Ο θεσμός που έδωσε «πνοή» στον μεσαιωνικό οικισμό

Τους «Μικρούς Ξεναγούς» της Άνω Σύρου θα επιβραβεύσουν για το εθελοντικό έργο τους ο Δήμος Σύρου – Ερμούπολης και ο Πολιτιστικός Σύλλογος Άνω Σύρου, στο πλαίσιο της 13^ης Τσιπουροβραδιάς που θα πραγματοποιηθεί στις 25 Αυγούστου 2018, στην πηγή του Αγίου Αθανασίου.

Το θέμα εισηγήθηκε, στην τελευταία συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου, η Αντιδήμαρχος Πολιτισμού Θωμαή Μενδρινού, κατόπιν σχετικού αιτήματος του προέδρου του Πολιτιστικού Συλλόγου Άνω Σύρου, Μπάμπη Κουλούρα.

Ενθουσιασμένοι οι επισκέπτες

Με ομόφωνη απόφαση των μελών, ο Δήμος θα προσφέρει μετάλλια και επαίνους στα 22 παιδιά που κάθε Τρίτη προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στους επισκέπτες του μεσαιωνικού οικισμού, καθώς και αναμνηστική πλακέτα στη συντονίστρια του επιτυχημένου προγράμματος, Μαίρη Καράβα.

«Είναι σημαντικό να βραβεύσουμε τα παιδιά για τον εθελοντισμό και τη συνεχή προσφορά στους στον πολιτισμό και μάλιστα σε μια εκδήλωση στον φυσικό τους χώρου, παρουσία πλήθους κατοίκων και επισκεπτών του νησιού, κάποιους εκ των οποίων πιθανόν να έχουν ξεναγήσει ήδη στα σοκάκια του οικισμού», δήλωσε η κ. Μενδρινού στην «Κοινή Γνώμη».

Σύμφωνα με την Αντιδήμαρχο, είναι ευχάριστο το γεγονός, ότι κάθε χρόνο αυξάνεται ο αριθμός των παιδιών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, έναν θεσμό που ανέλαβε προσωπικά η Μαίρη Καράβα, επιτελώντας αξιόλογο έργο προς όφελος τόσο της νέας γενιάς Ανωσυριανών, όσο και του μεσαιωνικού οικισμού γενικότερα.

«Οι επισκέπτες μένουν ενθουσιασμένοι από την ξενάγηση των παιδιών και θεωρούμε ότι, ο Δήμος και οι φορείς πρέπει να στηρίζουν με κάθε τρόπο αυτή την προσπάθεια», ανέφερε χαρακτηριστικά. Καταλήγοντας, ευχαρίστησε εκ μέρους του Δήμου, το σύνολο των επαγγελματιών της Άνω Σύρου, οι οποίοι αγκαλιάζουν τα παιδιά και τους προσφέρουν διάφορα κεράσματα κάθε Πέμπτη.

Ξενάγηση με ιστορικά και βιωματικά στοιχεία

Ο θεσμός των «Μικρών Ξεναγών» της Άνω Σύρου ξεκίνησε το 2012. Η ιδέα έπεσε στο τραπέζι από τους τοπικούς επιχειρηματίες, στην προσπάθειά τους να βρουν τρόπους για να ζωντανέψει ξανά ο οικισμός. «Εκείνη την περίοδο τα πράγματα ήταν υποτονικά και ελάχιστες επιχειρήσεις λειτουργούσαν», περιγράφει στην «Κοινή Γνώμη» η Μαίρη Καράβα.

