“Το Πολεμικό Ναυτικό 1821 - 1862»

Το Πολεμικό Ναυτικό δεν αποτελεί απλά μια ιδέα, αλλά μια απτή πραγματικότητα και έναν διαρκή σύντροφο και προστάτη. Αυτός είναι κι ο λόγος που ο Δήμος Σύρου – Ερμούπολης επέλεξε φέτος να συνεργαστεί με την Υπηρεσία Ιστορίας Ναυτικού στο πλαίσιο του εορτασμού της Εθνικής Επετείου της 25^ης Μαρτίου.

Οι χρήστες του διαδικτύου θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν δύο ξεχωριστές ομιλίες στελεχών της Υπηρεσίας, που θα αναρτηθούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης του Τμήματος Πολιτισμού, την προσεχή Πέμπτη, στις 18:00.

Σημειώνεται πως, η Υπηρεσία Ιστορίας Ναυτικού (ΥΙΝ) αποτελεί τον αρμόδιο φορέα τήρησης του αρχειακού υλικού που συνθέτει την ιστορία του Πολεμικού μας Ναυτικού. Πρόκειται για μια ανεξάρτητη υπηρεσία η οποία υπάγεται απευθείας στο Γενικό Επιτελείο Ναυτικού. Έχει βραβευθεί δύο φορές μέχρι σήμερα από την Ακαδημία Αθηνών για την συνεισφορά της στη Ναυτική Ιστορία και τον πολιτισμό. Το έτος ίδρυσής της είναι το 1917, δηλαδή μετρά περισσότερο από έναν αιώνα ζωής και λειτουργίας. Σκοπός της είναι η διατήρηση της ιστορικής μνήμης των ναυτικών αγώνων του έθνους μας.

Η επερχόμενη διαδικτυακή δράση σηματοδοτεί, παράλληλα, την έναρξη των επετειακών εκδηλώσεων στην πρωτεύουσα των Κυκλάδων για τα 200 χρόνια από την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης.

200 χρόνια από τον Ναυτικό Αγώνα του 1821

Κεντρικός ομιλητής είναι ο Πλωτάρχης (Ο) Παναγιώτης Γέροντας ΠΝ, ο οποίος θα μιλήσει για τον «Ναυτικό Αγώνα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821».

Ο κ. Γέροντας είναι απόφοιτος της Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης και σπούδασε Κλασσική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στην Νεώτερη και Σύγχρονη Ιστορία στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου. Από το 2019 είναι μέλος της επιστημονικής ομάδας του Κέντρου Έρευνας Νεότερης ιστορίας (ΚΕΝΙ) του Παντείου Πανεπιστημίου, ενώ αυτή την περίοδο είναι υποψήφιος διδάκτορας στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Από το 2008 υπηρετεί στην Υπηρεσία Ιστορίας Ναυτικού με την ιδιότητα του υπεύθυνου ιστορικών μελετών. Παράλληλα έχει αναλάβει και την επιμέλεια ύλης του περιοδικού «Ναυτική Επιθεώρηση». Έχει δημοσιεύσει πολλά άρθρα σε περιοδικά ιστορικής και ναυτικής θεματολογίας όπως η «Ναυτική Επιθεώρηση», η «Ναυτική Ελλάς» και ο «Περίπλους». 

Ο Παναγιώτης Γέροντας είναι ο συγγραφέας του βραβευμένου από την Ακαδημία Αθηνών βιβλίου «Μεθ’ Ορμής Ακαθέκτου. Επίτομη Ιστορία του Πολεμικού Ναυτικού 1821 – 1945» και ο δημιουργός της ομώνυμης φορητής εκπαιδευτικής έκθεσης, η οποία ταξιδεύει κοινωνώντας την ιστορία του Πολεμικού Ναυτικού σε όλη την Ελλάδα. Υπενθυμίζεται πως, τον Ιούνιο του 2019, στο πλαίσιο των εορταστικών εκδηλώσεων του Πολεμικού Ναυτικού, η εν λόγω έκθεση φιλοξενήθηκε στο Πνευματικό Κέντρο Ερμούπολης. Εκεί παρουσιάστηκε και η σημαία του Φάρου του Γαϊδουρονησίου Σύρου, μία εκ των τριών σημασιών που συντηρήθηκαν από την Υπηρεσία Ιστορίας Ναυτικού σε συνεργασία με τη Σχολή Συντηρητών Αρχαιοτήτων Έργων Τέχνης του Ιόνιου Πανεπιστημίου. Η σημαία εκτέθηκε μαζί και με άλλα κειμήλια, όπως το ημερολόγιο του Φάρου και φωτογραφίες της εποχής του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Στην αρχή της ομιλίας του, ο κ. Γέροντας θα περιγράψει το προεπαναστατικό περιβάλλον στην Ελλάδα και του τρόπο με τον οποίο τα τρία νησιά Ύδρα, Σπέτσες και Ψαρά, αν και υπό οθωμανική κατοχή, κατόρθωσαν να γίνουν σημαντικές ναυτικές εμπορικές δυνάμεις της εποχής. Στην συνέχεια θα αναλύσει το πώς ο εμπορικός στόλος μετατρέπεται σε πολεμικό, ενώ μέσα από την διήγηση των πρωταγωνιστών του Ναυτικού Αγώνα της Επανάστασης του 1821 εξάγεται η σημασία της δράσης του Στόλου για την επιβίωση του Αγώνα  παρά την ασφυκτική οθωμανο-αιγυπτιακή πίεση. Τέλος, θα αναφερθεί στην καποδιστριακή και οθωνική περίοδος και στο βαθμό που το Πολεμικό Ναυτικό επηρεάστηκε από τις εξελίξεις, υπό το πρίσμα της μετάβασης από την προνεωτερικότητα και το καθεστώς προνομίων στην νεωτερικότητα και την δημιουργία ενός εθνικού συγκεντρωτικού κράτους. 

