Δομίνικος Θεοτοκόπουλος Παγκόσμια γνωστός ως El Greco (Greco = Έλληνας)

Ο Δομίνικος Θεοτοκόπουλος έχει μείνει γνωστός σε όλο τον κόσμο που τον θαύμασε, με το ισπανικό όνομά του, Ελ Γκρέκο, που σημαίνει ο Έλληνας. Γεννήθηκε στην Κρήτη, στον Χάνδακα του Ηρακλείου, το και πέθανε στο Τολέδο της Ισπανίας στις 7 Απριλίου του 1614.Δημιούργησε τα σπουδαιότερα έργα του στην Ιταλία και στην Ισπανία. Εκπαιδεύτηκε αρχικά στην Κρήτη ως αγιογράφος που ιδιαίτερα είχε συμπαθήσει και εκτιμήσει. Με τις ίδιες σκέψεις και τις ίδιες ιδέες ταξίδεψε αργότερα στη Βενετία της Ιταλίας. Εκεί γνώρισε και επηρεάστηκε από τους μεγαλύτερους δασκάλους της ιταλικής τέχνης, τον Τιντορέντο και τον Τιτσιάνο, τους οποίους είχε θαυμάσει. Ενθουσιάστηκε από τη γνώση που απέκτησε από τους άριστους αγιογράφους που τον βοήθησαν. Έτσι εγκαταστάθηκε στο Τολέδο της Ισπανίας το 1577. Η τεχνοτροπία του Ελ Γκρέκο θεωρείται έκφραση της βενετικής σχολής και καλλιτεχνικό κίνημα για την μίμηση των μεγάλων αναγεννησιακών προτύπων, όπως είχαν διαμορφωθεί στο δεύτερο μισό του 16ου αιώνα. Δεν υπήρξαν όμως καλλιτέχνες της εποχής για να μιμηθούν και να αντιγράψουν παρόμοια έργα. Έτσι το έργο του ξεχάστηκε και αγνοήθηκε στην αρχή, αλλά λίγο αργότερα εκτιμήθηκε ιδιαίτερα από ειδικούς και χαρακτηρίστηκε ως πρόδρομος της μοντέρνας τέχνης. Σήμερα ο Ελ Γκρέκο θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους ζωγράφους όλων των εποχών. Ένας Ισπανός βιογράφος εκείνης της εποχής και επιμελητής των εκθέσεων, ανέφερε σε ένα γραπτό του κείμενο τα σχόλιά του για τα έργα που είχε γνωρίσει και είχε θαυμάσει. Ήταν ο Fernando Marias και τον ανέφερε με τίτλο “ Ο Έλληνας του Τολέδο” έχει πολλούς σημαντικούς σταθμούς στη ζωή του και προσφέρει αριστουργήματα τέχνης.

Η ζωή του

1541- Ο Δομίνικος Θεοτοκόπουλος γεννιέται στην Κρήτη που εκείνη την εποχή είναι η κτήση της Δημοκρατίας της Βενετίας. Με την σημαντική ιστορία της τέχνης, έγινε γνωστός στην πατρίδα του ως μεταβυζαντινός αγιογράφος και απέκτησε τον τίτλο του δασκάλου.

1567 – Πηγαίνει στη Βενετία και έμεινε εκεί. Θαύμασε τον Τιτσιάνο και αρχίζει να μελετάει την εργασία τους. Έτσι γνώρισε καλύτερα τη δυτική ζωγραφική και αρχίζει να δημιουργεί τα έργα του με τη νέα τεχνική που συνάντησε, χωρίς όμως να εγκαταλείψει τις παραδόσεις της Βυζαντινής αγιογραφίας.

1570 – Μετά από ταξίδια σε όλα τα μεγάλα καλλιτεχνικά κέντρα της Ιταλίας, πηγαίνει και εγκαθίσταται στη Ρώμη. Στην αρχή έμεινε για λίγο στο παλάτι του Καρδινάλιου Alessandro Farnese και στη συνέχεια ανοίγει δικό του εργαστήρι στην Ακαδημία του Αγίου Λουκά. Άρεσαν πολύ τα έργα του.

