Ο Πρωτοκυκλαδικός Πολιτισμός… απογειώνεται

Στο Επίπεδο Αφίξεων του Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών θα φιλοξενείται από 27 Ιουλίου έως και 31 Δεκεμβρίου 2017 η έκθεση με τίτλο «Ταξίδι στον Κυκλαδικό Πολιτισμό», του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.

Στο πλαίσιο της συνεργασίας που ανακοίνωσαν ήδη από το 2011, το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης και ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών, κατά την οποία σε ειδικούς εκθεσιακούς χώρους του αεροδρομίου παρουσιάζονται ανά περιόδους αποσπάσματα από μεγάλες περιοδικές εκθέσεις ή μόνιμες συλλογές του Μουσείου, το «Ελ. Βενιζέλος» φιλοξενεί και φέτος, εν όψει της κορύφωσης της φετινής τουριστικής περιόδου, αλλά και έως το τέλος του έτους, αποσπάσματα από την έκθεση, που επιμελήθηκε ο Διευθυντής του Μουσείου, κ. Νικόλαος Σταμπολίδης, «Ταξίδι στον Κυκλαδικό Πολιτισμό».

Οπτικοακουστική συμπύκνωση 1.000 χρόνων ιστορίας

Η έκθεση, την οποία θα μπορούν, τόσο οι Έλληνες, όσο και οι ξένοι επιβάτες να επισκεφτούν μέσα στους χώρους του Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, αποτελεί μια συνοπτική παρουσίαση της μεγάλης έκθεσης «Κυκλαδική Κοινωνία, 5.000 χρόνια πριν» που διοργάνωσε φέτος το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης για τη συμπλήρωση 30 χρόνων λειτουργίας, υπό την επιμέλεια του Διευθυντή του, Καθηγητή, κ. Νικόλαου Σταμπολίδη. Καθώς έως σήμερα δεν υπάρχουν τεκμήρια γραφής της Πρωτοκυκλαδικής Περιόδου, η έκθεση  επιχειρούσε να αναγνώσει με απλό και εύληπτο τρόπο τη δομή της κοινωνίας των Κυκλάδων κατά την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού (3200 έως 2000 π.Χ.), το φυσικό περιβάλλον στο οποίο ζούσαν οι άνθρωποι, τις ασχολίες τους, τις κοινωνικές ή θρησκευτικές εκδηλώσεις, τις πίστεις και τις δοξασίες τους.

Το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης προσφέρει στους επισκέπτες του Αεροδρομίου μία συνοπτική παρουσίαση αυτής της έκθεσης για να γνωρίσουν τον Πρωτοκυκλαδικό Πολιτισμό, μέσα από φωτογραφίες αλλά κυρίως  μέσα από μια ταινία-ποίημα 4 λεπτών σε σενάριο-αφήγηση του Καθηγητή, κ. Νικόλαου Σταμπολίδη, σκηνοθεσία κ. Τζώρτζη Γρηγοράκη, μουσική κ. Μαριλένας Ορφανού και παραγωγή του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης και της Haos Film (Μαρία Χατζάκου, Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη). Η ταινία προβάλλει αντιπροσωπευτικά δείγματα του πολιτισμού αυτού, συμπυκνώνοντας τη ζωή και τη δημιουργία της Κυκλαδικής Κοινωνίας, 5.000 χρόνια πριν.

Το απόκρημνο γεωγραφικό ανάγλυφο, ο θαλάσσιος περιορισμός και η ανάγκη ώθησαν τη δημιουργία ενός ανθρωποκεντρικού πολιτισμού, όπου η ανθρώπινη μορφή (γυναικεία & ανδρική) σε ειδώλια κυριαρχεί, μιλώντας εύγλωττα για την κοινωνική ιεραρχία, τις ασχολίες, τις πίστεις και τις δοξασίες των προϊστορικών Κυκλαδιτών. Μέσα από την έκθεση, οι επισκέπτες του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών θα πάρουν μια πρώτη εικόνα για το πώς ήταν οι Κυκλάδες το 3000  π.Χ., πριν επισκεφθούν σήμερα τα νησιά του Αιγαίου.