Η αποστολή και το έργο της Υπηρεσίας Ιστορίας Ναυτικού

Αμέσως μετά, θα ακολουθήσει μία διαδικτυακή ξενάγηση στην Υπηρεσία Ιστορίας Ναυτικού. Η αποστολή και το έργο της Υπηρεσίας θα παρουσιαστούν από τον Διευθυντή της, Πλοίαρχο Ιωάννη Διαμαντάκη ΠΝ. Όπως υπογραμμίζει στην ομιλία του, οι κύριοι άξονες λειτουργίας της Υπηρεσίας είναι τρεις:

α) η φύλαξη και διαχείριση των αρχείων του ΠΝ και στη συνέχεια, η ψηφιοποίηση του ιστορικού αρχείου με απώτερο στόχο την εύκολη πρόσβαση του κοινού στο μεγαλύτερο μέρος του(πλην διαβαθμισμένων).

β) οι εκτυπώσεις που  αφορούν σε υπηρεσιακά έντυπα του Π.Ν, βιβλία ιστορικού περιεχομένου, και το περιοδικό του ΓΕΝ ‘’ΝΑΥΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ’’ το οποίο αριθμεί σήμερα περί τους 9.500 συνδρομητές σε Ελλάδα και εξωτερικό.

γ) Διοργάνωση και συμμετοχή σε πλήθος δραστηριοτήτων σε συνεργασία με άλλους φορείς, στο πλαίσιο ανάδειξης της ναυτικής μας ιστορίας και παράδοσης.

Με εξωστρέφεια, με καινοτόμες ιδέες και δράσεις και σε συνεργασία με άλλους φορείς και υπηρεσίες σε Ελλάδα και εξωτερικό, η ΥΙΝ οραματίζεται να φέρει το κοινό και ιδιαίτερα τη νέα γενιά, πιο κοντά στην ένδοξη  ιστορία του πολεμικού μας ναυτικού. Ενός όπλου που δεν υπέστειλε ποτέ την Ελληνική σημαία αλλά την κυμάτισε σε όλα τα μήκη και πλάτη της οικουμένης, πρωτοστατώντας διαχρονικά σε όλες τις πτυχές της ιστορίας της πατρίδας μας, υπερασπιζόμενο τα ιδανικά της ελευθερίας και της δημοκρατίας, με αναρίθμητες απώλειες, αλλά πάντα κινούμενο σε νικηφόρες πορείες.   

Σε δηλώσεις της στην «Κοινή Γνώμη», η Αντιδήμαρχος Πολιτισμού, Αλίκη Λεονταρίτη αναφέρεται στη σημαντική συνεργασία του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης με την Υπηρεσία Ιστορίας Ναυτικού, εξηγώντας ότι αρχική πρόθεση των δύο πλευρών ήταν η διοργάνωση μιας διά ζώσης εκδήλωσης στο ιστορικό Θέατρο Απόλλων. Ωστόσο η συνθήκη της πανδημίας αποτέλεσε εμπόδιο για την υλοποίηση αυτής της ιδέας και οδήγησε στην διεξαγωγή μιας αντίστοιχης δράσης μέσω της τεχνολογίας. Σύμφωνα με την κ. Λεονταρίτη, η κοινή τους διαδρομή δε σταματά εδώ. «Διατηρούμε επαφή με την Υπηρεσία για να μπορούμε στο μέλλον να προχωρήσουμε ίσως και στη διοργάνωση εκδηλώσεων στο πλαίσιο της Ναυτικής Εβδομάδας».

Συμμετοχή της Φιλαρμονικής στις διαδικτυακές δράσεις

Εκτός από τις ομιλίες των στελεχών της ΥΙΝ, ανήμερα της Εθνικής Επετείου της 25^ης Μαρτίου και ώρα 12:00 θα διαχυθεί στο διαδίκτυο ένα βίντεο της Φιλαρμονικής του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης που θα αποδίδει τον Εθνικό Ύμνο και επετειακά εμβατήρια.

«Η Φιλαρμονική εξακολουθεί να δει πάντα το «παρών» ακόμη και σε δύσκολες συνθήκες, όπως αυτές που βιώνουμε. Αντίστοιχα βίντεο είχαν αναρτηθεί στην Εθνική Επέτειο της 28^ης Οκτωβρίου και την περίοδο των Χριστουγέννων», αναφέρει χαρακτηριστικά η Αντιδήμαρχος Πολιτισμού.