«Το Θέατρο Απόλλων έχει μαγική ενέργεια»

Με τον βιρτουόζο πιανίστα και ακορντεονίστα Γιώργο Ψυχογιό ανοίγει την Παρασκευή 6 Οκτωβρίου, στο Θέατρο Απόλλων, η αυλαία του 5^ου Syros Jazz Festival, που συνδιοργανώνεται από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και τον Δήμο Σύρου-Ερμούπολης.

Η συναυλία του θα βασιστεί στο τελευταίο έργο του με τίτλο “Mechanism” που εμπνεύστηκε από τον θαυμαστό Μηχανισμό των Αντικυθήρων. Μέσα από τέσσερα μουσικά θέματα - κομμάτια, ο Γιώργος Ψυχογιός επιχειρεί έναν συγκερασμό ανάμεσα στην παράδοση του αυτοσχεδιαστικού πιανιστικού ρεσιτάλ και στην κινηματογραφική μουσική της δεκαετίας του 60, ενώ οι ακροατές μπορούν να βρουν αναφορές ακόμη και στα πιο ακραία avant-garde μουσικά τοπία και στη minimal τεχνοτροπία.

Σύνδεση της ελεύθερης έκφρασης της τζαζ με την ελληνική ευρηματικότητα

Όπως περιγράφει ο συνθέτης, το πρώτο μέρος του έργου ακολουθεί διαδρομές απλές, καθαρές και γεμάτες μελωδική ευκρίνεια από την τρομπέτα με σουρντίνα που περιγράφουν τη διαδρομή μέχρι την εύρεση του μηχανισμού. Το δεύτερο εξερευνά minimal avant-grade αρμονικές περιοχές, που σκοπό έχουν να περιγράψουν την εύρεση του μηχανισμού στο απέραντο γαλάζιο και στον βυθό του Αιγαίου. Στο Mechanism III το κύριο θέμα επανέρχεται με σαφείς αναφορές στο ιταλικό και γαλλικό σινεμά της δεκαετίας 1960-1970. Και τέλος στο Mechanism IV η πολύ αργή μπαλάντα που ξετυλίγεται πάνω στην δεύτερη συμφωνία του Rachmaninoff κινεί τον μηχανισμό στο άπειρο με αναφορές στην κλασική συμφωνική μουσική.

Σε συνέντευξή του στην «Κοινή Γνώμη», ο Γιώργος Ψυχογιός αναφέρεται στην έμπνευση που άντλησε από τον τελειότερο υπολογιστικό μηχανισμό της αρχαιότητας, στην υποδοχή του έργου του από τον κόσμο, αλλά και στις άριστες εντυπώσεις που του έχουν αφήσει το ενθουσιώδες κοινό της Σύρου και το γεμάτο μαγική ενέργεια Θέατρο Απόλλων.

Η σύνθεση μουσικής με έναυσμα ένα τόσο σημαντικό αρχαίο τέχνεργο προφανώς απαιτεί μια ιδιαίτερη σχέση με αυτό. Τι ήταν αυτό που σας «γοήτευσε» στον Μηχανισμό των Αντικυθήρων ώστε να τον χρησιμοποιήσετε ως πυξίδα σε μία νέα δημιουργική διαδρομή;

«Από μικρή ηλικία είχα όνειρο κάποια στιγμή να ασχοληθώ με τον Μηχανισμό. Ξαφνικά μια μέρα συνέθεσα τα πρώτα σκίτσα του βασικού θέματος και κατόπιν να ανέπτυξα στη μορφή που ήθελα να έχουν στον δίσκο! Ήθελα να μιλήσω για τη δύναμη του ελληνικού πνεύματος και τη σύνδεση της ελεύθερης έκφρασης της τζαζ με την ελληνική ευρηματικότητα. Άλλωστε η τζαζ αφορά όλη την ανθρωπογεωγραφία».

