“Συμπληρώνει το προϊστορικό Ακρωτήρι”

Στις δράσεις, που θα πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο της νέας περιόδου ανασκαφής στον πρωτοκυκλαδικό οικισμό στην Κοίμηση Θηρασιάς, συμβάλλει ενεργά, για μία ακόμη χρονιά, ο Δήμος Θήρας, με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου.

Ο οικισμός, που κάθε χρόνο φέρνει στην επιφάνεια νέα, πολύτιμα στοιχεία, καταλαμβάνει την κορυφή και τα ανώτερα πρανή επιβλητικού λόφου στο νότιο άκρο της σημερινής Θηρασίας, στο φρύδι της προεκρηξιακής καλδέρας, χρονολογείται στην Πρώιμη και Μέση Εποχή του Χαλκού και δίνει σημαντικά στοιχεία για το σύμπλεγμα Θήρας-Θηρασίας κατά τις πρωιμότερες φάσεις της Εποχής του Χαλκού. Η ανασκαφή διεξάγεται υπό την ευθύνη των Κ. Σμπόνια, από το Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Ι. Τζαχίλη, του Πανεπιστημίου Κρήτης και Μ. Ευσταθίου, εκ μέρους της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, με τη συνεργασία διεπιστημονικής ομάδας ερευνητών και την υποστήριξη του Δήμου Θήρας, του INSTAP και της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής.

“Ήπια ανάπτυξη με βάση την ανάδειξη της ιστορίας”

Το θέμα ήλθε προς συζήτηση, κατά την τελευταία συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Θήρας, μετά από ηλεκτρονική επιστολή της κ. Ίριδος Τζαχίλη και του κ. Κώστα Σμπόνια, προκειμένου ο Δήμος να συνεισφέρει, για τη νέα περίοδο ανασκαφής στη Θηρασιά, με το ποσό των 9.000 ευρώ, το οποίο και δικαιολογείται, στο πλαίσιο του αιτήματός τους.

Ξεκινώντας από μία σύντομη ενημέρωση, οι κ.κ. Τζαχίλη και Σμπόνιας σημειώνουν, πως “η ομάδα μας (Ιόνιο Πανεπιστήμιο, υπεύθυνος Κ. Σμπόνιας, Πανεπιστήμιο Κρήτης υπεύθυνη Ιρις Τζαχίλη, Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, υπεύθυνη Μ. Ευσταθίου) συνέχισε πέρυσι την ανασκαφή για πέμπτη χρονιά στη νότια Θηρασία, στη θέση Κοίμηση, έξω από το ομώνυμο μοναστήρι στα νότια και νοτιοανατολικά πλατώματα. Η ανασκαφή φέρνει στο φως έναν πρωτοκυκλαδικό και μεσοκυκλαδικό οικισμό της 3ης και των αρχών της 2ης χιλιετίας π.Χ., με μέτωπο προς την καλντέρα στα ανατολικά και το Ασπρονήσι στα νότια. Ο οικισμός της Κοίμησης προσφέρει σημαντικά στοιχεία για το σύμπλεγμα Θήρας-Θηρασίας κατά τις πρώιμες φάσεις της Εποχής του Χαλκού και συμπληρώνει την εικόνα από το προϊστορικό Ακρωτήρι, οι πρώιμες φάσεις του οποίου σώζονται με αποσπασματικό μόνο τρόπο κάτω από τα ερείπια της μεταγενέστερης πόλης της Ύστερης Εποχής του Χαλκού”.

Σύμφωνα με τους υπεύθυνους της ανασκαφής, “οι ανασκαφικές τομές κατά το 2018 διανοίχθηκαν στη νότια πλευρά του λόφου της Κοίμησης σε σημείο όπου κατά την γεωφυσική έρευνα είχαν εντοπιστεί πιθανά αρχιτεκτονικά κατάλοιπα εγκιβωτισμένα στα στρώματα της μινωικής έκρηξης. Εντοπίστηκαν μεγάλοι ευθύγραμμοι τοίχοι, ενώ ο σημαντικότερος ανεσκαμμένος χώρος κατέβαινε ανασκαφικά σε βάθος δύο μέτρων δίνοντας ενδιαφέροντα στοιχεία για τη χρήση του χώρου κατά την Μέση Εποχή του Χαλκού. Ένα άλλο σημαντικό έργο ήταν ο διασαφηνισμός των στρωμάτων και των δαπέδων σε άνδηρο στο κέντρο περίπου του ανασκαμμένου οικισμού. Έγιναν επίσης εργασίες στερέωσης καθώς και αποτύπωση του χώρου της ανασκαφής αλλά και της γενικής τοπογραφίας με χρήση ψηφιακού σαρωτή και drone”.

