Εν χορδαίς και οργάνοις

Με την έναρξη του 2^ου Φεστιβάλ Ρεμπέτικου, που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 30 Αυγούστου, στην έπαυλη Τσιρομπινά, έγινε η πρώτη επίσημη παρουσίαση του μουσικού πυρήνα, του «Εν χορδαίς και οργάνοις», που συστήνεται στη Σύρο, με την υποστήριξη του Σταύρου Ξαρχάκου.

Ένας ώριμος δημιουργός, με την σπίθα της έμπνευσης ενός αγέραστου νου, με το κοίταγμα του κριτή και του ερευνητή συνάμα, με την ορμή και τον ενθουσιασμό του πρωτόβγαλτου.

Ο Σταύρος Ξαρχάκος ήρθε και θεμέλιωσε τα όνειρο του στη Σύρο, συνοδεύοντας το «εν χορδαίς και οργάνοις», για να μετουσιώσει σε πράξη το νόημα της μουσικής παιδείας, της καλλιέργειας και της βαθιάς γνώσης, όλα ως στοιχεία που διαμορφώνουν έναν ανοιχτό νου.

Ο μαέστρος, με ρίζες βαθιές στη Σύρα, από τον παππού, εκ μητρός, καπετάν Γιάννη Κανακάρη, δεν προσπερνά τους άρρηκτους δεσμούς του με το νησί, αλλά τους ενισχύει, επιλέγοντας αυτό τον τόπο ως τον χώρο υποδοχής του ονείρου του.

Επιζητώντας  τη διατήρηση της λαϊκότητας του πολιτιστικού στοιχείου της μουσικής ρίζας του τόπου, ο μαέστρος, θέλησε να μετουσιώσει σε πράξη το όραμα του για την λαϊκή μουσική παιδεία.

Η Σύρα, που έχει άρρηκτους δεσμούς με το ρεμπέτικο της σχολής του Πειραιά, με ορόσημο της τον Μάρκο Βαμβακάρη, αποτελεί τον ιδανικό τόπο να ανθίσει το όνειρο της πραγματικής σπουδής επάνω στον δρόμο του Πατριάρχη του ρεμπέτικου.

Μικροί ακόλουθοι του δρόμου του Μάρκου Βαμβακάρη, οι πιτσιρικάδες του μουσικού πυρήνα που δημιουργείται στην πρωτεύουσα των Κυκλάδων, είναι αυτοί που θα κοινωνήσουν την ουσία της μουσικής παιδείας, με στόχευση όχι να λειτουργήσουν ως «μπουλούκι» μιας μικρής τοπικής μπάντας, αλλά να εμβαθύνουν στην ουσία των λαϊκών μουσικών μυστικών και να γίνουν οι μελλοντικοί επιδέξιοι σολίστες του χώρου.

Η μεταφορά της γνώσης, θα γίνει στη δημιουργική κυψέλη του «Εν Χορδαίς και Οργάνοις», όπου χωρίς καμία ματαιοδοξία επιδεικτικότητας, μακριά από φτηνές κινήσεις εντυπωσιασμού, από δεξιοτέχνες του χώρου της λαϊκής μουσικής, που έχουν σταθεί με σεβασμό απέναντι στη μουσική και έχουν μεταλάβει κατανυκτικά τα λόγια, τις νότες, την μαεστρία των μεγάλων λαϊκών δημιουργών.

Ο δρόμος είναι από χρόνια χαραγμένος, η πίστη στην ουσιαστική μουσική παιδεία υπάρχει, οι πιστοί διάκονοι της λαϊκής μουσικής έτοιμοι να την μεταδώσουν και το όραμα μόλις ένα βήμα πριν την υλοποίηση.

Το πέρασμα στη γνώση

Πλέον το «Μυστικό μπουζούκι», του Αρίστου Βαμβακούση, «φανερώνεται» και με τη βοήθεια πολλών φίλων αλλά και της τοπικής εκκλησίας, έρχεται να ενσωματωθεί στο νεοϊδρυθέν μη κερδοσκοπικό σωματείο, με την επωνυμία «Εν Χορδαίς & Οργάνοις». Σ΄ ένα διώροφο κτίριο του 1830, πλήρως ανακαινισμένο, στο κέντρο της Ερμούπολης στη Σύρα, θα στεγάζεται η Μεγάλη του Μάρκου Σχολή, η οποία ξεκινά την λειτουργία της τον Οκτώβρη του 2017.

Η γνώση που θα προσφέρει θα αποκτηθεί σταδιακά, σε χρονική διάρκεια εξαετίας, μέσα από την μελέτη της λαϊκής μουσικής και του αστικού λαϊκού τραγουδιού, όπως αυτό ξεκίνησε να εκφράζεται με τη γέννηση της λαϊκής ορχήστρας, της λεγόμενης «Πειραιώτικης Σχολής» από το Μάρκο, τη συνέχειά της – ενδεικτικά – από τον Τσιτσάνη, τον Παπαϊωάννου, το Χιώτη και το Ζαμπέτα, φτάνοντας μέχρι τους σύγχρονους μεγάλους συνθέτες Θεοδωράκη, Χατζιδάκι, Ξαρχάκο κ.α.

Αναγνωρίζοντας τη συμβολή της Βυζαντινής μουσικής στη μουσική παιδεία της Ελλάδας, δεν θα μπορούσε να παραγνωριστεί η ανάγκη μύησης και στους βυζαντινούς μουσικούς δρόμους.

Παράλληλα, όλη η μετάδοση γνώσης θα εμπλουτίζεται με σεμινάρια και εκπαιδευτικές ημερίδες, με τη συμμετοχή δεξιοτεχνών της λαϊκής μουσικής, μουσικολόγων, ιστορικών, λαογράφων και άλλων διακεκριμένων δημιουργών στον χώρο της λαϊκής παιδείας.

Τα μουσικά όργανα τα οποία θα κληθούν να ανακαλύψουν οι μικροί εκπαιδευόμενοι ώσπου αυτά να αναδείξουν τους ήχους τους και να αποδώσουν τα μελωδικά πατήματα της μουσικής γνώσης, είναι τα βασικά όργανα της λαϊκής ορχήστρας, το τρίχορδο μπουζούκι, ο τζουράς και ο μπαγλαμάς, η  κιθάρα και το κοντραμπάσο, το ακορντεόν και το πιάνο.

Στο πόνημα αυτό θα λειτουργήσουν ως μουσικοί παιδαγωγοί, ο σολίστας του τρίχορδου μπουζουκιού, Αρίστος Βαμβακούσης, ο κοντραμπασίστας και κιθαρίστας, Αντώνης Τζήκας, ο ακορντεονίστας και λαϊκός πιανίστας, Δημήτρης Μαραγκός και ο καθηγητής Βυζαντινής Εκκλησιαστικής Μουσικής, Βασίλης Χασανδρινός.