“.... αυτό το λόγο θα σας πω, δεν έχω άλλο κανένα. Μεθύστε με τ' αθάνατο κρασί του Εικοσιένα” Κωστής Παλαμάς

Σε μια ομιλία του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, γράφουμε λίγα λόγια: “Όταν αποφασίσαμε να κάμομε την Επανάσταση, δεν εσυλλογισθήκαμε ούτε πόσοι είμεθα ούτε πως δεν έχομε άρματα, ούτε ότι οι Τούρκοι εβαστούσαν κάστρα και τας πόλεις, ούτε κανένας φρόνιμος μας είπε: “που πάτε εδώ να πολεμήσετε με σιταροκάραβα βατσέλα;” αλλά ως μια βροχή έπεσε εις όλους μας η επιθυμία και οι προεστοί και οι καπεταναίοι και πεπαιδευμένοι, μικροί και μεγάλοι, όλοι εσυμφωνήσαμε εις αυτό το σκοπό και εκάμαμε την Επανάσταση...” είναι ένα μικρό απόσπασμα από την ομιλία του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη στην Πνύκα.
Στόχος του ήταν πάντα να ενημερώνει τους Έλληνες και να μαθαίνουν ότι πρέπει η χώρα να ελευθερωθεί.
Θεόδωρος Κολοκοτρώνης: Γεννήθηκε τον Απρίλιο του 1770 και πέθανε τον Φεβρουάριο του 1843 από φυσικό θάνατο. Ο θρυλικός Γέρος του Μοριά υπήρξε ο μεγαλύτερος ήρως και από τις σπουδαιότερες φυσιογνωμίες του απελευθερωτικού αγώνα εναντίον των Τούρκων το 1821. Ήταν μεγάλος στρατιωτικός και οπλαρχηγός, αλλά και πολιτικός. Από τα σημαντικότερα κατορθώματά του ξεχωρίζει η συντριβή των 23.000 μονάδων Πεζικού και 6.000 ιππικού Τούρκων που ήταν υπό την αιγίδα του Τούρκου Μαχμούτ Δράμαλη στα Δερβενάκια, μέρος την Κορινθίας. Ο Κολοκοτρώνης, ο οποίος διακρίθηκε για τη στρατηγική του σκέψη, το θάρρος του, την αγαθή καρδιά του και τον έντιμο χαρακτήρα του, πίστευε στο Θεό κι έλεγε: “Έλληνες, ο Θεός υπέγραψε για την ελευθερία της πατρίδας και δεν την παίρνει πίσω την υπογραφή του!”. Είχε συνειδητοποιήσει ότι οι Έλληνες έπρεπε να βασίζονται στις δικές τους δυνάμεις κι έλεγε χαρακτηριστικά: “... ότι κάμομε θα το κάμομε μονάχοι και δεν έχομεν ελπίδα από τους ξένους”.
Ανδρέας Μιαούλης: Όλοι οι Συριανοί, και όχι μόνο, γνωρίζουμε το άγαλμά του στην “Πλατεία Μιαούλη”. Ο Μιαούλης γεννήθηκε στην Ύδρα στις 20 Μαΐου του 1769. Το πρώτο του όνομα ήταν Ανδρέας Βώκος. Ως σπουδαίος αγωνιστής του 1821 έγινε γνωστός ως Ανδρέας Μιαούλης. Μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία και συμμετείχε ενεργά στην Ελληνική Επανάσταση. Έγινε Ναύαρχος της Ύδρας στο τέλος του 1821 και στη συνέχεια Ναύαρχος ολόκληρου του ελληνικού στόλου, μέχρι την αντικατάστασή του, το 1827, από τον Άγγλο Ναύαρχο Κόχραν. Ο Καποδίστριας επανέφερε, επίσημα, τον Μιαούλη ως Ναύαρχο του ελληνικού στόλου, θαύμαζε την δραστηριότητά του και... το 1829 τον διορίζει μέλος της Γερουσίας. Επί της βασιλείας του Όθωνα στην Ελλάδα, διορίστηκε Αρχηγός του Ναυτικού Διευθυντηρίου, Γενικός Επιθεωρητής του Στόλου και Σύμβουλος Επικρατείας. Ο Ανδρέας Μιαούλης ξεχώρισε το 1822 στη ναυμαχία της Πάτρας, ναυμάχησε στη Χίο και στις Σπέτσες, πάντα με επιτυχία. Στο τέλος του 1822 κατάφερε να ανεφοδιάσει το Μεσολόγγι κατά την πρώτη πολιορκία του. Σημαντικό του κατόρθωμα ήταν η καταστροφή τουρκο-αιγυπτιακής κορβέτας στη Ναυμαχία της Σουδας που ανάγκασε σε υποχώρηση τον υπόλοιπο οθωμανικό στόλο. Πέθανε στην Αθήνα το 1825 ο Ανδρέας Μιαούλης, τον μήνα Ιούνιο από φυματίωση. Η ταφή του έγινε στον Πειραιά, στην περιοχή που αργότερα ονομάστηκε Ακτή Μιαούλη.
