Ύμνοι εις την Ελλάδα

Το Διεθνές Φεστιβάλ Εκκλησιαστικού Οργάνου «ΑΝΩ», συμμετέχοντας στις εκδηλώσεις για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, παρουσιάζει μια εορταστική συναυλία με έργα για εκκλησιαστικό όργανο και δύο γυναικείες φωνές.

Στη συναυλία συμμετέχουν η σοπράνο Σοφία Παπαδημητροπούλου, η Ιωάννα Βρακατσέλη (άλτο) και Ελένη Κεβεντσίδου (εκκλησιαστικό όργανο).

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί χωρίς την παρουσία κοινού στον Καθεδρικό Ναό Αγίου Γεωργίου Άνω Σύρου και θα μεταδοθεί διαδικτυακά ανήμερα της εθνικής επετείου της 28^ης Οκτωβρίου στις 18:00, από τις σελίδες του φεστιβάλ σε YouTube και Facebook.

Σε συνέντευξή της στην «Κοινή Γνώμη», η οργανίστα Ελένη Κεβεντσίδου αναφέρθηκε στο πρόγραμμα της αυριανής συναυλίας, σε έργα σπουδαίων συνθετών που υμνούν στη χώρα μας, καθώς και στη σημασία του Φεστιβάλ Εκκλησιαστικού Οργάνου της Σύρου, το οποίο υποστηρίζει έμπρακτα μέσω της συμμετοχής της από την παρθενική κιόλας διοργάνωσή του.

Πως επιλέξατε τα μουσικά θέματα για την συναυλία της 28ης Οκτωβρίου;

«Κάθε πρόγραμμα συναυλίας πρέπει να κρύβει μια ιστορία. Δουλέψαμε ως προς αυτό με την Ιωάννα και τη Σοφία: από τον Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ και τα «Πάθη του Χριστού», προχωρήσαμε στους αγώνες για τη λύτρωση των Ελλήνων από τα τουρκικά δεσμά. Ως απόφοιτος της σχολής πιάνου του Εθνικού Ωδείου “Μανώλης Καλομοίρης”, πάντοτε ήθελα να προσαρμόσω κάποια από τα έργα του στο εκκλησιαστικό όργανο. Με τη βοήθεια της διευθύντριας του Ωδείου, κυρίας Χαράς Καλομοίρη και της υπεύθυνης του αρχείου του Συλλόγου «Μανώλης Καλομοίρης», κυρίας Οικονομίδου, καταλήξαμε στα τέσσερα έργα που θα ακούσετε στην προσεχή επετειακή συναυλία».

Λόγω και του ιδιαίτερου θέματος της συναυλίας, μιλήστε μας για τους συνθέτες που έγραψαν έργα για την Ελλάδα, καθώς και για το έργο σημαντικών Ελλήνων Συνθετών, όπως ο Καλομοίρης και πως είναι να προσαρμόζεις για εκκλησιαστικό όργανο τον Εθνικό μας ύμνο, τι συναισθήματα σου γεννά;

«Μου αρέσει πολύ να προσαρμόζω έργα Ελλήνων συνθετών για το εκκλησιαστικό όργανο, καθώς είναι κάτι που μου το ζητάνε σε κάθε συναυλία μου στο εξωτερικό. Το κύμα φιλελληνισμού που ανθίζει τον 19^ο αιώνα στην Ευρώπη αντικατοπτρίζεται στη μουσική, αλλά και σε άλλες μορφές τέχνης. Οι Ευρωπαίοι συνθέτες συγκινούνται από τον αγώνα των Ελλήνων. Ο Rossini συνθέτει την «Πολιορκία της Κορίνθου» εμπνευσμένος από το ηρωικό Μεσολόγγι και ο Beethoven «Τα ερείπια των Αθηνών» για την προεπαναστατική περίοδο στην σκλαβωμένη Ελλάδα. Βέβαια ο τίτλος του πρωτεργάτη-συνθέτη της Ελληνικής Επανάστασης αποδίδεται στο Ζακυνθινό Παύλο Καρρέρ που μας κληροδότησε τον «Γεροδήμο», το δημοφιλέστερο ελληνικό κομμάτι του 19ου αιώνα, εμπνευσμένο από τον αγώνα του 1821, το οποίο αργότερα εντάχθηκε ως άρια στην όπερα του συνθέτη «Μάρκος Μπότσαρης». Είμαι περήφανη που μπορέσαμε να συμπεριλάβουμε στο πρόγραμμα αυτής της συναυλίας έργα του Μανώλη Καλομοίρη, ενός από τους Πατριάρχες της Εθνικής Σχολής που προσδιόρισαν την πολιτιστική φυσιογνωμία της χώρας μας. Ο Νικόλαος Χαλικιόπουλος - Μάντζαρος ήταν φίλος του Διονύσιου Σολωμού και εκτιμούσε το έργο του. Μελοποίησε ολόκληρο τον «Ύμνον εις την Ελευθερίαν» που αποτελείται από 158 τετράστιχες στροφές. Στο συγκεκριμένο απόσπασμα (στροφές 87-94) που θα ακούσουμε στη συναυλία, ο Σταύρος Μπερής έκανε τη διασκευή για μικτή χορωδία και εμείς το προσαρμόσαμε για δύο φωνές και εκκλησιαστικό όργανο. Είναι πραγματικά η πρώτη φορά που συνοδεύω τον Εθνικό μας Ύμνο στο εκκλησιαστικό όργανο και δη στην Ελλάδα. Μόνο δέος και περηφάνεια μπορεί να αισθανθεί κανείς..

