«Αντιμέτωποι με τους δαίμονες μέσα μας»

Τη δική της απόχρωση στο φετινό θεματικό άξονα του «SIFF» άφησε η ταινία του Άγγελου Φραντζή «Σύμπτωμα», προσεγγίζοντας με διαφορετικό και συμβολικό τρόπο τον όρο «Cracking Up».

Μετά την προβολή της ταινίας στα «Αστέρια», με φόντο τον μεγαλοπρεπή Ναό του Αγίου Νικολάου, ο σκηνοθέτης και η πρωταγωνίστρια Κάτια Γκουλιώνη είχαν την ευκαιρία να συνομιλήσουν με το κοινό, απαντώντας σε πολλά ερωτήματα σχετικά με το ψυχικό «ψηφιδωτό» των ηρώων της που κλονίζεται από την ύπαρξη ενός αλλόκοτου πλάσματος, αλλά και με την επιλογή δύο Κυκλαδονήσων για τα γυρίσματα του φιλμ.

«Το θέμα του “Cracking Up”, το εκλαμβάνω περισσότερο και ως μια υπέρβαση των ορίων με κάποιον τρόπο, γιατί είτε πηγαίνει προς την κατεύθυνση της τρέλας ή προς την κατεύθυνση του γέλιου, σημαίνει ότι είναι μια υπέρβαση κάποιων δεδομένων ορίων», δηλώνει στην «Κοινή Γνώμη» ο Άγγελος Φραντζής. Όπως εξηγεί, το «Σύμπτωμα» εξερευνά αυτή την υπέρβαση, καθώς η βασική ηρωίδα της ταινίας και όλο το κομμάτι του νησιού, όπου εκτυλίσσεται η δράση, επηρεάζονται από την παρουσία ενός πλάσματος, το οποίο τους κάνει να βγαίνουν εκτός ορίων. «Αυτό το πλάσμα έρχεται αντιμέτωπο με την ηρωίδα η οποία προσπαθεί κι αυτή με τη σειρά της να το αντιμετωπίσει ερχόμενη κι αυτή εκτός ορίων μέσω άλλης οδού, στην οποία συναντάει τους δαίμονες που κρύβει μέσα της».

Διχοτόμηση στον εσωτερικό κόσμο της ηρωίδας

Σχετικά με τις ερμηνείες που προκύπτουν μέσα από την πάλη του πραγματικού με το φανταστικό, ο σκηνοθέτης τονίζει ότι, μία ταινία είναι ανοιχτή σε όλες τις αναγνώσεις, με την ερμηνεία του δημιουργού της να αποτελεί πολλές φορές δεσμευτική.

«Η προσωπική ερμηνεία μου είναι πως όλο αυτό για το οποίο μιλάει η ταινία είναι σαν να βρίσκεται μέσα στο μυαλό της ηρωίδας, σαν να είναι ο υποσυνείδητος κόσμος της. Αλλά υπάρχει και ένα κομμάτι που στιλιστικά είναι εντελώς διαφορετικό από το υπόλοιπο. Ενώ η ταινία έχει ένα ύφος σιωπηλό, χωρίς καθόλου λόγο, με πολύ ανοιχτά πλάνα και μια ατμόσφαιρα αινιγματική και ιδιαίτερη, με ένα μυστήριο που ποτέ δε λύνεται με κάποιον τρόπο, υπάρχει ένα κομμάτι που στηρίζεται στον καθαρό λόγο. Σε μια σκηνή, βλέπουμε μια μεγάλη οικογένεια και παρέα γύρω από τραπέζια, να μιλάει ακατάπαυστα.. Αυτό είναι φιλμαρισμένο με εντελώς διαφορετικό τρόπο, πάρα πολύ ρεαλιστικό, σχεδόν στα όρια του ντοκιμαντέρ. Αυτή η διχοτόμηση της ταινίας δεν είναι τυχαία. Η φόρμα της ακολουθεί με κάποιον τρόπο το περιεχόμενο, το οποίο μιλάει γι’ αυτή τη διχοτόμηση που υπάρχει στον εσωτερικό κόσμο της ηρωίδας και είναι η σύγκρουση ανάμεσα στην ενόρμηση και την ηθική».

Η χειμωνιάτικη αγριάδα των Κυκλάδων που εμπνέει

Για τις ανάγκες της ταινίας, πραγματοποιήθηκαν γυρίσματα στην Τήνο και την Αμοργό, δύο νησιά που αποτέλεσαν το ιδανικότερο χειμωνιάτικο «κάδρο» που επιζητούσε ο σκηνοθέτης.

«Τα locations, που βρίσκει ο Άγγελος για τις ταινίες τους είναι άμεσα συνδεδεμένα με τους ήρωες και λειτουργούν συμπληρωματικά στους χαρακτήρες» δηλώνει η ηθοποιός Κάτια Γκουλιώνη. «Αποτελούν τρομερή πηγή έμπνευσης και ιδιαίτερα οι εξωτερικοί χώροι οι οποίοι είναι σαν να δίνουν στον χαρακτήρα ένα κομμάτι της ερμηνείας. Φυσικά στοιχεία, όπως ο δυνατός αέρας που αντιμετωπίσαμε στην Αμοργό, επηρέαζαν πάρα πολύ την ημέρα του γυρίσματος, από τον τρόπο που θα περπατούσαμε για να φτάσουμε σε ένα σημείο μέχρι το πώς θα σταθούμε», αναφέρει χαρακτηριστικά. Ως εκ τούτου, εξηγεί ότι κάθε φορά είναι περίεργη να δει τους νέους χώρους που έχει επιλέξει ο Άγγελος Φραντζής για τα επόμενα γυρίσματα. Ωστόσο, διευκρινίζει ότι locations στην Αμοργό δεν είναι αντιπροσωπευτικά για να καταλάβει κάποιος ότι η ταινία γυρίστηκε εκεί. «Η θάλασσα διακρίνεται σε τρία μόνο πλάνα. «Επιλέχτηκαν χώροι που έχουν ένα ενδιαφέρον όχι όμως με βάση την αντικειμενική θέα», καταλήγει.

