Η ιστορική εξέλιξη της ελληνικής επιβατηγού ναυτιλίας

Την εξέλιξη της επιβατηγού ναυτιλίας των Ελλήνων στον διεθνή στίβο καθ’ όλη τη διάρκεια του 20ού αιώνα και μέχρι τις αρχές του 21ου, παρακολουθεί η νέα έκθεση φωτογραφίας του Γιώργου Φουστάνου, μέσα από το ιστορικό 125 πλοίων.

Η έκθεση «Ένας αιώνας επιβατηγά πλοία» παρουσιάζεται στην Έπαυλη Τσιροπινά, στο πλαίσιο του πολιτιστικού προγράμματος του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης.

Ξεχωριστό κεφάλαιο για την Ελλάδα

Η επιβατηγός ναυτιλίας αποτελεί μία από τις ελάχιστες δραστηριότητες που έχουν συνυφανθεί χρονικά με την εξέλιξη του νεότερου ελληνικού κράτους, λίγες δεκαετίες μετά την απελευθέρωση από την Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Η πολυνησιακή δομή της ελληνικής επικράτειας δημιούργησε από πολύ νωρίς την ανάγκη τακτικής συγκοινωνιακής εξυπηρέτησης περιοχών με μοναδικό τότε μέσο μεταφοράς που επέτρεπε τη σύνδεση με απομακρυσμένους προορισμούς, το πλοίο. Από τα μέσα του 19^ου αιώνα, η Ελλάδα είχε αποκτήσει τη δική της συγκροτημένη ακτοπλοϊκή υποδομή με νεότευκτα σκάφη.

Όπως σημειώνεται στο ενημερωτικό φυλλάδιο της έκθεσης, η Ελληνική Ατμοπλοΐα Ερμουπόλεως, όπως ονομάστηκε η κρατική εταιρεία που διαχειριζόταν τα πλοία αυτά, πέρα από τη σύνδεση της ηπειρωτικής και της νησιωτικής Ελλάδας, δημιούργησε διαύλους επικοινωνίας με γειτονικά κέντρα του εξωτερικού, όπου υπήρχαν εγκατεστημένοι πολλοί Έλληνες.

Παρά τις αθρόες επιδοτήσεις και τη μονοπωλιακή διάστασή της, η εταιρεία πτώχευσε το 1892. Ωστόσο, αυτή η δυσμενής εξέλιξη δε λειτούργησε αρνητικά στη μετέπειτα πορεία του κλάδου. Η απουσία εταιρείας που στηριζόταν σε κρατικές επιδοτήσεις λειτούργησε θετικά για δύο άλλες εταιρείες που είχαν, εν τω μεταξύ, συσταθεί με έδρα τον Πειραιά, ενώ ενθάρρυνε και άλλους ιδιώτες στη δημιουργία επιβατηγών ακτοπλοϊκών εταιρειών. Από την πρώτη δεκαετία του 20^ου αιώνα, οι Έλληνες διεύρυναν την παρουσία τους στο χώρο της επιβατηγού ναυτιλίας με πλοία, που πέρα από την ακτοπλοΐα, εκτελούσαν δρομολόγια στον ευρύτερο χώρο της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας, αλλά και συνέδεαν τον Πειραιά με τη Νέα Υόρκη σε μια κρίσιμη εποχή, όπου το μεταναστευτικό ρεύμα από την Ελλάδα προς την άλλη όχθη του Ατλαντικού αυξανόταν.

Στη συνέχεια και κατά τη διάρκεια του μεσοπολέμου, Έλληνες επιχειρηματίες εισήλθαν και στο χώρο των περιηγήσεων, όπως ήταν τότε γνωστός ο κλάδος της κρουαζιέρας. Ιδιαίτερα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η παρουσία των Ελλήνων στην επιβατηγό ναυτιλία υπήρξε έντονη, τόσο σε παραδοσιακές δραστηριότητες, όπως η ακτοπλοΐα, όσο και σε δυναμικά ανερχόμενες αγορές, όπως η κρουαζιέρα, στη διαμόρφωση της οποίας ο ρόλος των Ελλήνων υπήρξε καθοριστικός.

Η έκθεση «Ένας αιώνας Ελληνικά Επιβατηγά Πλοία» λειτουργεί καθημερινά (12:00 -14:00 & 18:00 - 22:00), εκτός Τετάρτης και Κυριακής.