Αιγαίο το Ελληνικό Αρχιπέλαγος

Το Αιγαίο δεν είναι μόνο ένας θαλασσινός χώρος κατάσπαρτος από νησιά, μικρά και μεγάλα. Είναι κάτι περισσότερο. Είναι τόσοι πολλοί οι άνθρωποι που κατοικούσαν και κατοικούν και σήμερα σ' αυτά τα νησιά, που έχουν προσφέρει όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε όλο τον κόσμο μια σπουδαία ιστορία, κι έναν υπέροχο πολιτισμό που θαυμάστηκε όχι μόνο από τους Έλληνες, αλλά και από όλο τον κόσμο.

Το Αιγαίο είναι μια θάλασσα που ενώνει, ένα σταυροδρόμι (θα 'λεγε κανείς), μέσω του οποίου διακινούνται εμπορεύματα και ταξιδεύουν άνθρωποι εδώ και τόσες χιλιάδες χρόνια.

Το Αιγαίο ήταν, τα παλαιότερα χρόνια, ένας χώρος μεγάλων ναυτικών συγκρούσεων, όπως αναφέρει η ιστορία. Παράλληλα όμως, σ' αυτή την περιοχή μεγαλούργησε για πάρα πολλές χιλιετίες η τέχνη σε όλες της τις μορφές, από τη γλυπτική και την αγγειοπλαστική εως την λυρική ποίηση, αλλά και την επική και βέβαια προσέφερε αυτός ο χώρος του Αιγαίου άριστη ζωγραφική και φυσικά άριστη γλυπτική! Χιλιάδες χρόνια μετά, στη σημερινή εποχή μας, εκτός από τους Έλληνες, ακούμε και διαβάζουμε από τόσους ξένους τον θαυμασμό για τα υπέροχα αγάλματα, που πολλά έχουν δημιουργηθεί από παριανό μάρμαρο, αλλά και τις πανέμορφες τοιχογραφίες που ανακαλύφθηκαν στην Κρήτη, στο Ακρωτήρι της Σαντορίνης και σε άλλες περιοχές της χώρας. Η θάλασσα του Αιγαίου είναι ένας χώρος που αγαπήθηκε, θαυμάστηκε από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα από ταξιδιώτες, (τους παράτολμους ναυτικούς της αρχαιότητας), αλλά και από τους βυζαντινούς. Σε όλους μας είναι γνωστό ότι πολλά καράβια με καλούς ναυτικούς δραστηριοποιήθηκαν και μεγαλούργησαν και πριν την Επανάσταση εναντίον των Τούρκων και ιδιαίτερα αργότερα, βοηθώντας την ελευθερία της χώρας μας. Η ιστορία μας αναφέρει και θαυμάζει τόσες πολλές δραστηριότητες των Ελλήνων ναυτικών, από την αρχαιότητα έως σήμερα.

Οι πρωτοπόροι ναυτικοί του Αιγαίου

Στο Αιγαίο, σ' αυτή την θαλασσινή περιοχή, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, έστω κι αν αγριεύουν τα καιρικά φαινόμενα, οι άνθρωποι ταξίδευαν και ταξιδεύουν με τα πλεούμενα τα δικά τους. Στην αρχαιότητα, απίστευτο, οι πολυμήχανοι ναυτικοί ήταν και σπουδαίοι έμποροι. Εκεί, περίπου, στα 5.000 έως 3.000 χρόνια π.Χ. είχαν αρχίσει να κατοικούνται οι ακτές μερικών νησιών από ανθρώπους. Φυσικά, τα τελευταία χρόνια, πολλοί αρχαιολόγοι, Έλληνες και ξένοι, έχουν ανακαλύψει αρκετές μικρές κατοικίες, σε πολλά από τα νησιά μας, κατεστραμμένες βέβαια μετά την έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης. Οι ανασκαφικές έρευνες, σπουδαίων αρχαιολόγων Ελλήνων και ξένων, έφεραν στο φως σημαντικά ευρήματα που θαυμάστηκαν. Μεγάλη εντύπωση δημιούργησε στους αρχαιολόγους, και όχι μόνο, η εύρεση του οψιανού. Ο οψιανός ήταν (και είναι) ένα πολύ σκληρό ηφαιστειακό πέτρωμα, με λαμπρή μορφή, μαύρο, και ήταν κατάλληλο για την κατασκευή όπλων και εργαλείων. Αυτή η μαύρη πέτρα, ο οψιανός υπάρχει στη Μήλο, και η εμπορία του στην αρχαιότητα ήταν μεγάλη. Έχουν βρεθεί κομμάτια του οψιανού σε πολλά νησιά που είναι απέναντι στη Μήλο. Πολλά σπασμένα κομμάτια του βρίσκονται και σήμερα στο λιμάνι του Φοίνικα, που φυσικά τα κύματα της θάλασσας τα έχουν κάνει βότσαλα, είναι σε μαύρο χρώμα. Ο οψιανός, η πολύτιμη αυτή ηφαιστειογενής σκληρή πέτρα της Μήλου, από την αρχή της Νεολιθικής Εποχής ως το τέλος του Μυκηναϊκού κόσμου χρησιμοποιήθηκε ασταμάτητα, εξακολουθεί να είναι σημαντικό υλικό για ορισμένα εργαλεία της Πρωτοκυκλαδικής Εποχής με σπουδαιότερη όμως επεξεργασία. Είναι σημαντικό στην κατασκευή και στο μέγεθος των λεπίδων. Για πολλά χρόνια ο οψιανός χρησιμοποιήθηκε για μαχαίρια, ξυράφια και άλλα αντικείμενα.

Θαλασσινά Ταξίδια

Περίπου από το 7.000 π.Χ τα νησιά και οι ακτές του Αιγαίου άρχισαν να κατοικούνται από ανθρώπους που είχαν αρχίσει να μένουν στα νησιά αλλά να μετακινούνται με τα σκάφη που έφτιαχναν και σε άλλες περιοχές της χώρας. Μετέφεραν σε άλλες περιοχές και πουλούσαν, ιδιαίτερα ψάρια, αλλά και οψιανούς που ήταν το πρώτο εργαλείο του Κυκλαδίτη, κεραμικά κ.α. Λίγο αργότερα, περίπου την 3η Χιλιετία π.Χ. είχαν αρχήσει να δημιουργούν τα πλοία τους και να έχουν συχνά θαλασσινά ταξίδια. Πολλά πλοία εικονίζονται χαραγμένα ή ζωγραφισμένα πάνω σε αγγεία και σε τοίχους που βρέθηκαν από αρχαιολόγους. Μακριά πλοία εικονίζονται χαραγμένα σε πήλινο τηχανόσχημο σκεύος που έχει βρεθεί στην Χαλανδριανή της Σύρου. Είναι πήλινο σκεύος με παράσταση κωπήλατου πλοίου να αρμενίζει στο πέλαγος ανάμεσα στο κύματα. Μεγάλα κύματα ως φαίνεται. Είναι στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας χρονολογείται στο 2.800 – 2.300 π.Χ