Μετά το Πάσχα!

Την πρώτη Κυριακή μετά το Πάσχα (ονομάζεται και καινή Κυριακή), η Εκκλησία μνημονεύει την εμφάνιση του Ιησού Χριστού ενώπιον του Αποστόλου Θωμά, ο οποίος διατηρούσε αμφιβολίες για την Ανάσταση Του. Πείστηκε, όμως όταν άγγιξε τις πληγές του από τα καρφιά της σταύρωσης και αναφώνησε: Κύριός μου και Θεός μου!!! (Ιωάννης, 25-29).

Η αρχαία εορτή

Η Κυριακή του Θωμά ονομάζεται και Κυριακή του Αντίπασχα (Pascha clausum, στα λατινικά) επειδή είναι η εορτή της αποδόσεως της ημέρας του Πάσχα. Απόδοσης στην εκκλησιαστική γλώσσα σημαίνει η ολοκλήρωση μιας μεγάλης Χριστιανικής εορτής που ξεκίνησε πριν 8 ημέρες. Είναι συνήθεια που παρέλαβαν οι χριστιανοί από τους Ιουδαίους. Τα περισσότερα χρόνια ονομαζόταν Κυριακή εν λευκοίς (Dominica in albis, στα λατινικά), επειδή οι νεοφώτιστοι έβγαζαν τα λευκά ενδύματα που φορούσαν το Μεγάλο Σάββατο και γινόταν δεκτοί στο σώμα της Εκκλησίας. Την Κυριακή του Θωμά γιορτάζουν όσοι και όσες φέρουν τα ονόματα Θωμάς και Θωμαή.

Απόστολος Θωμάς

Ένας από τους 12 μαθητές του Χριστού, τ’ όνομά του προέρχεται από την εβραϊκή λέξη “thaom” που σημαίνει δίδυμος. Ο Θωμάς ήταν Ιουδαϊκός από την Γαλιλαία και ασκούσε το επάγγελμα του ψαρά. Εγκατέλειψε το επάγγελμα του και ακολούθησε τον Χριστό, όταν εκείνος του το ζήτησε. Ήταν ζωηρός, παρορμητικός, γενναίος, αλλά και δύσπιστος. Η αγάπη του μέχρι αυτοθυσίας προς τον Χριστό καταφαίνεται όταν παρακινεί τους άλλους μαθητές του. Κατά την εμφάνιση του Χριστού στους αποστόλους, μετά την Ανάστασή του, ο Θωμάς απουσίαζε και έθεσε ως όρο για να αποδεχθεί τα λεγόμενά τους, να αποκτήσει προσωπική εμπειρία του γεγονότος, δηλαδή να δει στα χέρια του Χριστού “τον τύπον των ήλων¨, (τα σημάδια των καρφιών), και να βάλει “τη χείρα εις την πλευράν αυτού”. Όταν η επιθυμία του πραγματοποιήθηκε μετά από 8 ημέρες, ο Θωμάς αναφώνησε: “Ο Κύριός μου και Θεός μου!!”. Σύμφωνα με την παράδοση, μετά την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος και την Προτροπή του Χριστού, “Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη”.

(Ματθαίος κη/19). Ο Θωμάς κήρυξε το ευαγγέλιο μέχρι την Ινδία, όπου σύμφωνα με τα απόκρυφα έργα “Πράξεις και μαρτυρία του Θωμά” υπέστη φρικτά βασανιστήρια και μαρτύρησε στην πόλη Μίλαπορ το ‘72. Το Τμήμα των λειψάνων του Αγίου Θωμά στην πόλη Ορτόνα της Ιταλίας. Στον Θωμά αποδίδεται κι ένα απόκρυφο Ευαγγέλιο που περιλαμβάνει γεγονότα της παιδικής ηλικίας του Ιησού. Δεν αναγνωρίζεται, όμως από την Εκκλησία επειδή θεωρείται έργο... αιρετικών! Στη μνήμη του Απόστολου Θωμά εορτάζεται στις 6 Οκτωβρίου, από την Ορθόδοξη Εκκλησία. Και στις 3 Ιουλίου από την Καθολική. Το γεγονός της προσωπικής του Εμπειρίας με τον Κύριο, τιμάται την πρώτη Κυριακή του Πάσχα.

Η φράση “άπιστος Θωμάς”.

Χρησιμοποιείται μεταφορικά στον καθημερινό λόγο για κάποιον, που είναι δύσπιστος. Προέρχεται από τα λόγια του Ιησού προς τον Θωμά: “μη γίνου άπιστος, αλλά πιστός”. Στόχος και σκοπός είναι να παραμείνει πάντα πιστός στον Θεό.