Πώς είναι η μέχρι σήμερα ανταπόκριση του κοινού σε ένα τέτοιο ιδιαίτερο έργο;

«Έχει λάβει εξαιρετικές κριτικές και ο κόσμος ενθουσιάζεται με τη σύνδεση της τζαζ με ένα τέτοιο σύμβολο όπως ο Μηχανισμός».

Ποια η γνώμη σας για τη σημερινή σκηνή της τζαζ εν μέσω κρίσης, τη στιγμή που το downloading έχει περιορίσει πολύ τη δισκογραφική αγορά;

«Τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα για όλους, πόσο μάλλον για τους καλλιτέχνες. Οι άνθρωποι που ακούνε δίσκους τζαζ, όμως, υποστηρίζουν την αξιόλογη παραγωγή και το κοφτερό πνεύμα που ψάχνει τρόπους να ανθίσει σε άσχημους καιρούς σαν τους δικούς μας.

Απ’ όσο γνωρίζουμε παίζετε και ακορντεόν, ένα όργανο που δεν το ακούμε συχνά στην τζαζ. Για ποιον λόγο πιστεύετε ότι είναι «περιορισμένη» η χρήση ενός τόσο ηχητικά πλούσιου και εκφραστικού οργάνου από τους μουσικούς της τζαζ;

«Τώρα, στην εποχή μας είναι περιορισμένη. Τη δεκαετία του '50 και του '60 πάρα πολλοί βιρτουόζοι ακορντεονίστες εξέδωσαν εξαιρετικά υβρίδια τζαζ και μπόσα νόβα δίσκων. Δυστυχώς με την έλευση του ηλεκτρικού οργάνου παρήλθε η εκμάθηση του ακορντεόν στις μουσικές σχολές και στα ωδεία».

Στα πέντε χρόνια που διεξάγεται το Syros Jazz Festival, είναι προφανές ότι η Σύρος έχει σταθερούς λάτρεις της τζαζ. Συμμερίζεστε την άποψη αυτή, δεδομένης της εμπειρίας πριν τρία χρόνια και πάλι στο Θέατρο Απόλλων; Πώς θυμάστε εκείνη την εμφάνισή σας;

«Εκπληκτικό κοινό! Και φανταστικό θέατρο που έχει ενέργεια μαγική. Η Σύρος έχει κουλτούρα και ευγένεια μουσική, οπότε είναι φυσικό να ενδιαφερθεί το κοινό».

Τα πρόσφατα χρόνια της διοργάνωσης, παρατηρήθηκε ότι αρχίζει να ενεργοποιείται ένα ποσοστό κοινού εκτός Σύρου που ακολουθεί το Syros Jazz Festival. Πιστεύετε ότι ένα φεστιβάλ τζαζ μπορεί να συνεισφέρει στην πολιτιστική εικόνα ενός τόπου και άρα στην αναγνωρισιμότητά του ως meeting point πολιτιστικού τουρισμού;

«Και μπορεί να συνεισφέρει και πρέπει να το αγκαλιάσει η τοπική κοινωνία. Γιατί αλλιώς δεν γίνεται να προχωρήσει η αποκέντρωση από το κλεινόν άστυ που όλοι τόσο επιθυμούμε. Άλλωστε η τοπική κοινωνία μόνο να κερδίσει έχει από την προσέλευση κοινού που συνδυάζει τον τουρισμό με την καλλιτεχνική διαφορετική διέξοδο».

Τον Γιώργο Ψυχογιό θα συνοδεύσει επί σκηνής, ο γνωστός τρομπετίστας Δημήτρης Παπαδόπουλος.

Υπενθυμίζεται ότι, το επόμενο βράδυ (Σάββατο 7 Οκτωβρίου), το κοινό του φεστιβάλ θα υποδεχτεί στο Θέατρο Απόλλων το Project της ντράμερ από την Κροατία Lada Obradovic, ένα πολυεθνικό κουιντέτο, που έχει έδρα τη Βέρνη της Ελβετίας. Διαβάστε τη συνέντευξη της Lada Obradovic, πατώντας εδώ.