Σεβάς Χανούμ: Μια παράσταση- ταξίδι στη ζωή μιας μεγάλης φωνής

«Η ιστορία η δική μου, της Σεβάς, Σεβάς Χανούμ, Σεβαστής Παπαδοπούλου: Ποντία είμαι  Από τον Εύξεινο Πόντο, από τη Σαμψούντα είμαι. Το γέννημά μου είναι Μακεδόνα. Μακεδόνα είμαι. Γεννήθηκα το 1931, ημέρα Τετάρτη, ανήμερα στα γενέθλια της Παναγίας, 8 Σεπτεμβρίου, στις 9 το πρωί». Έτσι ξεκινά το έργο του  Γιώργου Χρονά πάνω στο οποίο βασίστηκε το κείμενο της θεατρικής παράστασης “Εγώ, η Ποντία, Σεβάς Χανούμ”.

Η Πολύνα Γκιωνάκη, μαζί με το γιο της, Λευτέρη Παπανικολάου Γκιωνάκη,  θα βρίσκεται απόψε το βράδυ, πάνω στη σκηνή του θεάτρου Απόλλων, για να μας μυήσει στη ζωή της σπουδαίας ρεμπέτισσας τραγουδίστριας Σεβάς Χανούμ.

“Αυτό το ποιητικό έργο του Γιώργου του Χρονά ήθελα πάρα πολύ να το ανεβάσω γιατί είναι ένας ρόλος πολύ κόντρα σε εμένα κι αυτό αποτελεί πάντα μία πρόκληση για τον ηθοποιό. Ενώ όλο το έργο είναι μια διήγηση της ζωής της Σεβάς Χανούμ, ο σκηνοθέτης, ο Μανώλης Ιωνάς το έχει στήσει με τέτοιο τρόπο, όπου τελικά η Σεβάς δεν διηγείται απλά όλη της τη ζωή, την ζει! Από κοριτσάκι 13 χρονών μέχρι και τον θάνατό της, ζει τα πάντα πάνω στη σκηνή”, δήλωσε η ηθοποιός στην ¨Κοινή Γνώμη”.

“Είναι η ψυχή της μέσα σε αυτό το έργο”

Κατά τη διάρκεια της εξαιρετικής παράστασης παρακολουθούμε όλη την πορεία της Σεβάς Χανούμ. Η γέννησή της, ο Πόντος, η Θεσσαλονίκη, η μεταπολεμική Αθήνα, ο Τσιτσάνης, ο Χιώτης, η Μπέλλου, ο Καζαντζίδης, τα “άνθη του κακού”, η νύχτα, το ρεμπέτικο… Όλα όσα έζησε και τη διαμόρφωσαν σαν άνθρωπο και καλλιτέχνη, ξαναζωντανεύουν πάνω στη σκηνή. “Μαθαίνουμε την προσωπικότητα και το πάθος της. Το έργο δεν κάνει απλώς μια διήγηση της ζωής και της πορείας της, είναι η ψυχή της μέσα σε αυτό το έργο”, μας λέει η Πολύνα Γκιωνάκη.

Ερωτώμενη για  την πρόκληση να υποδυθεί μια τόσο ιδιαίτερη προσωπικότητα και αν ανακάλυψε κοινά στοιχεία, απάντησε πως “τίποτα δεν είναι εύκολο στη ζωή. Με πολλή δουλειά και θέληση όμως γίνονται όλα” και συμπλήρωσε πως “το μόνο κοινό που έχω εγώ με την Σεβάς είναι το μεγάλο πάθος για τη δουλειά μας. Εκείνη για το τραγούδι κι εγώ για το θέατρο”. Όσον αφορά στην αποψινή της εμφάνιση στο θέατρο Απόλλων δήλωσε “Είμαι πανευτυχής που παρουσιάζουμε την παράσταση στη Σύρο και στο υπέροχο θέατρο Απόλλων. Ήταν μεγάλη επιθυμία μου εδώ και καιρό γιατί η Σύρος είναι ένα νησί που αγαπάω πάρα πολύ”.

Αγέρωχη, δωρική και ασυμβίβαστη

Η Σεβάς Χανούμ είναι μία από τις σπουδαιότερες φωνές που έβγαλε ποτέ η Ελλάδα. Γεννήθηκε στο χωριό Κοκκινόγεια, λίγο έξω από τη Δράμα, στις 8 Σεπτεμβρίου του 1931 και βαφτίστηκε Σεβαστή Παπαδοπούλου.

