«Το παρελθόν κατοικεί μέσα στο αγέννητο παρόν και μας καθορίζει»

Θρύλοι και γεγονότα συνδεδεμένα με το παρελθόν της Αμοργού, που φωτίζουν σημαντικές πτυχές της και οδηγούν σε μια διαφορετική αντίληψη της πορείας της ζωής μας, «ζωντανεύουν» μέσα από μία συναισθηματικά προικισμένη καλλιτεχνική παραγωγή.

Oι nomades artcore και η θεατρική ομάδα ενηλίκων στην Αμοργό, συνέλεξαν, κατέγραψαν και μοιράστηκαν με κατοίκους και επισκέπτες του νησιού, κατά τη φετινή καλοκαιρινή περίοδο, μοναδικές ιστορίες και παραμύθια με τοπικές ρίζες, σε μια ηχητική εγκατάσταση μέσα στο Λαογραφικό Μουσείο της Χώρας.

Σε αυτόν τον κύκλο αφηγήσεων, θα βρει κανείς ιστορίες για πειρατικές επιδρομές, για την εποχή της λέπρας όπως και δοξασίες για γυναίκες που με ένα βλέμμα μπορούσαν να σε μαγέψουν. Το λιτό σκηνικό των Κυκλάδων μέσα από τις ιστορίες αλλάζει διάσταση και το αναγκαίο γίνεται μαγικό. Τα βράχια και οι σπηλιές είναι καταφύγια, τα καράβια διέξοδος, τα ποντίκια βοηθοί, τα λιγοστά δέντρα ή οι στέρνες θησαυροφυλάκια. Ακόμα και τα τοπωνύμια παίρνουν άλλη διάσταση, για παράδειγμα δίπλα στο λιμάνι των Καταπόλων, μια τοποθεσία λέγεται: της Λουβής το αμπέλι. Όνομα που προήλθε επειδή οι συγχωριανοί μιας λουβής (λεπρής) φύτεψαν μια ολόκληρη πλαγιά με αμπέλια, φραγκοσυκιές, συκιές, αχλαδιές, για να έχει όσα χρειαζότανε όσο θα ζούσε μακριά τους. Τέτοιες μικρές ιστορίες συλλέξαμε που κρύβουν μέσα τους τραχύτητα και τρυφερότητα και μας δίνουν μαθήματα επιβίωσης και ελπίδας.

Η δράση με την επιμέλεια των Πέτρου Ρούσσου και Γιάννη Σιούτη χρηματοδοτήθηκε από τη Δημοτική Κοινωφελή Επιχείρηση του Δήμου Αμοργού που δείχνει έμπρακτα το ενδιαφέρον του για τον πολιτισμό, συνεχίζοντας να στηρίζει την τέχνη και την εκπαίδευση του νησιού.

 

 

Η Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρία [nomadesartcore] δημιουργήθηκε το 2011 με σκοπό τον επαναπροσδιορισμό του θεάτρου σε σχέση με τις άλλες τέχνες όπως επίσης και της σχέσης του με την κοινωνία και τον άνθρωπο. Μιας και η κοινωνία αποτελεί έναν ζωντανό οργανισμό που μετατοπίζεται αέναα, η κίνηση, η παρατήρηση, η αλλαγή και η σύνθεση αποτελούν τα εργαλεία της στο δρόμο της δημιουργίας. Με κέντρο τον άνθρωπο, με λόγο που γεννάται εντός τους, δημιουργώντας διαλόγους, οι nomades artcore αφουγκράζονται και εκφράζονται μέσα από καλλιτεχνικές διαδρομές.

Θεατρικές, εικαστικές και εκπαιδευτικές δράσεις περιλαμβάνονται στο πλούσιο βιογραφικό της ομάδας, η οποία το 2019 συστήθηκε και στο κοινό της Σύρου μέσα από το βιωματικό σεμινάριο θεάτρου για παιδιά ΑμέΑ &ΑμεΕΕΑ «Αμέ!», που συνδιοργανώθηκε με τον Σύλλογο Στήριξης ΑμεΑ & ΑμεΕΕΑ Κυκλάδων "Δικαίωμα" με την υποστήριξη της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου.

Τα τέσσερα τελευταία χρόνια, οι nomades artcore διατηρούν ενεργή παρουσία στο νησί της Αμοργού, υπογράφοντας δράσεις που ξεχωρίζουν για την αρμονική συνύπαρξη τέχνης και παράδοσης, αλλά και το έντονο κοινωνικό στίγμα τους, όπως η παράσταση της εφηβικής θεατρικής ομάδας του νησιού με τίτλο «AdGone».

 

 

«Η τέχνη στις μέρες μας, μέσα σε ένα παλιού τύπου ιεραρχικό κοινωνικό μοντέλο, μετατοπίζεται σε κάποια γωνία αλλά είναι και θα παραμείνει η βάση που θα σε κάνει να σκέφτεσαι, να αισθάνεσαι, να ονειρεύεσαι, αυτή που θα σου θυμίζει ότι είσαι άνθρωπος και σπόρος μαζί και πουλί», σημειώνουν στην «Κοινή Γνώμη» ο Πέτρος Ρούσσος και ο Γιάννης Σιούτης.

