“Αναγέννηση” για την Σχολή Ουρσουλινών στην Τήνο

Μία εξέλιξη που θα δώσει ξανά “ζωή” στο πάλαι ποτέ ιστορικό συγκρότημα της Μονής και μετέπειτα Σχολής των Ουρσουλινών στην Τήνο, ήρθε με τη σύναψη προγραμματικής σύμβασης πολιτισμικής ανάπτυξης, μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και της Καθολικής Αρχιεπισκοπής Νάξου, Τήνου, Άνδρου και Μυκόνου, για την υλοποίηση της «Εκπόνησης μελετών για την αποκατάσταση και ανάδειξη του κτηριακού συγκροτήματος της Σχολής (πρώην Μονής) Ουρσουλινών στα Λουτρά της Τήνου».

Έπαρχος Τήνου: «Έχουμε αναλώσει πάρα πολύ χρόνο, κόπο και ενέργεια για να γίνει»

Η Έπαρχος Τήνου και αντιπεριφερειάρχης Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας Κυκλάδων, Αναστασία Δεληγιάννη, μίλησε στην “Κοινή Γνώμη” και αρχικά έδειξε πολύ ευχαριστημένη με την συγκεκριμένη εξέλιξη της προγραμματικής σύμβασης, τονίζοντας πως “εχουμε αναλώσει πάρα πολύ χρόνο, κόπο και ενέργεια για να γίνει. Μέσα στο 2015 είχε γίνει μία πρώτη προγραμματική σύμβαση, όμως είχε κοπεί στον έλεγχο από την Αποκεντρωμένη γιατί τότε δεν μπορούσε η Περιφέρεια να χρηματοδοτήσει την Καθολική Εκκλησία. Η λύση που βρέθηκε εκ των υστέρων και σε συνεργασία με την Υπουργό Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, και είμαστε υπόχρεοι για αυτό, καθώς χαρακτηρίστηκε ως μνημείο, η Μονή και έτσι άνοιξε ο δρόμος της χρηματοδότησης.”

«Ένα συγκρότημα συνυφασμένο με την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου μας»

Επίσης, αναφέρθηκε με γλαφυρό τρόπο στην ιστορικότητα του κτηρίου,  «Μιλάμε για ένα εμβληματικό συγκρότημα το οποίο είναι συνυφασμένο με την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου μας, έναν εμβληματικό χώρο ο οποίος παλιότερα ήταν η Μονή Ουρσουλινών μοναχών με κτήριο το οποίο έχει και παρεκκλήσι της Ιεράς Καρδίας του Ιησού και υπάρχει και το βασικό κτήριο που ξεκίνησε να χτίζετε από το 1860 και μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα. Το κτήριο αρχικά ήταν μοναστήρι και αργότερα ήταν η Σχολή των Ουρσουλινών. Εκεί γνώρισε η Σχολή, χρόνια ακμής, πήγαιναν γόνοι πλουσίων οικογενειών και ήταν τα κορίτσια εσωτερικά στο μοναστήρι και μάθαιναν πολλά, γραμμικά, χειροτεχνία, ζωγραφική και γενικά ήταν μία πολύ πρωτοπόρα Σχολή για την εποχή της και ειδικά για την επαρχία.», ενώ τόνισε επίσης ότι η Σχολή ασκούσε και κοινωνικό ρόλο καθώς εκτός των κοριτσιών των πλουσίων οικογενειών, πήγαιναν και κορίτσια από την Τήνο, κορίτσια φτωχών οικογενειών που μάθαιναν κάποιες τέχνες, όπως ράψιμο, ταπητουργία, κλπ.

