Η Παναγία του Αιγαίου

Ο Αύγουστος είναι ο μήνας της Παναγιάς και ο.... Δεκαπενταύγουστος είναι η ημέρα που η Εκκλησία μας τιμά την Κοίμηση της Θεοτόκου. Με συγκίνηση και ευλάβεια όλοι οι χριστιανοί πανηγυρίζουν. Τιμούμε την Θεοτόκο, την μητέρα του Ιησού στις 15 Αυγούστου. Η Παναγία είναι η ελπίδα κάθε απελπισμένου: “Την πάσαν ελπίδα μου εις Σε ανατίθημι. Μήτηρ του Ιησού, φύλαξέ με υπό την Σκέπην Σου”.

Η Θεοτόκος μοιράζει την αγάπη της σ' όλους τους ανθρώπους, απαλύνει τον πόνο των κατατρεγμένων, γίνεται το στήριγμα για τα θύματα της ζωής και της ιστορίας. Είναι η ύπαρξη εκείνη που ενώ έγινε η μητέρα του Ιησού, παραμένει πάντα σταθερά η μητέρα των ανθρώπων και πάντα είναι έτοιμη να ακούσει τους στεναγμούς και τις παρακλήσεις τους όταν την παρακαλούν και ζητούν τη βοήθειά της.

Η γιορτή της Παναγίας είναι η πιο σημαντική στον κύκλο των γιορτών της Ρωμιοσύνης. Εκατοντάδες πανηγύρια γίνονται πάντα σ' ολόκληρη τη χώρα με κατανυκτικές λειτουργίες κι ευλαβικές ολονυκτίες τιμούν την Παναγία που έφερε στον κόσμο τον Χριστό.

Η 15η Αυγούστου που είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, που δεν είναι μόνο η Μάνα του Ιησού, αλλά και η Μάνα του γένους των Ελλήνων και στέκει πάντα άγρυπνη, με τη φροντίδα της για τον άνθρωπο, όπως θέλει η λαϊκή μας παράδοση. Σε κάθε ακολουθία της εκκλησίας μνημονεύεται η Παναγία που ιδιαίτερα φροντίζει τον άνθρωπο. Στην καρδιά του Αυγούστου η εκκλησία τιμά την Κοίμηση της Θεοτόκου.

Η Κοίμηση της Παναγίας

“Η Παναγία μετά την πίκρα της για την Σταύρωση του Χριστού αλλά και το θαύμα της Αναστάσεως του, πήγε σύμφωνα με την παράδοση, να μείνει στο σπίτι του Ιωάννη , του αγαπητού μαθητή του Χριστού. Είχαν περάσει 11 χρόνια από τον θάνατό του... και τότε ένας Άγγελος την πλησίασε την 1η Αυγούστου και την ενημέρωσε να περιμένει την Κοίμησή της. Κύλησαν δεκατέσσερις μέρες και την 15η έγειρε το κεφάλι της γαλήνια στην αγκαλιά του Ιωάννη και αποκοιμήθηκε για πάντα. Σε ανάμνηση αυτού του γεγονότος τιμούμε την Κοίμηση της Θεοτόκου στις 15 Αυγούστου.

Δίπλα στον λαξευτό της τάφο στη Γεσθημανή, έξω από την Ιερουσαλήμ, τρεις μέρες και τρεις νύχτες οι Απόστολοι έψελναν υμνωδίες. Όταν μετά τρεις μέρες έφθασε και ο Θωμάς, άνοιξαν την λάρνακα για να την προσκυνήσει και... μια θεία ευωδία σκόρπισε τριγύρω. Σύμφωνα με τα γραπτά κείμενα, μέσα στον τάφο υπήρχε η “τίμια εσθήτα Της”. Και αυτήν την μετέφεραν στον περίφημο ναό των Βλαχερνών στην Κωνσταντινούπολη...”

Στον Ναό της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη, (όπως αναφέρουν οι ιστορικοί) γινόταν “ολονυκτία”, όπου κλήρος και λαός προσεύχονταν με θερμή πίστη. Σ' αυτήν την ολονυκτία διανυκτέρευε μαζί με τον κόσμο κι ο αυτοκράτορας.

Στις 23 Αυγούστου γιορτάζεται η “Απόδοσις Κοιμήσεως της Θεοτόκου” και στις 31 Αυγούστου γιορτάζεται η “Κατάθεση της Αγίας Ζώνης της Θεοτόκου”. Όπως θέλει η παράδοση, η Παναγία, λίγο πριν την Κοίμησή της, παρέδωσε τα ενδύματά της, σε φτωχές γυναίκες. Χρόνια αργότερα, όπως λένε οι γραφές, αναζητήθηκε και βρέθηκε η ζώνη της Θεοτόκου με την φροντίδα Βυζαντινού Αυτοκράτορα και τοποθετήθηκε στο ναό της Πόλης. Τεμάχιο της τίμιας Ζώνης σώζεται σήμερα, (όπως αναφέρουν), στο Άγιο Όρος .

Στην Καινή διαθήκη ο θάνατος ονομάζεται : “κοίμηση”και φυσικά τα νεκροταφεία ονομάζονται “κοιμητήρια”. Ο τάφος της Παναγίας σώζεται στα Ιεροσόλυμα στο χωριό Γεσθημανή και ανήκει στους Χριστιανούς, Καθολικούς και Ορθόδοξους.

