Ο Κρητικός Ιερέας που τόλμησε να λειτουργήσει στην Αγία Σοφία

Τον Ιανουάριο του 1919, συνέβη κάτι ενδιαφέρον στην Κωνσταντινούπολη, που φυσικά εμείς οι Έλληνες δεν γνωρίζαμε, ούτε τότε, αλλά νομίζω ούτε και τώρα.

Είχαν περάσει 466 χρόνια μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους και ο ναός της Αγίας Σοφίας, που μέχρι τότε λειτουργούσε ως τζαμί, μετατράπηκε για λίγη ώρα ξανά σε Ελληνικό Χριστιανικό ναό και έγινε μια Θεία Λειτουργία.

Πρωταγωνιστής αυτού του γεγονότος ήταν ο παπα-Λευτέρης Νουφράκης από το Ρέθυμνο της Κρήτης, ο οποίος υπηρετούσε ως στρατιωτικός ιερέας στην Β' Ελληνική Μεραρχία, που το 1919 ήταν εκστρατευτικό σώμα για κάποια περιοχή κοντά στη Ρωσία.

Αυτή η μεραρχία στάθμευσε για λίγο στην Κωνσταντινούπολη, (την πύλη των ονείρων του Ελληνικού λαού).

Μια ομάδα Ελλήνων αξιωματικών με τον ταξίαρχο Φραντζή, τον ταγματάρχη Λιαρομάτη, τον λοχαγό Σταματίου και τον υπολοχαγό Νικολάου αγνάντευαν από το πλοίο την Πόλη και την Αγία Σοφία, κρύβοντας βαθιά μέσα στην καρδιά τους το μεγάλο μυστικό τους, την απόφαση που είχαν πάρει το περασμένο βράδυ, ύστερα από πρόταση του παπά-Λευτέρη... να βγουν στην πύλη και να επισκεφθούν την Αγία Σοφία... ίσως και να γίνει μια μικρή λειτουργία στον Ναό.

Όλοι ήταν διστακτικοί, αν και θα το επιθυμούσαν, αλλά τα πράγματα ήταν πολύ δύσκολα. Η Αγιά-Σοφιά ήταν τζαμί και φυσικά κάποιοι φύλακες ήταν εκεί.

Ίσως μάλιστα να δημιουργείτο και διπλωματικό επεισόδιο που θα έφερνε σε δύσκολη θέση την Ελληνική Κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο.

Όμως ο παπά-Λευτέρης πήρε την απόφασή του και είπε:

-Αν δεν έρθετε εσείς, θα πάω μοναχός μου! Μόνο ένα ψάλτη θέλω. Εσύ Κωνσταντίνε, θα μου κάνεις τον ψάλτη;

-Εν τάξει, του απάντησε ο Ταγματάρχης, που πήρε και αυτός την ίδια απόφαση.

Τελικά, μαζί τους πήγαν και οι άλλοι.

Το πλοίο τους είχε αγκυροβολήσει αρκετά μακριά και μπήκαν σε μια βάρκα, όσοι θέλησαν, και αποβιβάστηκαν στην προκυμαία.

Ο ντόπιος βαρκάρης, έδεσε τη βάρκα και τους οδήγησε σύντομα στον ναό της Αγίας Σοφίας. Ο Τούρκος φύλακας κάτι πήγε να πει αλλά... έμεινε άφωνος γιατί κάτι του είπαν, αλλά δεν κατάλαβε, τους σεβάστηκε.

Ο παπά-Λευτέρης προχώρησε γρήγορα προς την Αγία Τράπεζα, άνοιξε την τσάντα του φόρεσε το πετραχήλι του και αρχίζει:

• “Ευλογημένη η Βασιλεία του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων.

• Αμήν, αποκρίθηκε ο ταγματάρχης

και η Θεία Λειτουργία στην Αγιά-Σοφιά άρχισε.

Ύστερα από 466 ολόκληρα χρόνια, γίνεται αυτή η λειτουργία. Ακούγονται... το “Κύριε ελέησον”, “ο Μονογενής Υιός και Λόγος του Θεού”, “Τη Υπερμάχω Στρατηγώ” και συνέχισε και το Ευαγγελικό ανάγνωσμα.

