Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

Με όποιον τρόπο κι αν στραφεί κανείς προς τις Κυκλάδες,δεν μπορεί παρά να συγκινηθεί βαθιά. Αυτή η συγκίνηση παραμένει μια από τις σπουδαιότερες αιτίες για να αγαπήσεις την τέχνη...” Είπε κάποτε η αείμνηστη Ντόλλυ Γουλανδρή, που είχε αφιερώσει τη ζωή της στην προβολή του πολιτισμού και της τέχνης των Κυκλάδων, μιας τέχνης 5.000 χρόνων! ( 3η χιλιετία π. Χ.) Οι Κυκλάδες ήταν μια μεγάλη κιβωτός πολιτισμού πριν από τόσες χιλιάδες χρόνια. Οι αρχαιολόγοι, Έλληνες και ξένοι είχαν ανασκάψει και είχαν μελετήσει ένα μεγάλο μέρος μερικών νησιών, γνώρισαν μια σπάνια τέχνη των ευρημάτων που ανεκάλυψαν και θεώρησαν ότι ο Κυκλαδικός Πολιτισμός της 3ης χιλιετίας π.Χ. είναι ένας από τους πέντε μεγάλους πολιτισμούς του κόσμου.

Αυτή τη διάκριση μόνο οι ειδικοί ερευνητές γνώριζαν ώσπου... μια Ελληνίδα, η Ντόλλυ Γουλανδρή , με αγάπη, με περηφάνια και ικανότητα, κατάφερε να κάνει γνωστή τη μοναδική Τέχνη σ ολόκληρο τον κόσμο. Μαζί με τον σύζυγό της Νικόλαο Γουλανδρή άρχισαν να συλλέγουν (από το 1960) αρχαία έργα τέχνης, αυτά που από... χίλιους δρόμους και με χίλιους τρόπους έφευγαν στο εξωτερικό. Έγιναν και οι δύο συστηματικοί συλλέκτες, προτιμώντας ιδιαίτερα τα Κυκλαδικά έργα Τέχνης. Τα περισσότερα αντικείμενα της συλλογής τους δεν αγοράστηκαν στην Ελλάδα αλλά στο ... εξωτερικό! Το ζεύγος Γουλανδρή έφερε στην πατρίδα έργα τέχνης που είχαν φυγαδευτεί! Αυτή η συλλογή που απόκτησαν ήταν το όνειρό τους, γιατί θαύμαζαν πάντα από πριν τον υπέροχο αρχαίο πολιτισμό των Κυκλάδων. Οι αρχαιοκάπηλοι δούλευαν για πολλά χρόνια στις Κυκλάδες γεμίζοντας τις συλλογές Μουσείων και ιδιωτών με σπουδαία έργα τέχνης και εκτός Ελλάδας. Το 1968 έγινε η πρώτη δημόσια έκθεση Κυκλαδικών ευρημάτων, με κατάλογο που έκανε ο σπουδαίος καθηγητής αρχαιολογίας Χρήστος Ντούμας. Ήταν η έκθεση που φιλοξένησε στην αρχή το Μουσείο Μπενάκη. Ήταν εντυπωσιακή και πολύ αγαπητή στους πολλούς Έλληνες η παρουσίαση αυτών των αρχαίων ευρημάτων, που μέχρι τότε οι Κυκλάδες ήταν γνωστές στους Έλληνες και στους ξένους για τον ήλιο, τη θάλασσα, τις παραλίες και τις όμορφες μικρές πολιτείες τους. Εκείνη την εποχή οι Κυκλάδες θαυμάστηκαν και για την μοναδική τέχνη της 3ης χιλιετίας π.Χ. Πολλά Μουσεία του εξωτερικού ζήτησαν να παρουσιάσουν τα αριστουργήματα του Αιγιακού πολιτισμού στο χώρο τους. Έτσι, μεταξύ των ετών 1974 και 1979 η Συλλογή Γουλανδρή ταξίδεψε σ’ Ανατολή και Δύση, στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, στην Ιαπωνία και στην Ευρώπη. Και... αφού έκανε τον γύρο του κόσμου επέστρεψε στην Ελλάδα και από το 1986 φιλοξενείται στο δικό της “σπίτι” στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στην οδό Νεοφύτου Δούκα 4 στο Κολωνάκι. Αυτό το Μουσείο είναι ένα “κόσμημα” όχι μόνο για την Αθήνα αλλά για ολόκληρη την Ελλάδα.

