Ανάδειξη του ιστορικού έπους μέσω της καινοτομίας

Στην αξιοποίηση των σύγχρονων Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνίας για την ψηφιοποίηση τεκμηρίων της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας του 1821, στρέφονται οι Δήμοι Πάρου, Μήλου και Τήνου, στο πλαίσιο του προγράµµατος ανάπτυξης και αλληλεγγύης για την Τοπική Αυτοδιοίκηση «Αντώνης Τρίτσης».

Οι προτάσεις που έχουν συνταχθεί και θα υποβληθούν για χρηματοδότηση στο εν λόγω πρόγραμμα στοχεύουν στην ανάπτυξη καινοτόμων πολιτιστικών προϊόντων και την ανάδειξη σημαντικών πτυχών της ιστορίας, του πολιτισμού και της παράδοσης των νησιών που συνδέονται με την Ελληνική Επανάσταση, συμβάλλοντας κατ’ αυτό τον τρόπο στην ενίσχυση του πολιτιστικού τουρισµού και την αύξηση της επισκεψιμότητας των τριών προορισμών.

Μαντώ Μαυρογένους και Παριανά Δημοτικά τραγούδια

Το έργο που προτείνεται από τον Δήμο Πάρου αφορά στη δημιουργία ψηφιακής πλατφόρμας που θα δημιουργηθεί και θα φέρει το όνοµα P.S.Y.C.H.E., ένα ακρωνύµιο που παραπέµπει στην ΨΥΧΗ, στο συνεκτικό στοιχείο που φέρνει σε διάλογο τις δύο διαφορετικές θεµατικές ιστορίες και ενότητες του έργου: από τη µία την ηρωική ψυχή της γυναίκας, της Μαντώς Μαυρογένους και την δύναµη του αγώνα της για Εθνική Ανεξαρτησία και από την άλλη τα ψυχικά χαρίσµατα και τη θετική ψυχική ενέργεια της ∆ηµοτικής µουσικής παράδοσης της Πάρου, µε τραγούδια που είτε υµνούν την ζωή είτε αναφέρονται σε δυσκολίες που πέρασε το νησί και η ηρωίδα της Επανάστασης κατά την Οθωμανική περίοδο.

Το ακρωνύµιο P.S.Y.C.H.E. [Past-Stories-Young-Calls-(for)Heroic-Encounters] αποτελεί την γέφυρα ανάµεσα στην κληρονοµιά του παρελθόντος και της παρακαταθήκης στο παρόν (όπως π.χ. τεκµήριακαι ιστορίες για την Μαυρογένους, συλλογές Παριανών δηµοτικών τραγουδιών κ.ά.). Η προσωπικότητα της Μαυρογένους θα σκιαγραφηθεί µέσα από την απαραίτητη ιστορική τεκµηρίωση και την θέση της στις ιδεολογικές και ιστορικές εξελίξεις της εποχής της (Ευρωπαϊκός και Νεοελληνικός ∆ιαφωτισµός), ωστόσο βασική έµφαση θα δοθεί στο περιεχόµενο και στην σηµασία της γνωστής επιστολής της προς τις Ευρωπαίες γυναίκες (“Aux Parisiennes”) µέσα από την οποία δοµείται µια νέα δυναµική εικόνα για τα ψυχικά χαρίσµατα και αποθέµατα όσο και τον κοινωνικό ρόλο της γυναίκας στον 19^ο αιώνα.

Κεντρικά τεκµήρια θα αποτελέσουν και ανέκδοτα δηµοτικά τραγούδια, τα οποία στο πλαίσιο της διαχείρισης του ψηφιακού περιεχοµένου θα µελοποιηθούν για πρώτη φορά και θα εκτελεστούν από καταξιωµένους καλλιτέχνες, µε σκοπό την διάσωση του πολιτιστικού αποθέµατος και την µεταβίβαση του στις επόµενες γενιές.

