Ανεκτίμητη προσφορά

Τον Συριανό στιχουργό, ποιητή και συγγραφέα Μάνο Ελευθερίου θα τιμήσουν απόψε στις 20:00 τα Αρχεία Νομού Κυκλάδων για τις πολυάριθμες δωρεές του στο Ιστορικό Αρχείο Ερμούπολης.

Με αφορμή τη συμπλήρωση των 150 χρόνων από τη γέννηση του Κωνσταντίνου Καβάφη, τα ΓΑΚ Κυκλάδων διοργανώνουν εκδήλωση, όπου θα εκτεθούν έντυπα και χειρόγραφα γύρω από το έργο του Αλεξανδρινού ποιητή, του Κ. Παλαμά και άλλων σπουδαίων δημιουργών.

Τα βιβλία προέρχονται από την προσωπική συλλογή του κ. Ελευθερίου, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και αντίγραφα του σημαντικού αρχείου της ηθοποιού Ελένης Παπαδάκη. Την ταξινόμηση του αρχείου ανέλαβε η ομάδα μεταπτυχιακών φοιτητών του ιστορικού Χρήστου Λούκου, ο οποίος από το καλοκαίρι του 1975 έχει τη γενική εποπτεία της ταξινόμησης του Δημοτικού Αρχείου της Ερμούπολης και της οργάνωσης των αρχειακών συλλογών που απόκεινται στα ΓΑΚ, Αρχεία Νομού Κυκλάδων.

“Με την ευκαιρία λοιπόν των εργασιών μας στο νησί και επειδή ανάμεσα στην ομάδα υπάρχουν και δύο κοπέλες, οι οποίες έχουν σπουδάσει Ιστορία της Τέχνης και έχουν μια ευαισθησία σε καλλιτεχνικά θέματα, σκεφτήκαμε να τιμήσουμε τον Μάνο Ελευθερίου για τις προσφορές που έχει κάνει στο Αρχείο”, επισημαίνει στην “Κοινή Γνώμη” ο κ. Λούκος.

Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Ελευθερίου έχει επίσης τιμηθεί από τη Δημοτική Βιβλιοθήκη του δήμου Σύρου – Ερμούπολης για τον μεγάλο αριθμό δωρεών του προς αυτή. “Το Αρχείο που έχει μια πολύ στενή σχέση μαζί του, έστω και καθυστερημένα θέλησε με αυτό τον τρόπο να τιμήσει τη γενικότερη προσφορά του και ειδικότερα τη δωρεά του στο Αρχείο”, κατέληξε.

Ταξινόμηση του αρχείου γύρω από την αφαλάτωση

Αναφορικά με το εθελοντικό έργο της ομάδας, σημειώνεται ότι αυτή τη χρονιά έχει επικεντρωθεί στην ταξινόμηση του νεώτερου υλικού του πρώην δήμου Ερμούπολης, από το έτος 1950 και μετά. “Δίνουμε προτεραιότητα σε κάποιες ενότητες που θεωρούμε ότι έχουν άμεση σχέση με τα σημερινά προβλήματα” αναφέρει χαρακτηριστικά ο Καθηγητής Ιστορίας των Νεοτέρων Χρόνων στο Πανεπιστήμιο Κρήτης ,κάνοντας γνωστό ότι “μία μεγάλη ομάδα ασχολήθηκε εξ' ολοκλήρου με το αρχείο της αφαλάτωσης και γενικότερα της ύδρευσης, το οποίο αποτελεί ένα θέμα ζωτικής σημασίας για το νησί”. Όπως επισημαίνει “πρόκειται για ένα χρόνιο πρόβλημα, για το οποίο δε βρέθηκαν ποτέ ριζικές λύσεις”.

Μολονότι, οι διαδικασίες ταξινόμησης έχουν ξεκινήσει από τη δεκαετία του 1970, ο κ. Λούκος εξηγεί ότι ο φόρτος εργασίας βρίσκεται στα ίδια υψηλά επίπεδα. “Το υλικό δεν τελειώνει ποτέ, γιατί προστίθεται συνεχώς καινούριο υλικό, το οποίο ναι μεν φαίνεται νέο, αλλά σε πενήντα χρόνια δε θα είναι” υπογραμμίζει, διευκρινίζοντας ότι τη δεδομένη στιγμή μελετάται η δεκαετία του 1960-1970. “Με τη δουλειά μας δεν ταξινομούμε απλά το αρχείο, αλλά το σώζουμε κιόλας. Μπορεί να έχει σωθεί μεγάλο υλικό, αλλά έχει χαθεί και κάποιο σημαντικό μέρος του. Και εμείς δε θέλουμε να χαθεί τίποτα”, προσθέτει.

Έργο το οποίο δεν έχει αναδειχθεί

Επιπλέον, αναφέρει ότι πέρα από την ταξινόμηση των Αρχείων του Νομού Κυκλάδων, η ομάδα έχει πραγματοποιήσει κατά καιρούς εργασίες και σε άλλα σημεία του νησιού, οι οποίες δεν έχουν αναδειχθεί όπως θα έπρεπε.

“Λίγο μετά το 2000 ταξινομήσαμε το αρχείο του Επιμελητηρίου Κυκλάδων, το οποίο μέχρι και σήμερα δεν έχουμε παρουσιάσει. Κατά τη διάρκεια της ίδιας δεκαετίας, ταξινομήσαμε επίσης το αρχείο του Εργατικού Κέντρου, το οποίο έχει τελειώσει αλλά δεν έχει αναδειχθεί. Άρα, τα σχέδιά μας για τον επόμενο χρόνο είναι στο πρώτο δεκαήμερο του Ιουλίου να γίνουν δύο παρουσιάσεις αυτών των αρχείων, η μία στο Εργατικό Κέντρο, το οποίο μας υποσχέθηκε ότι θα παραχωρήσει μία αίθουσα για τη φιλοξενία του αρχείου και η άλλη στο Επιμελητήριο Κυκλάδων”, σημειώνει ο κ. Λούκος.

Προσθέτει ακόμα, ότι σκοπός της ομάδας είναι “στο πλαίσιο των Σεμιναρίων της Ερμούπολης να ενταχθεί μία θεματική ενότητα με τον προσωρινό τίτλο: “Εργοδότες και εργαζόμενοι στη Σύρο, ώστε να μελετηθούν θέματα εργοδοσίας, εργατικού κινήματος και εργασιακών σχέσεων”. “Τέλος, προσπαθούμε να βγάλουμε ηλεκτρονικούς καταλόγους με το ταξινομημένο αρχείο και κάποια στιγμή, όλο αυτό το υλικό θα βρίσκεται αναρτημένο στο διαδίκτυο”, τονίζει.

“Παραμελημένο το Βιομηχανικό Μουσείο Ερμούπολης”

Καταλήγοντας, εκτιμά ότι θα πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή και στο Βιομηχανικό Μουσείο Ερμούπολης, υποστηρίζοντας πως “άλλο μουσείο, τόσο πλούσιο και στημένο με γνώση και ευαισθησία δεν υπάρχει στην Ελλάδα και μακάρι αυτό το πράγμα να το ενισχύσουμε, γιατί βλέπω ότι κάπως έχει παραμεληθεί”.