Η Διεθνής Ημέρα Μουσείων στο Βιομηχανικό Μουσείο Ερμούπολης

Το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων (ICOM), στην προσπάθειά του να αναδείξει τον ρόλο των μουσείων στη σύγχρονη κοινωνία, καθιέρωσε από το 1977 τη 18η Μαΐου ως Διεθνή Ημέρα Μουσείων. Το μήνυμα αυτής της επετείου είναι να γίνουν τα μουσεία φορείς πολιτισμικών ανταλλαγών “με σκοπό την ενίσχυση της μόρφωσης, την προώθηση της αμοιβαίας κατανόησης, την ειρήνη και τη συνεργασία μεταξύ των λαών”. Κάθε χρόνο, παράλληλα με το γενικότερο μήνυμα του εορτασμού, διερευνάται σ’ όλες τις χώρες-μέλη του ICOM, με ομιλίες, εκθέσεις, συναντήσεις και άλλες εκδηλώσεις, ένα ειδικό θέμα που συνδέεται με τα μουσεία και το ρόλο τους στη σύγχρονη κοινωνία. Με την ευκαιρία του εορτασμού, το Ελληνικό Τμήμα του ICOM διοργανώνει κατά τον μήνα Μάιο ποικίλες πολιτιστικές εκδηλώσεις σ’ ολόκληρη την Ελλάδα.

Ελεύθερη είσοδος και διαδοχικές ξεναγήσεις

Συμμετέχοντας στον εορτασμό της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων, το Βιομηχανικό Μουσείο Ερμούπολης, ως μέλος του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων (ICOM),  σήμερα Πέμπτη 18 Μαΐου, θα παραμείνει ανοικτό από τις 10:00 έως τις 19:00, με ελεύθερη είσοδο. Στους επισκέπτες θα παρέχεται λεπτομερής ξενάγηση και μία ιδιαίτερη παρουσίαση της έκθεσης για το ηλεκτρικό αυτοκίνητο Enfield 8000 που παραγόταν στη Σύρο. 

Ο υπεύθυνος λειτουργίας του Βιομηχανικού Μουσείου, Αχιλλέας Δημητρόπουλος, μίλησε στην "Κοινή Γνώμη" για τις σημερινές δράσεις του μουσείου καθώς και για την πρόσφατη ένταξή του στο Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων. "Τις ώρες λειτουργίας του μουσείου, ανάλογα πάντα με την ανταπόκριση του κοινού, θα γίνονται ξεναγήσεις σε μικρές ομάδες των 4-5 ατόμων, στην έκθεση του Enfield αλλά και στα υπόλοιπα εκθέματα που παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Το μουσείο θα ανοίξει τις πόρτες του λίγο νωρίτερα από την προγραμματισμένη για το κοινό ώρα, ώστε να υποδεχθεί και να ξεναγήσει τους μαθητές ενός σχολείου", εξηγεί για τον τρόπο με τον οποίο θα λειτουργήσει σήμερα το Βιομηχανικό Μουσείο ο κ.Δημητρόπουλος.

"Ορθή χρήση και μουσειακή ηθική"

Όσον αφορά την Διεθνή Ημέρα Μουσείων, ο κ.Δημητρόπουλος δηλώνει ότι πρόκειται για έναν θεσμό που προβάλλει την ιδέα της επισκεψιμότητας στα μουσεία, από διαφορετικές επαγγελματικές, εκπαιδευτικές και άλλες ομάδες, προσαρμοσμένη στα δεδομένα της εποχής και της σύγχρονης κοινωνίας.