Ανδριάντας Ανδρέα Μιαούλη στη Σύρο
Στα 1889, στις 23 Απριλίου, ένα μνημείο στήθηκε στην Ερμούπολη, ο ανδριάντας του Ανδρέα Μιαούλη, που κοσμεί την κεντρική πλατεία, γνωστή από το άγαλμα και ως Πλατεία Μιαούλη. Στον Σταμάτιο Ι. Πρώϊο, έναν από τους μεγαλύτερους ευεργέτες του νησιού, χρωστάει η Ερμούπολη αυτό τον ανδριάντα. Στη διαθήκη του (πέθανε στα 1884) άφησε 20.000 δραχμές για να γίνει το άγαλμα ενός ήρως της Ελληνικής Επανάστασης. Την εκλογή του ήρωα, που θα γινόταν το άγαλμά του, την ανέθεσε στο Δημοτικό Συμβούλιο της Ερμούπολης, ενώ την κρίση για τα προπλάσματα ανέλαβε η Αρχαιολογική Εταιρεία, η οποία έκανε διαγωνισμό ώστε να υποδεχθεί το καλύτερο καλλιτεχνικό έργο που θα παρουσίαζαν οι γλύπτες της εποχής. Πολλοί παρέδωσαν σε σχέδιο τον ανδριάντα του Μιαούλη που θα παρουσίαζαν για τον διαγωνισμό. Υπήρχαν επίσης και επιγραφές που συνόδευαν τα σχέδιά του έργου που παρέδωσαν.
Μια επιγραφή ενός γλύπτη έγραφε: “Ναύαρχος του 21, Αγαθή τύχη, δια σας αιώνιος η δόξα... ιδού αληθής ήρως”. Υπήρξαν πολλά γραπτά κείμενα από τους γλύπτες που συνόδευαν τα σχέδια των ειδικών της γλυπτικής. Τελικά, η Αρχαιολογική Εταιρεία ενέκρινε το “πρόπλασμα” σχέδιο του Γεωργίου Μπονάνου που τότε σπούδαζε στη Ρώμη.
Τα αποκαλυπτήρια του έργου, γιορτάστηκαν με μεγάλη επισημότητα το 1889. Παρέστησαν τότε ο Βασιλέας, ο Πρωθυπουργός Χαρίλαος Τρικούπης και υπήρξε μεγάλη συμμετοχή όλων των κατοίκων του νησιού. Όλοι γνωρίζουμε ότι το άγαλμα είναι τοποθετημένο στη πλατεία μπροστά από το Δημαρχείο.
Είναι στημένο σε ψηλό τετραγωνικό βάθρο. “Ανάγλυφες άγκυρες με πυρσούς διακοσμούν τις πλαγιές όψεις, ενώ στην πίσω πλευρά εικονίζονται πυρσοί με φίδια, που παριστάνουν κηρύκειο* και πέτασο* Ερμή. Στην κύρια όψη, κάτω από τη χρονολογία 1821, είναι λαξευμένη η επιγραφή: “Ο Δήμος Ερμουπόλεως τω ναυάρχω της Ελληνικής Παλιγγενεσίας Ανδρέα Μιαούλη. Σταμάτιος Ιωάννου Πρώϊος εχορήγει.”
Η υπογραφή του γλύπτη υπάρχει στην πίσω όψη του αγάλματος: “Γ. Μπονάνος εποίει”.
Το άγαλμα έχει δική του βάση από δύο χαμηλές βαθμίδες. Ο Μιαούλης παριστάνεται στην ναυαρχίδα του. Με το αριστερό του χέρι στηρίζεται σε πηδάλιο και με το δεξί κρατάει τηλεσκόπιο. Φοράει την υδραίϊκη στολή του με το φέσι και από τον ώμο πέφτει ένα μακρινό ρούχο, πανωφόρι.
Σχόλιο:
Οι ειδικοί που επισκέφθηκαν το νησί μας, ενθουσιάστηκαν από αυτό το θαυμάσιο άγαλμα του Μιαούλη και από την προτομή του Κωνσταντίνου Κανάρη (θα αναφερθεί την επόμενη εβδομάδα)

*Κηρύκειο: Το ραβδί που κρατούσαν οι κήρυκες και οι πρέσβεις.

*Πέτασος: Πλατύγυρο ψάθινο ή δερμάτινο καπέλο που προφυλάσσει το πρόσωπο από τον ήλιο ή τη βροχή.