Σε κώδικα του 11ου αιώνα που βρίσκεται στο Βατικανό, αναφέρεται μεταξύ άλλων, ότι η Αγία Ελένη έκτισε... “Εκκλησία εν Γεσθημανή επί του τάφου της Υπεραγίας Θεοτόκου...”

Δεκαπενταύγουστος. Η μεγάλη γιορτή της Ελλάδας και του Αιγαίου

Η Παναγία γιορτάζει σ' όλη τη χώρα μας και σ' όλα τα νησιά του αιγαίου πελάγους. Εκατοντάδες περίλαμπρες εκκλησίες, μοναστήρια και ταπεινά ξωκλήσια είναι αφιερωμένα στην χάρη της.

Τα περισσότερα γιορτάζουν το Δεκαπενταύγουστο, μετατρέποντας το αιγαίο σε ένα απέραντο,πανηγύρι. Οι εκκλησίες που γιορτάζουν στις Κυκλάδες :

Τήνος: Η Μεγαλόχαρη αποτελεί πανελλήνιο προσκύνημα .

Μύκονος: η Πανάχρα, η περίφημη Παραπορτιανή, το θαύμα της αιγαιοπελαγίτικης αρχιτεκτονικής . Η Παναγία η Τουρλιανή γιορτάζει στις 23 Αυγούστου.

Πάρος: η Εκατονταπυλιανή, ένα από τα σπουδαιότερα βυζαντινά μνημεία της Ελλάδας. Έχει συμπληρώσει 17 αιώνες ζωής.

Σαντορίνη: η Παναγία Επισκοπιανή, κτίστηκε τον 11ο αιώνα.

Νάξος: Παναγίας Απεραθίτισσα και το μοναστήρι στην Αγιά.

Σέριφος: Στο χωριό Παναγιά η εκκλησία χτίστηκε το 1,000 μ. Χ.

Σίφνος: Το μοναστήρι με το όνομα Παναγιά: “τόσο νερό” .

Άνδρος: Παναγιά η Θαλασσινή. Ένα εκκλησάκι πάνω στο βράχο, μέσα στη θάλασσα.

Αμοργός: Το Μοναστήρι της Παναγιάς της Χοζοβιώτισσας είναι ένα εντυπωσιακό κτίσμα πάνω σε μια μεγάλη απόκρημνη ακτή της Αμοργού με 40 μέτρα μήκος και μόλις 5 μέτρα πλάτος! Χτίστηκε το 1088 επί Αλεξίου Α' Κομνηνού.

Ίος: Παναγιά η Γκρεμιώτισσα.

Κέα: Το μοναστήρι της Παναγιάς της Καστριανής πάνω σ' ένα θαλασσοδαρμένο βράχο.

Κίμωλος: Παναγιά η Οδηγήτρια.

Κύθνος: Παναγιά του Νίκους στη χώρα και Παναγιά η Κανάλα.

Φολέγανδρος: Η εκκλησία της Κοιμήσεως, το έμβλημα του νησιού.

Δονούσα: Παναγιά η Ακαθή. Το γλέντι αρχίζει την παραμονή και κρατάει δύο μέρες.

Κουφονήσια: Η λειτουργία γίνεται στο Κάτω Κουφονήσι, στο μικρό εκκλησάκι του μόλου και τι γλέντι στο Πάνω Κουφονήσι.

Σίκινος: Παντάνασσα.

Σύρος: Ο Ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, η τρίκλιτη βασιλική, θεμελιώθηκε στην περιοχή των Ψαριανών το 1828. Στις 23 Οκτωβρίου 1943 βόμβα κατέστρεψε το ιερό Βήμα. Στον Ναό αυτό βρίσκεται και φυλάσσεται η Εικόνα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Η εικόνα φέρει ιδιόχειρη υπογραφή του Δομίνικου Θεοτοκόπουλου “Ελ Γκρέκο” και αποτελεί το πολυτιμότερο εκκλησιαστικό κειμήλιο του Ναού.

Η εικόνα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου του Δ. Θεοτοκόπουλου είναι ένα εξαιρετικό έργο της νεανικής ηλικίας του μεγάλου ζωγράφου, που δείχνει πόσο ώριμος τεχνίτης της βυζαντινής τέχνης ήταν σε πολύ νέα ηλικία στην Κρήτη. Έφυγε από την Ελλάδα το 1567 και αρίστευσε ως ζωγράφος στην Ευρώπη. Την υπογραφή του στην εικόνα της Κοιμήσεως ανεκάλυψε ο επιμελητής Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Γιώργος Μαστορόπουλος το 1983. του αξίζουν μεγάλες ευχαριστίες.

Ευχαριστίες και στους ιερείς της Κοιμήσεως που φροντίζουν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον την εικόνα, αλλά και τον Ναό της Κοιμήσεως.

Μαζί με τους Ορθοδόξους, εορτάζουν και Καθολικοί την Κοίμηση ή την Μετάσταση της Θεοτόκου. Καθολικές εκκλησίες της Μεταστάσεως της Θεοτόκου είναι στο Μάννα, στον Πάγο, στο Κίνι και στο Πισκοπειό, όπου εκεί ο Ναός, αρχικά ήταν Βυζαντινού ρυθμού.

Αγαπητοί φίλοι και φίλες, όσοι γιορτάζετε, σας εύχομαι, από καρδιάς Χρόνια Πολλά, Υγεία και ευτυχία στην οικογένειά σας.