Εικονικός αργαλειός

Παρουσίαση και πιλοτική εφαρμογή του διαδραστικού συστήματος «Loom» που δημιουργήθηκε και αναπτύχθηκε από το Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου στη Σύρο πραγματοποιήθηκε την περασμένη Τρίτη στο Βιομηχανικό Μουσείο Ερμούπολης.

Στην πιλοτική εφαρμογή συμμετείχαν οι μαθητές της ΣΤ’ τάξης του 3ου Δημοτικού Σχολείου Ερμούπολης.

Το σύστημα «Loom» απαρτίζεται από μια πρωτότυπη μακέτα αργαλειού συνδεδεμένη με μια οθόνη αφής στην οποία προβάλλεται ένας εικονικός αργαλειός- αντίστοιχος της μακέτας. Το σύστημα προσκαλεί τον χρήστη να υφάνει σ αυτόν, χρησιμοποιώντας σαν “ποντίκι και πληκτρολόγιο” (διεπαφή) την πρωτότυπη μακέτα. Ο επισκέπτης μπαίνει στη διαδικασία να υφάνει και αποκτά μια ιδέα για τον τρόπο λειτουργίας του πραγματικού αργαλειού. Οι τεχνολογίες που χρησιμοποιήθηκαν ήταν το περιβάλλον ανάπτυξης λογισμικού Unity, η πλατφόρμα ψηφιακών κυκλωμάτων Arduino και τα περιβάλλοντα τρισδιάστατης μοντελοποίησης 3ds Max&Creoparametric.

Η ομάδα του «Loom» αποτελείται από τους φοιτητές Αναστάσιο Δημητρόπουλο, Κωνσταντίνο Δημητρόπουλο, Αγγελική Κυριακού, Μάξιμο Μαλεβίτη, Στυλιανό Συρρή και Στέλλα Βάκα, οι οποίοι καθοδηγήθηκαν από τους διδάσκοντες Σπύρο Βοσινάκη, Δημήτρη Ζήση, Παναγιώτη Κουτσαμπάση, Παναγιώτη Κυριακουλάκο και Μόδεστο Σταυράκη.

Αξιοποίηση νέων τεχνολογιών

«Το σύστημα Loom αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του μαθήματος Στούντιο Σχεδίασης Διαδραστικών Συστημάτων του ΤΜΣΠΣ, το οποίο διδάσκεται στο 9ο εξάμηνο» δηλώνει στην «Κοινή Γνώμη» ο διδάσκων Παναγιώτης Κουτσαμπάσης, σημειώνοντας ότι οι σπουδαστές είναι πια ώριμοι και έτοιμοι να δημιουργήσουν κάτι πιο ολοκληρωμένο. Για το τρέχον έτος, η θεματική των εργασιών ήταν η αξιοποίηση σύγχρονων διαδραστικών τεχνολογιών για την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της Σύρου και της Ερμούπολης. Κατά τη διάρκεια του μαθήματος, οι φοιτητές επισκέφτηκαν αρκετές φορές το μουσείο για να εμπνευστούν και να διερευνήσουν το θέμα της εργασίας τους. Καθοριστική ήταν η συμβολή τόσο της Αντιδημάρχου Πολιτισμού Θωμαής Μενδρινού και του υπευθύνου του Μουσείου Αχιλλέα Δημητρόπουλου, όσο και του Συλλόγου Φίλων Τεχνικού Πολιτισμού Ερμούπολης.

Αλληλοεπίδραση σ’ ένα ψηφιακό περιβάλλον

«Μετά την περυσινή συνεργασία μας με το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης και το Μουσείο Μαρμαροτεχνίας της Τήνου, αποφασίσαμε φέτος να επικεντρωθούμε στην Ερμούπολη, κάτι που επιθυμούσαμε επί σειρά ετών» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Κουτσαμπάσης. Στο πλαίσιο αυτό, η ομάδα πραγματοποίησε τον Οκτώβριο του 2016 εκπαιδευτική επίσκεψη στο Βιομηχανικό Μουσείο, όπου τα παιδιά εμπνεύστηκαν από το χώρο και τα εκθέματά του τη δημιουργία διαφόρων εφαρμογών, μεταξύ αυτών και του «Loom». «Βασιζόμενοι στο λεγόμενο φυσικό υπολογισμό, χρησιμοποιούμε συσκευές ή αντικείμενα τα οποία μπορούμε να πιάσουμε και να αγγίξουμε προκειμένου να αλληλοεπιδράσουν με ένα ψηφιακό περιβάλλον. Το συγκεκριμένο φυσικό αντικείμενο είναι ένα ομοίωμα ενός αργαλειού». Όπως τόνισε, στόχος της εφαρμογής είναι να δείξει απλοποιημένα τη λειτουργία ενός αργαλειού και να ευαισθητοποιήσει τους επισκέπτες  του μουσείου και ιδιαίτερα τα παιδιά που προσελκύονται εύκολα από τις νέες τεχνολογίες, προκειμένου να συνειδητοποιήσουν και να αντιληφθούν τον κόπο των γιαγιάδων μας για την κατασκευή υφασμάτων, τα οποία σήμερα αγοράζουμε έτοιμα.