Σχετικά με την πρόσφατη ένταξη του Βιομηχανικού Μουσείου στο Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων, εξηγεί ότι πρόκειται για μία μη κερδοσκοπική διεθνή οργάνωση με ενεργά και συνεργαζόμενα μέλη-μουσεία από όλον τον κόσμο, η οποία προωθεί το έργο τους και την ορθή χρήση τους. "Υπάρχουν πολλοί συγκεκριμένοι κανόνες στη λειτουργία των μουσείων όσον αφορά κυρίως τις συλλογές και τα εκπαιδευτικά προγράμματα που εκπονούνται κατά τη διάρκεια λειτουργίας τους. Προωθεί επαγγελματικά και ηθικά πρότυπα για δραστηριότητες και καθιστά ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο πρέπει να λειτουργεί ένα μουσείο. Τα μουσεία οφείλουν να υπακούν στους συγκεκριμένους κανόνες ώστε να θεωρούνται έγκυρα καθώς επίσης να θεωρείται έγκυρη και η πληροφόρηση που παίρνει κανείς από αυτά. Έχει ιδιαίτερη σημασία που το Βιομηχανικό Μουσείο εντάσσεται σε αυτό τον οργανισμό γιατί με αυτόν τον τρόπο αποκτά κύρος και ορίζεται ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο οφείλει να κινείται. Έχουμε πλέον την εγγύηση ότι λειτουργούμε βάσει των διεθνών κανόνων και βάσει συγκεκριμένης 'μουσειακής ηθικής', η οποία ορίζεται σε διεθνές επίπεδο. Το κάθε μουσείο μπορεί να έχει την δική του οπτική άλλα πρέπει παράλληλα να ευθυγραμμίζεται με όσα θεσπίζει και αντιπροσωπεύει το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων".

Κλείνοντας, ο κ. Δημητρόπουλος αναφέρθηκε στο ενδιαφέρον που δείχνουν κάτοικοι και επισκέπτες της Σύρου για το Βιομηχανικό Μουσείο και τις εντυπώσεις που αποκομίζουν από την ξενάγησή τους: "Ο άνθρωπος που περνάει με τη θέλησή του το κατώφλι ενός μουσείου αυτόματα εκδηλώνει ένα ενδιαφέρον για αυτό. Αυτό το ενδιαφέρον εμείς προσπαθούμε να το εκμεταλλευτούμε γιατί ο κάθε άνθρωπος γυρεύει διαφορετικά πράγματα από μία επίσκεψη. Σίγουρα δεν μπορείς να καλύψεις όλες τις ανάγκες με μία στάνταρ ξενάγηση οπότε κι εμείς προσαρμοζόμαστε ανάλογα με την ηλικία, το background, το γνωσιακό υπόβαθρο του καθενός κτλ. Το ενδιαφέρον είναι μεγάλο. Έχοντας δουλέψει όλη μου στη ζωή σε μουσεία και όντας περισσότερο από τριάντα χρόνια συνεργάτης του μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας, είμαι αρκετά ικανοποιημένος. Νομίζω ότι μόνο ένας μεμψίμοιρος άνθρωπος θα ήταν δυσαρεστημένος με μία επισκεψιμότητα 10.000 επισκεπτών τον χρόνο που σημείωνε το μουσείο προ κορωνοϊού. Η Σύρος πλέον δέχεται επισκέπτες από όλον τον κόσμο και έχει γίνει γνωστή, μεταξύ άλλων, και για την βιομηχανική της ιστορία. Υπάρχει ανταπόκριση και αυτή είναι η ελπίδα για να συνεχίσουμε να κάνουμε αυτό που κάνουμε".

Διεθνής Ημέρα Μουσείων 2023: «Μουσεία, Αειφορία και Ποιότητα Ζωής».

Τα μουσεία αναδεικνύοντας την πολιτιστική και την φυσική κληρονομιά, καθώς και τη σύγχρονη δημιουργία, συμβάλλουν ουσιαστικά στη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Ως αξιόπιστοι θεσμοί, με ιδιαίτερο κύρος στο σύνολο της κοινωνίας, έχουν τη δυνατότητα να προωθούν τους στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης υποστηρίζοντας δράσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Όπως επισημαίνεται στο ψήφισμα του ICOM «Για τη βιωσιμότητα και την υλοποίηση της Ατζέντας του 2030, Μεταμορφώνοντας τον κόσμο μας»  (Κιότο 2019), τα μουσεία μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση ενός βιώσιμου μέλλοντος μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων, εκθέσεων, τοπικών δράσεων και έρευνας.
Το 2023 η Διεθνής Ημέρα Μουσείων θα επικεντρωθεί στα παρακάτω θέματα που περιλαμβάνονται στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών:
Στόχος 3 Παγκόσμια υγεία και ποιότητα ζωής
Στόχος 13  Δράση για την κλιματική αλλαγή
Στόχος 15 Ζωή στη Γη: προστασία της βιοποικιλότητας.

Με το θέμα του φετινού εορτασμού το ICOM επιθυμεί να αναδείξει τον ρόλο και τη δύναμη των μουσείων να συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων της αειφορίας και της βελτίωσης της ποιότητας ζωής του κοινωνικού συνόλου.