Γνωρίζοντας σε βάθος τους Πρωτοκυκλαδίτες

Συμπληρώνοντας το 2016 τα 30 χρόνια δημιουργικής παρουσίας του το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, διοργάνωσε την έκθεση με τίτλο «Κυκλαδική Κοινωνία 5000 χρόνια πριν»,  υπό την επιμέλεια του Διευθυντή του, Καθηγητή Νίκου Σταμπολίδη, η οποία συνδιοργανώθηκε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και περιελάμβανε 191 αρχαία αντικείμενα, από τη συλλογή του ίδιου του Μουσείου, την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, 98 έργα από τα Μουσεία Νάξου, Απειράνθου, Σύρου και Πάρου, καθώς και από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και το Μουσείο Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου.

Όπως ανέφερε η σχετική ανακοίνωση του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, αναφορικά με την έκθεση για την Κυκλαδική Κοινωνία 5.000 χρόνια πριν, η πρωταρχική θεώρησή των ειδωλίων, με μια αυστηρή τυπολογική παρουσίαση και η λαθρανασκαφική απόσπαση της πλειονότητας από την αρχαιολογική τους συνάφεια, στέρησε τους συσχετισμούς των αρχαιολογικών εκθεμάτων με τις πολιτισμικές εξελίξεις της κοινωνίας που τα παρήγαγε. Η έκθεση έρχεται  να καλύψει αυτό το κενό χωρίς να παραλείψει να θίξει και την αρχαιοκαπηλία, που έπληξε βαρύτατα τον κυκλαδικό πολιτισμό. Αναδεικνύει δε με λιτό, αισθητικά προσεγμένο αλλά συγχρόνως κατανοητό τρόπο, τη ζωή και τις ασχολίες των ανθρώπων των Κυκλάδων 5000 χρόνια πριν.

Η μεγάλη έκθεση επιμέλειας κ. Νικόλαου Σταμπολίδη περιλάμβανε θεματικές ενότητες, όπως οι πυρήνες της πρωτοκυκλαδικής κοινωνίας, με την παρουσίαση ειδωλίων ανδρών και γυναικών, που σχετίζονται με τη γονιμότητα, την αναπαραγωγή και τις οικογενειακές σχέσεις, οι ασχολίες, οι τέχνες και οι τεχνικές, όπου παρουσιαζόταν το σύνολο του φάσματος των ασχολιών των κατοίκων των Κυκλάδων της Πρωτοκυκλαδικής περιόδου, αναφορικά με τις αγροτοκτηνοτροφικές ασχολίες, τα εργαλεία και τις τέχνες, ματιές στην κοινωνική ζωή των πρωτοκυκλαδιτών, με παρουσίαση κοινωνικών ή τελετουργικών συνηθειών κατά την 3η χιλιετία π.Χ, τη σημασία της μουσική, του ποτού και του χορού. Επιπλέον, η έκθεση αναφερόταν στην κοινωνική ιεραρχία, μέσα από εμβλήματα εξουσίας, διακριτικά υψηλής κοινωνικής τάξης, αλλά και την αντιστοιχία στην τέχνη των ειδωλίων. Τέλος, παρουσιάζονται επίσης το «αγγείο των περιστεριών», τηγανόσχημο σκεύος με παραστάσεις κυμάτων και αστρικών συμβόλων αλλά και του γυναικείου ηβικού τριγώνου, κέρνοι και άλλα αντικείμενα, τα οποία έχουν σχετιστεί με την ύπαρξη θρησκευτικών και μεταφυσικών αντιλήψεων και την άσκηση τελετουργιών κατά την Πρωτοκυκλαδική περίοδο.