Ωστόσο, ο κ. Κουτσαμπάσης διευκρίνισε πως για την πλήρη λειτουργία της συγκεκριμένης εφαρμογής, απαιτείται επιπλέον δουλειά, η οποία είναι αδύνατη στο πλαίσιο ενός πανεπιστημιακού μαθήματος. «Ο φοιτητής θα κοιτάξει το βασικό σενάριο λειτουργίας. Για την αποτελεσματική ανάπτυξη της εφαρμογής χρειάζεται περισσότερος χρόνος», ανέφερε χαρακτηριστικά, καθιστώντας σαφές ότι η εξέλιξη και η τελειοποίηση του συστήματος είναι κάτι που θα ενδιέφερε πολύ το ΤΜΣΠΣ.

Ολοκληρωμένη και πιο ευχάριστη εμπειρία

Όπως τόνισε, μέχρι σήμερα στην Ελλάδα δεν έχουν αξιοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό οι διαδραστικές τεχνολογίες στα μουσεία και σε χώρους πολιτισμού, όπως είναι οι Αρχαιολογικοί χώροι ή πόλεις με έντονο ιστορικό ενδιαφέρον (βλέπε Ερμούπολη).

«Για παράδειγμα, μέσα από φορητά τηλέφωνα και οδηγούς, θα μπορούσαμε να αναδείξουμε τον πολιτισμό, την ιστορία και τους ανθρώπους του τόπου μας, δεδομένου ότι η Ελλάδα έχει το μεγαλύτερο πολιτιστικό απόθεμα από κάθε άλλη χώρα» υπογράμμισε, εκτιμώντας ότι εφαρμογές, όπως αυτές, θα μπορούσαν να αναδείξουν στο έπακρο και τον πλούτο σημαντικών πολιτιστικών χώρων της Σύρου, όπως το Βιομηχανικό Μουσείο Ερμούπολης. «Οι ξεναγήσεις που πραγματοποιεί ο κ. Δημητρόπουλος είναι εξαιρετικές, αλλά σίγουρα η τεχνολογία θα βοηθούσε τόσο τον ίδιο, όσο και όλους εμάς που το επισκεπτόμαστε, έτσι ώστε να έχουμε μια πιο ολοκληρωμένη και πιο ευχάριστη εμπειρία».

Υποστήριξε, μάλιστα, πως το Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων μπορεί να συμβάλει σε αυτή την προσπάθεια, δεδομένου ότι το εκπαιδευτικό προσωπικό του διαθέτει τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες, καταπιάνεται με απαιτητικά και πρωτότυπα projects και συμμετέχει σε επιτροπές συνεδρίων και ευρωπαϊκών προγραμμάτων.

Απαραίτητη η εξεύρεση πόρων

Δεν έκρυβε βέβαια ότι, απαραίτητη προϋπόθεση για την υλοποίηση αυτού του στόχου αποτελεί η εξεύρεση πόρων ή προκήρυξη κάποιου έργου που να σχετίζεται με διαδραστικές τεχνολογίες στα μουσεία για την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της Σύρου. « Δεν ξέρουμε κατά πόσο είναι δυνατόν να χρηματοδοτηθούν αυτές οι δράσεις από τοπικούς φορείς όπως ο Δήμος ή η Περιφέρεια, ή αν θα πρέπει να αναζητήσουμε γενικότερα, πιο μακριά. Βέβαια, η αλήθεια είναι ότι τέτοιες χρηματοδοτήσεις στην Ελλάδα είναι πολύ λίγες και όταν τις αναζητάς υπάρχει τόσος πολύς ανταγωνισμός που συνήθως δεν καταφέρνεις κάτι, επομένως αν μπορεί να γίνει κάτι σε τοπικό επίπεδο, θα ήταν το ιδανικό», τόνισε ο κ. Κουτσαμπάσης.

Καταλήγοντας, υποστήριξε ότι με τους απαραίτητους πόρους, το Βιομηχανικό Μουσείο θα μπορούσε να καταστεί ένας χώρος διαδραστικός με οθόνες που θα έδιναν στον επισκέπτη την ευκαιρία να ακούσει πληροφορίες για τα εκθέματα και να δει μέσα από τρισδιάστατα μοντέλα τον τρόπο λειτουργίας μιας μηχανής και το εσωτερικό της. «Δυστυχώς, αυτό δεν μπορεί να το δει τώρα στο μουσείο. Μπορεί οι περιγραφές του κ. Αχιλλέα να είναι εξαιρετικές, αλλά η ύπαρξη ενός ψηφιακού περιβάλλοντος θα ήταν σίγουρα συμπληρωματική».