Υφισταμένη κατάσταση

Αυτή τη στιγμή, όπως αναφέρει η κ. Δεληγιάννη, υπάρχει ένας χώρος του συγκροτήματος που λειτουργεί ως το Δημοτικό Σχολείο του πρώην Δήμου Εξωμβούργου και πλέον του Δήμου Τήνου, και το κτήριο της Μονής είναι τώρα μουσειακός χώρος. Είναι επισκέψιμος, υπάρχουν οι κυρίες που προσφέρουν μία χρήσιμη παρουσία αλλά και μία πολύ ωραία ξενάγηση. Στους κήπους της Σχολής έχει ανοίξει από την ΚΑΡΙΤΑΣ το Serviam Cafe, που είναι επισκέψιμο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Είναι πολύ όμορφο να δει κάποιος τη Σχολή και να δει ξεχωριστά τμήματα, όπως το τμήμα της κουζίνας τους, της τραπεζαρίας, το τμήμα ραπτικής, έχουν μείνει κάποιοι ανέπαφοι χώροι, που ανοίγεις μία πόρτα και έχεις την αίσθηση ότι ταξιδεύεις στον χρόνο και θα ακούσεις ήχους από την βοή των παιδιών που κάποτε γέμιζαν τη Σχολή. Και υπάρχει ακόμα και η αίθουσα ζωγραφικής με έργα των μαθητριών του σχολείου. 

Τι θα προσφέρει η προγραμματική σύμβαση

Η Έπαρχος Τήνου αναφέρθηκε και στις λεπτομέρειες της προγραμματικής σύμβασης σημειώνοντας ότι «έχει να κάνει με την εκπόνηση των μελετών, για την προστασία και την διάσωση των κτηρίων που έχουν μαραζώσει πια στον χρόνο. Θα πρέπει παράλληλα να δημιουργηθούν κάποιες παρεμβάσεις ώστε να υπάρχει προσβασιμότητα για ΑΜΕΑ που αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει, για να μπορεί να δοθεί η δυνατότητα να λειτουργήσει και ο μουσειακός χώρος. Η εκπόνηση των μελετών αφορούν τοπογραφική μελέτη, αρχιτεκτονική μελέτη, ώστε να υπάρξει αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης των κτηρίων και καταγραφή όλων εκείνων των σημείων που χρίζουν παρέμβασης, επίσης Στατική μελέτη και τέλος Η/Μ εγκαταστάσεων.»

Ιστορικά στοιχεία για την Μονή/Σχολή Ουρσουλινών

Το συγκρότημα της Παλαιάς Μονής Ουρσουλινών στα Λουτρά της Τήνου περιλαμβάνει α) το παρεκκλήσι της Ιεράς Καρδίας του Ιησού, μονόχωρη βασιλική που οικοδομήθηκε το έτος 1870 και β) το κτήριο Γ, που συγκροτείται από τρεις ορόφους, διαφορετικών οικοδομικών φάσεων,  από τα έτη 1860-1865 έως το τέλος του 19ου αιώνα, κτήριο το οποίο στέγασε αρχικά το μοναστήρι και αργότερα η επέκτασή του σχολή. Το συγκρότημα αποτελεί ένα ιδιαίτερα σημαντικό θρησκευτικό - εκπαιδευτικό κέντρο της καθολικής κοινότητας της Τήνου από τη ίδρυσή της (1862) μέχρι σήμερα, ενώ επιπλέον, τμήμα του κτηρίου του μοναστηριού (Κτήριο Γ) της Παλαιάς Μονής Ουρσουλινών είναι κατασκευασμένο με βάση τα πλέον καινοτόμα κατασκευαστικά συστήματα αρχιτεκτονικής της Ευρώπης (με χάλυβα και τοιχοποιία) της περιόδου του τέλους του 19ου αιώνα, αποτελώντας σπάνιο παράδειγμα στο Αιγαίο. 

Κατά το 1860-65 λειτούργησε το πρώτο τμήμα ως μοναστήρι. Στο τέλος του 1800 επεκτάθηκε η μονή και λειτούργησε ως Σχολή και κατά το 1930 κατασκευάστηκε το κτήριο της Σχολής. Ο Ιερός Ναός λειτούργησε το 1872. Λόγω μη λειτουργίας της μονής τα τελευταία χρόνια, το κτίριο χρησιμοποιήθηκε σαν μουσειακός και συνεδριακός χώρος.