Σερφιώτικο Χριστουγεννιάτικο Χρονικό

Η Σέριφος είναι ένα νησί του Αιγαίου Πελάγους και ανήκει στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Κυκλάδων. Οι κάτοικοί της, σύμφωνα με την απογραφή του 1991, ήταν 1.095 και σήμερα έχουν γίνει αρκετά περισσότεροι. Έχει εκπληκτικές παραλίες, πολλές πηγές με νερό και αρκετά πλούσιο έδαφος και με αμπέλια, που προσφέρουν τα θαυμάσια κόκκινα κρασιά κ.α..

Η Σέριφος την άνοιξη είναι πραγματικά ένας παράδεισος με πολλά είδη λουλουδιών και θάμνων... και είναι ίσως το μοναδικό νησί που ζει μια δεύτερη μικρή Άνοιξη τους μήνες του Φθινοπώρου. Σ’ αυτό το νησί βρέθηκαν, τα πολύ παλαιά χρόνια σκορπισμένα, σχεδόν παντού κοντά στη θάλασσα, τα μέταλλα. Πολλοί Ευρωπαίοι τεχνικοί ασχολήθηκαν με αυτά τα σπάνια και ημιπολύτιμα πετρώματα που πρόσφεραν τα μέταλλα και με την άριστη δραστηριότητά τους αυτό το νησί, η Σέριφος, απέκτησε τη μοναδικότητά του μέσα στην πολυνησία του Αιγαίου... και στον ελλαδικό χώρο γενικότερα.

Χριστούγεννα στη Σέριφο

“Ήταν 24 Δεκεμβρίου 1915. Ο Γέρο παπαπρωτέκδικος θέλησε να δώσει πολύ επίσημο χαρακτήρα στην λειτουργία που να γίνει τα Χριστούγεννα στο ιδιόκτητο εκκλησάκι μας “Στο Χριστό”, που στολίζει το λόφο του όμορφου κάστρου. Θέλησε στη λειτουργία αυτή να πάρουν μέρος και οι δύο γιοι του: ο Δημήτρης ο καθηγητής και ο νεώτερος ο Παπαγιάννης από το Μέγα Λειβάδι. Έτσι

νωρίς – νωρίς, ξεκίνησε ο πατέρας μου ο Παπαγιάννης από το Μέγα Λειβάδι, παίρνοντας και μένα μαζί του, κατ’ εντολήν του παππού και περπατώντας φθάσαμε στη χώρα. Ο παππούς και η γιαγιά, μας υποδέχθηκαν κλαίοντες. Το απόγευμα έγινε ένας αξέχαστος εσπερινός με πάρα πολύ κόσμο. Το βράδυ κοιμηθήκαμε νωρίς γιατί ο παππούς ήθελε ν’ αρχίσουμε τη λειτουργία πρωί – πρωί, δηλαδή κατά τις 4 για να έχει χρόνο να δώσει επίσημο χαρακτήρα σ’ αυτή τη λειτουργία. Δεν χορτάσαμε ύπνο και ξυπνήσαμε από επίμονα διπλοκάμπανα στο Χριστό. Ένας νεαρός κατέφθασε και λέει στον πατέρα μου: Παπά, ο κόσμος είναι μαζεμένος μέσα στην εκκλησία και έξω στους γύρω δρόμους και ανυπομονεί να αρχίσει η λειτουργία.

Ο Γέρο παπάς, δεν δυσανασχετεί, αλλά φαίνεται ευχαριστημένος. Πάμε είπε στους γιούς του και ξεκινήσαμε... Στη μια μετά τα μεσάνυχτα, άρχισε η λειτουργία αργόσυρτη, μεγαλοπρεπής με τους τρεις καλλίφωνους βλαστούς της οικογένειας του Παπά – Ρώτα. Μπροστά από τη θέση του δεξιού ψάλτη είναι ένα στασίδι, το οποίο έπιανε πάντα από το βράδυ και δεν το εγκατέλειπε παρά μόνο μετά την απόλυση της θείας λειτουργίας ο μακαρίτης ο Μπάρμπα Βασίλης ο Αγρέλης.

Ο όρθρος έχει ένα τροπάριο που τελειώνει με τη φράση “την προαίρεσιν δίδου”. Στο σημείο αυτό ο θείος μου ο Δημήτρης φρόντιζε να ξυπνήσει τον Μπάρμπα Βασίλη ο οποίος ξυπνώντας έστρεφε προς τον ψάλτη και με το αγαθό και θυμόσοφο ύφος του έλεγε: “Ευχαριστώ για την προαίρεση. Και του χρόνου.”