Την άποψη συμπληρώνει και ο ίδιος ο σκηνοθέτης, εξηγώντας πως τα πλάνα τόσο της Τήνου, όσο και της Αμοργού δε λειτουργούν στην ταινία ως καρτ ποστάλ εικόνες των δύο νησιών. «Επέλεξα την Αμοργό, γιατί μου έβγαζε κάτι από το ψυχικό τοπίο της ηρωίδας. Ειδικά τον χειμώνα, που έγιναν τα γυρίσματα εκεί. Ένα νησί έχει άλλη αγριάδα το χειμώνα, μια πιο ασυνήθιστη εικόνα. Αλλά οι χώροι που έχει η ταινία και στην Τήνο και στην Αμοργό, δεν είναι χώροι ενδεικτικοί ενός νησιού. Δεν είναι το απέραντο γαλάζιο. Στην Αμοργό πήγαινα χρόνια, είχα μείνει έναν μήνα για να δουλέψω και να γράψω, οπότε δεν σκέφτηκα “θέλω να κάνω την ταινία σε ένα νησί, πάω να ψάξω”. Σκέφτηκα “θέλω να κάνω μια ταινία στην Αμοργό”.

Οι δρόμοι του μυαλού μπροστά στο ανεξήγητο

Επισημαίνει μάλιστα πως, το θέμα κάθε ταινίας του προκύπτει ανάλογα με την αστάθεια της συναισθηματικής κατάστασής του. «Cracking Up με λίγα λόγια», σημειώνει χαμογελώντας

Η επόμενη ταινία του με τίτλο «Virus» είναι εξ’ ολοκλήρου γυρισμένη στην Αρκτική. Η ιστορία ακολουθεί ένα νεαρό ζευγάρι που πρόσφατα που ζουν στο Νόρλισκ της Σιβηρίας. Η ζωή του ανατρέπεται, όταν η γυναίκα μαθαίνει ότι είναι έγκυος ενώ με τον σύντροφό της δεν έχουν έρθει σε σεξουαλική επαφή για περίπου έξι μήνες. Στην απεγνωσμένη προσπάθεια ερμηνείας του ανεξήγητου, εκείνη βρίσκει ανακούφιση στην πίστη ενώ εκείνος αναζητά εμμονικά μια ορθολογική ερμηνεία του συμβάντος. Η κρίση στο ζευγάρι κορυφώνεται σε μια αδυσώπητη σύγκρουση δυο κόσμων που επιχειρούν να δώσουν νόημα σ’ έναν κόσμο που διαρκώς αλλάζει.

«Το βασικό θέμα του “Virus” ασχολείται με τους δρόμους στους οποίους οδηγείται το μυαλό για να μπορέσει να αντιμετωπίσει κάτι ανεξήγητο», δηλώνει ο Άγγελος Φραντζής.

«Το SIFF ξεχωρίζει από τα στερεοτυπικά φεστιβάλ»

Καταλήγοντας, τόσο ο ίδιος όσο και η κ. Γκουλιώνη αναφέρονται στον χαρακτήρα και την αξία του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σύρου, το οποίο ξεκίνησε στις 14 Ιουλίου και ολοκληρώνεται απόψε. «Ήταν η πρώτη χρονιά που επισκεφτήκαμε το SIFF, ωστόσο παρακολουθούσαμε γενικά το πρόγραμμα και των προηγούμενων διοργανώσεων. Καταρχήν, είναι τρομερά ενδιαφέρον το γεγονός ότι, δεν πρόκειται για ένα στερεοτυπικό φεστιβάλ που απλά φέρνει κάποιες καινούριες ταινίες, αλλά ότι γυρνάει γύρω από μια θεματική και δίνει αφορμή και ελευθερία στο να επιλεγούν ταινίες πάρα πολύ διαφορετικές μεταξύ τους, που δεν έχουν τον περιορισμό του χρόνου», αναφέρουν χαρακτηριστικά.

Η ανάγκη των νησιών για πολιτισμό όλο τον χρόνο

Δεν παρέλειψαν δε να επισημάνουν την ανάγκη για τη διοργάνωση αντίστοιχων δράσεων και τη χειμερινή περίοδο, η οποία είναι πολιτιστικά «νεκρή» σε πολλά μέρη της επαρχίας και κυρίως τα νησιά. «Τον χειμώνα επισκεφτήκαμε την Αμοργό για τα γυρίσματα και είδαμε πώς λειτουργεί ένα νησί τον χειμώνα. Χαρήκαμε όταν είδαμε πως διοργανώνονταν προβολές ταινιών από μία ομάδα παιδιών. Είχε τρομερή ανταπόκριση από ανθρώπους όλων των ηλικιών. Επομένως,  υπάρχει ενδιαφέρον για την πραγματοποίηση κάποιων εκδηλώσεων και εκείνη την εποχή», τονίζει η κ. Γκουλιώνη.