Σαν ομάδα, οι nomades artcore προσπαθούν να αφουγκράζονται την εποχή, τον τόπο, τους ανθρώπους και τα γεγονότα που τους ορίζουν μια δεδομένη χρονική περίοδο και αντίστοιχα να επιλέγουν τον τρόπο που θα δομήσουν μια δράση. Η πανδημία αυτή τη φορά δέσμευσε κάποια εκφραστικά μέσα και η αδυναμία της σωματικής επαφής, ώθησε την φωνή να βγει πιο πολύ και αρχίσανε οι ιστορίες… Ιστορίες και παραμύθια από την Αμοργό, ήταν αυτά που θέλησαν να μοιραστούν με τους κατοίκους του νησιού αλλά και τους παραθεριστές κατά τη διάρκεια της καλοκαιρινής περιόδου.

«Ήμασταν περίεργοι να δούμε πως θα λειτουργήσει αυτό το εγχείρημα, αν ο κόσμος δηλαδή θα είχε την διάθεση να κάτσει και να ακούσει σε ένα μουσείο ιστορίες. Άλλοι υπήρξαν διστακτικοί, άλλοι περίεργοι, άλλοι προσηλωμένοι. Κρατάμε πιο πολύ την παρακάτω εικόνα :

Δύο μικρά παιδιά ξαπλωμένα στην αυλή του μουσείου με βλέμμα συνωμοτικό, μοιραζόντουσαν την αγωνία και την χαρά τους από μακριά, ακούγοντας ένα από τα παραμύθια και κάπως έτσι γνωρίστηκαν, χαιρετήθηκαν και συνέχισαν παρέα. Αυτή η εικόνα, μας έπεισε πως τα παραμύθια πάντα βρίσκουν τον τρόπο να εισχωρήσουν μέσα μας, θυμίζοντας μας ξανά τον παρηγορητικό χαρακτήρα που τα έχουν. Κρύβουν εντός τους μέσα από μυριάδες συμβολισμούς και παραλογισμούς τόσες ανθρώπινες αγωνίες».

Μέσα σε αυτό το πνεύμα, η ομάδα επέλεξε και κάποιες ιστορίες από το πρόσφατο παρελθόν της Αμοργού μετά από αναζητήσεις σε παλαιότερες εκδόσεις, συλλογές και ανθρώπους. Έτσι, κατέληξε σε τρείς ιστορίες που φωτίζουν άλλες πτυχές του νησιού, που έχουν να μας θυμίσουν πως ο άνθρωπος πάλευε και θα συνεχίσει να παλεύει τόσο με τον εαυτό του όσο και με το κοινωνικό του περιβάλλον

«Το παρελθόν κατοικεί μέσα στο αγέννητο παρόν και μας καθορίζει. Αυτοί οι ήχοι, τα λόγια, οι θρύλοι μπορεί να μην έχουν κάτι το ξεχωριστό, γιατί στην εποχή μας η τεχνολογία, μας έχει κάνει να αναθεωρήσουμε την έννοια του εξωπραγματικού, αλλά ξυπνούν ακόμα δονήσεις και σύμβολα που υπάρχουν μέσα μας και μας βοηθούν να αντιληφθούμε διαφορετικά την πορεία της ζωής μας. Γιατί και τότε και σήμερα και αύριο ο έρωτας θα πρέπει να νικά την ανθρωποφαγία και η ανθρωπιά την φτώχια».

Οι ιστορίες αυτές εξακολουθούν και βρίσκονται στο λαογραφικό μουσείο της Χώρας αλλά πια υπάρχει η δυνατότητα κανείς να τις ακούσει και διαδικτυακά.

 

Η συνεργασία των nomades artcore και της με την θεατρική ομάδα των ενηλίκων στην Αμοργό συνεχίζει να είναι μια πολύ όμορφη διαδικασία που μετά από τέσσερα χρόνια, τους δίνει την δυνατότητα να δοκιμάζουν, να παίζουν και να εμπνέονται παρέα. 

«Αυτήν την φορά η μουσική συνεισφορά του Yinnon Valenci ήταν καταλυτική μιας και κατάφερε μέσα από τις συνθέσεις του να ενσωματώσει το υλικό που είχαμε με ένα τρόπο που δεν είχαμε φανταστεί».

Και σε αυτήν την δράση είχαμε την υποστήριξη του Δήμου Αμοργού, που δείχνει έμπρακτα το ενδιαφέρον του για τον πολιτισμό και συνεχίζει και στηρίζει την τέχνη και την εκπαίδευση του νησιού.

Τις ιστορίες ερμηνεύουν οι: Καλλιρρόη Ασκαρίδου, Άγγελος Βαβλέκης, Νατάσα Καλπάκη, Πηνελόπη Καραγιάννη, Ελένη Κουντουρούπη, Βιολέτα Κουτσούκου, Άννα Μαρκεντούδη, Γιώργος Πέτικας, Ελένη Τζιτζιφοπούλου.