Και φτάνουμε στην ώρα που έπρεπε ο Μενέλαος να πει τον Απόστολο. Ψάχνουμε για το βιβλίο και διαπιστώνεται ότι ο ενδιαφερόμενος για τον Απόστολο, είχε φέρει όλα τα βιβλία, εκτός τον Απόστολο. Αμηχανία.

Σε λίγο βλέπουμε τον Γέρο – παπά, ντυμένο στα χρυσά του, να βγαίνει μεγαλοπρεπής από την ωραία πύλη, να σταματά στη μέση του ναού και να απαγγέλει χωρίς βιβλίο τον Απόστολο. Στη συνέχεια ξαναμπαίνει στο ιερό και λίγο κουρασμένος κάθεται σε ένα μπαουλάκι, συμβουλεύοντας τον γιο του τον Παπά Γιάννη να πει εκείνος το Ευαγγέλιο, αλλά αργά και με μεράκι. Καθ’ όλη τη διάρκεια της απαγγελίας του Ευαγγελίου, ο παππούς μου έκλαιε ασταμάτητα. Όταν τελείωσε το Ευαγγέλιο σηκώθηκε φίλησε τον πατέρα μου και ξανακάθησε να συνεχίσει το κλάμα μέχρι και της απολύσεώς του, την οποίαν επίσης έκαμε ο πατέρας μου, γιατί ο Γέρο παπάς, μετά τον Απόστολο, δεν έλαβε μέρος στην υπόλοιπη λειτουργία. Τον άλλο χρόνο ο Γέρο – παπάς, δεν κατόρθωσε να προχωρήσει, να φθάσει στον Ναό και να φροντίσει τη λειτουργία του Χριστού. Παρά το ότι επιθυμούσε τόσο πολύ να βρίσκεται στο Ναό μια τέτοια Άγια ημέρα, άφησε την τελευταία του πνοή ανήμερα των Ταξιαρχών.

Εκείνη την άγια ημέρα, ένας άλλος αείμνηστος, λίγες μέρες αργότερα, ιερέας φρόντιζε να ανάψει τα καντήλια με πρώτο του Ταξιάρχη. Διεπίστωσε ότι το πρώτο καντήλι που άναψε στην εικόνα του Ταξιάρχη, έσβησε αμέσως.

Το ξανάναψε και πάλι έσβησε και φρόντισε ακόμη μια φορά να το ανάψει, λέγοντας στον καλό του φίλο τον επίσης, λίγο αργότερα αείμνηστο Γέρο Αβέρκιο Παπάλη. “Άγιε Ηγούμενε ο Γέρο παπάς πέθανε” και ο Ηγούμενος απαντά... “Λυπάμαι, έπαψε να ακούεται η Καλλικέλαδος αηδών”. Θεωρούσαν όλοι ότι η φωνή του ήταν υπέροχη.

Σε λίγο διάστημα, έφθασε ένας απεσταλμένος να φέρει στο Μοναστήρι τη θλιβερή είδηση, ότι ο Γέρο παπάς έφυγε από τη ζωή.

Είχε ο ίδιος αισθανθεί ότι δεν θα είχε άλλη ζωή και αυτός ήταν ο λόγος που ήθελε μια λειτουργία με τους δύο γιους του ξεχωριστή.”

Υπογράφει αυτό το κείμενο ο Δάσκαλος και αείμνηστος πατέρας μας Αριστείδης Ρώτας.

Ανέφερε ότι παρέδωσε στο γιο του (και αδελφό μου) το όνομα του ιερέα πατέρα του, Ιωάννη. Και στην κόρη του (η γράφουσα το κείμενο) πήρα το όνομα της μητέρας του Μαρίας. Η Μαρία (εγώ) γεννήθηκα στη Σέριφο.

Τα Μεταλλεία της Σερίφου

Πολύ εύστοχα η Σέριφος ονομάστηκε “Η σιδηρά νήσος”, ανάμεσα στα Κυκλαδονήσια, εξαιτίας της άνθησης της βιομηχανίας του σιδήρου. Οι δραστηριότητες των μεταλλείων από την παλαιά εποχή που δημιουργήθηκαν έχουν αφήσει όνομα στο νησί, όσοι έφθασαν από την Ευρώπη για να εργαστούν και να παρουσιάσουν τα ορυκτά.