Τα αποτελέσματα της ανασκαφής, όπως υπενθυμίζουν οι υπεύθυνοι, παρουσιάστηκαν στους κατοίκους της Θηρασίας σε εκδήλωση στη Μονή της Κοίμησης στις 25 Αυγούστου του 2018 καθώς και στην ημερίδα που διοργάνωσε ο Σύλλογος Πολιτών Οίας σε συνεργασία με τον Δήμο Θήρας στην Οία στις 28 Οκτωβρίου 2018, με ομιλητές τους Ι. Τζαχίλη και Κ. Σμπόνια, ενώ τονίζουν, πως “η σημασία της ανασκαφής και των ευρημάτων της παρουσιάστηκαν επίσης σε δελτίο τύπου του Υπουργείου Πολιτισμού και προβλήθηκαν επίσης από το σύνολο του ελληνικού τύπου”, καθώς “μέσα από τα δημοσιεύματα αυτά προβάλλεται το νησί της Θηρασίας και το επιστημονικό έργο που διεξάγεται με τη στήριξη του Δήμου Θήρας. Η ανασκαφική έρευνα συμβάλλει επίσης συνολικά σε μία ήπια ανάπτυξη της Θηρασίας βασισμένης στην ανάδειξη της ιστορίας και των αρχαιολογικών χώρων του νησιού, για τους οποίους πολύ λίγα πράγματα είναι γνωστά μέχρι σήμερα”.

Μελέτη των ευρημάτων και συνέχιση της ανασκαφής για το 2019

Σε ό,τι αφορά στη νέα ανασκαφική περίοδο, οι εργασίες περιλαμβάνουν δύο πτυχές, η πρώτη εκ των οποίων αφορά στην έρευνα και θα διεξαχθεί από τις 15 Ιουνίου έως τις 30 Ιουνίου 2019 στο Μουσείο Προϊστορικής Θήρας στα Φηρά και σχετικά με τη μελέτη των ευρημάτων των προηγούμενων ετών. Στην μελέτη συμμετέχουν οι βασικοί συνεργάτες της έρευνας, περίπου 6 άτομα. Το δεύτερο κομμάτι περιλαμβάνει την καθαυτό ανασκαφή στη θέση Κοίμηση και θα διεξαχθεί από τις 6 Αυγούστου έως τις 30 Αυγούστου 2019. Υπολογίζεται ότι θα απασχοληθούν 17 περίπου εργαζόμενοι, τεχνίτες ανασκαφής, αρχιτέκτονες και αρχαιολόγοι.

Σύμφωνα με τους Τζαχίλη και Σμπόνια, ο προϋπολογισμός των εξόδων και συνεπώς το αίτημα για τα 9.000 ευρώ από το Δήμο Θήρας περιλαμβάνει:

• Για το πρώτο διάστημα εργασιών (Ιουνίου 2019) στο Μουσείο Προϊστορικής Θήρας αιτείται το ποσόν των 2.000 ευρώ για την κάλυψη των εξόδων φιλοξενίας έξι περίπου ερευνητών (έξοδα μετακίνησης, ενοικίαση αυτοκινήτου για το διάστημα αυτό και μερική κάλυψη των εξόδων διατροφής).

• Για τις ανασκαφικές εργασίες στην Κοίμηση (Αύγουστος 2018) υπολογίζεται το ποσόν των 7.000 ευρώ. Θα καλυφθούν οι δαπάνες φιλοξενίας που περιλαμβάνουν τις δαπάνες μετάβασης, διατροφής, μετακίνησης (ενοικίαση αυτοκινήτου) και μερικής διαμονής 17 περίπου ατόμων (τεχνίτες, αρχιτέκτονες, αρχαιολόγοι).

Οι υπεύθυνοι της ανασκαφής κλείνουν την ηλεκτρονική επιστολή τους, ευχόμενοι “ο δήμος να μας ενισχύσει και οι προσπάθειες όλων μας και οι δικές μας και του δήμου να έχουν ένα καλό αποτέλεσμα για την έρευνα και την πρόοδο της Θηρασίας”, με το Σώμα του Δημοτικού Συμβουλίου να στηρίζει, κατά πλειοψηφία, το αίτημα των αρχαιολόγων, για την πρόβλεψη των συγκεκριμένων δαπανών.