να το δημιουργήσουμε και να το αφήσουμε στο νησί μας ως παρακαταθήκη» σημείωσε ο κ. Μαραγκός, ο οποίος κατέστησε, επίσης γνωστό, ότι στην προσεχή συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου την Τρίτη 30 Αυγούστου θα τεθεί προς έγκριση η μετονομασία τμήματος του οδικού δικτύου της Λαλακιάς σε οδό Μάρκου Βαμβακάρη.

Γ. Ρούσσος: «Βάσεις για συνεργασίες κι εκτός των ελληνικών συνόρων»

Στη συνεργασία του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης και της Εταιρεία Ανάπτυξης και Προόδου Κυκλάδων αναφέρθηκε ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου κ. Γιάννης Ρούσσος, υπογραμμίζοντας την τεράστια συμβουλή του κ. Αντώνη Μαραγκού στην πραγματοποίηση αυτού του δύσκολου εγχειρήματος. Παράλληλα, τόνισε την θερμή αποδοχή του φεστιβάλ από τον καλλιτεχνικό κόσμο τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό, εξηγώντας ότι η παρθενική αυτή διοργάνωση θέτει τις βάσεις για μελλοντικές συνεργασίες, μέσα από τις οποίες το ρεμπέτικο και η Σύρος θα ανοίξουν τα φτερά τους και εκτός της χώρας.  

Σχετικά με την εξωστρέφεια του εγχειρήματος, ο κ. Ρούσσος ενημέρωσε για τις τελευταίες ενέργειες του Υπουργείου Πολιτισμού με στόχο την κατοχύρωση του ρεμπέτικου και την ένταξή του στην πολιτιστική κληρονομιά της Unesco, με υποψήφιες πόλεις τον Πειραιά, τη Θεσσαλονίκη και τη Σύρο.

Τέλος, επεσήμανε ότι το μέλλον του φεστιβάλ στηρίζεται στη συμμετοχή όλων όσοι ασχολούνται με τη μουσική, είτε σχετίζονται με τη Σύρο, είτε όχι, ενώ δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει θερμά το ζεύγος Νταλάρα, τον ερευνητή και συγγραφέα του βιβλίου «Μάρκος Βαμβακάρης 1600-2015, από το μύθο στην Ιστορία» Δημήτρη Βαρθαλίτη, αλλά και τον φίλο του, Μάνο Ελευθερίου.

Θ. Μενδρινού: «Ένα μεγάλο στοίχημα»

«Μεγάλη γιορτή για το νησί της Σύρου» χαρακτήρισε το Φεστιβάλ Ρεμπέτικου η Αντιδήμαρχος Θωμαή Μενδρινού, σημειώνοντας, πως έπειτα από αλλεπάλληλες προσπάθειες, ο Δήμος και το Επιμελητήριο Κυκλάδων κατάφεραν να κάνουν πράξη μία επιθυμία πολλών Συριανών. Όπως τόνισε, ο Δήμος, θέλοντας να τιμήσει τον μεγάλο Μάρκο Βαμβακάρη αφιέρωσε το εξώφυλλο του φετινού προγράμματος «Σύρος Πολιτισμός» στον πατριάρχη του ρεμπέτικου τραγουδιού. Πρόσθεσε επίσης ότι στοίχημα των διοργανωτών αποτελεί η θεσμική και διεθνής διάσταση του φεστιβάλ, το οποίο θα διατηρήσει το υψηλό επίπεδό του και τα επόμενα χρόνια. Έκρινε μάλιστα πως οι Συριανοί πρέπει να αισθάνονται υπερήφανοι, καθώς μέσα από αυτό ξεδιπλώνεται και παρουσιάζεται το σπουδαίο έργο του Μάρκου Βαμβακάρη. «Για μένα η συγκίνηση είναι μεγάλη γιατί όταν κάτι το έχεις δουλέψει πολύ, το βλέπεις σαν παιδί σου» κατέληξε η κ. Μενδρινού.

Αντ. Μαραγκός: «Η αρχική μαγιά του λαϊκού τραγουδιού»

Με τη σειρά του, ο υπεύθυνος Αναπτυξιακών Θεμάτων του Επιμελητηρίου και μουσικός κ. Αντώνης Μαραγκός ανέλυσε το εύρος της ρεμπέτικης μουσικής, στην παρακαταθήκη του οποίου περιλαμβάνονται 45.000 ηχογραφήσεις και 10.000 τραγούδια, γεγονός που αποδεικνύει ότι το είδος αυτό δεν απευθύνεται σε ένα συγκριμένο κοινό.

