Απονομή τιμητικής διάκρισης στα «Συριανά Γράμματα»

Με ειδικό τιμητικό βραβείο για λογοτεχνικά περιοδικά που συμβάλλουν σημαντικά τόσο στη διάδοση των γραμμάτων και της γνώμης, όσο και στο εγχώριο εκδοτικό πανόραμα, τιμήθηκαν τα Συριανά Γράμματα, το εκδοτικό «εγκώμιο» στην ιστορία, την κουλτούρα, τον πολιτισμό και το περιβάλλον της Σύρου με την υπογραφή του εκπαιδευτικού και συγγραφέα Δημήτρη Β. Βαρθαλίτη.

Τα Κρατικά Λογοτεχνικά Βραβεία για το 2020 και το 2021 απονεμήθηκαν τη Δευτέρα 1^η Νοεμβρίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, παρουσία σημαντικών προσωπικοτήτων από το χώρο των γραμμάτων.

Ο εν λόγω θεσμός αποτελεί την ύψιστη λογοτεχνική διάκριση στον τόπο μας. Τα Βραβεία δόθηκαν για πρώτη φορά το 1939 (Ποίηση: Άγγελος Σικελιανός, Πεζογραφία: Μενέλαος Λουντέμης, Κοσμάς Πολίτης και Ειρήνη η Αθηναία, Κριτική: Πέτρος Ωρολογάς, Κλέων Παράσχος και Θέατρο: Διονύσιος Ρώμας). Από τότε έως σήμερα, έχουν βραβευτεί σημαντικές μορφές του πνευματικού μας κόσμου που άφησαν ανεξίτηλα τα ίχνη τους στην Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Ανάμεσά τους ο Οδυσσέας Ελύτης, ο Γιάννης Ρίτσος, η Ζωή Καρέλλη, η Κική Δημουλά, ο Νικηφόρος Βρεττάκος, ο Νάνος Βαλαωρίτης, η Μαρία Λαϊνά, η Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, ο Δημήτρης Μαρωνίτης, ο Παναγιώτης Μουλλάς, ο Ε. Χ. Γονατάς, ο Αντώνης Σαμαράκης, ο Γιώργος Χειμωνάς, η Ρέα Γαλανάκη και τόσοι άλλοι.

Από το 1989 στα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας προστίθεται το Βραβείο Μετάφρασης, το οποίο τα πρώτα χρόνια εστιάζει αποκλειστικά και μόνο στη μετάφραση λογοτεχνικού έργου ξένης γλώσσας στα Ελληνικά. Στη συνέχεια η κατηγορία αυτή εμπλουτίζεται με την καθιέρωση Βραβείου Μετάφρασης Ελληνικού Έργου σε ξένη γλώσσα, στο πλαίσιο της προώθησης του ελληνικού βιβλίου στο εξωτερικό και Βραβείου Απόδοσης στη Νέα Ελληνική Έργων της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας. Τα Κρατικά Bραβεία Παιδικού Λογοτεχνικού Βιβλίου θεσμοθετούνται το 1989 και εμπλουτίζονται με Βραβείο Εικονογραφημένου Παιδικού Βιβλίου και Βραβείο Βιβλίου Γνώσεων για Παιδιά το 1998.

Υπενθυμίζεται ότι, τα Συριανά Γράμματα διακρίθηκαν, μαζί με το περιοδικό «Νησίδες», στο πλαίσιο των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας 2019, ωστόσο η τελετή απονομής τόσο εκείνης της χρονιάς όσο και της επόμενης δεν κατέστη εφικτή, λόγω της πανδημίας.

Ξεχωριστή προσφορά στον πολιτισμό και την νεοελληνική γραμματεία

Τα «Συριανά γράμματα» πρωτοεκδόθηκαν τον Ιανουάριο του 1988. “Όργανο διαχρονικής μελέτης και παρουσίας του συνολικού πνευματικού βίου των Κυκλάδων”, αφήνουν διακριτό αποτύπωμα στην κυκλαδική περιοδικογραφία και διακρίνονται για την πλούσια ύλη, τα θεματικά αφιερώματά τους και την καλαίσθητη εμφάνισή τους. Με την πολυετή παρουσία τους συνεισφέρουν στην ανάδειξη του ανεκτίμητου ιστορικού και πολιτιστικού πλούτου της Σύρου, καθώς και στη διάδοση, προαγωγή και συζήτηση της λογοτεχνίας στη χώρα μας.

Το περιοδικό φέρει την ποιότητα συνεργατών του και τη “σφραγίδα” του εκδότη, του εκπαιδευτικού και συγγραφέα Δημήτρη Β. Βαρθαλίτη, που από το 2017 προχώρησε στην επανέκδοσή του μετά από περίοδο “σιωπής” και της Τυποκυκλαδικής.