Από νεαρή ηλικία είχε δείξει την κλίση της στο τραγούδι. Το 1949 αποφάσισε να κατέβει στην Αθήνα όπου ξεκίνησε συνεργασίες με τα μεγάλα ονόματα του λαϊκού τραγουδιού εκείνης της εποχής. Τότε ηχογράφησε και το πρώτο της τραγούδι, το “όμορφη Πειραιώτισσα” με τον Τάκη Μπίνη.  Λίγα χρόνια αργότερα, ο “Τζίμης ο Χοντρός”, στο μαγαζί του οποίου τραγουδούσε, της αλλάζει το όνομα σε Σεβάς Χανούμ, για να ταιριάζει με τα ανατολίτικα τραγούδια που ερμήνευε. Ως “η ωραία του Πέραν” τη διαφήμιζε στις εφημερίδες της εποχής και από τότε, σταδιακά, η καριέρα της “παίρνει τα πάνω της”.

Η ιδιαίτερη και άστατη σχέση της με τον Στέλιο Καζαντζίδη, αν και σύντομη, τη σημάδεψε. Συνεργάστηκαν καλλιτεχνικά και συνδέθηκαν ερωτικά, μια πληροφορία που ο περισσότερος κόσμος αγνοεί. Όπως είχε πει ο ίδιος ο Καζαντζίδης, ο λόγος που χώρισαν ήταν το πάθος της με τις εξαρτήσεις κάτι που τον ανάγκασε να απομακρυνθεί. Εκείνη δεν μίλησε ποτέ άσχημα για την περίοδο που έζησε μαζί του. Αν και δεν συνεργάστηκαν ποτέ δισκογραφικά, δούλεψαν για πολύ καιρό μαζί στα κέντρα διασκέδασης της εποχής. «Εκεί στο σπίτι του Στέλιου στη Νέα Ιωνία, κλεινόμαστε τα βράδια μετά τη δουλειά, ανοίγαμε ραδιόφωνο και ακούγαμε Αραβία, Αίγυπτο… Και τότε, εγώ ήμουν εκείνη που πλούτισα τη φωνή του Καζαντζίδη. Άκουγε και ξεσήκωνε αυτούς τους λαρυγγισμούς» είχε πει σε κάποια της συνέντευξη.

Η δισκογραφία της είναι φτωχή σε σχέση με τις πλούσιες συνεργασίες, τις εμφανίσεις και τα χρόνια που εργάστηκε.  “Θα πεθάνω γλυκιά μου αγάπη”, “Πάντα εσένα συλλογιέμαι (Χρόνια τώρα μακριά σου λιώνω)”, “Το φτωχοκάλυβο”, “Μη με δικάσεις προτού μιλήσω” είναι κάποια από τα πιο γνωστά τραγούδια της.

Ξεχασμένη και μόνη

Η Σεβάς Χανούμ τα τελευταία χρόνια της ζωής της είχε απομονωθεί στη Νεάπολη Θεσσαλονίκης αντιμετωπίζοντας προβλήματα υγείας. Τραγουδάει για τελευταία φορά μπροστά στο κοινό, τον Απρίλιο του 1987, ντυμένη με ποντιακή φορεσιά, σε τιμητική συναυλία που διοργάνωσε η Εύξεινος Λέσχη Θεσσαλονίκης. Λίγα χρόνια αργότερα, έπειτα από ένα ατύχημα, φεύγει από τη ζωή μόνη και ξεχασμένη, στις 18 Μαΐου του 1990, σε ηλικία μόλις 59 ετών.

Η Πολύνα Γκιωνάκη, απόψε,  φοράει τα αυθεντικά ρούχα της Σεβάς Χανούμ και ανεβαίνει στη σκηνή για να μας συστήσει τη σπουδαία αυτή τραγουδίστρια που δεν αναγνωρίστηκε όσο της άξιζε, ούτε εν ζωή, ούτε μετά θάνατον. Κι αν τα λιγοστά ηχογραφημένα τραγούδια της κρατάνε τόσα χρόνια ζωντανή τη μοναδική φωνή της, αυτή η παράσταση καταφέρνει να κρατήσει ζωντανή την ψυχή της.