Άριστο Μουσείο

Αυτό το θαυμάσιο Μουσείο ήταν και είναι το μοναδικό στον κόσμο που φιλοξενεί τον θαυμαστό πολιτισμό των Κυκλάδων. Είναι ένας ολόκληρος πολιτισμός: (κεραμικά, μαρμάρινα θαυμαστά ειδώλια και αγγεία, μεταλλικά εργαλεία κ.α.) Αυτός ο πολιτισμός άνθισε στις Κυκλάδες την 3η χιλιετία π.Χ. Αυτά τα σπουδαία ευρήματα βρήκαν τη θέση τους στον υπέροχο χώρο του Μουσείου. Η Ντόλλυ Γουλανδρή ακτινοβολούσε από ικανοποίηση μέσα σ’ αυτό το σημαντικό πολιτιστικό δημιούργημα, που τότε, αφιέρωσε στη μνήμη του συζύγου της Νικολάου Γουλανδρή. Μαζί είχαν ονειρευτεί την υλοποίηση αυτού του σπουδαίου και σημαντικού έργου που στολίζει την Αθήνα και ολόκληρη την Ελλάδα. Η Ντόλλυ Γουλανδρή ήταν η Ελληνίδα που... “Γέμισε τον κόσμο Κυκλαδικό φως !!” και είχε πει ότι: “Με όποιον τρόπο κι αν στραφεί κανείς προς τις Κυκλάδες, δεν μπορεί παρά να συγκινηθεί βαθιά”Αυτή η συγκίνηση παραμένει μία από τις αιτίες για να αγαπήσεις την Τέχνη. Διευθυντής του Μουσείου είχε αναλάβει, μετά τον θάνατο της Ν. Γουλανδρή, ο καθηγητής Αρχαιολογίας Νίκος Σταμπολίδης και Πρόεδρος είναι η Σάντρα Μαρινοπούλου ( ανιψιά της αείμνηστης Ντόλλυς) και είπε: “ Κυκλαδική κοινωνία 5.000 χρόνια πριν! Έχει πολιτισμό μεγάλης αξίας!”

Η Αρχαία Κυκλαδική τέχνη στην Ερμούπολη

Στην Ερμούπολη ιδρύθηκε και λειτούργησε το Μουσείο (Αντιγράφων) Κυκλαδικής Τέχνης 36 χρόνια πριν (1986). Δημιουργήθηκε με τη χορηγία του αείμνηστου Γιάννη Βάτη και της συζύγου του Ελένης και με τη στήριξη της αείμνηστης Ντόλλυς Γουλανδρή. Ο τότε Δήμαρχος κ. Γιάννης Δεκαβάλλας παραχώρησε δύο αίθουσες στο Πνευματικό Κέντρο και με τη βοήθεια δύο εκπαιδευμένων κυριών* άρχισαν τα προγράμματα σε μικρά παιδιά με στόχο την γνωριμία της ιστορίας και του πολιτισμού των Κυκλάδων. Μέχρι πριν από 3 χρόνια ( είχε κλείσει λόγω της νόσου), 40.000 παιδιά και μεγάλοι παρακολούθησαν τα προγράμματα κάθε Σάββατο πρωί. Πολλά παιδιά διδάχθηκαν με απλά λόγια, έμαθαν, αλλά και... “δίδαξαν” την ιστορία και τον αρχαίο πολιτισμό των Κυκλάδων σε πολλούς επισκέπτες του νησιού μας, Έλληνες και ξένους. Πολλοί διάσημοι Έλληνες και ξένοι γνώρισαν και χάρηκαν και για την ιστορία του νησιού, αλλά ιδίως για τις γνώσεις των μικρών παιδιών. Η Ντόλλυ Γουλανδρή, καλεσμένη τότε από το ζεύγος Βάτη ενθουσιάστηκε από τους μικρούς “άριστους” ξεναγούς και είπε: “Έζησα υπέροχες και αξέχαστες στιγμές, ιδιαίτερα από τους λιλιπούτειους ξεναγούς, που μου μίλησαν για την Ακρόπολη Καστρί στη Χαλανδριανή και για όλα τα γλυπτά που είχα προσφέρει, χωρίς να γνωρίζουν το όνομά μου. Η υπεύθυνη κυρία δεν τους είπε στην αρχή πια είμαι... Μετά έμαθαν και χειροκρότησαν. Χαίρομαι όλως ιδιαιτέρως για τον σπόρο που φυτέψατε και ωραία “λουλούδια” που άνθισαν μέσα στη Σύρο. Εύγε!” Θα σε θυμόμαστε πάντα Κυρά των ειδωλίων. Η φράση: “Η Ελλάδα είναι φτωχότερη χωρίς εκείνην που πρόσφερε την ιστορία της χώρας”! Είναι ακριβής.

* Οι κυρίες πήγαν στην Αθήνα, με έξοδα της Ελένης Βάτη και εκπαιδεύτηκαν από την ειδική στο Μουσείο Γουλανδρή, επί μία εβδομάδα.

Η Ντόλλυ Γουλανδρή ήταν η Ελληνίδα που...Γέμισε τον κόσμο Κυκλαδικό φως!!!