“Η ποιοτική μουσική δέχεται πόλεμο”

Ήρεμος, κατασταλαγμένος και πεπεισμένος ότι ένας νέος καλλιτέχνης μπορεί να ζήσει, να δημιουργήσει και τελικά να επιτύχει στη χώρα του, ο διακεκριμένος σολίστ και διάσημος δάσκαλος της κιθάρας, Ευάγγελος Μπουντούνης, ανοίγει την καρδιά του στην “Κοινή Γνώμη”, εκτιμώντας ότι καμία κλειστή πόρτα δεν είναι αποτρεπτική, όταν υπάρχουν στόχοι και όνειρα.

Στο πλαίσιο του μουσικού φεστιβάλ “Μέρες Μουσικής – Μέρες Κιθάρας”, το οποίο πραγματοποιείται αυτές τις ημέρες στη Σίφνο, ο κ. Μπουντούνης, στενός συνεργάτης και υποστηρικτής των Μουσικών Εργαστηρίων του Συνδέσμου “Οι Φίλοι του ελληνικού νησιού και της θάλασσας” αναφέρεται στον φετινό κύκλο μαθημάτων, αλλά και στον “πόλεμο” που δέχεται η ποιοτική μουσική στην Ελλάδα.

Επιπλέον, μιλάει για την “Ορχήστρα των Κιθαριστών”, ένα δύσκολο καλλιτεχνικό εγχείρημα, το οποίο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1984 με τις “ευλογίες” και τη στήριξη του αξέχαστου Μάνου Χατζιδάκι. Στο διάστημα της μέχρι τώρα ζωής του, το μουσικό αυτό σύνολο πήρε μέρος σε αρκετά διεθνή φεστιβάλ κιθάρας στην Ελλάδα και το εξωτερικό και έδωσε δεκάδες συναυλίες σε πολλές ελληνικές πόλεις, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, στο Παλλάς και στο Λυκαβηττό. Κορυφαία στιγμή της ορχήστρας αποτέλεσε η συναυλία στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού τον Ιούλιο του 2004, στην οποία συμμετείχαν συνολικά 153 κιθαριστές.

Πόσο καθοριστική υπήρξε η λειτουργία των Μουσικών Εργαστηρίων στη δημιουργία της Ορχήστρας σας;

“Το 1984 έκανα ένα απλό σεμινάριο στο Ρέθυμνο, όπου η συμμετοχή ήταν αθρόα. Τα απογεύματα δεν είχαμε τι να κάνουμε και σκέφτηκα με τα παιδιά του σεμιναρίου, που ήταν προχωρημένοι και καλοί κιθαριστές να φτιάξουμε μία ορχήστρα. Όλοι γέλασαν τότε και εντελώς συμπτωματικά, επειδή επικοινωνούσα με τον Μάνο Χατζιδάκι, του ζήτησα να έρθει στο νησί για να ακούσει έναν φρέσκο και πρωτότυπο ήχο. Πραγματικά επισκέφτηκε το Ρέθυμνο, του άρεσε τόσο πολύ η δημιουργία ενός τέτοιου νέου υλικού και έτσι, φτιάξαμε τους κιθαριστές. Μάλιστα, την πρώτη συναυλία του συνόλου στο Ρέθυμνο τη διηύθυνε ο Μάνος Χατζιδάκις. Από τότε, μέχρι τις 200 κιθάρες που συναντήθηκαν στο Μέγαρο Μουσικής το 2012, η ορχήστρα αυτή έχει περάσει από πάρα πολλά κύματα”.

Πόσο έχει αλλάξει η σύνθεση του σχήματος με το πέρασμα των ετών;

“Στην αρχή ήμασταν περίπου 22 κιθαριστές. Μετά έφτιαξα ένα μικρότερο σχήμα με 16 παιδιά, τα οποία έπαιζαν και πολύ δύσκολα πράγματα. Στη συνέχεια, πυκνώσαμε και αγγίξαμε τους 25-30 μουσικούς και μόλις έγινε η πρόταση να παίξουμε στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού το 2004, μαζευτήκαμε 150 κιθαριστές. Ήταν μία συναυλία θρίαμβος, η οποία ηχογραφήθηκε κιόλας. Το υλικό κυκλοφόρησε σε σιντί, το οποίο έγινε ανάρπαστο και βρισκόταν στις πρώτες θέσεις κυκλοφορίας για πολλά χρόνια”. Ο αριθμός των κιθαριστών εξαρτάται από τον χώρο, στον οποίο παίζουμε. Οπότε, μπορεί να παίξουμε στη μικρή αίθουσα του Μεγάρου με 12 κιθαριστές, μπορεί να παίξουμε και στη μεγάλη αίθουσα με 200 μουσικούς, όπως έγινε πρόπερσι”.