Αναζητώντας τη «χρυσή τομή» που θα έδινε και πάλι πνοή στην Άνω Σύρο, οι επαγγελματίες θυμήθηκαν τους «Μικρούς Ξεναγούς» που είχαν συσταθεί, επί Δημαρχίας Γεωργίου Πάπιτση, στο πλαίσιο του πολιτιστικού προγράμματος «Απανωσυριανά», τη δεκαετία του 1980. Η Μαίρη Καράβα ανέλαβε την αναβίωση του θεσμού με όσα παιδιά υπήρχαν τότε στον οικισμό, σε συνεργασία με τον εκπαιδευτικό Πέτρο Προβελλέγιο, ο οποίος σχεδίασε τον κορμό και το περιεχόμενο της ξενάγησης. Στην πορεία, το πρόγραμμα αναδιαμορφώθηκε και βελτιώθηκε ώστε η ξενάγηση να μην επικεντρώνεται μόνο σε ιστορικά και αρχιτεκτονικά στοιχεία, αλλά να είναι πλουσιότερη σε πληροφορίες που δίνουν μία συνολικότερη εικόνα στους επισκέπτες για την καθημερινότητα στον μεσαιωνικό οικισμό. Στην προσπάθεια αυτή συνέβαλε και η συγγραφέας Λουκρητία Δούναβη με κείμενα, βιωματικού χαρακτήρα, τα οποία αναφέρονται στον τρόπο ζωής των κατοίκων, κατά το παρελθόν, τότε που οι άνθρωποι πήγαιναν στην πηγή για να αντλήσουν νερό και να πλύνουν τα σεντόνια τους, τα οποία άπλωναν πάνω στις πέτρες για να στεγνώσουν, τότε που ο μανάβης περνούσε με τον γάιδαρο και ο ψαράς με το κοφίνι.

Από το Άνω Τέρμα έως το Μουσείο Μάρκου Βαμβακάρη

Την πρώτη χρονιά, στο πρόγραμμα συμμετείχαν λιγότερα από 10 παιδιά, ενώ σήμερα οι «Μικροί Ξεναγοί» της Άνω Σύρου φτάνουν τους 22. Οι ξεναγήσεις πραγματοποιούνται κάθε Τρίτη και περιλαμβάνουν 15 στάσεις. Οι ομαδούλες που, αποτελούνται από ένα μεγαλύτερο ηλικιακά παιδί, ένα μεσαίο και ένα μικρό, ξεκινούν από το Άνω Τέρμα και καταλήγουν μαζί με τους επισκέπτες στο Μουσείο Μάρκου Βαμβακάρη στην Πιάτσα.

Το 90% των παιδιών είναι Ανωσυριανά. Αυτά είτε μένουν στον μεσαιωνικό οικισμό, είτε κάποιος από τους γονείς τους έχει καταγωγή από την Άνω Σύρο.

«Το σημαντικότερο για μένα είναι ότι, το πρόγραμμα έδωσε τη δυνατότητα στα παιδιά να συνειδητοποιήσουν πού ζουν. Να αντιληφθούν τη μοναδικότητα του οικισμού. Να σχηματίσουν άποψη και να κατανοήσουν την επιτακτική ανάγκη να διατηρηθεί η ομοιομορφία στη φυσιογνωμία της Άνω Σύρου», εξηγεί η κ. Καράβα.

Προσθέτει δε, ότι οι συμμετέχοντες είναι πλέον σε θέση να εκφέρουν γνώμη για τις σύγχρονες παρεμβάσεις που πραγματοποιούνται κατά καιρούς στα κτίρια, ενώ χρησιμοποιούν με ευκολία λέξεις όπως «παραδοσιακός και μεσαιωνικός οικισμός», που κάποτε δε γνώριζαν ή δεν καταλάβαιναν.

Επιπλέον, τα παιδιά, πέρα από Ξεναγοί, έχουν γίνει και πολύ καλοί φίλοι. «Κάνουν καταπληκτική παρέα μεταξύ τους. Ο Παναγιώτης Αλτουβάς, ο οποίος θα φοιτήσει φέτος στην Γ’ Λυκείου, έχει μάθει στους υπόλοιπους χορούς και σε κάθε Τσιπουροβραδιά ή σε εκδηλώσεις που διοργανώνει ο Μπάμπης Κουλούρας εντός του οικισμού, χορεύουν χασάπικο, συρτό, χασαποσέρβικο κ.α. Είναι φοβεροί», δηλώνει η υπεύθυνη.

Οι «Μικροί Ξεναγοί» θα συνεχίσουν να υποδέχονται τους επισκέπτες της Άνω Σύρου μέχρι και την πρώτη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, ανάλογα τιμητικά διπλώματα θα απονεμηθούν από τον Δήμο Σύρου – Ερμούπολης και στους «Μικρούς Ξεναγούς» της Ερμούπολης, την εκπαίδευση των οποίων ανέλαβε από φέτος ο υπεύθυνος του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης, Αχιλλέας Δημητρόπουλος.