«Ο νους του ήταν διαρκώς στην Ερμούπολη»

Χειρόγραφα, φωτογραφίες, έντυπα λογίων και λογοτεχνών, θεατρικά προγράμματα, στίχοι, παρτιτούρες και σπάνιες εκδόσεις, περιλαμβάνονται στο πλούσιο υλικό που έχει δωρίσει ο Μάνος Ελευθερίου στα ΓΑΚ- Αρχεία Νομού Κυκλάδων.

Δείγματα από όλες τις ενότητες των δωρεών του εκτίθενται στο χώρο της υπηρεσίας έως την Παρασκευή 17 Αυγούστου 2018, σε ένδειξη τιμής και σεβασμού στη μνήμη του σπουδαίου ποιητή, στιχουργού, λογοτέχνη, παθιασμένου συλλέκτη και μεγάλου φίλου των Αρχείων.

«Ο Μάνος Ελευθερίου μας έπαιρνε διαρκώς τηλέφωνο και μας έστελνε πράγματα. Ο νους του ήταν συνεχώς στην Ερμούπολη», δηλώνει στην «Κοινή Γνώμη» η προϊσταμένη της υπηρεσίας, Αγγελική Ψιλοπούλου. «Σκεφτόταν τι θα εξασφαλίσει από δημοπρασίες ή τι θα αγοράσει από βιβλιοπωλεία για να μας τα στείλει», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Ανεκτίμητοι αρχειακοί «θησαυροί»

Ξεχωριστή θέση στο υλικό αυτό αποτελούν τα τεκμήρια για τους ποιητές Κωνσταντίνο Καβάφη και Κωστή Παλαμά. «Νομίζω ότι, έχουμε μία από τις καλύτερες συλλογές στην Ελλάδα». Σημειώνεται μάλιστα, πως το 2013, με αφορμή τα 150 χρόνια από τη γέννηση του Κωνσταντίνου Καβάφη, τα ΓΑΚ Νομού Κυκλάδων διοργανώσαν μία σχετική έκθεση και τίμησαν τον Μάνο Ελευθερίου, ο οποίος μίλησε στο κοινό για το συλλεκτικό του πάθος.

Ωστόσο, στο συγκεκριμένο υλικό, μπορεί κανείς να βρει κι άλλους πολλούς ανεκτίμητους «θησαυρούς». «Πολλοί καλλιτέχνες, είτε έγκριτοι είτε νεαροί που ξεκινούσαν την καριέρα τους, του έστελναν τα έργα τους για να τους πει τη γνώμη του. Ο ίδιος αφιέρωνε πνεύμα και χρόνο από τη ζωή του για να ασχοληθεί με όλους», τονίζει η κ. Ψιλοπούλου.

Οι επισκέπτες της έκθεσης «Τιμώντας τον Μάνο Ελευθερίου» μπορούν να θαυμάσουν φωτογραφίες από τη Σμύρνη, που συγκέντρωνε ο σπουδαίος δημιουργός και φυσικά μέρος από το ποικίλο αρχειακό, έντυπο και φωτογραφικό υλικό για την ηθοποιό Ελένη Παπαδάκη. Στην κατοχή του, είχε επίσης μέρος της προσωπικής της βιβλιοθήκης, είτε στα ελληνικά, είτε στα γερμανικά.

«Καταπληκτικά οργανωτικός, σαν να είχε σπουδάσει αρχειονομία»

Ο Μάνος Ελευθερίου, εκτός από τεκμήρια, είχε δωρίσει στην υπηρεσία και μεγάλο αριθμό λογοτεχνικών βιβλίων. «Επειδή, εμείς δεν έχουμε αυτόν τον χαρακτήρα, αποφασίσαμε από κοινού, να δοθούν στη βιβλιοθήκη και να κρατήσουμε μόνο τις συλλογές του Καβάφη και του Παλαμά».

Η πρώτη δωρεά του δημιουργού προς τα ΓΑΚ Νομού Κυκλάδων έγινε το 1992 και αφορούσε στο Ορφανοτροφείο θηλέων. Η κ. Ψιλοπούλου θυμάται με νοσταλγία τη μεταξύ τους επικοινωνία. «Είχε πάντα έγνοια αν παραλάβαμε αυτά που μας έστειλε. Λόγω του φόρτου, κάποιες φορές δεν προλαβαίναμε να τον ενημερώσουμε. Ο ίδιος έπαιρνε τηλέφωνο με αγωνία να μας ρωτήσει. Μας τα έστελνε μέσα σε όμορφα καλλιτεχνικά κουτιά, τα οποία ακριβοπλήρωνε. Ήταν όλα προσεγμένα».

Προσθέτει μάλιστα, πως ο Μάνος Ελευθερίου είχε καταπληκτική μνήμη και θυμόταν ακριβώς όλα όσα είχε δωρίσει κατά καιρούς. «Πρέπει να τα σημείωνε, αλλά έτσι κι αλλιώς, ήταν όλα τόσο καλά ταξινομημένα σαν να είχε σπουδάσει ο ίδιος αρχειονομία».

Η έκθεση «Τιμώντας τον Μάνο Ελευθερίου» λειτουργεί καθημερινά εκτός Σαββάτου, Κυριακής και Δεκαπενταύγουστου από τις 09:00 έως τις 14:00.