1576 = Θέλησε να εγκατασταθεί στη Μαδρίτη όπου εργάστηκε για τον Βασιλιά Φίλιππο ΙΙ που όπως του ζήτησε ανέλαβε το μεγάλο έργο της καλλιτεχνικής διακόσμησης του παλατιού El Escorial.

1577 = Έφυγε από τη Μαδρίτη και θέλησε να εγκατασταθεί στο Τολέδο. Εκεί σ’ αυτή την πόλη έζησε και δημιούργησε υπέροχα έργα. Αγαπούσε και ενδιαφερόταν πάντα να δημιουργεί, να ζωγραφίζει, να παρουσιάζει το “καλλιτεχνικό κίνημα”... όπως ονόμαζε τα έργα του, που θαυμάστηκαν από τότε έως την σημερινή δική μας εποχή.

Εκδήλωση στη μνήμη του Δομίνικου Θεοτοκόπουλου

Οι εκδηλώσεις για το έτος Ελ Γκρέκο εγκαινιάστηκαν στις 18 Ιανουαρίου 2014 με μια πρωτότυπη συναυλία στο Τολέδο. Εικοσιπέντε κωδωνοστάσια της πόλης ήχησαν προς τιμήν του σε ένα πολύ ιδιαίτερο κονσέρτο για καμπάνες. Η σημαντικότερη έκθεση για τον καλλιτέχνη εγκαινιάστηκε στο Μουσείο Σάντα Κρούθ στο Τολέδο στις 14 Μαρτίου και είχε διαρκέσει μέχρι τις 14 Ιουνίου. Η έκθεση είχε όνομα: “Ο Έλληνας του Τολέδο”. Είχαν συγκεντρωθεί για πρώτη φορά πάνω από εκατό έργα του, από τα οποία τα 70 προέρχονταν από μουσεία και συλλογές όλου του κόσμου. Από το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης παρουσιάστηκαν και ξεχώριζαν έργα “Άποψη του Τολέδο” αλλά και άλλα έργα, που ήταν πρωτόγνωρα για πολλούς άλλους μελετητές του ζωγράφου που ήταν από άλλες περιοχές, όπως ένα θαυμάσιο έργο “Συναυλία των Αγγέλων” της Εθνικής Πινακοθήκης της Ελλάδος. Υπήρξε ακόμη κι ο “Ευαγγελιστής Λουκάς όπου ζωγραφίζει την εικόνα της Παναγίας Οδηγήτριας” από το Μουσείο Μπενάκη. Είναι πολλές οι εκθέσεις που παρουσίασαν τα έργα του Ελ Γκρέκο και στην Ευρώπη και στην Αμερική και εντυπωσίασαν κάθε άνθρωπο που είχε την τύχη να απολαύσει την άριστη ζωγραφική του. Είναι γεγονός ότι δεν υπάρχει τώρα που δεν γνώρισε τα υπέροχα ζωγραφικά έργα του... έστω και από φωτογραφίες σε περιοδικά, Μουσεία κ.α. Στην Ελλάδα εγκαινιάστηκαν έξι εκθέσεις για το έργο του Δομίνικου Θεοτοκόπουλου. Ήταν ο Νοέμβριος του 2014 όταν ξεκίνησαν οι άριστες εκθέσεις των έργων του που παρουσιάστηκαν σε διάφορες Ελληνικές περιοχές. Το Βυζαντινό Μουσείο παρουσίασε την έκθεση : “Τέχνη και κοινωνία στην Κρήτη στα χρόνια Θεοτοκόπουλου”. Το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης προσέφερε την έκθεση “ Ο Δομίνικος Θεοτοκόπουλος και η Ναυμαχία της Ναυπάκτου”. Παρουσιάστηκαν έργα του και σε άλλες χώρες. Ιδιαίτερα στην Ισπανία είχαν προγραμματιστεί και έγιναν συναυλίες, ομιλίες και άλλες εκδηλώσεις το 2014, τιμώντας τα 1400 χρόνια από τον θάνατό του.