Στο μεταξύ η Αγία Σοφία αρχίζει να γεμίζει με Τούρκους. Ο ιερέας δεν τρομάζει, συνεχίζει.... ο νεαρός υπολοχαγός προχωρεί μπροστά από τον ιερέα με αναμμένο κερί και ο ιερέας ψάλει: “Πάντων ημών μνησθείη Κύριος ο Θεός”. Η Λειτουργία σε λίγο φθάνει στο τέλος. Όλοι οι αξιωματικού γονατίζουν και η φωνή του ταγματάρχη ακούγεται, “Σε υμνούμεν, Σε ευλογούμεν, Σοι ευχαριστούμεν Κύριε και δεόμεθά Σου ο Θεός ημών”. Ακολουθεί το “Άξιον Εστί” το “Μετά φόβου Θεού και αγάπης προσέλθετα” και όλοι οι αξιωματικοί πλησιάζουν και κοινωνούν τα “Άχραντα Μυστήρια”. Ο παπά-Λευτέρης ψέλνει το... “όνομα Κυρίου ευλογημένον” τελειώνει και λέει στον υπολοχαγό Νικολάου: “Μάζεψέ τα όλα και βάλ' τα μέσα στην τσάντα”.

Η Θεία Λειτουργία στην Αγιά Σοφία είχε ολοκληρωθεί. Ο ιερέας και οι τέσσερις αξιωματούχοι είναι έτοιμοι να αποχωρήσουν και να επιστρέψουν στο πλοίο.

Η εκκλησία είναι γεμάτη Τούρκους

Αυτοί οι Τούρκοι έχουν αρχίσει να γίνονται άγριοι και επιθετικοί. Είναι έτοιμοι να δώσουν γροθιές...

Τότε συμβαίνει κάτι σημαντικό. Ένας Τούρκος αξιωματούχος παρουσιάζεται με την ακολουθία του και τους λέει: “Ντουρούν χεμέν....” (αφήστε τους να περάσουν).

Γνωρίζει ότι στ' ανοιχτά της Πόλης βρίσκονται δύο ετοιμοπόλεμες Ελληνικές Μεραρχίες, κι ακόμη η Κωνσταντινούπολη είναι υπό την κυριαρχία των νικητών του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Οι Τούρκοι άκουσαν και υποχώρησαν. Λίγο αργότερα, ένας μεγαλόσωμος Τούρκος δεν άντεξε όσα είχαν συμβεί στο Ναό της Αγίας Σοφίας και ακολουθούσε κρυφά τους ανθρώπους πριν φθάσουν στις βάρκες.

Μόλις τον είδε ο ηρωικός παπάς σκύβει για να προφυλαχθεί, αλλά ο Τούρκος καταφέρνει και τον χτυπά στον ώμο. Λύγισε το σώμα του από τον πόνο, όμως μάζεψε τις δυνάμεις του και συνέχισε να προχωρεί. Ο Τούρκος αφοπλίστηκε από όσους τον είδαν και ο ιερέας σώθηκε. Μπήκαν στη βάρκα και σε λίγο βρέθηκαν στο Ελληνικό Πολεμικό πλοίο ασφαλείς και θριαμβευτές.

Ακολούθησε διπλωματικό επεισόδιο

Όλοι οι... “σύμμαχοι διαμαρτυρήθηκαν στον πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο, ο οποίος αναγκάστηκε να κατηγορήσει τον Ιερέα που παρουσίασε τη Θεία Λειτουργία στο Ναό της Αγίας Σοφίας, ενώ οι Τούρκοι δεν του επέτρεπαν χριστιανική λειτουργία. Όμως, λίγο αργότερα, ο Πρωθυπουργός επικοινώνησε μαζί του και τον επαίνεσε και έδωσε συγχαρητήρια στον πατριώτη ιερέα, που “έστω και για λίγη ώρα ζωντάνεψε στην Αγία Σοφιά τα πιο ιερά όνειρα του έθνους μας”. Του τα είπε κρυφά από τους άλλους Έλληνες.

Αυτό ήταν σε γενικές γραμμές το ιστορικό της Θείας Λειτουργίας που έγινε ύστερα από 446 χρόνια στην Αγια Σοφιά, που είχε κατακτηθεί από τους Τούρκους. Ήταν άξιος και θαυμαστός ο παπά-Λευτέρης Νουφράκης, ο Ιερέας που έκανε το χρέος του χωρίς να σκέπτεται ότι κάποιοι θα τον συγχαρούν και θα τον τιμήσου, ήταν πραγματικά όχι μόνο εντυπωσιακό, αλλά και επικίνδυνο να παρουσιάσει χριστιανική λειτουργία στον Ναό της Αγίας Σοφιάς, τον υπέροχο κάποτε χριστιανικό Ναό... που τώρα ανήκει στους Τούρκους.

Αξίζει να θυμόμαστε πάντα ότι ένας Έλληνας ιερέας θέλησε να παρουσιάσει χριστιανική λειτουργία στον κάποτε Χριστιανικό Ναό, που τότε και σήμερα ανήκει στην Τουρκία.