Τι βαθμό δυσκολίας έχει η διεύθυνση ενός πολυπληθούς σχήματος;

“Είναι εφιαλτικό, όχι τόσο το κομμάτι της διεύθυνσης, όσο αυτό της προετοιμασίας. Το κουνάς τα χέρια σου για να δώσεις το ρυθμό, δεν είναι τόσο δύσκολο, όσο οι μεταγραφές που πρέπει να γίνονται για να βολέψεις όλα τα παιδιά, δεδομένου ότι δεν είναι και οι 200 κιθαριστές διπλωματούχοι. Είναι παιδιά, τα οποία είναι της μέσης και της κατωτέρας σχολής. Πρέπει να προσαρμόσεις καταρχήν τις διασκευές και να βρεις τον κατάλληλο χώρο. Να φανταστείτε ότι στη συναυλία του Μεγάρου δεν κάναμε καμία πρόβα όλοι μαζί. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι σε όλη αυτή την ιστορία με τις κιθάρες, οι βασικοί πρωταγωνιστές είναι ένα βιολί και ένα βιολοντσέλο που τα παίζουν οι “String Demons”, ο Κωνσταντίνος και η Λυδία Μπουντούνη. Χωρίς αυτούς, δεν θα μπορούσα να σχεδιάσω τίποτα”.

Αντιμετωπίζετε προβλήματα στην αναζήτηση ρεπερτορίου για κιθαριστικά σύνολα;

“Δεν υπάρχει ούτε ένα κομμάτι που να είναι διασκευασμένο για πολλές κιθάρες. Δεν υπάρχει παρελθόν δηλαδή, αν και πιστεύω ότι υπάρχει μέλλον. Ως γνώστης της κιθάρας, την προσαρμόζω και ξέρω τον ήχο που μπορεί να δώσει. Οπότε, βγάζω αυτό που θέλω χωρίς να υπάρχει μουσική. Όταν έκανα τη συναυλία στο Ηρώδειο με τις πολλές κιθάρες, συνάδελφοί μου γελούσαν πάρα πολύ με το εγχείρημά μου. Με θεωρούσαν τρελό. Κι όμως, αυτή τη στιγμή, η Ελλάδα έχει πάνω από 50 ορχήστρες κιθάρας. Νομίζω λοιπόν ότι κάναμε την αρχή”.

Στη χώρα μας, η κιθάρα έχει τη θέση που της αξίζει;

“Η σχολή την κιθάρας γενικά είναι εφάμιλλη με τη σχολή της Άρσης βαρών που υπήρχε και που κάποια εποχή ήταν πρώτη ή δεύτερη σε όλο τον κόσμο. Η σχολή της κιθάρας στην Ελλάδα έχει τέτοια άνθιση. Δηλαδή, είμαστε σε πολύ υψηλό επίπεδο, μέσα στις τρεις πρώτες χώρες μαζί με την Κούβα και την Ιταλία”.

Ένας καλλιτέχνης, που ασχολείται με αυτό το είδος μουσικής μπορεί να κάνει καριέρα στην Ελλάδα;

“Ξέρουμε πόσο δύσκολο είναι να κάνεις κάτι σε αυτή τη χώρα, καθώς όλα είναι εναντίον και όσο πιο ποιοτική είναι η μουσική που παίζεις, τόσο πιο δύσκολο είναι να κάνεις καριέρα εδώ. Αλλά το προσπαθούμε. Εγώ δεν έχω καμία αμφιβολία για αυτό. Αν ήμαστε στη Γερμανία ή στην Αμερική αυτό το πράγμα θα ήταν τελείως απογειωμένο με τις ορχήστρες. Μην ξεχνάτε ότι η κιθάρα στην Ελλάδα είναι πολύ πιο σημαντική από ό,τι στη Γερμανία ή σε άλλες χώρες”.

Εσείς επιδιώξατε την αναγνωρισιμότητα;

“Το να σε ξέρουν όλοι δεν είναι τίποτα φοβερό. Είδατε αυτή την κατάντια με τους σκυλάδες και τους ανθρώπους που αγκαλιάζει το κράτος, η εκκλησία, η τηλεόραση και ο κόσμος. 70.000 κόσμος έτρεξε να ακούσει τη Δέσποινα και τον Αντώνη οι οποίοι υποβαθμίζουν και κατεβάζουν τον ελληνικό λαό μέχρι τον πάτο. Και με αυτή την έννοια, νιώθω πολύ καλά που ασχολούμαι με την καλή μουσική”.

Έχετε βρει πόρτες κλειστές;

“Οι πόρτες είναι συνέχεια κλειστές, διότι στην Ελλάδα, αυτό που πραγματικά λειτουργεί με θαυμάσιο τρόπο είναι οι γνωριμίες και οι συμφωνίες κάτω από το τραπέζι. Μην νομίζετε ότι είναι ανοιχτές οι πόρτες για μένα. Πρέπει να πας να παρακαλέσεις, να την ξεκλειδώσεις για να σου δώσουν μια συναυλία, είτε Μέγαρο λέγεται αυτό, είτε Ηρώδειο. Τα δίνουν στους φίλους τους. Είναι συναλλαγή κανονικά. Τίποτα δεν είναι δεδομένο. Αυτό έλεγα στα παιδιά μου. Μείνετε στην Ελλάδα, αλλά να ξέρετε ότι είναι η δυσκολότερη χώρα να κάνετε καριέρα επειδή είστε Έλληνες και θα έχετε όλο τον πόλεμο, που πηγάζει από τη νοοτροπία μας. Η νοοτροπία μας είναι ότι δεν αφήνουμε τίποτα να σηκώσει κεφάλι. Πρέπει να παιδευτείς πολύ. Αυτή τη συμβουλή τους έδωσα και το παλεύουν”.