Αναφερόμενος στον Μάρκο Βαμβακάρη, τον χαρακτήρισε ως την αρχική μαγιά του λαϊκού τραγουδιού. «Ότι είναι ο Θεόφιλος για τη ζωγραφική είναι και ο Μάρκος για το λαϊκό τραγούδι, γεμάτος χρώματα, παραστάσεις, περιγραφές σκηνικών της εποχής εκείνης, επαγγελμάτων, όπως ο τσαγκάρης και ο χασάπης, αλλά και ιστορικές αναφορές (στον Πάρη, στον Έκτορα και τον Αχιλλέα). Το παίξιμό του ήταν γλυκό και χαλαρό και ο πιο καλός μαθητής της «σχολής του», που πάτησε πάνω στα βήματά του, συνέχισε και εξέλιξε ένα απόλυτα ελληνοπρεπές παίξιμο, ήταν για πολλούς ο Γιώργος Ζαμπέτας», σημείωσε ο κ. Μαραγκός.

Πρόγραμμα εκδηλώσεων

Στη συνέχεια, παρουσίασε τις εκδηλώσεις του 1ου Φεστιβάλ Ρεμπέτικου, η έναρξη των οποίων σηματοδοτείται με τη μουσικοχορευτική παράσταση «Ήθελα να σ’ αντάμωνα» του Λαογραφικού Χορευτικού Ομίλου «η σοφία της παράδοσης» την Τετάρτη 31 Αυγούστου στην Πλατεία Μιαούλη. Αμέσως μετά, η Λαϊκή Ορχήστρα Σύρου θα παρουσιάσει παλιά λαϊκά τραγούδια των μεγαλύτερων συνθετών της προπολεμικής και μεταπολεμικής περιόδου. Στην Αίθουσα Τέχνης «Γιάννη & Ελένης Βάτη» θα φιλοξενηθεί από 31/8 έως 4/9 η έκθεση παραδοσιακών μουσικών οργάνων των κατασκευαστών Σταμάτη Αναστασάκη, Τάσου Κατσιφή, Παναγιώτη Στάμκου, Γιάννη Τσουλογιάννη και Νίκου Φρονιμόπουλου.

Τις δύο πρώτες ημέρες του Σεπτεμβρίου θα πραγματοποιηθεί στο Θέατρο Απόλλων διάλεξη και σεμινάριο με θέμα την Τεχνική του Μπουζουκιού από τον σολίστα και διδάσκαλο Βαγγέλη Τρίγκα, με τη συνεργασία του πιανίστα Θοδωρή Μπρουτζάκη. Το επόμενο βράδυ, ο κ. Τρίγκας θα αναδείξει την άρρηκτη σχέση του μπουζουκιού με το λαϊκό τραγούδι και την παράλληλη εξέλιξή τους στις πρώτες δεκαετίες, μέσα από μια μοναδική συναυλία στο ιστορικό Θέατρο της Ερμούπολης.

Στις εκδηλώσεις περιλαμβάνονται παρουσιάσεις βιβλίων, η παράσταση κουκλοθεάτρου «Ο ρεμπέτης Γιοβάν» της Αννέτας Στεφανοπούλου, μουσικές συναυλίες και η προβολή του ντοκιμαντέρ «Μ’ αρέσουν οι καρδιές σαν τη δική μου» του Γιώργου Ζέρβα.

Το φεστιβάλ ολοκληρώνεται την Κυριακή 4 Σεπτεμβρίου με τη συναυλία του Γιώργου Νταλάρα Rembetiko “Unplugged” στην Πλατεία Μιαούλη με τραγούδια του Βαμβακάρη και του Τσιτσάνη, αλλά και μεγάλων Σμυρνιών συνθετών όπως ο Βαγγέλης Παπάζογλου και άλλων συνθετών όπως ο Απόστολος Καλδάρας και ο Απόστολος Χατζηχρήστος.

Γ. Νταλάρας: «Λαϊκή μουσική: Το έδαφος για να χτίσω το σπίτι μου»

Από την πλευρά του, ο κ. Νταλάρας εξέφρασε τη χαρά του για το γεγονός ότι η δεύτερη πατρίδα του, η Σύρος, που αγάπησε πριν από 31 χρόνια, διοργανώνει ένα μοναδικό φεστιβάλ, αφιερωμένο στη μουσική που αποτέλεσε το έδαφος για να φτιάξει το «σπίτι» του, το ρεμπέτικο. Υπογράμμισε μάλιστα πως ο ίδιος θα βρίσκεται πάντοτε δίπλα σε κάθε προσπάθεια ανάδειξης της καλής μουσικής. «Μη διστάσετε , μη διστάσετε ποτέ να απευθυνθείτε σε εμάς για το θέμα της μουσικής και του πολιτισμού» δήλωσε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι θα καταβάλλει κάθε προσπάθεια για την ενθάρρυνση των μουσικών που δραστηριοποιούνται στο νησί της Σύρου, αλλά και για τη συνεργασία με καταξιωμένους μουσικούς της χώρας μας. Δήλωσε επίσης ενθουσιασμένος που η έναρξη του νέου αυτού πολιτιστικού θεσμού συμπίπτει χρονικά με τον εορτασμό των 190 χρόνων της Ερμούπολης, μιας πόλης μαγικής. «Αν  σκεφτούμε τις συνθήκες κατά τις οποίες γεννήθηκε η Ερμούπολη και τον τρόπο που συμπεριφέρθηκε η τοπική κοινωνία, τότε μιλάμε για ένα σημαντικό ανθρώπινο επίτευγμα, που κατέστησε την Ερμούπολη έναν ιστορικό σταθμό. Θα ήθελα να είμαι όρθιος και να ζω στα 200 χρόνια της πόλης για να είμαι εδώ.», επεσήμανε.