Ο Δημήτρης Β. Βαρθαλίτης, είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει πριν την τελετή με την Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη, στην οποία προσέφερε, τόσο τους δυο τόμους του έργου του, Μάρκος Βαμβακάρης, από τον μύθο στην ιστορία 1600-2017 και τον τόμο Markos Vamvakaris, from Myth to History, 1600-2017, όσο και το περιοδικό Συριανά γράμματα με θέμα το Λοιμοκαθαρτήριο. Η Υπουργός, κρατώντας το συγκεκριμένο τεύχος του περιοδικού φωτογραφήθηκε μαζί του, ενώ σε συζήτηση με τον κ. Βαρθαλίτη για το θέμα του Λοιμοκαθαρτηρίου, τόνισε ότι θα πράξει “ό,τι πρέπει να γίνει”. Σημείωσε δε, ότι γνωρίζει και η ίδια τη σημαντικότητα και την ξεχωριστή προσφορά των Συριανών γραμμάτων στον πολιτισμό και την νεοελληνική γραμματεία καθώς έχει μελετήσει όλα τα τεύχη τους.

Παραλαμβάνοντας το βραβείο του ο συγγραφέας, αφού ευχαρίστησε την Υπουργό, τις επιτροπές του υπουργείου, καθώς και την προϊσταμένη της Διεύθυνσης γραμμάτων, Σίσσυ Παπαθανασίου, έκανε μεταξύ άλλων, σύντομη αναφορά στο Αριστείο που έλαβε την ίδια ημέρα από το Υπουργείο Παιδείας ο συνονόματος εγγονός του, Δημήτρης Βαρθαλίτης, μαθητής της Γ’ Λυκείου της Βαρβακείου Σχολής, τονίζοντας την σύμπτωση της απονομής των δυο αυτών βραβείων, την ίδια ημέρα, και καταχειροκροτήθηκε.

Έκκληση για την αναστήλωση του Λοιμοκαθαρτηρίου της Σύρου

Σε ευχαριστήρια επιστολή του προς την Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη, ο Δημήτρης Β. Βαρθαλίτης αναφέρει:

“Τα Συριανά γράμματα, αποτελούν για εμένα ένα προσωπικό ταξίδι αναζήτησης και βαθύτερης γνωριμίας με τη γενέτειρά μου, τη Σύρο, το οποίο δεν έχει ημερομηνία λήξης. Είχα και έχω στο πλευρό μου, αξιολογότατους και χαρισματικούς συνεργάτες. Θα αναφερθώ σε τέσσερις που δεν βρίσκονται εν ζωή: την Άννα Σικελιανού, τον λόγιο Γ.Π. Σαββίδη, τον φιλόσοφο Ευάγγελο Ρούσσο και τον Μάνο Ελευθερίου, ο οποίος στο σύγγραμά του: Η Ερμούπολη: Μια πόλη στη λογοτεχνία, Αθήνα 2011, γράφει: “Ο φιλελεύθερος μελετητής, αν θέλει να γνωρίσει περισσότερο την Ερμούπολη, δεν έχει παρά να προστρέξει στους τόμους του περιοδικού «Συριανά γράμματα». Μικρή κιβωτός, χάρη στον ακαταπόνητο εκδότη τους Δημήτρη Β. Βαρθαλίτη.”

Πάρα πολλές διατριβές, μελέτες και εκδόσεις βιβλίων, τα αναφέρουν και ο ημερήσιος τύπος παρουσιάζει την κάθε έκδοσή τους, με κολακευτικά σχόλια.

Μέσω της διάκρισης των Συριανών γραμμάτων , βραβεύεται όλη η Σύρος, σκορπίζοντας χαρά και ευτυχία σε όσους την κατοικούν και την αγαπούν.

Για τον λόγο αυτό, δεν έχω λόγια να σας ευχαριστήσω, Αξιολογότατη κυρία Υπουργέ Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη, καθώς και την επιτροπή βράβευσης.

Γνωρίζω ότι αγαπάτε ιδιαίτερα τη Σύρο. Σας ευχαριστώ για το ενδιαφέρον που δείχνετε για το Λοιμοκαθαρτήριο, την Ακρόπολη της νεότερης Ελλάδας, το ωραιότερο όσων κτίστηκαν την εποχή εκείνη. Σας υπόσχομαι ότι θα στήσω το άγαλμά σας στην είσοδο του, εάν τολμήσετε να κόψετε τον γόρδιο δεσμό (τους τίτλους ιδιοκτησίας) και αρχίσει η αναστήλωσή του. Μόνο ένας τολμηρός και προικισμένος ηγέτης θα επέμβει δυναμικά, λύνοντάς το. Κυρία Υπουργέ, προλαβαίνετε», κατέληξε ο κ. Βαρθαλίτης.