Ύμνος στον Έρωτα και την Επανάσταση

Στις δράσεις του έργου περιλαμβάνεται μία εφαρµογή που θα µπορεί να κατεβαίνει σε κινητά ή τάµπλετ και θα περιέχει ψηφιακό χάρτη συγκεκριµένων σηµείων της Πάρου, όπου ο επισκέπτης θα µπορεί να «περιηγείται» στα φυσικά µέρη του νησιού που θα έχουν αποτυπωθεί, αλλά και θα παραπέµπουν σε πλούσιο οπτικοακουστικό υλικό, από το σπίτι της ηρωίδας του 1821 Μαντούς Μαυρογένους, ως και τις σκορπισµένες σε διάφορα σηµεία της πόλης βρύσες των Μαυρογένηδων. Συγκεκριµένα, και πέρα από τις ιστορικές αφηγήσεις που θα συνδέουν το σήµερα µε το χτες του Κυκλαδίτικου νησιού, ο επισκέπτης θα µπορεί να ακούσει δηµοτικά παριανά τραγούδια που υµνούν τον έρωτα και την επανάσταση, τα οποία διαδόθηκαν στις Κυκλάδες και µιλούν για τα δεινά της Πάρου κατά την τουρκοκρατία, αλλά και την ζωή της Μαντούς Μαυρογένους.

Τα 21 τραγούδια που έχουν ήδη επιλεγεί είναι ιδιαίτερης βαρύτητας όχι µόνο για τη µουσική παράδοση, αλλά και για την ιστορία της Πάρου, µε πολλά από αυτά να µην έχουν ποτέ µελοποιηθεί και να έχουν χαθεί στο σκοτάδι του χρόνου. Με αυτόν τον τρόπο αποκτούν νέα ζωή, ξυπνούν από τη λήθη ή επαναπατρίζονται και παρουσιάζονται σε νέες σύγχρονες ενορχηστρώσεις.

Για τη συγκέντρωση, ψηφιοποίηση και τεκμηρίωση του περιεχομένου, έχει ήδη συγκροτηθεί Επιστηµονική Επιτροπή, µε επικεφαλής τον κ. Λάµπρο Λιάβα, Καθηγητή Εθνικοµουσικολογίας & Πολιτισµικής Ανθρωπολογίας του ΕΚΠΑ και Καλλιτεχνική Επιτροπή µε επικεφαλής τον κ. Γιώργο Πέτρου, καλλιτεχνικό διευθυντή µουσικών συνόλων της ΕΡΤ και της Καµεράτας, υποψήφιο µε Βραβείο Grammy και τον ερµηνευτή κ. Γιώργο Νταλαρά. Το δίπολο της καλλιτεχνικής δηµιουργίας θα είναι αφενός το στοιχείο του ΕΡΩΤΑ (∆ηµοτικά παριανά τραγούδια που υµνούν τον έρωτα και διαδόθηκαν σε όλες τις Κυκλάδες, αλλά και διάφορες περιοχές της Ελλάδας, όπου και αφοµοιώθηκαν, µε «Επαναπατρισµό» των τραγουδιών, αλλά και τραγούδια από άλλες περιοχές της Ελλάδας, που αφοµοιώθηκαν και παραλλάχθηκαν στην Πάρο, ένας διάλογος κι ένας αντιδανεισµός της παραδοσιακής µουσικής, όπως απαντάται στις παραλογές) και αφετέρου η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ (ιστορικά δηµοτικά τραγούδια που µιλούν για τα δεινά της Πάρου κατά την Τουρκοκρατία ή τη Μαντώ Μαυρογένους).