Πόσο αρμονικά συνδυάζεται το εκκλησιαστικό όργανο με δυο γυναικείες φωνές;

«Το όργανο, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένας ηθοποιός, ο οποίος μπορεί να παίξει οποιοδήποτε ρόλο και να υπηρετήσει κάθε χαρακτήρα: από τη θρησκευτική υπόσταση, τον σολιστικό ρόλο, καθώς και την συνύπαρξη με κάποιο άλλο όργανο, ορχηστρικό σύνολο ή και φωνητικό, αλλά και να αντικαταστήσει το μέρος της ορχήστρας. Το Φεστιβάλ ΑΝΩ ενθαρρύνει και παρουσιάζει κάθε χρονιά στο κοινό του, το «πάντρεμα» του εκκλησιαστικού οργάνου με ένα διαφορετικό όργανο - φωνή.  Είναι σαν ένα διαφορετικό και ενθουσιώδες ταξίδι κάθε φορά, που πάντα όμως καταλήγει σε αρμονία. Θα κλείσω με μία φράση του Nicolas Kynaston: “The organ is a very friendly instrument!”».

Έχοντας επισκεφθεί αρκετές φορές το Διεθνές Φεστιβάλ ΑΝΩ, πως κρίνετε την πορεία  εδραίωσης και την εξέλιξης του μέσα από μια σειρά εκδηλώσεων και μάλιστα, σε ένα νησί των Κυκλάδων την Σύρο;

«Είχα την τύχη να συμμετάσχω στο Φεστιβάλ από την αρχή της δημιουργίας του, το καλοκαίρι του 2017. Σε κάθε μου επίσκεψη νιώθω έναν πρωτόγνωρο ενθουσιασμό. Καμία φορά δεν είναι ίδια με την άλλη. Η χαρά του καινούριου ρεπερτορίου, ο σεβασμός στις επετείους, η σύμπραξη με διαφορετικούς συναδέλφους, συνδυάζονται μέσα από το φόντο ενός  πανέμορφου νησιού και της ιστορικότητας του εκκλησιαστικού του οργάνου του Καθεδρικού Ναού Αγίου Γεωργίου της Άνω Σύρου. Μαθαίνουμε όλοι τόσα πολλά και η χαρά της δημιουργίας είναι ανεκτίμητη. Δεν είναι προσωπικό μου συναίσθημα. Νομίζω ότι το μοιράζονται και οι ξένοι και οι Έλληνες συνάδελφοι που συμμετέχουν κάθε χρόνο στο Φεστιβάλ. Όλοι φεύγουν με τη γλυκιά αίσθηση της νοσταλγίας και την υπόσχεση να μην αργήσουν να ξανάρθουν. Συγχαρητήρια σε όλη την ομάδα διοργάνωσης του ΑΝΩ».

Η πράξη «Διεθνές Φεστιβάλ Εκκλησιαστικού Οργάνου Άνω Σύρου ΑΝΩ» είναι ενταγμένη στο Τοπικό Πρόγραμμα CLLD-LEADER/Ομάδα Τοπικής Δράσης «Αναπτυξιακή Εταιρεία Κυκλάδων Α.Ε.»/Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης: Η Ευρώπη επενδύει στις αγροτικές περιοχές/Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων/Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας 2014-2020/Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.