Αναφερόμενος στον φίλο και συνεργάτη του Βαγγέλη Τρίγκα, ο κ. Νταλάρας τον χαρακτήρισε σπουδαίο δάσκαλο, μοναδικό στο είδος του. «Οι μαθητές του βρίσκονται σε κάθε γωνιά του πλανήτη, όπως τον Καναδά και τη Σκανδιναβία. Χάρη στην αγάπη και το σεβασμό του στη μουσική και το μπουζούκι, δεν παίζει ως ένας επαγγελματίας που προσπαθεί να βγάλει το μεροκάματο για να ζήσει την οικογένειά του, αλλά έχοντας διανύσει όλες αυτές τις μουσικές διαδρομές και έχοντας μελετήσει την ιστορία του μπουζουκιού, έχει καταφέρει να ξεχωρίσει».

«Ο Βαμβακάρης και ο Τσιτσάνης είναι λαϊκοί ήρωες»

Επιπλέον, κατέστησε γνωστό ότι η ρεμπέτικη μουσική είναι διαδεδομένη και στο εξωτερικό, με ρεμπέτικα συγκροτήματα στη Σκανδιναβία, την Ολλανδία και τη Γερμανία, στα οποία ο ίδιος θα απευθύνει πρόσκληση για συμμετοχή σε επόμενες διοργανώσεις.

Μεταξύ άλλων, τόνισε ότι στο πέρασμα του χρόνου, σε πολλά λιμάνια του κόσμου, στην Αμβέρσα, στη Νίκαια, στη Μασσαλία, στην Κούβα και όπου αλλού υπήρχαν Έλληνες ναυτικοί, δημιουργήθηκαν κουτούκια όπου «βασίλευε» το ρεμπέτικο. «Με τα χρόνια, ο Βαμβακάρης και ο Τσιτσάνης έγιναν «λαϊκοί ήρωες, που κρύβουν από πίσω τους έναν θρύλο. Οι θρύλοι του Θησέα και του Ηρακλή είναι φανταστικοί. Όμως, ο θρύλος του Τσιτσάνη, του Βαμβακάρη και του Θεοδωράκη είναι πραγματικός γιατί άφησαν έργο που το πιάνουμε στα χέρια μας, το τραγουδάμε, το παίζουμε» σημείωσε, προσθέτοντας πως «η αξία του σύγχρονου θρύλου έχει πολύ πιο πραγματιστικό ενδιαφέρον γι’ αυτούς που μπορούν και έρχονται σε επαφή με το έργο τους». Για το λόγο αυτό, σε πολλές χώρες της Ευρώπης υπάρχουν μουσικοί που θαυμάζουν τον ελληνικό τρόπο ζωής και το γεωγραφικό στίγμα της χώρας και παραλληλίζουν το μπλουζ νέγρικο με το ρεμπέτικο τραγούδι.

«Ο Απόλλωνας ζητάει σιγά σιγά τον Μάρκο»

Τέλος, ο κ. Ελευθερίου ευχήθηκε καλή επιτυχία στο φεστιβάλ και ανέγνωσε ένα απόσπασμα από τον 5ο τόμο του Θεάτρου της Ερμούπολης  με τίτλο «Θέατρο, μουσική παιδεία, κοινωνική ζωή» που μας μεταφέρει στη Σύρο του 1935. Ωστόσο, εξέφρασε την έκπληξή του για το γεγονός ότι στο Θέατρο Απόλλων διοργανώνονται εκδηλώσεις αφιερωμένες στον Μάρκο Βαμβακάρη, υποστηρίζοντας ότι ο ίδιος πιθανότατα να μην το ζητούσε ποτέ. Η εκτίμηση αυτή «πυροδότησε» την απάντηση του κ. Νταλάρα, ο οποίος τόνισε ότι «ο Μάρκος δεν θα ζητούσε ποτέ να πάει στον Απόλλωνα, αλλά ο Απόλλωνας ζητάει σιγά σιγά τον Μάρκο».