Η Ενορχήστρωση και εκτέλεση θα υλοποιηθεί µε κλασσική βαρύτητα. Το δηµοτικό τραγούδι της Πάρου καθίσταται µε αυτόν τον τρόπο κλασσικό, όχι µόνο µε την ευρεία έννοια της λέξης, αλλά πλέον και µέσω της νέας του προσέγγισης. Η ορχήστρα θα είναι κλασική και θα υλοποιηθεί από την Καµεράτα-Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής (Αrmonia Atenea), µε καλλιτεχνικό διευθυντή και διευθυντή ορχήστρας τον πολυβραβευµένο και υποψήφιο για Grammy, µαέστρο Γιώργο Πέτρου. Τη φωνή του θα δανείσει ο κλασικός ερµηνευτής, Γιώργος Νταλάρας. Τα τραγούδια θα ηχογραφηθούν σε στούντιο και θα ανέβουν σε dedicated web πλατφόρµα του project (mobile & desktop) στην οποία ο αναγνώστης θα έχει την δυνατότητα να ακούσει τα κοµµάτια αλλά και να διαβάσει την ιστορία και εξέλιξη των τραγουδιών, αλλά και πληροφορίες για την µουσική παράδοση της Πάρου και την ιστορία της, µε αφορµή τα 21 αυτά δηµοτικά τραγούδια.

∆ιακριτή ενότητα θα έχει η ψηφιακή έκθεση µε τα παραδοσιακά παριανά µουσικά όργανα, που τείνουν να ξεχαστούν. Κάθε όργανο- ψηφιακό έκθεµα, θα συνοδεύεται από ένα ηχητικό ντοκουµέντο, ώστε ο επισκέπτης να µπορεί να ακούσει τον ήχο , αλλά και να κατανοήσει τον συγκεκριµένο ρόλο του οργάνου στην ορχήστρα.

Η ψηφιακή πλατφόρµα θα εξασφαλίζει την προσβασιµότητα των ΑµεΑ σύµφωνα µε το ισχύον θεσµικό πλαίσιο.

Η ιστορία της Αφροδίτης της Μήλου

Η Δημιουργία ενός Ψηφιακού Μουσείου στο Κτίριο Θηλέων και ενός ψηφιακού αποθετηρίου ιστορικού και πολιτιστικού περιεχομένου περιλαμβάνεται στο προτεινόμενο από τον Δήμο Μήλου έργο με τίτλο «200 χρόνια από την Επανάσταση, 200 χρόνια Μήλος. Το ταξίδι της Αφροδίτης στην ανάδειξη και αναγνωρισιμότητα της νήσου διεθνώς».

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, το Ψηφιακό Μουσείο θα εμπλουτιστεί, μεταξύ άλλων, με Οπτικοακουστικά έργα με κεντρικό άξονα την ιστορία του αγάλματος της Αφροδίτης της στην λογοτεχνία και την επιρροή του ποίηση και τις εικαστικές τέχνες ανά τους αιώνες. Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν την ταινία «360», μέσα από την οποία θα παρακολουθήσουν ταξίδι της Αφροδίτης από την Μήλο στη Γαλλία και την παράλληλη ανάπτυξη αφενός του νησιού και αφετέρου την επιρροή του γλυπτού σε τέχνες και επιστήμες σε όλο τον κόσμο.

Πρόταση με πολιτιστικό, περιβαλλοντικό και τουριστικό αποτύπωμα

Το έργο που προτείνεται από τον Δήμο Τήνου θα αφορά στη δημιουργία ενός εμβληματικού μνημειακού συνόλου με αναφορά στην επέτειο των διακοσίων χρόνων από την επανάσταση του 1821.

Το μνημείο αυτό θα συνιστά την καλλιτεχνική προβολή του νοήματος της Επανάστασης, που μετουσιώνεται σε ένα χώρο στην Κοινότητα Υστερνίων, που συνδυάζει το πολιτιστικό, τουριστικό και περιβαλλοντικό αποτύπωμα της Τήνου, θα αποτελέσει ένα ισχυρό τοπόσημο και συγχρόνως θα το καθιστά έναν φορέα μνήμης που θα υφίσταται μόνιμα, πέραν της φετινής επετείου.

Η πρόταση θα έχει τίτλο “Δημιουργία μνημειακού συνόλου για την επανάσταση του 1821 στο Δήμο Τήνου”, με προϋπολογισμό 161.500,00€.